Spektroskopi
Kısaca: Maddelerin ışıkla olan etkileşimlerini çalısan, maddelerin soğurduğu ve yaydığı ışığı veya daha genel bir ifadeyle elektromanyetik dalgaları tespit ederek maddenin yapısı hakkinda çıkarımlar yapan tekniktir. ...devamı ☟
Beyaz ışık bir yarıktan geçirildikten sonra, bir cam prizmadan geçirilince, karşısındaki ekranda parlak renkler dizilir. Bu renkli şeride tayf (spektrum) denir.
Beyaz ışığın sepktrumunda sırası ile şu renkler dizilir; mor, lacivert, mavi, yeşil, sarı, turuncu ve kırmızı. Her rengin dalga boyu başka olup, bunların dalga boyları angstron denilen, uzunluk birimi ile ifade edilir. Bir angstron, bir milimetrenin on milyonda biridir. Dalga boyları 4000 ila 8000 angstron arasında bulunan ışınlar ışık halinde görülebilir.
Katı ve sıvı maddelerin tayfı devamlıdır. Yani bütün dalga boyları yanyana bulunur. Ampul telinin tayfında, yedi renk devamlı görülür ve kırmızı ötesinde, görünmeyen, uzun ısı dalgaları da vardır. Kısa olan ultraviole dalgalar yok gibidir.
Basıncı az olan gazların ve buharların verdikleri tayf, devamlı olmayıp, Hatlar tayfı= Çizgili tayf şeklindedir. Yani, tayfta, birbirinden ayrı ayrı yerlerde, muayyen dalga boyları bulunur ve herbiri başka renkte hat şeklinde görünür. Mesela, sodyum buharı 5890 angstron boyunda, dalgalardan ibaret sarı hat yapar. Ultraviole ışınlar, parlak olmadığı için görülmez, böyle ışınların tayfı, fotoğraf olarak görülür.
Tayf hatlarını, atomlar meydana getirmektedir. Serbest bir atom belirli bir sıcaklıkta verdiği dalgaları, aynı sıcaklıkta mas edebilir, yani emer. Bir ampulün devamlı tayfı içnide, emilen dalgaların yeri siyah hat halinde görünür. Ampul ışınları, mesela sodyumlu bir alevden geçerken, sodyum atomları, kendilerine mahsus olan dalgaları mas edip, tekrar her tarafa yayar ve lambanın devamlı tayfı üzerinde, sodyum atomlarına mahsus olan sarı hatlar, siyah olarak görülür.
Güneş ışığının tayfı devamlıdır. Fakat içinde binlerce siyah hat vardır. Bazı kaynaklarda bu çizgilere, bir Alman fizikçisinin ismine izafeten Fraunhofer çizgileri denmektedir. Güneş katı değildir. Gaz halindedir. Fakat, basıncı çok fazla olduğundan katıymış gibi, devamlı tayf verir. Güneş ışınları, güneş etrafındaki basınçsız gazlardan geçerken, bu gazlar, kendilerine mahsus dalgaları emer. Bu gazların tayf hatlarına bakarak, güneşin ve yıldızların, bildiğimiz elementlerden yapılmış olduğu anlaşılır.
Böylece iki çeşit spektrum olduğu anlaşılmıştır. Birincisi yayın (emisyon) tayfı, ikincisi ise emilme (absorbsiyon) tayfıdır.
Işıma yapan cisimlerin sıcaklıkları yükseldikçe tayfın parlaklığı mavi ve mor renklerde, kırmızı ve turuncuya nazaran daha fazla artar. Kızdırılmış cisimlerin önce kızıl, sonra sarı ve sonunda beyaz ışımalarının sebebi budur.
Spektroskop: Spektrum elde etmeye yarayan aletlere spektroskop denir.
Bir spektroskopta üç ana parça bulunur:
1. Kolimatör; tayfı yapılacak ışığı paralel demet haline getirerek, prizma üzerine düşürür. Kolimatörlerin yapısında, kondansör (mercek sistemi) vardır. Kondansörle paralel demet haline getirilen ışık, inceliği ayarlanabilen bir yarıktan geçirilerek bir mercek üzerine düşürülür. Mercek, yarık, odak noktasına gelecek şekilde yerleştirilir. Mercek, objektif vazifesini görür.
