Ödül kazananların listesi
Nobel Kimya Ödülü`nü bugüne dek kazanmış olan bilim insanlarının listesi, 25 yıllık dönemlere ayrılmış halde, aşağıda sunulmuştur.1901 - 1925
1901
Jacobus Henricus van `t Hoff
Hollanda
"...çözeltilerdeki kimyasal dinamik ve ozmoz basıncı kanunlarını keşfi için..."
1902
Hermann Emil Fischer
Almanya
"...şeker ve pürin sentezi üzerine çalışmaları için..."
1903
Svante August Arrhenius
İsveç
"...çözünmenin elektrolitik teorisi için..."
1904
Sör William Ramsay
Birleşik Krallık
"...havadaki asal gaz nitelikli elementleri keşfi için..."
1905
Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer
Almanya
"...organik boyalar ve hidroaromatik bileşikler üzerine çalışmaları için..."
1906
Henri Moissan
Fransa
"...flor elementini araştırması ve ayrıştırması ile kendi adıyla alınan elektrik fırını için..."
1907
Eduard Buchner
Almanya
"...biyokimyasal araştırmaları ve hücreden bağımsız fermentasyonu keşfi için..."
1908
Ernest Rutherford
Yeni Zelanda ve Birleşik Krallık
"...elementlerin parçalanması ve radyoaktif maddelerin kimyası üzerine araştırmaları için..."
1909
Wilhelm Ostwald
Almanya
"...kataliz üzerine çalışması ile kimyasal denge ve kimyasal reaksiyon hızları üzerine araştırmaları için..."
1910
Otto Wallach
Almanya
"...alisiklik bileşikler alanındaki çalışması için..."
1911
Maria Sklodowska-Curie
Polonya/Fransa
"...radyum ve polonyumu keşfi için..."
1912
Victor Grignard
Fransa
"...Grignard reaktifini keşfi için..."
Paul Sabatier
Fransa
"...organik bileşikleri hidrojenlendirme yöntemi için..."
1913
Alfred Werner
İsviçre
"...moleküllerdeki atomların bağlanması üzerine çalışması için..."
1914
Theodore William Richards
ABD
"...çok sayıdaki elementin atom ağırlığını belirlemesi için..."
1915
Richard Martin Willstí¤tter
Almanya
"...bitki pigmentleri üzerine araştırması için..."
1918
Fritz Haber
Almanya
"...amonyak sentezi için..."
1920
Walther Hermann Nernst
Almanya
"...termokimya üzerine çalışması için..."
1921
Frederick Soddy
Birleşik Krallık
"...radyoaktif maddelerin kimyası ile ilgili çalışması ve izotoplar üzerine alıştırmaları için..."
1922
Francis William Aston
Birleşik Krallık
"...radyoaktif olmayan çok sayıda elementin içindeki izotopları keşfi ve tam sayı kuralı için..."
1923
Fritz Pregl
Slovenya
"...organik maddelerin mikroanalizi yöntemini buluşu için..."
1925
Richard Adolf Zsigmondy
Almanya
"...kolloid çözeltilerin heterojen doğasını göstermesi ve kullandığı yöntemler için..." |}
1926 - 1950
1926
Theodor Svedberg
İsveç
"...kolloid sistemler üzerine çalışması için..."
1927
Heinrich Otto Wieland
Almanya
"...safra asitleri ve ilişkili maddeleri araştırması için..."
1928
Adolf Otto Reinhold Windaus
Almanya
"...steroller ve onların vitaminlerle olan bağlantısını üzerine araştırması için..."
1929
Arthur Harden, Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin
Birleşik Krallık, Almanya
"...şeker fermentasyonu ve fermentasyon enzimleri üzerine araştırmaları için..."
1930
Hans Fischer
Almanya
"...hemin ve klorofil üzerine araştırması için..."
1931
Carl Bosch, Friedrich Bergius
Almanya, Almanya
"...kimyasal yüksek basınç konusundaki katkıları için..."
1932
Irving Langmuir
ABD
"...yüzey kimyası ile alakalı çalışmaları için..."
1934
Harold Clayton Urey
ABD
"...döteryum elementinin keşfi için..."
1935
Frí©dí©ric Joliot, Irene Joliot-Curie
Fransa, Fransa
"...yeni radyoaktif elementlerin sentezi ve keşfi için..."
