Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

3 Mayıs 1808

Kısaca: ''3 Mayıs 1808'' ya da ''Madrid'de 3 Mayıs 1808'' (İspanyolca: , diğer adlarıyla , ya da ), İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1814 yılında tamamladığı tablosudur. Eser şu anda, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Goya bu çalışmayı, Fransızların 1808'de Madrid'i işgali sırasında, Napolyon'un ordularına direnen İspanyolların anısına çizdi. Bu direniş aynı zamanda Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisiydi. İspanyol ressamın, aynı boyutlardaki eş çalışması ''2 Mayıs 1808'' (Memlüklerin Saldır ...devamı ☟

3 Mayıs 1808 ya da Madrid'de 3 Mayıs 1808 (İspanyolca: ', diğer adlarıyla ', ya da ''''), İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1814 yılında tamamladığı tablosudur. Eser şu anda, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Goya bu çalışmayı, Fransızların 1808'de Madrid'i işgali sırasında, Napolyon'un ordularına direnen İspanyolların anısına çizdi. Bu direniş aynı zamanda Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisiydi. İspanyol ressamın, aynı boyutlardaki eş çalışması

2 Mayıs 1808

 (Memlükler Saldırısı) de tıpkı bu tablo gibi İspanya'nın geçici hükümeti tarafından, Goya'nın önerisi ile, ressama ısmarlandı. Goya, Aragonca yazdığı bir mektupta bu tabloları yapma amacını şöyle açıkladı: Eserin içeriği, sunumu ve duygusal gücü, onu, savaşın korkunçluğu konusunda çığır açan ve ilk örnek olarak değerlendirilen bir imge haline getirdi. Yaratıldığı zamanın popüler sanatının pek çok kaynağından yararlanan 3 Mayıs 1808, gene de geleneksel kalıpların kırılışının bir simgesi oldu. Hristiyan sanatının geleneklerinden ve ananevi savaş betimlemelerinden uzaklaşması, eseri alanında benzersiz kıldı ve modern alandaki ilk örneklerden biri olarak kabul edilmesini sağladı. Sanat tarihçisi Kenneth Clark'a göre tablo, "tarz, konu, içlem olarak kelimenin tam manası ile devrim sayılabilecek ilk büyük resim"dir. 1850'lerde, daha sonraki yıllarda Prado Müzesi'nin yöneticisi olacak olan ressam José de Madrazo, tablonun Goya'nın stilini yansıtmadığını iddia etti ve iddiasının sebebinin "büyük bir usta olan Goya'nın diğer eserlerine göre bu tablonun kalitesinin çok düşük kalması" olduğunu açıkladı. Tablo, yıllar sonra, izlenimcilik ve romantizm popüler olduğunda dünya çapında ün kazandı. 1937 yılında, İspanya İç Savaşı'nda zarar görmemesi için Valencia'ya taşındı. Kamyonda götürülürken oluşan zararlar daha sonra onarıldı. Fakat bu onarım sırasında resmin renklerinin tonları koyulaştı. 2008 yılında yeniden restore edilen eser, tekrar ilk tonlarına kavuştu. Madrid'de 3 Mayıs 1808, başka pek çok esere de ilham kaynağı oldu. Bu eserler arasında Édouard Manet'nin çizdiği bazı seriler ve Pablo Picasso'nun Kore'de Katliam tablosu ile başyapıtlarından biri olan Guernica yer alır. == Geçmiş Tarihi durum 18 Şubat 1799 tarihinde Napolyon Bonapart kendini Fransa Cumhuriyeti'nin Birinci Konsül'ü ilan etti. 1804'te ise imparatorluk tacını giydi. Akdeniz'e erişimin kontrolü İspanya'da olduğundan, bu ülke Fransızlar için stratejik olarak çok önemliydi. İspanya'nın 1788'den beri imparatoru olan IV. Carlos, uluslararası arenada devlet yönetimi açısından başarısız sayılıyordu. Kendi maiyetinde dahi "avlanma keyfi yüzünden ülkesini düşünmeyi bir