Burkina Faso

Kısaca: Burkina Faso, Batı Afrika'da yer alan küçük bir ülkedir. Ülkenin eski adı Yukarı Volta'dır. Burkina Faso, kendi dillerinde mutlu insanlar ülkesi anlamına gelmektedir ...devamı ☟

Burkina Faso
Burkina Faso

Burkina Faso Haritası



Burkina Faso bayrağı
Burkina Faso bayrağı
Burkina Faso, Batı Afrika’da bağımsız bir cumhuriyet. 9° 25’ ve 15°07’ kuzey enlemleri ile 2°24’ doğu ve 5°31’ batı boylamları arasında yer alır. Burkina Faso, kuzeyde ve batıda Mali, kuzeybatıda Nijer, güneyde Fildişi Kıyısı, Gara, Togo ve Berin ile çevrilidir.

Afrika ülkelerinden biri olan Burkina Faso'nun başkenti Ouagadougou kentidir. Ülkenin resmi dili Fransızca, toplam nüfusu 13,2 milyon kişidir. 5 Ağustos 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Yarı başkanlık sistemi ile yönetilir. Ülkenin komşuları, Benin, Fildişi Sahilleri, Gana, Mali, Nijer ve Togo'dur.

Tarihi

Burkina Faso tarihi M.S. 11. yüzyılda Mossi kabilesinin ülkeye girmesiyle başlar. Bu kabile ülkede dört büyük krallık kurdu. Bunlardan ilki Tehkodogo idi. Diğerleri ise merkezi yayladaki Uagadugu, kuzeydeki Yatenga ve doğudaki Fada N’Gourma krallıklarıydı.

1400 ve 1500 yılları arasında Mossi kabilesi, güneyde Gana’dan kuzeydeki Timbuktu şehrine kadar olan toprakları hakimiyeti altında tuttu. Fakat 16. asrın ikinci yarısında Songhai imparatorluğu bunları yaylalara attı.

1893’te Mossi ülkesinin kuzeyini ele geçiren Fransa, 1896’da ülkeyi tamamen kontrolü altına aldı. 1919’da Yukarı Volta kolonisi kuruldu. Buradan Fransız Batı Afrikasının diğer kısımlarında mecburen çalıştırılmak üzere işçi gönderildi. 1932’de Yukarı Volta kolonisi komşu sömürgeler arasında paylaştırıldı. Bunun asıl sebebi Fildişi Kıyısı’nda zorla çalıştırılmak üzere Mossi halkından işçi temin etmekti.

Fransa 1947’de Yukarı Volta’yı yeniden ayrı bir ülke haline getirdi. 1950’lerde bağımsızlık hareketleri başladı. Bu hareketler 5 Ağustos 1960’ta Yukarı Volta’nın bağımsızlığını kazanmasıyla sona erdi. 1958’de hazırlanan bir anayasa küçük değişiklikler yapılarak 1960 Kasım’ında yürürlüğe kondu.

1966’da hükümet ve sendikalar arasındaki anlaşmazlığın ardından ordu yönetimi ele aldı ve 1960 Anayasası askıya alındı. Aralık 1970’te yeni bir anayasa hazırlanarak halk oylamasına sunuldu ve kabul edildi. Bu anayasa 1971’de yürürlüğe konuldu. 1970’li yıllarda meydana gelen kuraklıklar ülke ekonomisine büyük ölçüde tesir ederek açlık getirdi.

1982’de yapılan bir darbe sonucunda yönetimi ele geçiren Yüzbaşı Blaise Compaoré 1992 senesinde genel seçimlere gitti. Seçmenlerin büyük kısmının sandık başına gitmemesine karşılık Compaoré başkanı olduğu Halk Cephesi seçimleri kazandı. 1984’te Yukarı Volta ismini Burkina Faso olarak değiştirdi.

Fiziki Yapı





Burkina Faso'nun konumu
Burkina Faso'nun konumu
Burkina Faso topraklarının çoğu Volta Nehrinin üç ana kolu (Beyaz Volta, Kırmızı Volta ve Kara Volta) arasında yer alan alçak bir yayla halindedir. Ülke nehirlerinin çoğu güneyde Gana’daki Volta Nehrine karışır. Ülkenin doğusunda ve güneybatısında alçak dağ silsileleri yükselir. Burkina Faso’nun en yüksek noktası olan Tenekourou 749 metre yüksekliğinde olup, güneybatıda yer alır. Ülkenin en alçak noktası deniz seviyesinden 198 metre yüksektir.

