Osmanlı İmparatorluğu son dönemlerine gelirken özellikle Abdülaziz döneminde güçlenen Osmanlı donanması II. Abdülhamit döneminde gerekli ilgiyi görmediğinden çağın gerisinde kalmış, bu açığı kapatmak için Almanya, Fransa ve İngiltere`den satın alınan gemiler ile takviyeler yapılmıştır.
Padişah Abdülaziz, İngiltere gezisinde İngiliz Donanması`nı görmüş ve çok etkilenmişti. Ülkeye geri dönünce hemen yeni bir donanma kurma hazırlıklarına girişti. Ahşap gemilerden oluşan yeni donanmanın o günlerde dünyanın en büyük üçüncü donanması olduğu söylenir. Ama bu donanma herhangi bir stratejiye veya savaş planına göre kurulmadığı için sadece dışarıdan satın alınmış "müzelik gemiler" olarak kalmıştı.Kitap belirt | son = Gülen | ilk = Nejat | yazarurl = | yardımcıyazarlar= | yıl = 2001 | başlık = Şanlı Bahriye | yayımcı= Kastaş Yayınevi | yer= | id = | ilkyayınyılı = 2000
1876`da tahta geçen II. Abdülhamit döneminde ise Osmanlı donanması padişahın taht kaygıları ve İstibdat Dönemi`nin genel yapısı yüzünden yok denilebilecek düzeye indi. Öyle ki Osmanlı donanmasını incelemeye gelen İngiliz Amirallik Birinci Lordu William Palmer Osmanlı Donanması hakkındaki raporunda "``donanma diye bir şey yoktu``" yazmıştır.cite web|son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url= http://en.wikipedia.org/wiki/HMS_Erin|başlık = HMS Erim, Wikipedia |biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= |erişimtarihi=10 Eylül 2007 |erişimyılı= Dünyada gemiler evrim geçirip zırhlı gemiler öne çıkarken, Abdülaziz`in donanması Haliç`te çürütülmüştür. Bu dönemde dünyada ilk kez Osmanlı tarafından denenen ve denemelerde başarılı olan zırhlı denizaltılar "``Abdülhamid``" ve "``Abdülmecit``" bile Haliç`e terkedilmiştir, yani Osmanlı Devleti önde başladığı denizaltı yarışına Birinci Dünya Savaşı`nda elinde tek denizaltı bile olmadan devam etmiştir.
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı`nda donanmanın felaket durumu farkedilmişti. 1897`de savaş başlayınca donanma Haliç`ten Çanakkale`ye doğru halkın önünde bir gösteri yürüyüşü yapacaktı. Daha yürüyüşün başında Mesudiye zırhlısının 8 kazanından 3`ü patladı, Hamidiye`nin makine dairesi su doldu. Donanma, Yeşilköy Feneri açıklarında toplanacaktı, ama çok az yağan yağmur gemilerin yolunu kaybetmesine yol açtı; Hamidiye Çanakkale yerine Lapseki`ye ulaştı, "``Hizber``" adlı zırhlı duba kayboldu, iki gün sonra İmralı adasında kıyıya oturmuş bulundu. Askerler bu gösteri yürüyüşünde üniforma giymeyi akıllarına getiremeyecek kadar yetersizdi.
Donanma komutanı Hasan Rami Paşa savaşın bitiminden 15 gün sonra, 21 Haziran 1897`de bir layiha yazdı. Bu layihada Osmanlı Devleti`nin bir deniz gücüne ihtiyacı olduğuna vurgu yapılıyor, Yunan donanması`ndaki gemilerin güçleri ve süratlerinden bahsediliyordu. İlk olarak 3-4 zırhlı, 2 grup kruvazör, çok sayıda 28 mil hız yapan muhrip, 8-10 torpidobot alınmalıydı. Bunun dışında ise geri kalan yerli gemi ve top üretim sanayiinin daha fazla üzerinde durulmasının masraflı olduğu, yerli üretimden tamamen vazgeçilmesi gerektiği, Avrupa`dan çok daha ucuza gemi ve top alınabileceği anlatılıyordu. Donanma personelinin nasıl yetişeceği hakkında ise herhangi bir öneri yoktu.