tarafa bırakan yarım akıllı bir kral ve karısı Parmalı Maria Luisa'yı kontrol edemeyen boynuzlu bir koca" olarak görülüyordu. Ülkeyi, eşi ve eşinin gözdesi olan başbakan Manuel de Godoy birlikte yönetiyorlardı. Napolyon, zayıf bir krala sahip olan İspanyollar'a, güçlerini birleştirerek Portekiz'e saldırmayı ve bu ülkenin topraklarını üçe bölmeyi teklif etti. Fransa ve İspanya ülkenin birer parçasını alacakken üçüncü parçayı da İspanya'nın başbakanı Manuel de Godoy'a vereceklerdi. Böylece Godoy, Algarve Prensi ünvanını alacaktı. "Barış Prensi" olarak tanınan Godoy bu teklifi çok beğendi ve kabul etti. Başbakan, Fransız ordusunun Portekiz'e ulaşmak için İspanyol topraklarından geçmesine de izin verdi. Fakat, Napolyon'un gerçek amacı hem Portekiz'i hem de İspanya'yı kontrolü altına alarak bu ülkelerin yönetimini erkek kardeşi Joseph Bonaparte'a vermekti. Bu amacına ulaşmak için IV. Carlos'un oğlu VII. Fernando ile gizli bir ittifak içine girerek Fernando'ya babasının tahtını vadetti. Napolyon'un desteği ile veliaht prens, İspanya parlementosu ve saltanatını ele geçirdi. Fernando, gücü tamamen elde etmek adına sadece Godoy'u değil, ebeveynlerini bile öldürmeye niyetliydi. İspanyollar, Fransızlar'ın niyetinin Portekiz'e saldırmak olduğunu sanıyordu. Bir sonraki şubatta Fransa'nın gerçek niyetinin İspanya'yı işgal etmek olduğu belli olduğunda dahi, işgalciler çok az dirençle karşılaştılar. Bu direniş de içlerinde Zaragoza'nın da bulunduğu birbirinden bağımsız yerlerde gerçekleşti. Napolyon'un baş kumandanı Mareşal Joachim Murat da İspanya'nın Bourbonlar'dan daha ileri görüşlü ve yetenekli kişiler tarafından yönetilmesi gerektiğine inanıyordu. Bu konudaki adayı ise Napolyon'un kardeşi Joseph Bonaparte idi. Bu fikrini 1 Mart 1808'de İmparator'a yazdığı mektubunda dile getirdi. 19 Mart 1808'de, Fernando tahttan feragat etmeye zorlandı ve ebeveynleri ile birlikte esir alındı. 6 Haziran 1808'de İspanya'nın başına Joseph Bonaparte geçti. İspanyol halkı, geçmişte, yabancı monarşilerin kendilerini yönetmesini kabul etmiş olsa da, Fransa'nın üzerlerindeki hakimiyetine gücendiler ve çok kızdılar. 2 Mayıs 1808'de, İspanya kraliyet ailesinin son üyelerinin Fransa'ya gönderilerek orada hapsedileceği haberi yayıldığında, Madridliler ayaklandılar. Bu başkaldırı ileride Dos de Mayo Ayaklanması olarak anılacaktı. Mareşal Murat aynı gün askerlerine Napolyon'a da postaladığı bir bildiri okudu ve şunları söyledi: "Madrid halkı yoldan çıktı. Kendilerini isyana ve cinayete verdiler. Fransız kanı aktı. Bu, intikam gerektirir. İsyan sırasında tutuklanan herkes öldürülecektir." Goya, bu ayaklanmayı Mayıs'ın İkisi isimli çalışmasına konu etti. Eserde, Madrid'in merkezindeki Puerta del Sol'da bir süvari sınıfı ile isyancıların şiddetli ve saatler süren karşılaşmasını betimledi. Daha çok bilinen ve bu eserin çifti olan Mayıs'ın Üçü'nde ise, karşı grubun misillemesini; Fransızlar'ın, şafaktan önce, Madrid'in çevresindeki pek çok mevkide, yüzlerce İspanyol'u bir araya toplamasını ve öldürmesini anlattı.

2 Mayıs 1808

gecesi Madrid'de isyancılar tutuklandı ve herhangi bir mahkemeye çıkartılmadan ertesi sabah idam edildiler. Bu infazlara rağmen sivil İspanyol direnişçiler, beş yıl süren Yarımada Savaşı ile (ki bu ilk gerilla savaşı olarak değerlendirilir) Fransızlar'a karşı koymaya çalıştılar.