İklim

Bütün yıl boyunca sıcak olan Burkina Faso’da, biri yağışlı, diğeri kurak olmak üzere iki mevsim vardır. Takriben mayıs ayı sonundan ekime kadar bol miktarda yağmur düşer. Yıllık yağış ortalamaları kuzeyden güneye doğru artmakta olup, 400 ila 800 mm arasında değişir. Kurak mevsim kasımda başlar mayısta son bulur. Bu mevsimde kuraklığa ek olarak Sahra’dan kavurucu rüzgarlar eser. Ortalama sıcaklıklar 25°C ila 30°C derece arasındadır.

Tabii Kaynakları

Burkina Faso toprakları kuzeyde bozkır ve fundalıklarla kaplıdır. Güneyde ise yüksek otlar ve ağaç kümeleri ile kaplı çok sayıda yuvarlak tepeler bulunur. Ülkede eskiden çok sayıda bulunan vahşi hayvanlar artık günümüzde azdır. Ülkede mevcut olan belli başlı vahşi hayvanlar;yaban sığırı, çakal, sırtlan, aslan, leopar, yaban domuzu, ceylan, antilop, su aygırı, fil, maymun ve timsahtır. Başlıca yeraltı zenginlikleri olarak Burkina Faso’da manganez, altın ve elmas vardır.

Nüfus ve Sosyal Hayat

13,228,000 nüfusu ile Burkina Faso Batı Afrika’da en fazla nüfus yoğunluğuna sahip ülkelerden biri olup, km2ye 24 kişi düşer. Ülkenin en büyük nüfus merkezleri 200.000 nüfusu ile en sür’atli büyüyen Ouagadougau şehri ile 150.000 nüfuslu Bobo Dioulasso’dur.

Burkina Fasolular Batı Afrika etnik gruplarının yarısının karışımıdır. Fulse, Kibsi, Kipirsi, Kurumba ve Nioniosse çok öncelerden beri Burkina Faso’da yaşayan ülkenin asıl yerlileridir. Bu esas yerli halklara Ninisi (toprağın çocukları) denir. Mali sınırına yakın kuzeybatıda Marka, Samo, Samogho ve Diula grupları yaşar. Gana ve Fildişi Kıyısı sınırları boyunca Lobi etnik grubu bulunur. Kara ve Kırmızı Volta arasındaki ve güneydeki Gana halkları ile karışanlar ortak olarak Gurunsi adını alırlar. Kuzeydoğuda Fulbe Peul ve Tuarep halkları bulunur. Kırmızı ve Beyaz Volta arasındaki topraklara hakim olan Mossi, Burkina Faso’nun en çok tanınan halkıdır. Mossi kültürünü paylaşan şahıslar ülkenin en kalabalık grubunu meydana getirir. Her etnik grup kendine has dile veya lehçeye sahiptir. Mossi dili olan More diğerlerinden daha fazla konuşulur. More, Nijer-Kongo dili ailesinin Voltaic alt grubuna aittir. Ülkenin resmi dili Fransızcadır.

Burkina Fasoluların yarısı (% 50) Putperest, beşte biri (% 20) Müslüman, % 8’i Katolik, kalanı diğer dinlere mensuptur.

Burkina Faso dünyanın en fakir ülkelerinden biri olduğundan, pek çoğu her yıl Fildişi Kıyısı ve Gana’ya çalışmaya gider. Nüfus artışı % 2,5 civarında seyretmektedir. Kötü beslenme, parazit taşıyıcılar, uyku hastalığı, cüzzam ve diğer tropikal hastalıklar ülkenin başlıca sağlık meseleleridir.

Burkina Faso’da eğitim Fransız sistemine göredir. Fakat yavaş yavaş değişmektedir. Her ne kadar eğitim ücretsiz ve mecburi ise de 15 yaşından küçük okul çağındaki çocukların % 10’dan azı okula devam etmekte ve nüfusun % 13’ü okuma-yazma bilmektedir.

Siyasi Hayat

Burkina Faso cumhuriyetle idare edilen bir ülke olup, 10 idari bölgeye ayrılmıştır. Cumhurbaşkanı ve Millet Meclisi üyeleri beş yılda bir seçilir. Ülke 1983’ten 1992’ye kadar Ulusal Devrim Konseyince yönetildi. Konseyin ve sonra kurulan Halk Cephesi Partisinin başkanı olan Yüzbaşı Compaoré 1992 seçimlerini kazanarak devlet başkanı oldu. Ülke, Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği teşkilatlarına üyedir.

Ekonomi

Burkina Faso ekonomisi, yiyecek bitkileri tarımına ve hayvancılığa dayanır. Toprakların % 15’inden azı ekilidir. Verim düşüktür. Kuraklık, bitki hastalıkları, böcekler, kemiriciler ve iptidai tarım teknikleri üretimi düşük tutmaktadır. Sığır, keçi, koyun ve tavuk, yetiştirilen belli başlı hayvanlardır.