II. Meşrutiyet sonrası ise İstanbul`da Donanma Cemiyeti adlı bir dernek kuruldu. Özellikle Yunanistan`ın aldığı, ünlü ve kuvvetli Averoff Kruvazörü, İstanbul halkını bu konuda hırslandırmıştır. Cemiyet daha sonra İstanbul dışına da yayılmış, hatta padişah V. Mehmet Reşat tarafından sahiplenilmiştir.Toplantılarda, kafelerde donanma için para toplanmıştır. Cemiyet birçok zırhlı ve muhrip almayı başardı.
Cemiyet, 1913`te İngiltere`ye iki dretnot siparişi verdi. Sultan Osman ve Reşadiye adını alacak bu dretnotlara savaş başladığında İngiltere el koyup ``"HMS Erin"`` ve ``"HMS Agincourt"`` isimleriyle İngiliz donanmasına kattı. İngiltere`nin bu hareketi büyük tepkiye yol açtı, savaş öncesi İngiliz karşıtlığını yükseltti.
Daha sonra Yavuz ve Midilli olayı ile Yavuz ve Midilli kruvazörleri Osmanlı Donanması`na katıldı. Bu iki geminin komutanı Amiral Wilhelm Souchon İstanbul`da kaldı ve Birinci Dünya Savaşı öncesi donanmayı düzenleyip şu şekilde gruplara ayırdı:
| Birinci Filo >| İkinci Filo || Birinci Muhrip Filosu || İkinci Muhrip Filosu || Birinci Hücumbot Filosu || İkinci Hücumbot Filosu || Mayın Grubu(Binbaşı Nazmi Emin Bey) |
|---|
| Yavuz(Albay Richard Ackermann) >| Midilli(Albay Kettner) || Numune-i Hamiyet(arızalı)|| Samsun(Yüzbaşı Nezir Abdullah Bey) || Draç(Yüzbaşı Aziz Mahmut Bey) || Sultanhisar(Yüzbaşı Rıza Mehmet Bey) || Yunus(Yüzbaşı Ahmet Mahmut Bey) |
| Barbaros Hayreddin(Albay Muzaffer Bey) >| Hamidiye(Yüzbaşı Vasıf Muhiddin Bey) || Muavenet-i Milliye(Binbaşı Ahmet Saffet Bey) || Taşoz(Yüzbaşı Tevfik Halit Bey) || Kütahya(Yüzbaşı İbrahim Halil Bey) || Demirhisar(Yüzbaşı Ahmet Şefik Bey) || Nusrat(Yüzbaşı Hakkı Bey) |
| Turgut Reis(Yüzbaşı Namık Hasan Bey) >| Peyk-i Şevket(Albay İbrahim Cevat Bey) || Gayret-i Vataniye(Yüzbaşı Cemil Ali Bey) || Basra || Musul(Yüzbaşı Ahmet Naim Bey) || Sivrihisar(Yüzbaşı Mehmet Sabri Bey) || İntibah(Binbaşı Ahmet Halit Bey) |
| Mesudiye(Binbaşı Arif Nebi Bey) >| Berk-i Satvet(Binbaşı Hamdi Bey) || Yadigar-ı Millet(Yüzbaşı Rauf Sait Bey) || Yarhisar(Yüzbaşı Ahmet Hulusi Bey) || Akhisar || Hamidabad(Yüzbaşı İbrahim Kerim Bey) || Nilüfer(Yüzbaşı Hasan Murat Bey) |
Gemiler
II. Abdülhamit`in saltanatının başlamasından itibaren donanmaya katılan veya katılması öngörülmüş tüm gemilerin listesi ise şu şekildeydi:Dretnotlar
bgcolor="#e6e9ff" ---- ----| İsim | Sınıf | Suya inişi | Donanmaya katılış tarihi | Akıbeti |
|---|---|---|---|---|
| Reşadiye | İngiliz ``King George V`` | 1913 | - | İngiltere tarafından el konularak "``HMS Erin``" adıyla Kraliyet Donanması`na katıldı. |
| Sultan Osman | İngiliz ``Queen Elizabeth`` | 1913 | - | İngiltere tarafından el konularak "``HMS Agincourt``" adıyla Kraliyet Donanması`na katıldı. |
Zırhlılar
20.yy zırhlıları
Almanya`dan gelen dört zırhlı dışında Abdülaziz döneminden Mesudiye ve Asar-ı Tevfik de 20. yüzyılda Osmanlı Donanması`nda görev yapmışlardır.