1936
Petrus Josephus Wilhelmus Debye
Hollanda
"...X ışınları ve elektronların gazlarda kırınımı ile moleküler yapı ve dipol momentleri hakkındaki çalışmaları sebebiyle..."
Walter Norman Haworth
Birleşik Krallık
"...karbonhidratlar ve c vitamini ile alakalı çalışmaları sebebiyle..."
Paul Karrer
İsviçre
"...Karotenoidler, flavinler, vitaminler ve B2 hakkındaki çalışmaları sebebiyle..."
1938
Richard Kuhn
Almanya
"...karotenoidler ve vitaminler hakkındaki çalışmaları sebebiyle..."
Adolf Friedrich Johann Butenandt
Almanya
"...cinsiyet hormonları ile alakalı çalışmaları sebebiyle..."
Lavoslav Ruži�ka
İsviçre
"...polimetilenler ve yüksek terpenler ile alakalı çalışmaları sebebiyle..."
1943
George de Hevesy
Macaristan
"...izotopları, kimyasal işlemlerin gidişatını gözlemlemek amacıyla radyoaktif iz olarak kullanma konusundaki çalışmaları sebebiyle..."
1944
Otto Hahn
Almanya
"...ağır çekirdeklerin bölünmesini keşfi için..."
1945
Artturi Ilmari Virtanen
Finlandiya
"...tarım ve beslenme kimyası alanında yaptığı araştırma ve keşifler, özellikle de yem korunması yöntemi için..."
James Batcheller Sumner
ABD
"...enzimlerin kristallenebilmesini keşfi için..."
John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
ABD, ABD
"...enzimleri ve virüs proteinlerini saf halde elde edebildikleri için..."
1947
Sör Robert Robinson
Birleşik Krallık
"...bitki ürünleri, özellikle alkoloidler üzerine araştırmaları için..."
1948
Arne Wilhelm Kaurin Tiselius
İsveç
"...elektroforez ve adsorpsiyon analizi üzerine araştırmaları için..."
1949
William Francis Giauque
ABD
"...kimyasal termodinamik alanındaki katkıları için..."
1950
Otto Paul Hermann Diels, Kurt Alder
Almanya, Almanya
"...dien sentezini keşfetmeleri ve geliştirmeleri için..."
1951 - 1975
1951
Edwin Mattison McMillan, Glenn Theodore Seaborg
ABD, ABD
"...uranyum ötesi elementlerin kimyası alanındaki keşifleri için..."
1952
Archer John Porter Martin, Richard Laurence Millington Synge
Birleşik Krallık, Birleşik Krallık
"...ayrıştırma kromatografisini keşifleri için..."
1953
Hermann Staudinger
Almanya
"...makromoleküler kimya alanındaki keşifleri için..."
1954
Linus Carl Pauling
ABD
"...kimyasal bağın doğası üzerine araştırması için..."
1955
Vincent du Vigneaud
ABD
"...sülfür bileşikleri üzerine çalışmaları, özellikle de bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi için..."
1956
Sör Cyril Norman Hinshelwood, Nikolay Nikolaevich Semenov
Birleşik Krallık, ABD
"...kimyasal tepkimelerin mekanizması üzerine araştırmaları için..."
1957
Sör Alexander Todd
Birleşik Krallık
"...nükleotitler ve nükleotit ko-enzimleri üzerine çalışması için..."
1958
Frederick Sanger
Birleşik Krallık
"...proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışması için..."
1959
Jaroslav Heyrovskí½
Çekoslovakya
"...polarografik analiz yöntemlerini keşfi ve geliştirmesi için..."
1960
Willard Frank Libby
ABD
"...yaş belirlemesinde karbon-14 kullanımı ile ilgili yöntemi için..."
1961
Melvin Calvin
ABD
"...bitkilerin karbondioksit özümsemesi üzerine araştırması için..."
1962
Max Ferdinand Perutz, John Cowdery Kendrew
Birleşik Krallık
"...küresel proteinlerin yapıları üzerine çalışmaları için..."
1963
Karl Ziegler, Giulio Natta
Almanya, İtalya
"...yüksek polimerleri ilgilendiren keşifleri için..."