Goya'nın tavrı

Tıpkı diğer İspanyol liberalleri gibi Goya da Fransa'nın ülkesini istilası ile güç bir pozisyona düşmüştü. Ressam, Fransız Devrimi'ne destek vermiş ve benzer bir gelişmenin İspanya'da da olmasını istemişti. Şair Juan Meléndez Valdés ve Leandro Fernández de Moratín gibi pek çok arkadaşı, Joseph Bonaparte'ı destekleyen Afrancesadolar'dı. Goya'nın 1798'de yaptığı Fransa büyük elçisi ve komutanı Ferdinand Guillemardet'nin portresi, ressamın kişisel takdirini ele veriyordu. Joseph'e sadakat yemini gerektiren saray ressamı pozisyonunu korumasına rağmen -ressamın Madrid Alegorisi isimli tablosu sadakatinin bir örneğidir-, Goya'nın doğasında içgüdüsel olarak otoriteden hazzetmeme vardı. Kendi vatandaşlarının Fransız askerlerine boyun eğdiğine tanık oluyordu. Bu yıllar boyunca gözlemlediği olaylar, Savaşın Felaketleri'ne () temel ve esin kaynağı olsa da, ressam o dönemde çok az resim çizebildi ve üretebildi. Önerisi kabul edildi ve Goya Mayıs'ın Üçü üzerinde çalışmaya başladı. Daha sonraları, ressamı 3 Mayıs olaylarının içine yerleştirme çabaları görülse de, aslında Goya'nın kişisel olarak ayaklanmalara ya da misillemelere şahit olup olmadığı bilinmemektedir. Bu iddia doğru olabilir, çünkü bahçıvanın anlattıkları ile Trueba'nın anlatımındaki "Goya'nın yıllar sonra büyük bir gerçekçilikle resmettiği korku içinde yumruklarını ısıran adam" ve "bir kan gölü" ifadeleriyle uyuşmaktadır. == Resim Açıklama 3 Mayıs 1808'de ayaklanmanın ertesi gününün sabah saatleri anlatıldı. Eser iki grup adamın üstüne yoğunlaşır. İlk grup, ateş etmek için hizaya gelmiş idam mangası iken, manganın karşısında ise dağılmış bir şekilde duran esirler vardır. İnfazcılar ve kurbanlar dar bir alanda nezaketsiz bir şekilde birbirlerinin yüzüne bakmaktadırlar. Kenneth Clark'a göre: "Bir dahinin (Goya) fırça darbeleri, askerlerin davranışlarındaki sert tekrarlar ve tüfeklerinin çelikten hizası ile hedeflerindekilerin unufak olmuş düzensizlikleri arasındaki zıtlığı göstermektedir." İki grup arasında yerde duran fener görüntüye dramatik bir ışık sağlamaktadır. En parlak aydınlatma sol tarafta birbirine sokulup sarılmış kurbanlar üzerine düşer. Bu kalabalık içinde dua eden bir keşiş ya da rahip de vardır. Resmin tam ortasında ve sağ tarafında ise diğer kurbanlar ateş hattında durmaktadırlar. Göz alıcı şekilde aydınlatılmış olan en ortadaki adam, daha önce öldürülmüş isyancıların cesetlerinden yayılan kanların üstüne diz çökmüştür ve kolları ya yalvarmak ya da meydan okumak için iki yana açılmıştır. Üstündeki sarı ve beyaz renklerden oluşan kıyafet, fenerin yaydığı renkleri yineler. İdam mangasının sağ tarafında gölgelerin arasında kaybolmuş, yekpare bir grup daha vardır. Askerlerin süngüleri ve sorguçlu şapkalarının arkasında kalan bu insanların çoğunun yüzü belirsizdir. Bu grubun en önünde, resimde betimlenmiş ana kurbanın hemen sağında kalan adam, elleriyle yüzünü kapatmış ve korkuyla askerlere dönmüştür. Bu adam arkada kalan grubun 'i olmuştur. Dikkati ön plandaki dramdan uzaklaştırmadan, kiliseye ait sivri uçlu kulelerin ayırt edildiği bir şehir manzarası gece karanlığında net olmayan bir şekilde görünmektedir. Kilise büyük ihtimalle Fransızlar'ın kışlalarını içinde barındırmaktadır. Arka planda, yamaç ile sorguçlu asker şapkalarının arasından meşaleli bir kalabalık ayırt edilir. Bu kalabalık idamı izleyenler, daha fazla asker ya da daha fazla kurban olabilir.