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ----
| İsim | Sınıf | Suya inişi | Donanmaya katılış tarihi | Akıbeti |
|---|---|---|---|---|
| Yavuz ``(SMS Goeben)`` | Alman ``Moltke`` | 1911 | 1914 | ``SMS Goeben`` adında Alman Akdeniz Filosu`ndayken Osmanlı Devleti`ne sığınıp burada satın alındı. Cumhuriyet döneminde de kullanılıp, 1973`te satıldı. |
| Midilli ``(SMS Breslau)`` | Alman ``Magdeburg`` | 1911 | 1914 | ``SMS Breslau`` adında Alman Akdeniz Filosu`ndayken Osmanlı Devleti tarafından 1914`te satın alındı, 1918`de Gökçeada`ya yapılan baskında battı. |
| Barbaros Hayreddin ``(SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm)`` | Alman ``Brandenburg`` | 1891 | 1910 | Alman Donanması`nda ``SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm`` adıyla görev yaptı. Donanma Cemiyeti tarafından 1910`da satın alındı. Osmanlı Donanması`nda Balkan Savaşları`na katıldı, Çanakkale`de, 8 Ağustos 1915`te İngiliz denizaltısı E-11 tarafından batırıldı. |
| Turgut Reis ``(SMS Weissenburg)`` | Alman ``Brandenburg`` | 1891 | 1910 | Alman Donanması`nda ``SMS Weissenburg`` adıyla görev yaptı. Donanma Cemiyeti tarafından 1910`da satın alındı. 1938`e kadar görev yapıp, daha sonra eğitim gemisi haline dönüştürüldü. |
| Mesudiye | Mesudiye | 1874 | 1875 | 1875`te satın alınan Abdülaziz dönemi zırhlısı, 1914`te Çanakkale`de İngiliz B-11 denizaltısı tarafından batırıldı. Bu ana kadar Çanakkale`de sahil güvenlik gemisi olarak hizmet etti. |
| Asar-ı Tevfik | Asar-ı Tevfik | 1867 | 1907 | Kaptan-ı Derya Arif Hikmet Paşa`nın sancak gemisiydi.cite web>son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url= http://www.battleships-cruisers.co.uk/turkish_navy.htm|başlık = Turkish Naval Ships, Ottoman Empire|biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= |erişimtarihi=13 Ağustos 2007 |erişimyılı= Balkan Savaşları`nda Çanakkale`de yaralandı, daha sonra bir Bulgar gemisi tarafından daha vurularak kullanılamaz hale geldi. |
Abdülaziz dönemi zırhlıları
Bu gemiler Abdülaziz`in saltanatı sırasında İngiltere`den alınan, ama hızla eskidikleri için fazla etkili olamamış büyük zırhlılardır bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ----| İsim | Sınıfı | Suya inişi | Akıbeti |
|---|---|---|---|
| Mukaddeme-i Hayır | Fethi Bülend | 1872 | Türkiye`de yapılmış ilk zırhlıydı.1910`da görevi bitirildi. |
| Osmaniye | Osmaniye | 1864 | 1913`te görevi bitirildi. |
| Mahmudiye | Osmaniye | 1864 | 1913`te görevi bitirildi. |
| Orhaniye | Osmaniye | 1865 | 1913`te görevi bitirildi. |
| Abdülaziz | Osmaniye | 1865 | 1913`te görevi bitirildi. |
Kruvazörler
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ----| İsim | Sınıf | Suya inişi | Donanmaya katılış tarihi | Akıbeti |
|---|---|---|---|---|
| Hamidiye``(Abdülhamid)`` | Abdülhamid | 1903 | 1903 | 1903`te İstanbul`a geldi, Balkan Savaşları`nda, I. Dünya Savaşı`nda, Karadeniz İsyanı`nda görev aldı, 1964`te satıldı. |
| Mecidiye Kruvazörü ``(Abdülmecid)`` | Abdülmecid | 1903 | 1903 | Sivastopol bombardımanında mayına çarpıp yaralandı, Ruslar tarafından yakalandı ve "Prut" adını aldı, 1918`de Almanlar tarafından geri alınıp Türkiye`ye iade edildi. 1948`de görevi bitirildi. |
| Peyk-i Şevket(``Peyk``) | Berk | 1906 | 1906 | Trablusgarp Savaşı`nda İskenderiye`de enterne edildi. 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. 1915`te İngiliz denizaltısı E-11 tarafından saldırıya uğradı.Cumhuriyet döneminde görevi bitirildi. |
| Berk-i Satvet(``Berk``) | Berk | 1906 | 1906 | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. Bir ara Karadeniz`de mayına çarptı ama kurtarıldı. Cumhuriyet döneminde görevi bitirildi. |
Muhripler
Bu listede Donanma Cemiyeti tarafından satın alınan iki grup muhrip vardır:- Birinci grup Fransa`ya sipariş edilen "``Durandal``" sınıfı muhriplerdir. Bu muhripler 1906 yapımıydı, 1907 yılında İstanbul`a geldiler. Türk Donanması`nda "``Taşoz``" sınıfı gemiler olarak görev yapmışlardır.