1964
Dorothy Crowfoot Hodgkin
Birleşik Krallık
"...öneml biyokimyasal maddelerin yapısını X ışını teknikleri ile belirlemesi için..."
1965
Robert Burns Woodward
ABD
"...organik sentez ile ilgili başarıları için..."
1966
Robert Sanderson Mulliken
ABD
"...kimyasal bağlar ve molekillerin elektronik yapısını konu alan çalışmaları için..."
1967
Manfred Eigen, Ronald George Wreyford Norrish, George Porter
Almanya, Birleşik Krallık, Birleşik Krallık
"...aşırı hızlı kimyasal tepkimelerle ilgili çalışmaları için..."
1968
Lars Onsager
ABD
"...kendi adını taşıyan çift taraflı bağıntıları keşfi için..."
1969
Derek Harold Richard Barton, Odd Hassel
Birleşik Krallık, Norveç
"...konformasyon kavramının gelişmesine katkıları için..."
1970
Luis F. Leloir
Arjantin
"...şeker nükleotitleri ve onların karbonhidrat biyosentezindeki işlevlerini keşfi için..."
1971
Gerhard Herzberg
Kanada
"...moleküllerin, özellikle de serbest radikallerin elektron yapı ve geometrileri üzerine katkıları için..."
1972
Christian B. Anfinsen
ABD
"...ribonükleazla ilgili çalışması için..."
Stanford Moore, William H. Stein
ABD, ABD
"...ribonükleaz molekülünün kimyasal yapısıyla katalitik aktivitesi arasındaki bağlantının anlaşılmasına yönelik katkıları için..."
1973
Ernst Otto Fischer, Geoffrey Wilkinson
Almanya, Birleşik Krallık
"...organometal bileşikleri üzerine çalışmaları için..."
1974
Paul J. Flory
ABD
"...makromoleküllerin fiziksel kimyası üzerine temel teorik ve deneysel çalışmaları için..."
1975
John Warcup Cornforth
Birleşik Krallık ve Avustralya
"...enzimlerle katalizlenen tepkimelerin stereokimyası üzerine çalışması için..."
Vladimir Prelog
İsviçre
"...organik molekül ve reaksiyonların stereokimyası alanındaki araştırmaları için..."
1976 - 2000
1976
William Nunn Lipscomb, Jr.
ABD
"...boranların yapısı üzerine çalışmaları için..."
1977
Ilya Prigogine
Belçika
"...denge dışı termodinamik konusuna katkıları için..."
1978
Peter D. Mitchell
Birleşik Krallık
"...kemiozmotik kuramın formüllerini bulduğu için..."
1979
Herbert C. Brown, Georg Wittig
Birleşik Krallık, Almanya
"...sırasıyla, bor ve fosfor içeren bileşiklerin organik sentez reaktifleri olarak kullanımlarını geliştirmeleri için..."
1980
Paul Berg
ABD
"...nükleik asitlerin, özellikle de rekombinant DNA`nın biyokimyası üzerine temel çalışmaları için..."
Walter Gilbert,Frederick Sanger
ABD, Birleşik Krallık
"...nükleik asitlerdeki baz dizilerinin belirlenmesiyle ilgili katkıları için..."
1981
Kenichi Fukui, Roald Hoffmann
Japonya, ABD
"...kimyasal tepkimelerin davranışını ilgilendiren kuramları için..."
1982
Aaron Klug
Birleşik Krallık, Güney Afrika
"...kristalografik elektron mikroskopisini geliştirmesi ve biyolojik önemi olan nükleik asit-protein komplekslerinin yapılarını aydınlatışı için..."
1983
Henry Taube
ABD
"...elektron aktarım tepkimelerinin işleyişi üzerine çalışması için..."
1984
Robert Bruce Merrifield
ABD
"...katı bir matris üzerinde kimyasal senteze yönelik yöntem geliştirmesi için..."
1985
Herbert A. Hauptman, Jerome Karle
ABD, ABD
"...kristal yapılarının belirlenmesine yönelik doğrudan yöntemler geliştirmedeki başarıları için..."
1986
Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee, John C. Polanyi
ABD, ABD, Kanada
"...temel kimyasal süreçlerin dinamiğini ilgilendiren katkıları için..."
