Türkçe Bilgi: insülin

İnsülin (Latincesi insula, "ada", pankreasın Langerhans adacıklarında üretildiği için bu ismi almıştır) vücuttaki karbonhidrat metabolizmasını kontrol eden bir hormondur. Karbonhidrat metabolizması kontrolü dışında, tansiyon kontrolü, yağ depolama kontrolü ve hücre içine alınacak olan amino asit ve elektrolitlerin de kontrolünü yapmaktadır. Yokluğunda, azlığında ya da fazlalığında, vücutta önemli ölçüde dengesizlikere yol açmaktadır.

İnsülin hormonu bazı şeker hastalığı türlerinde tedavisinde kullanılır. Tip 1 diyabeti olan hastaların vücudunda insülin eksikliği vardır, bunlar dşardan (deri altına enjekte edilerek) insülin almak zorundadırlar. Tip 2 diyabeti olan hastalar insüline duyarsızdırlar.

İnsülin, molekül ağırlığı 5,8 kDa olan bir polipeptit hormondur. İnsülinin yapısı hayvan türleri arasında büyük çeşitlilik göstermektedir. Hatta hormonun karbonhidrat yapısı kişiden kişiye de değişiklik gösterir. İnsan insülinine en yakın hormonu domuzlar üretmektedir.

Keşfi ve nitelendirilmesi

1869 yılında, Paul Langerhans (Berlin'deki bir tıp öğrencisi) mikroskopla pankreasın yapısını incelerken, ekzokrin dokusunun içinde yayılmış, daha önce belirlenememiş hücrelere rastladı. Daha sonra Langerhans adacıkları adı verilen bu hücrelerin görevi henüz bilinmemekteydi ama daha sonra Eduard Laguesse bu hücrelerin bir çeşit sindirim hormonu ürettiğini öne sürdü.

Alm. Insulin (n), Fr. ınsuline (f), İng. Insulin. Pankreastaki B(beta) hücrelerinden salgılanan ve kandaki şeker miktarını ayarlamada en büyük rolü oynayan hormon. Kan glikozunun (kan şekerinin) normal seviyesi 90-100 mg/100 ml sınırları arasında olmalıdır. İnsülin kan şekerini bu sınırlar içinde muhafaza eder.

İnsülin kanda glikoz miktarını azaltır, glikozun kullanımını arttırır. Dokularda glukojen depolarını fazlalaştırır. (Bunun dışında yağ ve protein kullanımına da etkili olur.) Vücudun toplam protein miktarını arttırır, büyüme hormonu ile ilişkili olarak büyümeye de müsbet tesir eder. İnsülin yokluğunda, yahut aşırı azalmasında proteinlerin aşırı yıkımında ve idrarda protein artıkları(üre) artar. Bu da aşırı yorgunluğa ve organların birçok faaliyetlerinin aksamasına sebep olur. İnsülin yağ depolarını koruyucu etki yapar. Yokluğunda yağlar serbest yağ asitleri şekline dönüşür. Kan yoluyla karaciğere gelen yağ asitleri burada“keton cisimcikleri” denilen maddelere dönüşüp tekrar kana geçer. Bu olaya “ketozis” (kanda keton cisimlerinin artması) denir. Ketozis, kan pH sını düşürür (kan asit reaksiyona kayar) ve komaya yol açar.

İnsülin, kimyasal olarak A,B,C diye adlandırılan üç zincirden meydana gelmiş bir proteindir. Buna “ön insülin” denir. C zinciri ayrıldığında gerçek insülin hasıl olur. İnsülin suda ve hafif alkolde erir. Bazik ortamda bozunur, protein eriten maddelerden etkilenir, asitte ise değişmez.

Tıpta sığır pankreasından elde edilen insülin, şeker hastalığında (Diabetes mellitus) kan şekerini azaltmak için kullanılır. (Yine şeker hastalığında pankreasın B hücrelerini etkileyerek insülin ifrazını uyaran ilaçlar da kullanılabilir. Bunlar ancak “Erişkin tipi” şeker hastalığında etkilidirler.) İnsülin zerkleri genellikle cilt altından bazı durumlarda serum içinde verilir.

İnsülin zerkleri için özel olarak (hem mililitre, hem ünite olarak) derecelendirilmiş enjektörler imal edilmiştir.”Şimdilik zerk dışı yollarla insülin ihtiyacını karşılamak mümkün olamamış, ancak bu hususta çalışmalar yapılmaktadır. (bkz. Şeker Hastalığı)

Insülin

Keşfi ve nitelendirilmesi

insülin

insülin

insülin Resimleri

İnsülin

Diyabet

Hormon

Glukagon

Frederick Banting

Langerhans adacıkları

Büyüme hormonu

Rosiglitazon

Insülin

Insülin Hakkında Detaylı Bilgi

Keşfi ve nitelendirilmesi

Insülin Sözlük Anlamları

insülin

insülin

Görüşler ve Yorumlar

insülin Resimleri

Okuma Önerileri

İnsülin

Diyabet

Hormon

Glukagon

Frederick Banting

Langerhans adacıkları

Büyüme hormonu

Rosiglitazon