- İkinci grup ise Almanya`ya sipariş edilen ``S.165`` sınıfı muhriplerdir. Bunlar ise 1910 yılında İstanbul`a gelmiş ve Türk Donanması`nda "``Yadigar``" sınıfı gemiler olarak görev yapmışlardır.
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ----
| İsim | Sınıf | Suya inişi | Donanmaya katılış tarihi | Akıbeti |
|---|---|---|---|---|
| Samsun | Fransız ``Durandal`` | 1906 | 1907 | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. 14 Ağustos 1915`te İngiliz denizaltısı E-11 tarafından batırıldı. |
| Taşoz | Fransız ``Durandal`` | 1906 | 1907 | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. |
| Yarhisar | Fransız ``Durandal`` | 1906 | 1907 | 3 Aralık 1915`te tarihinde Yalova açıklarında İngiliz E11 denizaltısı tarafından torpillenerek batırıldı. |
| Basra | Fransız ``Durandal`` | 1906 | 1907 | 1932`de görevi bitirildi. |
| Muavenet-i Milliye | Alman ``S.165`` | 1909 | 1910 | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. 12-13 Mayıs 1915 gecesi İngiliz zırhlısı Goliath`ı batırdı.1923`te görevi bitirildi. |
| Gayret-i Vataniye | Alman ``S.165`` | 1909 | 1910 | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. Kasım 1916`da Bulgaristan açıklarında bilinmeyen bir nedenden dolayı battı. |
| Yadigar-ı Millet | Alman ``S.165`` | 1909 | 1910 | 9-10 Temmuz 1917 gecesi İngiliz uçakları tarafından batırıldı. |
| Numune-i Hamiyet | Alman ``S.165`` | 1909 | 1910 | 8 Ağustos 1914`te Çanakkale`de Müstahkem Mevkii Komutanlığı`na tayin edildi. 1918`de İmroz Baskını`nda görev aldı. 1923`te görevi bitirildi. |
Korvetler
Osmanlı donanmasındaki korvetler Abdülaziz döneminde alınmaya başlanmıştır. II. Abdülhamit döneminde bir süre iş görmeseler de Hasan Rami Paşa`nın raporundan sonra tadilat geçirmişlerdir. Bu korvetlerden ``Avnullah``, ``Fethibülent``, ``Muini Zafer``, ``İclaliye`` ve ``Necmi Şevket`` dışındakiler Meşrutiyet`e kadar gelememişlerdir.bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ----
----
---- ---- ---- ---- ---- ---- ----
| İsim | Sınıf | Suya inişi | Akıbeti |
|---|---|---|---|
| İclaliye | İclaliye | 1878 | 20. yüzyılın başında eğitim gemisi olarak hizmet verdi, Birinci Dünya Savaşı`nda Heybeliada açıklarında görev yaptı. 1922`de ise görevi bitirildi. |
| Hamidiye(Nusretiye) | Hamidiye | 1885 | Asıl ismi olan Nusretiye 1881`de "``Hamidiye``" olarak değiştirildi. 1910`da görevi bitirildi. |
| Avnullah | Avnullah | 1867 | 1907`de tadil edildi. Dört adet 15`lik, altı adet 7,8`lik, on adet 5,7 lik, iki adet 4,7`lik topla donatılıp sürati 11 mile çıkarıldı. 24 Şubat 1912`de Trablusgarp Savaşı esnasında, Beyrut limanında İtalyan kruvazörleri ``Giuseppe Garibaldi`` ve ``Varese`` tarafından batırıldı.cite web>son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url=http://www.main-board.com/guncel-sorunlar-hayat/9383-1911-12-trablusgarp-savasinda-deniz-kuvvetleri.html |başlık = 1911-12 Trablusgarp Savaşı`nda Deniz Kuvvetleri|biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= |erişimtarihi=13 Ağustos 2007 |erişimyılı= |
