İsrail Krallığı (Kuzey)

İsrail Krallığı (İbranice: ממלכת יִשְׂרָאֵל, Mamlehet Yisrael) Birinci İsrail Krallığı'nın MÖ 930'da yıkılmasından sonra kurulmuş iki devletten biridir. (Diğeri

Yehuda Krallığı

'dır.) MÖ 930'da kurulan krallığın varlığı MÖ 720'de Asur İmparatorluğu'nun işgaliyle son buldu. En önemli şehirleri Şehem, Tirzah ve Samiriye idi. İsim Hiç şüphesiz adını Birinci İsrail Krallığı'ndan alan bu krallığa tarihçiler Birinci İsrail Krallığı'nın bölünmesinden sonra kurulan iki krallığın birbirinden kolayca ayırt edilebilmesi için İkinci İsrail Krallığı'na Kuzey Krallığı,

Yehuda Krallığı

'na ise Güney Krallığı derler. Kuzey Krallığı'na Tora'da "Yosef Hanedanlığı" ve "Samaria'daki İsrail" dendiği de görülür. Kabileler Zebulun, İssakar, Aşer, Naftali, Dan, Menaşe, Efraim, Reuben ve Gad kabilelerinin (ve Levi bir kısmının) bir araya gelerek oluşturduğu bu devletin başkenti Samaria idi. == Tarihi Birleşik Monarşi Birinci İsrail Krallığı İsrailoğulları da denen on iki kabilenin bir araya gelerek bugünkü İsrail ve Filistin topraklarında MÖ 1030 yılında kurduğu ve MÖ 930 yılında son bulan bir devletti.

Bölünme

Süleyman'ın MÖ 931'de ölümünden sonra kuzeydeki on kabile Süleyman'in oğlu ve varisi Rehoboam'ı kendilerine kral olarak görmek istemediler. Rehoboam tahta geçtiğinde Yehuda ve diğer kabileler arasında kıskançlıktan kaynaklanan kriz patlak verdi. Yeni kral babasının ağır vergilendirme sistemini hafifletmeyince ayaklanma başladı. Rehobaom Kudüs'e kaçmak zorunda kaldı. Davud'un soyundan olmayan Jeroboam kral olarak başa getirildi fakat Yehuda ve Bünyamin kabileleri Rehoboam'a sadık kaldı. Jeroboam'ı kendilerine kral seçen kuzeydeki on kabilenin ülkesine İsrail Krallığı dendi; başkenti Şehemdi. Kuzey krallığını kabul etmeyen Yehuda kabilesine Kudüs'e sahip olan Bünyamin kabilesi de katılınca güneyde başkenti Kudüs olan

Yehuda Krallığı

'nı kurdular. Ayrıca Tora'da Yehuda'da Asa hükümdarlığı sırasında Menaşe, Efraim ve Şimon kabilelerinin Yehuda'ya göç ettiğinden bahseder. Başkenti Şehem olan İsrail Krallığı sonra başkentini Tirzah ardından da Kral Omri zamanında Samaria'ya değiştirdi. Asurlular tarafından yıkılana kadar bu ülkenin başkenti Samaria olarak kaldı. Önce V.Shalmaneser ve ardından II. Sargon önderliğinde üç yıl süren Asurluların kuşatmasından sonra MÖ 720 yılında kuzeydeki on kabile tarih sayfalarından silindi. Bugün birçok arkeolojist tarafından Samaria antik dönemin bilgilerini taşıyan en önemli site olarak kabul edilir.

İki Krallığın ilişkisi

Bölünme

den sonraki ilk 6 yıl boyunca Güney Krallığı Kuzey Krallığı'nda otoritesini kabul ettirmeye çalıştı. Ardından gelen sekiz sene boyunca da ortak düşmanlarına karşı (özellikle Şam'a karşı) müttefik oldular. Yehuda ile İsrail arasındaki gerginlik Yehuda Kralı Jehoşafat'ın İsrail'in Ahab Handedanlığıyla karışık evlilikler yapması sonucu yumuşadı. M.Ö. 840'ta gerçekleşen darbe sonucunda Ahab'ın hanedanlığı yerini Jehu Hanedanlığına bıraktı.

