Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Arap Baharı

Kısaca: Arap Baharı'nda halk hareketleri: Sol üstte Mısır, sağ üstte Tunus; Sol ortada Libya, sağ ortada Yemen; Sağ alt Bahreyn, sol alt Suriye görünmektedir ...devamı ☟

Arap Baharı'nda halk hareketleri: Sol üstte

Mısır

, sağ üstte

Tunus

; Sol ortada

Libya

, sağ ortada

Yemen

; Sağ alt

Bahreyn

, sol alt

Suriye

 görünmektedir]] Arap Baharı, (, - ), 21.yüzyılın en büyük olaylarındandır. Arap Dünyasında yaşanan en büyük harekettir. 2010 yılında başlayan ve günümüzde de süren, Arap coğrafyasında yaşanan halk hareketlerine verilen ortak addır. Arap Baharı; Arap halklarının demokrasi, özgürlük ve insan hakları taleplerinden ortaya çıkmış; bölgesel, toplumsal bir siyasi-silahlı harekettir. Protestolar, mitingler, gösteriler ve iç çatışmalar yaşanmıştır. Halklar, özgürlük mücadelesi adı altında birçok Arap diktatörünü resmen devirmiştir.

Tunus

,

Mısır

,

Libya

,

Suriye

,

Bahreyn

,

Cezayir

,

Ürdün

 ve

Yemen

'de büyük çapta; Moritanya,

Suudi Arabistan

,

Umman

,

Irak

,

Lübnan

 ve

Fas

'ta küçük çapta olmak üzere tüm Arap Dünyasında başgösteren mitingler, protestolar, halk ayaklanmaları ve silahlı çatışmalardır. İslami demokrasi talepleri artmıştır. Birçok uzman bu eşi görülmemiş halk hareketini, Arap dünyasında yaşanan en büyük değişim olarak yorumlamaktadır. Adlandırma Birçok ülke, kuruluş ve alanda uzman kimseler, hareketlerin farklılığı ve sürekli sancılı, çalkantılı değişimi bahar olarak benimsemişlerdir ve bu halk hareketine Arap Baharı demişlerdir. == Arkaplan Nedenler Protestolar, Arap Dünyası'nda başta gelen işsizlik, gıda enflasyonu, siyasi yozlaşma, ifade özgürlüğü, usulsuzlükler ve kötü yaşam koşulları gibi pek çok sorun sonucunda önce

Tunus

'ta Muhammed Buazizi'nin kendini yakmasıyla başlamıştır. Ardından benzer sorunlar yaşayan ülkelerde domino etkisi göstererek yayılmıştır. Protestolar, ilk olarak 18 Aralık 2010 tarihinde

Tunus

'da başlamış daha sonra

Mısır

,

Yemen

,

Cezayir

 ve

Ürdün

'e sıçramıştır. Bu ayaklanmalar

Tunus

 ve

Mısır

'da başarı göstermiş olup, 23 yıldır yönetimde olan Zeynel Abidin Bin Ali ile 30 yıllık yönetici Hüsnü Mübarek'in görevlerini bırakmasıyla sonuçlanmıştır. Ardından bir domino etkisiyle Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın tamamına yayılmıştır. Ayrıca arap ülkeleri olmayan; İran, Arnavutluk ve Ermenistan'da bile, Arap Baharı'nın etkisiyle küçük çapta olaylar gözlenmiştir.

Yakın tarih Genel bakış == == Büyük Çaplı Olaylar Tunus

Yasemin Devrimi

Tunus

'un birçok şehrinde gerçekleşen protestolardır. Protestocuların hedef aldığı başlıca konular işsizlik, gıda enflasyonu, siyasi yozlaşma, ifade özgürlüğü ve kötü yaşam koşulları olmakla beraber, 23 yıldır ülkeyi yöneten Zeynel Abidin Bin Alinin başkanlığı bırakıp 14 Ocak 2011'de ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan olaylar bütünüdür. Kasım 2010'da, meyve sebze satıcısı olan işsiz bir üniversite mezununun, satış arabasına polisin el koymasından sonra kendini ateşe vermesi ile başlayan protestolar

Tunus

'ta son 30 yıldır yaşanan sosyal ve siyasal olayların en dramatik dalgalarından biriydi ve yaralanmalar ve hayat kayıpları ile sonuçlandı.

Mısır

2010-2011 Yasemin Devrimi'nin öncülüğünde, 25 Ocak 2011'den beri

Mısır

'da devam eden, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklerin bütünüdür. Gösteriler ve isyanların polis şiddeti, olağanüstü hal, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı , yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladığı rapor edildi. 11 Şubat 2011 tarihinde

Mısır

cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gösteriler nedeniyle istifa etti. 2012

Mısır

Cumhurbaşkanlığı Seçimi'nden galip çıkan Muhammed Mursi, ülkede tekrar diktatörlük sağlamakla suçlandı. Halk kendi arasında ona Yeni Firavun şeklinde hitap etmeye başladı.