| Muin-i Zafer | Avnullah | 1867 | 1907`de tadil edildi. 1913`ten görevinin bittiği 1929`a kadar eğitim gemisi olarak görev yaptı. Birinci Dünya Savaşı`nda Heybeliada açıklarında görev yaptı. |
| Pelenk-i Derya | Avnullah | 1890 | 23 Mayıs 1915`te İngiliz E-11 denizaltısı tarafından Marmara`da batırıldı. |
| Zuhaf | Avnullah | 1917`den itibaren nakliye/seyahat gemisi olarak kullanıldı.1936`da görevi bitirildi. | |
| Necim-i Şevket | Asar-ı Şevket | 1870 | Birinci Dünya Savaşı`nda hayali bir kadro gemisi haline dönüştü, atama yeri olmayan veya cezalandırılması gereken subaylar bu gemiye tayin olurdu. Daha sonra depo gemisi olarak kullanıldı ve 1929`da görevi tamamlandı. |
| Asar-ı Şevket | Asar-ı Şevket | 1870 | 1910`da görevi bitirildi. |
| Fethi Bülend | Fethi Bülend | 1870 | 1907`de tadil edildi.Balkan Savaşları`nda Selanik limanında idi, topları çıkartılıp sahil tabyalarına takıldı. 31 Ekim 1912`de "``Selanik``" isimli Yunan kruvazörü tarafından batırıldı. |
| Mehmet Selim | Mehmet Selim | Ağustos 1879 | 1886`dan itibaren okul gemisi olarak görev yaptı. 1913`te görevi bitirildi. |
| Heybetnüma | Heybetnüma | 1892 | Bahriye Okulu`ndan yeni mezun olan subaylar bu gemide görev yapardı. 1909`da görevi bitirildi. |
| Lütf-ü Hümayun | Lütf-ü Hümayun | 30 Ocak 1890 | 1909`da görevi bitirildi. |
Denizaltılar
Osmanlı Donanması`nın elinde üç denizaltı bulunmuş olmasına karşın, bu denizaltılar aktif olarak savaşa katılmamışlar, bu yüzden devletin hiç bir zaman bir denizaltı gücü olmamıştır.
Yunanistan ilk denizaltıyı alınca Osmanlı Devleti misilleme olarak İsveçli Nordenfelt firmasından iki denizaltı alıp bu denizaltılara ``"Abdülhamid"`` ve "``Abdülmecid``" isimlerini vermiştir. Abdülmecid`in onarımı ve parçalarının toplanması bitirilemezken, "Abdülhamid" Boğaz`da deneme atışı yapmış, ama başarılı olmasına rağmen Haliç`e terkedilmiştir.
Donanmaya Birinci Dünya Savaşı`nda Müstecip Onbaşı isimli bir denizaltı daha katılmıştır.
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- | ----
| İsim | Sınıf | Suya inişi | Donanmaya katılış tarihi | Akıbeti |
|---|---|---|---|---|
| Abdülhamid (``Nordenfelt II``) | Nordenfelt | 1886 | 1886 | Thorsten Nordenfelt tarafından yapımı başlatıldı, İstanbul`da 1888`de bir gösteride yeryüzünde suyun altında torpido atıp su yüzündeki bir nesneyi batıran ilk denizaltı oldu. Daha sonra ise kullanılmadı ve Haliç`te demirli kaldı. |
| Abdülmecid (``Nordenfelt III``) | Nordenfelt | 1887 | 1887 | Thorsten Nordenfelt tarafından yapımı başlatıldı.İstanbul`daki inşası ise bitirilemedi. |