1987
Donald J. Cram, Jean-Marie Lehn, Charles J. Pedersen
ABD, Fransa, ABD
"...yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirme ve kullanmaları için..."
1988
Johann Deisenhofer, Robert Huber, Hartmut Michel
Almanya, Almanya, Almanya
"...bir fotosentetik tepkime merkezinin üç boyutlu yapısını belirlemeleri için..."
1989
Sidney Altman, Thomas R. Cech
Kanada ve ABD, ABD
"...RNA`nın katalitik özelliklerini keşifleri için..."
1990
Elias James Corey
ABD
"...organik sentez kuramı ve metodolojisini geliştirdiği için..."
1991
Richard R. Ernst
İsviçre
"...yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopsinin geliştirilmesine katkıları için..."
1992
Rudolph A. Marcus
ABD
"...kimyasal sistemlerde elektron aktarım tepkimleri kuramına katkıları için..."
1993
Kary B. Mullis, Michael Smith
ABD, Kanada
"...DNA tabanlı kimya üzerine yöntemler geliştirilmesine yaptığı katkılar için..."
1994
George A. Olah
ABD
"...karbokatyon kimyasına katkıları için..."
1995
Paul J. Crutzen, Mario J. Molina, F. Sherwood Rowland
Hollanda, Meksika, ABD
"...atmosfer kimyası, özellikle de ozon tükenmesi ile ilgili çalışmaları için..."
1996
Robert Curl, Sör Harold Kroto, Richard Smalley
ABD, Birleşik Krallık, ABD
"...fulerenleri keşifleri için..."
1997
Paul D. Boyer, John E. Walker
ABD, Birleşik Krallık
"...adenozin trifosfat sentezini sağlayan enzimsel işleyişi aydınlatmaları için..."
Jens C. Skou
Danimarka
"...bir iyon taşıyıcı enzim olan Na+/K+-ATPaz`ı keşfi için..."
1998
Walter Kohn
ABD
"...yoğunluk fonksiyonel kuramını geliştirmesi için..."
John A. Pople
Birleşik Krallık
"...kuantum kimyada bilgisayara dayalı yöntemler geliştirmesi için..."
1999
Ahmed H. Zewail
Mısır ve ABD
"...femtosaniye spektroskopi kullanarak, kimyasal reaksiyonların geçiş durumları üzerine çalışmaları için..."
2000
Alan J. Heeger, Alan G MacDiarmid, Hideki Shirakawa
ABD, ABD ve Yeni Zelanda, Japonya
"...iletken polimerleri keşifleri ve geliştirmeleri için..." |}
2001 -
2001William S. Knowles, Ryoji Noyori
ABD, Japonya
"...şiral olarak katalizlenen hidrojenlenme tepkimeleri üzerine çalışmaları için..."
K. Barry Sharpless
ABD
"...şiral olarak katalizlenen oksidasyon tepkimeleri üzerine çalışması için..."
2002
Kurt Wüthrich, John B. Fenn, Koichi Tanaka
İsiçre, ABD, Japonya
"...biyolojik makromoleküllerin belirlenmesi ile yapılarının analizi üzerine yöntemler geliştirmeleri için..."
2003
Peter Agre, Roderick MacKinnon
ABD, ABD
"...hücre zarlarındaki kanalları ilgilendiren keşifleri için..."
2004
Aaron Ciechanover, Avram Hershko ve Irwin Rose
İsrail, İsrail, ABD
"...ubikitin aracılı protein yıkımının keşfi için..."
2005
Robert Grubbs, Richard Schrock ve Yves Chauvin
ABD, ABD, Fransa
"...organik sentezde metatez yönteminin geliştirilmesi için..."
2006
Roger D. Kornberg
ABD
"...ökaryotik transkripsiyonun moleküler temelleri üzerine çalışmaları için..."
2007
Gerhard Ertl
Almanya
"Kimyasal süreç ve tepkimelerin katı yüzeylere etkisi üzerine yaptığı çalışmalar için..."
2008
Roger Tsien, Martin Chalfie, Osamu Shimomura
ABD, Japonya
"Yeşil floresan proteininin(GFP) keşfi üzerine yapılan çalışmalar için..."
İç Bağlantılar
Kaynak
- Nobel Vakfı (2005). Nobel Kimya Ödülü ve Wikipedia