2. Prizma; eşkenar üçgen kesitli crown veya flint camlarından yapılır. Akromatik prizmalarda crown ve flint prizmaları birleştirilmiştir. Böylece sapma fazla olmadan spektral ayrışma sağlanır. Crown ve flint prizmaları değişik sayılarda da birleştirilebilir. Kuvartz ve feldispattan yapılan akromat prizmalar ısı ve mor ötesi ışınları da geçirdiklerinden birçok incelemede kullanılırlar.
3. Dürbün; bilinen gök dürbünüdür. Prizmadan gelen ışınlar ayrışarak herbiri kendi renginde, yarığın görüntüsünü taşır. Dürbünle bu görüntülere bakılır. Dürbüne mikrometre takılarak görüntü taksimatlı cetvel üzerine düşürülür.
Spektrometre denilen aletlerde, prizma, sapma açısını ölçecek şekilde çevresi boyunca, açı taksimatının içine yerleştirilir. Ayrıca dürbünde bir verniye bulunur.
Spektrograf denilen aletlerde, dürbünün verdiği görüntünün fotoğrafı alınır.
Bazı incelemelerde ışığın dalga boyunun ölçülmesinde kırınım ağı ve interferometre kullanılmaktadır.
Uygulama alanları: Kozmoloji, radyoloji, kriminoloji, ilmi araştırma, tıp, nükleer manyetik rezonans sahalarında ve yaygın olarak da gıda maddelerinin kontrolünde spektral analiz uygulanmaktadır.
Nmr Kütle Spektroskopisi
spektroskopi
Türkçe spektroskopi kelimesinin İngilizce karşılığı.spectroscopy
spektroskopi
tayfölçümü.Bu konuda henüz görüş yok.
spektroskopi Resimleri
Spektroskopi
3 yıl önceSpektroskopi (tayf bilimi) en çok tanınan hâli ile maddenin özelliklerinin, soğrulan ve salınan parçacıklar, ışık, veya ses aracılığı ile incelenmesidir...
Mössbauer spektroskopi
7 yıl öncetitreşimsel spektroskopi tekniği fizik, kimya, biyoloji ve malzeme bilimi gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Mössbauer spektroskopinin kilit noktası...
Absorpsiyon Spektroskopisi
7 yıl önceUltraviyole-görülebilir spektroskopi analitik uygulamalarda yaygındır. Atom ve molekül fiziğinin yanı sıra astronomic spektroskopi ve uzaktan algılama alanlarında...
Titania (uydu)
7 yıl önceetrafında çok ince bir atmosfer olduğu görülmüştür. 2001 yılında kızılötesi spektroskopi ile yapılan ölçümlerde bu ince atmosferde karbondioksit, nitrojen ve...
Titania (uydu), 11 Ocak, 1787, A Midsummer Night`s Dream, Astronomi birimi, Dışmerkezlik, Eksen, Enberi, Enöte, Görünür parlaklık, Görünür çapWilliam Wallace Campbell
3 yıl önce12 Mayıs 1891 yılında Lick Gözlemevi'nde spektroskopi alanında işe girdi. Buradaki çalışmaları ile spektroskopi alanının öncülerinden oldu. Yıldızların...
Yıldız sistemi
3 yıl önceincelenmesiyle kütleleri öğrenilebilir. Çift yıldızlar optik olarak ya da spektroskopi gibi dolaylı teknikler uygulanarak keşfedilebilirler. Çift yıldız sistemleri...
Atom fiziği
3 yıl öncegeçişleri, atomlar arası bağlar, molüküler yapılar, atom modeli, atomik spektroskopide ince yapı ve aşırı ince yapı, spektroskopik gösterim ve enerji seviyeleri...
Fizik, Mekanik, Fiziğin dalları, Atom, Elektron, ışık, Enerji, Kuantum Fiziği, Kuantum MekaniğiPas (kimya)
3 yıl önceoksitler) verilen genel addır. Pasın değişik formları görsel olarak veya spektroskopi ile saptanabilir ve değişik koşullar altında oluşabilirler. Pas, hidratlı...