| Müstecip Onbaşı (``Turquoise``) | Fransız ``í‰meraude`` | 1915 | 1915`te Çanakkale açıklarında seyir etmekte olan Fransız denizaltısı "``Turquoise``", Müstecip Onbaşı isimli bir asker tarafından farkedilerek vuruldu ve onun adını alarak donanmaya katıldı. Yine de aktif görev yapmadı ve Marmara`daki müttefik Alman denizaltılarının depo gemisi olarak görev yaptı. | |
Torpidobotlarcite web|son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url= http://www.geocities.com/turk_navy/liste.htm|başlık = 1877`den günümüze Türk donanması|biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= |erişimtarihi=13 Ağustos 2007 |erişimyılı=
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ----
| İsim | Suya inişi | Akıbeti |
|---|---|---|
| Berkefşan | 1892 | 1927`de görevi bitirildi. |
| Sultanhisar | 1907 | 30 Nisan 1915 günü Çanakkale Boğazı`nı geçen Avustralya`ya ait AE-2 Denizaltısını top ve torpido taarruzları ile batırdı. 1928`de hizmet dışına çıkarıldı. |
| Hamidiye | 1901 | 1 Ekim 1911`de İtalyan deniz topçusunun ateşi ile batırıldı. |
| Ejder | 1890 | 1910`da görevi bitirildi. |
| Akhisar | 1904 | 11 Aralık 1915`te Silivri açıklarında karaya oturdu. Mütareke döneminde kaçakçılığa karşı Sahil Muhafaza gemisi olarak görev yaptı. |
| Musul | 1866 | 1909`da hizmet dışına çıkarıldı. |
| Draç | 1904 | Mütareke döneminde Sahil Muhafaza gemisi olarak görev yaptı. |
| Kütahya | 1904 | Karadeniz`de mayına çarpıp battı. |
| Antalya | 1904 | Balkan Savaşı`nda düşman eline geçmemek için Preveze`de kendi personelince batırıldı, Yunanlar gemiyi yüzdürüp ``Nikopolis`` adıyla kullanıma aldılar. |
| Alpagut | 1904 | 1 Ekim 1911`de İtalyan deniz topçusunun ateşi ile batırıldı. |
| Ankara | 1904 | 24 Şubat 1912`de Beyrut limanında kendi personeli tarafından, düşmanın eline geçmemesi için batırıldı, Osmanlı güçleri bu çarpışmada 51 şehit, 19 yaralı verdi. |
| Demirhisar | 1907 | 16 Nisan 1915`te İngilizlere teslim olmamak için personeli tarafından Sakız Adası`nda karaya oturtuldu, gemi daha sonra İngiliz gemilerince tahrip edildi. |
| Yunus | 1901 | 1918`de Draç Torpidobotu ile Tekirdağ açıklarında çarpıştı. |
| Sivrihisar | 1906 | I. Dünya Savaşı`nda Çanakkale`de görev yaptı. |
| Hamidabad | 1906 | 13 Kasım 1916 tarihinde İğneada limanında Rus muhriplerinin baskınına uğrayı battı, olayda 4 kişi şehit oldu. |
Gambotlar
Donanma`daki gambotlar şu gruplara ayrılabilir:- Almanya`dan alınan sac gambotlar: 420 tonluk, 14 mil süratli, üç adet 7,5 luk, iki adet 4,7 lik topları vardı. ``Kemal Reis``, ``İsa Reis`` ve ``Hızır Reis`` gambotları bu gruptadır.
- Fransa`dan alınan tahta gambotlar: Özellikle Kızıldeniz`de kullanılmak üzere satın alındılar, 1914`te İstanbul`a geldiler. 520 tonluk, 14 mil süratli idiler ve iki adet 6,5 luk, iki adet de 4,7 lik topları vardı. ``Sakız``, ``Preveze``, ``Aydın Reis``, ``Burak Reis`` bu gruptandı.
