İslam İşbirliği Teşkilatı

İslam İşbirliği Teşkilatı ya da kısaca İİT (Arapça: منظمة المؤتمر الإسلامي, İngilizce: The Organisation of Islamic Cooperation, Fransızca: Organisation de la Coopération Islamique), Eylül 1969 tarihinde Fas'ın başkenti Rabat'ta toplanıp, İslam ülkelerini çatısı altında toplamak üzere kurulan 57 üyeye sahip, Avrupa Konseyi veya Birleşmiş Milletler gibi uluslararası hukuk tüzel kişiliğini haiz bir uluslararası teşkilattır. 38. Dışişleri Bakanları toplantısında alınan karar gereğince örgütün ismi İslam İşbirliği Teşkilatı olarak değiştirilmiştir. Tarihçe Church of God adlı tarikata bağlı Dennis Michael Rohan adında Avustralyalı bir Hristiyan'ın 21 Ağustos 1969 tarihinde Mescid-i Aksa’yı kundaklamayı denemesinden sonra İslam ülkeleri başkanları İslam Konferansı Teşkilatını kurdular. BM'de daimi olarak temsil de edilir. Pakistan’daki 2. toplantılarında İslam Kalkınma Bankası'nın kuruluş planı gündeme getirildi. Bunun ardından İKÖ maliye ve ekonomik işleri bakanları 1973 yılında katıldıkları Cidde toplantısında mali ve parasal bir müessesenin kuruluşunun önemini vurguladılar. Nihayet İslam Konferansı Teşkilatı'nın 20 Ekim 1975 tarihli zirve toplantısında İslam Kalkınma Bankası'nın kuruluş planı onaylandı. Bugün İslam aleminin tek çatı altında toplandığı tek kuruluş sıfatına sahiptir. Genel sektererlik görevini Ekmeleddin İhsanoğlu yapmaktadır. Yapı ve organizasyon İİT aşağıdaki sistemlerden oluşur.

İslami Zirve

Siyaset yapan en yüksek organdır. Üye devletlerin Kralları, devlet başkanları ve hükümet yetkileleri katılır. Her üç yılda bir yapılır.

Dışişleri Bakanlığı İslami Konferansı

İslami Zirve

'de alınan kararların işleyişini incelemek için her yıl toplanır. Dış İşleri Bakanları olur.

Daimi Sekreterya

Organizasyonun yönetici organıdır. İki organın kararlarının uygulanması ile görevlendirilmiştir ve Suudi Arabistan Cidde'de yer alır. Şu anki Genel Sekreter 1 Ocak 2005'den beri Türkiye'den Ekmeleddin İhsanoğlu'dur.

Komiteler

İslam İşbirliği Teşkilatı’nın başlıca organları şunlardır; * Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (COMCEC-İSEDAK) * Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Daimi Komitesi (COMSTECH) * Enformasyon ve Kültürel İşler Daimi Komitesi (COMIAC) * Daimi Mali Komite * Kudüs Komitesi * Ekonomik, Kültürel ve Sosyal Sorunlar İslami Komitesi

Destekleyici Organlar

* İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC), Ankara, Türkiye. * İslami Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), İstanbul, Türkiye. * İslami Teknoloji Üniversitesi, Dakka, Bangladeş. * İslami Ticaret Geliştirme Merkezi, Kazablanka, Fas. * İslami Fıkıh Akademisi, Cidde, Suudi Arabistan. * İslami Dayanışma Fonu Yönetici Bürosu ve Vakıfı, Cidde, Suudi Arabistan. * Nijer İslami Üniversitesi, Niamey, Nijer. * Uganda İslami Üniversitesi, Mbale, Uganda.

Özelleşmiş Enstitüler

* İslami Kalkınma Bankası (IDB),Cidde, Suudi Arabistan. * İslami Eğitim, Bilim ve Kültürel Organizasyonu (ISESCO), Rabat, Fas. * İslami Devletler Yayın Organizasyonu (ISBO) ve Uluslararası İslam Haber Ajansı (IINA), Cidde, Suudi Arabistan.