Krallığın dağılması

MÖ 930 yılında kurulan İsrail Krallığı'nın varlığı MÖ 720'de Asurlular'ın işgaliyle son buldu. Tora, burada yaşayanların sürüldüğünü ve bu halklara Kayıp On Kabile dendiğini anlatır. Bazı yazarlar ise bu sürülenlerin toplam nüfusun sadece beşte biri olduğunu (40.000 kişi) savunur. Kuzey'den kaçanların bazıları Kudüs'e yerleşti. Bu nedenle bölgeye hakim olan Yehuda Kralı Hezekiya Kudüs'te (artan nüfus nedeniyle) yeni savunma duvarı ördürttü ve su kaynakları tahsis etti. M.Ö. 732'de Kuzey Kralı Pekah, Kudüs'ü tehdit etti ve Yehuda Kralı Ahaz, asur Kralı III. Tiglat-Pileser'a haraç vererek ondan yardım istedi. Bunun üzerine Tiglat, Kuzey Krallığına saldırıp Reuben, Gad ve Menaşe kabilelerinin Gilad'daki yaşam alanlarını ve çöldeki karakollar; Jetur, Nafiş ve Nodab'ı ele geçirdi. Aralarında Reuben liderlerinin de olduğu esirleri Habor nehri bölgesine yerleştirdi. Ayrıca Naftali bölgesini ve Efraim'in Janoah şehrini ele geçiren III. Tiglat-Pileser Naftali bölgesine bir vali atadı. Başkent Samaria dahil, Kuzey Krallığı'nın geriye kalan kısmı II. Sargon tarafından ele geçirildi. Ele geçirdiği 27.290 esiri Habor nehri bölgesine ve Medler'e yerleştirdi. İsrail, küçülmüş topraklarla da olsa, M.Ö. 720'de Asurlular kalan kısmı işgal edene kadar özgür bir krallık olarak varoluşunu sürdürdü. Kalan nüfus bu işgalle sürüldü. Kalan Kuzey Krallık kısmı, 2. Sargon tarafından ele geçirildi. Sargon başkent Samarya'yı da işgal etti. 27.290 kişi sürüldü. Her ne kadar Yahudi öğretisinde kuzeyde yaşayan on kabilenin Asurlular tarafından sürülüp kaybolduğu anlatılsa da Asurluların Dan, Aşer, İssakar, Zebulun ve batı Menaşe'yi sürdüğüne dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Yehuda Krallığı

MÖ 930'da kurulan

Yehuda Krallığı

, Babil İmparatorluğu'nun işgali sonucunda MÖ 586 yılında yıkıldı. == Kültür == İsrail Krallığı'nda Yehovacılar ve Baalciler olmak üzere iki kült vardı. Kral Jeroboam, halkının Kudüs Tapınağı ile duygusal bağlarına çözüm olarak biri Bethel'de diğeri Dan'ın kuzeyinde olmak üzere alternatif tapınaklar inşa etti. Tapınaklara, Tanrı'yı simgeleyen altın buzağı yerleştirdi. Jeroboam'ın bu hareketi Tora'da "Jeroboam'ın yolu" ya da "Jeroboam'ın günahları" diye geçer. == İsrailli peygamberler == * İlyas * Elisha * Amos * Hoşea * Yunus * Nahum == İsrail Kralları == Tarihçiler eski kronolojilerden William F. Albright veya Edwin R. Thiele yeni kronolojilerden ise Gershon Galil veya Kenneth Kitchen'ın kaynaklarını kullanırlar. Aşağıdaki listedeki bütün tarihler M.Ö.'dir ==Ayrıca bakınız== * Birinci İsrail Krallığı *

Yehuda Krallığı

* Tarihteki Yahudi devletler Na Matanitu Cokovata ni Isireli#Na matanitu e rua ni Isireli

Kaynaklar

Vikipedi

İsrail Krallığı (Kuzey)

Yehuda Krallığı

Yehuda Krallığı

Bölünme

Yehuda Krallığı

İki Krallığın ilişkisi

Bölünme

Krallığın dağılması

Yehuda Krallığı

Yehuda Krallığı

Yehuda Krallığı

Kaynaklar

Yehuda Krallığı

İsrail

Efraim kabilesi

Omri

I. Yarovam

İsrail tarihi

İsrail Evi

Naftali kabilesi

İsrail Krallığı (Kuzey)