Türkçe Bilgi: Eskimo maskeleri

Eskimo maskeleri, hem Yupik hem de İnuit kolundan Eskimoların dans ya da şamanistik törenlerde kullandıkları maskelerdir.

Malzeme

olarak kuru odun, deri, kemik, boynuz, tüy, saç gibi şeyler kullanılır ve genelde parlak boyayla boyanır. Erken Paleo-Eskimo ve erken Dorset kültüründen kalan morsun fildişinden yapılma minyatür maskeler bulunmuştur. Günümüzde Eskimolar arasında Alaska Yupikleri özellikle maskeleriyle öne çıkarlar. Adlandırma Tarih Arkeolojik sitlerden elde edilen buluntulara göre Eskimo maskelerinin ilk örnekleri Erken Paleo-Eskimo dönemiyle Erken Dorset Kültürü döneminden kalmadır. Malzeme Sibirya Yupikleri, Grönland balinasından elde edilen balina çubuğunun esnek oluşu dolayısıyla geleneksel danslarda maske malzemesi olarak kullanır. == Halklarına göre maskeler Yupik maskeleri Yupikler Eskimo maske geleneğini sürdürdükleri gibi Alaska yerli sanatında da maskeleriyle öne çıkarlar. Dansta kegginaquq denen yüz maskeleri (İng. forehead masks) yanında tegumiak ya da taruyamaarutek denen parmak maskeleri (finger maskettes) de kullanılır. Şamanların kullandığı yüz maskelerine nepcetaq denir. Tek ya da çift olabilirler. Boyu birkaç inç, ağırlığı da birkaç kilo gelebilir. Yapımında birkaç kişinin emeği bulunabilir. Avın bereketli geçmesi için kullanılır. Maskeler törenlerde geleneksel olarak kullanıldıktan sonra imha edilir. Maskelerde labret, dövme, kar gözlüğü gibi aksesuarlar da kullanılır.

Yupik maskeleri

sürrealist değildir ve mücevher tasarımcılarına da ilham kaynağı olur.

İnyupik maskeleri

Kuzey ve Kuzeybatı Alaska'da yaşayan İnyupiklerde maske (kiiñaġuq, kigiñaŋŋuaq < kiiñaq «surat») Güney ve Güneybatı Alaska'da yaşayan Yupiklerdeki kadar önem arzetmez. Şamanizmin yıkılmasından sonra maskelerin kullanım yeri öncelikle danslardır ve maskenin temsil ettiği doğaüstü kimliğe bürünme belirgin değildir. Maskeler törenlerde (Kivgiq, Uingarung) kullanılmak üzere yapılır ve dekoratif değildir. Kivgiq bayramında giyilen maskeler dalgıç kuşu derisinden ya da kuzgun başından oluşur. Dalgıç kuşlarının eti yense de daha çok maske yapımı için avlanılır. Yupik kadınlarında dansta görgü gereği bir halkayla parmaklara geçirilen yelpaze biçimli parmak maskeleri (Yupikçe tegumiak) oldukça yaygınken, İnyupiklerde bu uygulama çok az görülür. Balina avcısı İnyupiklerin maskeli bayramları vardır ve bu bayramlarda maskeler kullanılır. Fakat, 20. yüzyılın başlarında Hristiyan misyonerlerin baskısıyla bu maskele törenler yapılmaz olmuştur.. Seward Yarımadasındaki Qawiaraq İnyupikleri maske yapımında sahile vuran kuru ağaç kütüklerini kullanır ve kızılağaç kabuğundan elde edilen kırmızı ile söğüt ağacından elde edilen siyah renkle boyanır == Yeni maskeler == Brooks Sıradağlarında İçbölgede yaşayan Nunamiut İnyupiklerinde rengeyiği derisinden ve postundan yapılan maskeler Noel zamanı kutlamaları neşelendirmek amacıyla 1950 lerde Bob Ahgook, Justus Mekiana ve Zaccharias Hugo tarafından yapılmaya başlanmış ve zamanla bir gelenek haline dönüşmüştür.

Bibliyografya

* The tale title means: “The way life appeared”; the book title means: “Eskimo tales”; the series means: “The tales of world literature”. * * * * * * * * Translation of the original:

Kaynaklar

Vikipedi

Eskimo Maskeleri

Malzeme

Yupik maskeleri

İnyupik maskeleri

Bibliyografya

Kaynaklar

Yupik maskeleri

Eskimo halkları

Eskimo köy odası

Alaska Eskimoları

Kar gözlüğü

Yupikler

Alaska Yerli sanatı

Nunivak Çupikleri

Eskimo Maskeleri

Eskimo Maskeleri Hakkında Detaylı Bilgi

Malzeme

Yupik maskeleri

İnyupik maskeleri

Bibliyografya

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Okuma Önerileri

Yupik maskeleri

Eskimo halkları

Eskimo köy odası

Alaska Eskimoları

Kar gözlüğü

Yupikler

Alaska Yerli sanatı

Nunivak Çupikleri