Bağlı Enstitüler

* İslami Ticaret ve Sanayi Odası (ICCI), Karaçi, Pakistan. * İslami Başkentler ve Şehirler Organizasyonu (OICC), Cidde, Suudi Arabistan. * İslami Dayanışma Oyunları Spor Fedarasyonu, Riyad, Suudi Arabistan. * Uluslararası İslam Âlemi Komitesi (ICIC), Bingazi, Libya. * İslami Gemi Birliği (ISA), Cidde, Suudi Arabistan. * Uluslararası Arap-İslami Okullar Dünya Fedarasyonu, Cidde, Suudi Arabistan. * İslami Bankalar Uluslararası Birliği (IAIB), Cidde, Suudi Arabistan. * Diyalog ve İşbirliği İslami Konferasn Gençlik Forumu,(ICYF-DC) İstanbul, Türkiye. İİT'nin (eski adıyla İKÖ'nün) Genel Sekreterleri * 1.H.R.H. Tunku Abdül Rahman (Malezya): (1971-1973) * 2.H.E. Hassan El-Touhami (Mısır): (1974-1975) * 3.H.E. Dr. Amadou Karim Gaye (Senegal): (1975-1979) * 4.H.E. Mr. Habib Chatty (Tunus): (1979-1984) * 5.H.E. Syed Sharifuddin Pirzada (Pakistan): (1985-1988) * 6.H.E. Dr. Hamid Algabid (Nijer): (1989-1996) * 7.H.E. Dr. Azeddine Laraki Fas): (1997-2000) * 8.H.E. Dr. Abdelouahed Belkeziz (Fas): (2001-2004) * 9.H.E. Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (Türkiye): (2005'den beri) Üyeler * 1 - Afganistan İslam Devleti 1969 * 2 - Arnavutluk Cumhuriyeti 1992 * 3 - Azerbaycan Cumhuriyeti 1992 * 4 - Bahreyn Krallığı 1972 * 5 - Bangladeş Halk Cumhuriyeti 1974 * 6 - Benin Cumhuriyeti 1983 * 7 - Birleşik Arap Emirlikleri Devleti 1972 * 8 - Brunei Darüsselam 1984 * 9 - Burkina Faso 1974 * 10 - Cezayir Demokratik Cumhuriyeti 1969 * 11 - Cibuti Cumhuriyeti 1978 * 12 - Çad Cumhuriyeti 1969 * 14 - Endonezya Cumhuriyeti 1969 * 15 - Fas Krallığı 1969 * 15 - Fildişi Sahilleri Cumhuriyeti 2001 * 17 - Filistin Devleti 1969 * 18 - Gabon Cumhuriyeti 1974 * 19 - Gambia Cumhuriyeti 1974 * 20 - Gine Cumhuriyeti 1969 * 21 - Gine Bissau Cumhuriyeti 1974 * 22 - Guyana Cumhuriyeti 1998 * 23 - Irak Cumhuriyeti 1975 * 24 - İran İslam Cumhuriyeti 1969 * 25 - Kamerun Cumhuriyeti 1974 * 26 - Katar Devleti 1972 * 27 - Kazakistan Cumhuriyeti 1995 * 28 - Kırgızistan Cumhuriyeti 1992 * 29 - Komorlar Birliği 1976 * 30 - Kuveyt Cumhuriyeti 1969 * 31 - Libya Cumhuriyeti 1969 * 32 - Lübnan Cumhuriyeti 1969 * 33 - Malezya 1969 * 34 - Maldivler Cumhuriyeti 1976 * 35 - Mali Cumhuriyeti 1969 * 36 - Mısır Arap Cumhuriyeti 1969 * 37 - Moritanya İslam Cumhuriyeti 1969 * 38 - Mozambik Cumhuriyeti 1994 * 39 - Nijer Cumhuriyeti 1969 * 40 - Nijerya Federal Cumhuriyeti 1986 * 41 - Özbekistan Cumhuriyeti 1996 * 42 - Pakistan İslam Cumhuriyeti 1969 * 43 - Senegal Cumhuriyeti 1969 * 44 - Sierra Leone Cumhuriyeti 1972 * 45 - Somali Cumhuriyeti 1969 * 46 - Sudan Cumhuriyeti 1969 * 47 - Surinam Cumhuriyeti 1996 * 48 - Suriye Arap Cumhuriyeti 1972 * 49 - Suudi Arabistan Krallığı 1969 * 50 - Tacikistan Cumhuriyeti 1992 * 51 - Togo Cumhuriyeti 1997 * 52 - Tunus Cumhuriyeti 1969 * 53 - Türkiye Cumhuriyeti 1969 * 54 - Türkmenistan Cumhuriyeti 1992 * 55 - Uganda Cumhuriyeti 1974 * 56 - Umman Sultanlığı 1972 * 57 - Ürdün Krallığı 1969 * 58 - Yemen Cumhuriyeti 1969 Gözlemciler * Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kıbrıs Türk Devleti adıyla * Rusya Federasyonu * Bosna-Hersek * Tayland * Orta Afrika Cumhuriyeti Müslüman Kuruluşlar * Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (Filipinler) 1977 Uluslararası Kuruluşlar Dış bağlantılar * Resmi İslam Konferansı (Arapça, İngilizce, Fransızca) * UN İslam Konferansı Örgütü * Resmi SESRIC - İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi * Resmi IRCICA - İslami Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi * Resmi İKT Pamuk Yatırım Forumu (Türkçe, Arapça, İngilizce, Fransızca)

Kaynaklar

Vikipedi

İslam İşbirliği Teşkilatı