Mısır

'da Musi karşıtı gösteriler başladı.

Mısır

ordusu ise müdahale sinyali verdi.

Libya

Bir Kuzey Afrika ülkesi olan

Libya

'da hükümet ve Muammer Kaddafi karşıtı gösterilerle başlamış ve daha sonrasında gerçek anlamıyla bir iç savaşa dönüşmüş ayaklanmalar bütünüdür. Protestolar 15 Şubat 2011 tarihinde başlamış, iç savaş Sirte'nin düşmesi ve Muammer Kaddafi'nin öldürülmesiyle 20 Ekim 2011 tarihinde sona ermiştir. Medyaya göre olaylar halkın 2010-2011 yılı boyunca Arap dünyasını saran protestoların bir ayağı olan 2011

Mısır

Devrimi'nden esinlenmesi sonucu başlamıştır. 18 Şubat 2011 tarihinde göstericiler

Libya

nın ikinci büyük şehri Bingazi'nin kontrolünü bazı polis ve askerlerin de desteğiyle ele geçirmişlerdir. Bunun üzerine hükümet Bingazi'de yaşayan ve rejimin destekçisi seçilmiş askeri birlikleri yollamıştır. Ülke, Ulusal Geçici Konsey (UGK) ve

Libya

Sosyalist Halk Cemahiriyesi olarak ikiye ayrılmıştır. 20-28 Ağustos tarihlerinde Trablus Muharebesi sonucu başkent Trablus UGK kontrolüne geçmiş, UGK yüzden fazla ülke tarafından tanınmıştır. 20 Ekim 2011 günü Muammer Kaddafi'nin memleketi Sirte'nin düşmesiyle Muammer Kaddafi öldürülmüş, iç savaş kesin UGK zaferiyle sona ermiştir.

Yemen

Ayaklanmada yüzbinlerce insan sokaklara dökülmüştür. Ülke genelindeki silahlı gruplar iç savaşı andırırcasına hükümet güçleri ile çatışmaktadır. Halk

Mısır

Devrimi ve

Tunus

'ta gerçekleşen Yasemin Devrimi'nden esinlenerek yaptığı isyanda bazı adımlar ve ilerlemeler atılmıştır. Ülke genelindeki aşiretlerin oluşturduğu

Yemen

Aşiretleri İttifakı'na bağlı militanlar bazı kasaba ve semtleri kontrolü altına almıştır. Şii ve Sünni gerilimi, Güney

Yemen

Hareketi'nin bu ayaklanmadan fırsat sağlayarak saldırılar yapması ülkeyi kaosa sürüklemiştir.

Suriye

Suriye

'de olaylar, ilk olarak Dera'da, 15 Mart 2011 tarihinde başlamıştır. Arap Baharı'nın etkisiyle devrilen diktatörlerin ülkelerinden ilham alan Beşşar Esed karşıtı muhalifler silahlanarak topyekün çatışmaya girmiştir. Olayların 15 Mart 2011 tarihinde başladığı kabul edilir.

Suriye

 muhalefeti, devlet başkanı Beşşar Esed rejimini devirmek ve kendi ifadeleriyle Özgür

Suriye

 devletini kurmak için silahlı isyana başlamışlardır. Her iki taraf da dışarıdan askeri ve ekonomik destek almaktadır. Çatışmaların sürmesinin yanında, günümüzde ülkede kontrol önemli ölçüde Beşşar Esed'in elinden çıkmıştır.

Bahreyn

14 Şubat 2011'de Arap Baharı'nın etkisiyle patlak veren halk isyanıdır. Halk, özgürlük ve eşitlik talebiyle sokaklarda protestolara başlamıştır. Hükümet güçleri olaylara müdehale etmiştir. Körfez İşbirliği Konseyi'de

Bahreyn

'e Yarımada Kalkan Gücü adlı güvenlik kuvvetinden göndermiştir. Bazı çevreler, protestoların daha çok Şii-Sünni çatışmalarına döndüğünü belirtmiştir. Ülkede İran -

Suudi Arabistan

, nüfuz çakışması yaşanmaktadır. == Küçük Çaplı Olaylar Cezayir

Cezayir

'de 2010'un aralık ayından beridir devam eden protesto gösterileridir. Göstericiler tarafından gösterilen sebepler, işsizlik, gıda enflasyonu, evsizlik, usulsuzlük, ifade özgürlüğü ve kötü yaşam koşullarıdır. Daha önceki yıllarda yerel gösteriler sıkça yapılmış olsa da, tüm ülke çapında eşzamanlı gösteriler 2011'in ocak ayında patlak verdi. Bunlar hükümetin gıda fiyatlarını düşürmesiyle bastırıldı; fakat daha sonra çoğunlukla hükümet binalarının önünde gerçekleşen kendini yakma eylemleri başladı. Muhalefet partileri 1992'deki darbeden beridir olağanüstü hal bulunan

Cezayir

'in hükümetinden izin almadan yasadışı nitelikte gösteriler düzenlemeye başladı. Gösterilerde üç kişi öldü, 420 kişi yaralandı.