- Fransa`ya daha sonra ısmarlanan gambotlar: 200 tonluk, 12,5 mil süratli, bir veya iki adet 4,7 lik top taşıyan gambotlardır. Bunlar ``Malatya, Taşköprü, Nevşehir, Nurulbahir, Yozgat, Trabzon, Haliç, Ordu, Refahiye, Antep, Bafra, Kastamonu `` gambotlarıdır
Mayın Gemileri
bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ----| İsim | Akıbeti |
|---|---|
| Nusret | Çanakkale Boğazı açıklarına döktüğü 26 mayın Çanakkale Deniz Savaşları`nın sonunu belirledi. Daha sonra özel bir şirkete satıldı. |
| İntibah | 1886 Alman yapımı gemi 50 mayın taşıyabiliyordu. Çanakkale Savaşları`nda Mayın Grubu`nun emrindeydi. Cumhuriyet döneminde adı "Uyanık" olarak değiştirildi. |
| Selanik | Çanakkale`ye getirerek, buradaki 360 tonluk Nusret Mayın Gemisi`ne nakletti. cite web>son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url= http://www.ortadogugazetesi.net/habergoster.asp?id=6082|başlık = Ortadoğu Gazetesi, "Türk´ün kaderini değiştiren kahramanlık"|biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= Hurriyetim.com |erişimtarihi=14 Ağustos 2007 |erişimyılı= |
| Samsun | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı. |
| Nilüfer | 27 Ekim 1914`te Sivastopol Baskını`na katıldı.1852 tonluk "``Grandük Aleksandr``" isimli Rus gemisininin mürettebatını esir aldı ve gemiyi batırdı. cite web>son = |ilk = |yazarlink = |yardımcıyazarlar= | tarih = |url= http://canakkalesavaslari.comu.edu.tr/data2/79.pdf|başlık = Sivastopol Baskını |biçim = |iş = |sayfalar = |yayımcı= |erişimtarihi=13 Ağustos 2007 |erişimyılı= |
| Giresun Mayın Depo Gemisi | 1877 yapımı gemi 200 mayın taşıyabiliyordu. Donanma Cemiyeti tarafından İngiltere`den satın alındı, 1919`dan sonra yatak gemisi oldu. |
Kayıplar
Trablusgarp Savaşı`nın başladığı 1911 yılından Birinci Dünya Savaşı`nın bittiği 1918`e kadar Osmanlı Donanması`nın kayıpları:bgcolor="#e6e9ff" ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ----
| Tarih | Olay |
|---|---|
| 7 Ocak 1912 | Kızıldeniz`de Konfide limanında yedi küçük gambot İtalyanlar tarafından batırıldı. |
| 24 Şubat 1912 | Beyrut limanında Avnullah korbeti ve Ankara torpidobotu İtalyanlar tarafından batırıldı. |
| 20 Ekim 1912 | Antalya ve Tokat torpidobotları Preveze limanında baskın yapan Yunanların eline geçmemek için kendilerini batırdılar. |
| 31 Ekim 1912 | Selanik limanında Fethi Bülent korveti Yunanlar tarafından batırıldı. |
| 13 Şubat 1913 | Asar-ı Tevfik zırhlısı Karadeniz`de seferde iken battı ve kurtarılamadı. |
| 21 Kasım 1914 | Nilüfer mayın gemisi fırtına nedeniyle Karadeniz`de battı. |
| 26 Aralık 1914 | Mesudiye zırhlısı Çanakkale`de İngiliz B-11 denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 3 Nisan 1915 | Mecidiye Kruvazörü Odessa önlerinde mayına çarpıp battı |
| 16 Nisan 1915 | Demirhisar torpidobotu Sakız Adası`nda İngilizlerin eline geçmemek için mürettebatı tarafından patlatıldı. |
| 25 Mayıs 1915 | Pelenk-i Derya korveti, Bakırköy sahilinde İngiliz E-11 Denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 1 Mayıs 1915 | Nurulbahir gambotu Mürefte-Şarköy arasında İngiliz E-14 denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 6 Ağustos 1915 | Peyk-i Şevket muhribi Marmara`da İngiliz E-11 Denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 8 Ağustos 1915 | Barbaros Hayreddin Zırhlısı, Çanakkale`de, Bolayır önlerinde İngiliz E-11 Denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 14 Ağustos 1915 | Samsun Mayın Gemisi Hora önlerinde battı. |
| 30 Kasım 1915 | Yozgat ve Taşköprü gambotları Kefken Adası açıklarında Ruslar tarafından batırıldı |
| 3 Aralık 1915 | Yarhisar Muhribi, Tuzla-Yalova arasında İngiliz E-11 Denizaltısı tarafından batırıldı. |
| 13 Eylül 1916 | Kütahya torpidobotu Karadeniz`de battı |
| 28 Ekim 1916 | Gayret-i Vataniye muhribi Varna`da battı. |
| 30 Ekim 1917 | Hamidabad torpidobotu İğneada`da battı. |
| 9-10 Temmuz 1917 gecesi | Yadigar-ı Millet muhribi İngiliz uçaklarının tarafından batırıldı |
| 20 Ocak 1918 | Osmanlı Donanması`nın Gökçeada`ya yaptığı baskında Midilli Kruvazörü mayına çarpıp battı. |
Referanslar
Kaynaklar
- ``Şanlı Bahriye``, Nejat Gülen
- Naval History, Turkish or Ottoman Navy
- Ship Class
- Digger History
- Battleships-Cruisers - Turkish Navy
_rebuilt.jpg)