Akdarı, sorghum (süpürge darısı), fasulye, Hint yerelması, manyok, mısır, yerfıstığı, pamuk, susam ve Batı Afrika’ya has tohumundan yağ çıkarılan ağaçlar en önemli bitkilerdir. Pamuk, yerfıstığı ve susam ihraç edilmektedir. Çiftlik hayvanları ve hayvan derileri ihracat gelirlerinin önemli bir kısmını meydana getirir.

Sanayi tesislerinin çoğu Banfora, Bobo, Dioulasso, Boromo, Koudougou ve Ouagadougou arasındaki demiryolu boyunca bulunur. Sabun, nebati yağlar, şeker, pamuk ve kösele ürünleri imalatın çoğunluğunu teşkil eder. Elektrik enerjisinin çoğu termal olarak üretilir. Fakat bir çok hidroelektrik projeleri Komod ve Kara Volta üzerinde tasarı halindedir.

Makina, ecza ürünleri, petrol, giyim eşyası ve yiyecek ithali çoğunlukla Fransa, Fildişi Kıyısı, ABD ve Almanya’dan yapılır. İhracatı Fransa, Fildişi Kıyısı, Gana ve Birleşik Krallığa (İngiltere)dır. Ülke sürekli olarak ticaret açığı verir. Dışarıda çalışan işçilerin gönderdiği paralar önemli bir döviz kaynağıdır.

Ülkenin 14.500 km civarındaki demiryolu ağı Fransızca konuşan Batı Afrika ülkeleri arasında en uzunudur. Karayolları çoğu kasabaları ve şehirleri birbirine irtibatlar. Milletlerarası Hava alanı iki büyük şehir olan Ouagadougou ve Bobo Dioulasso yakınındadır.

Burkina Faso

Almanca Burkina Faso kelimelerinin İngilizce karşılığı.
n. Burkina Faso, country in West Africa

Burkina Faso

Flemenkçe Burkina Faso kelimelerinin İngilizce karşılığı.
n. Burkina Faso, country in western Africa (formerly called the Upper Volta)

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Burkina Faso Resimleri

Burkina Faso Haritaları

bayrak harita burkina faso.png
bayrak harita burkina faso.png
Burkina Faso bayrak harita.png
Burkina Faso bayrak harita.png
burkina faso harita.jpg
burkina faso harita.jpg
Burkina Faso harita.png
Burkina Faso harita.png
burkina faso kaart.png
burkina faso kaart.png
burkina faso pos.png
burkina faso pos.png
burkina faso siyasi harita.png
burkina faso siyasi harita.png
dunya uzerinde Burkina Faso nerede.png
dunya uzerinde Burkina Faso nerede.png
harita burkina faso.png
harita burkina faso.png

Burkina Faso Millî Futbol Takımı
6 yıl önce

Burkina Faso (eski adıyla Yukarı Volta) millî futbol takımı, Burkina Faso'yu uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. 1984 yılında ülke bu adı...

Burkina Faso Millí® Futbol Takımı, Fransa ülke bayrağı, Fransa, Burkina Faso ülke bayrağı, Burkina Faso, Gabon ülke bayrağı, Gabon, Mozambik ülke bayrağı, Mozambik, Cezayir ülke bayrağı, Cezayir
Burkina Faso'daki şehirler listesi
6 yıl önce

Bu listede Afrika ülkesi Burkina Faso 'da var olan şehirler listelenmiştir. Burkina Faso'nun nüfus yoğunluğu açısından en kalabalık şehri aynı zamanda...

Burkina Faso`daki şehirler listesi, Ouagadougou, Ouargaye, Ouahigouya, Pama, Pissila, Pí´, Orodara, Manga, Burkina Faso, Loropeni, Mí©guet
Burkina Faso pasaportu
6 yıl önce

Burkina Faso pasaportu Burkina Faso vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir. Burkina Faso pasaportu koyu yeşil renktedir. Ortasında...

Burkina Faso arması
6 yıl önce

Burkina Faso arması, Afrika ülkesi Burkina Faso tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır. Armanın orta kısmında bulunan kalkan içerisinde Burkina...

Burkina Faso bayrağı
6 yıl önce

Burkina Faso bayrağı günümüzde kullanılan hali ile resmi olarak 4 Ağustos 1984 yılında kabul edilmiştir. Devletin ulusal bayrağı Pan-Afrika renkleri olan...

Burkina Faso'nun bölgeleri
6 yıl önce

Burkina Faso 13 yönetim bölgesine (region) ayrılmıştır: Not: Parantez içinde bu bölgelerin yönetim merkezi olan şehirler yazılmıştır. Boucle du Mouhoun...

Centre Bölgesi (Burkina Faso)
6 yıl önce

Centre Bölgesi, Burkina Faso'nun 13 yönetim bölgesinden birisidir. Ülkenin orta kısmında yer alır. Yönetim merkezi başkent Ouagadougou olan bölgenin yüzölçümü...