Fas

Huzistan Eyaleti

Irak

Irak

'ta

Irak

Savaşı'nın başladığı 2003 yılından beridir süren şiddetin ortasında gerçekleşen 2010-2011 Arap dünyası protestolarının bir parçası olan protesto gösterileri. Gösterilerde 6 kişi öldü, 140 kişi yaralandı.

İsrail Sınırı

İsrail sınırında olan protestolardır. Hem müslüman araplar, hem de işsizliği bahane eden yahudi israilliler gösteriler düzenlemiştir.

Kuveyt

Lübnan

Sudan

Suudi Arabistan

2011 yılında başlamış protestolardır. Göstericiler, reform talebiyle protesto yürüyüşleri ve mitingleri düzenlemiştir. Kadınlar ise yine reform talebiyle "sürücülük" istemişlerdir.

Umman

Ürdün

16 Aralık'ta başlayan

Tunus

ayaklanması sonra

Ürdün

'de düzenlenen protesto gösterileri.

Ürdün

'ün bütçe açığı bu yıl içinde 2 milyar Dolara yükselmiş durumda. 2010 Aralık ayında enflasyon 1.5'den 6.1'e yükseldi ve işsizlik seviyesi %25 ile %30 arasında değişmekte. Halk ayrıca devleti işçi sınıfını ağır vergiler yoluyla fakirleştirmekle suçluyor. Bunun dışında parlamentonun göstermelik olduğu halk tarafından savunulmakta.

Diğerleri

* İran * Mali * Cibuti * Moritanya * BAE * Filistin * Batı Sahra * Çin Halk Cumhuriyeti * Arnavutluk * Rusya * 12 Şubat 2011 tarihli İngilizce Vikipedinin 2010–2011 Arab world protests adlı maddesi

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Arap Devletleri
3 yıl önce

2010-2011 Arap dünyası protestoları ile halk otoriter devletlerine karşı gelmiş ve demokrasi yanlısı hareketlere girişmiştir. Buna 'Arap baharı' da denir...
2011-2012 Suudi Arabistan protestoları
6 yıl önce

2011-2012 Suudi Arabistan protestoları Arap Baharı'nın etkisiyle halkın değişim taleplerinin sonucu gerçekleşmiştir. ^ "2011–2012 Saudi Arabian protests"...
Arap Birliği
3 yıl önce

sporlar için Arap spor federasyonları da mevcuttur. Arap-Türk ilişkileri OPEC Arap Baharı ^ Sly, Liz (12 Kasım 2011). "Syria suspended from Arab League"....

Araplar, 1945, 22 Mart, Amr Musa, Arap, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir, Cibuti, Fas, Filistin
Teknokrasi
3 yıl önce

egemen olduğu 1929 sonrasında zemin bulmuştur; günümüzde ise Tunus'ta Arap Baharı ile devrilen hükûmetin yerine kurulmuş yönetimde görülmektedir. ^ TDK...

Teknokrasi, 1912, Rasyonalizm, Sibernetik
Arap Ayaklanması
3 yıl önce

Arap Ayaklanması (Arapça: الثورة العربية Al-Thawra al-'Arabiyya, İngilizce: Arab Revolt), I. Dünya Savaşı sırasında Haziran 1916 tarihinde Yemen'de Aden...

Arap Ayaklanması, Arap İhtilali, 1865, 1914, 1916, 1917 Rusya Devrimi, 23 Ekim, 31 Mart Ayaklanması, Afrika Cephesi (Birinci Dünya Savaşı), Alman İmparatorluğu, Altın
Arap-İsrail Savaşları
3 yıl önce

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri (başlıca Mısır, Suriye, Ürdün ve Filistin) ve İsrail Devleti arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar...
Carlos Latuff
3 yıl önce

İsrail-Filistin çatışması ve Arap Baharı iyi çalışmaları arasında gösterilir. Brezilya doğumlu sanatçı Lübnan kökenli Arap'tır. Brezilya'da yayınlanmış birçok...
Zeynel Abidin Bin Ali
3 yıl önce

ateşe vermesiyle başlayan protesto, tüm ülkeye yayıldı. Bu, daha sonra Arap Baharı denilen hareketin de başlangıcı olacaktı. 2010 Aralık - 2011 Ocak ayları...