2 Mayıs 1808

Goya, 3 Mayıs 1808'deki infazlardan bir gün önce gerçekleşen ve Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisi olan Dos de Mayo Ayaklanması'nı

2 Mayıs 1808

ya da diğer adıyla Memlükler'in Saldırısı isimli tablosunda betimledi. Bu eserde, şehir meydanında karşılaşan İspanyollar ve Fransızlar'ın çatışması ve İspanyollar'ın, Napolyon'un isyanı bastırması için gönderdiği Memlükler'i öldürmesi anlatılır. Mayısın İkisi ve Mayısın Üçü büyük bir serinin iki parçası olarak kabul edilir. Yazılan yorumlar ve ayrıntılı kanıtlar Goya'nın, Mayıs 1808 isyanının anısına, geniş tuvallerde dört tablo çizdiğini ileri sürer. José Caveda 1867'de yazdığı anılarında bu dörtlüden bahsetti. Ayrıca, ressam ve Goya koleksiyoncusu Cristóbal Ferriz de iki farklı eser daha olduğunu söyledi. Bunlardan birincisinin konusu kraliyet sarayındaki ayaklanma iken, ikincisi topçu kışlasındaki savunmayı anlatmaktaydı. Aksine, sahnenin sahip olduğu kasıtlı belirsizlik ve İspanyol direnişçilerinin tasviri bu eserin önemli özellikleridir. Örneğin ilk tabloda ufuk çizgisi yüksekteyken ikincisinde daha alçaktadır. Ayrıca, ressamın ilk tabloda çizdiği kalabalıkta bireyler belirsizdi. Sıkışık ve karışık bir düzenleme vardı. Hareketin ve savaşın varlığı fark ediliyordu. Öte yandan, Goya, 3 Mayıs 1808'de iki karşıt grup olduğunu açıkça gösterdi ve her bireyi ayırt edilebilecek şekilde çizdi. İspanyollar ve Fransızlar arasındaki ilişki de iki tabloda birbirine zıttı. 2 Mayıs'ta güçlü olan taraf İspanyollar iken 3 Mayıs'ta, diğer tabloda kurban olarak betimlenmiş Fransızlar intikam alan infazcılara dönüştüler. İki eserin kompozisyonları arasında az sayıda benzerlik de vardır.]] Goya, bakır üzerine asitle kazıma tekniğini kullanarak yarattığı kalıplardan oluşturduğu bir gravür serisi olan Savaşın Felaketleri'ni (), baskıların çoğunu 1810 - 1814 yılları arasında yapmış olmasına rağmen, 1820 yılına kadar tamamlayamadı. Goya'nın bir arkadaşına verdiği ve şu anda British Museum'da sergilenen prova albümü, hem ön çizimlerin hem de baskıların sırası hakkında ipuçları veriyordu. Savaşın Felaketleri serisinin en erken yapılan baskıları, hem

2 Mayıs 1808

'den hem de 3 Mayıs 1808'den önce üretildi. Grupta, tıpkı Goya'nın bu iki tablosunda olduğu gibi, birbirleriyle ilişkili olan ve muhtemelen ressamın Zaragoza ziyareti sırasında şahit olduğu bir olayı anlatan iki kompozisyon vardı. (Kimse buna bakamaz), hem tema olarak hem de düzenlemesiyle 3 Mayıs 1808'i anımsatıyordu. Eserin ortasında yer alan kadın kollarını iki yana açmışken, bir diğeri ellerini birleştirmiş Tanrı'ya dua ediyordu. Geri kalanlar ya siper almışlar ya da yüzlerini saklıyorlardı. Kimse buna bakamaz'da Mayısın Üçü'nün aksine askerler sırtlarından bile olsa görünmüyordu. Sadece silahlarının süngüleri fark ediliyordu. Goya'nın daha erken resimlerinden biri de (Ve bundan kaçınılamaz)'dır. Bu baskı, Savaşın Felaketleri serisinin, diğerlerine göre daha sonra çizilen bir grubunun içinde yer alır. Savaşın en yoğun zamanında ve resim malzemelerinin bulunamadığı dönemde Goya bu resmi ve serideki bir başka resmi çizebilmek için, daha önce yapmış olduğu bir manzara baskısının kalıbını temizleyerek yeniden kullanmıştır. Ve bundan kaçınılamaz'da sorguçlu asker şapkası giyen bir idam mangasınının geri çekilişi, bu defa arkadan değil karşıdan gösterilmektedir. Mayısın Üçü geçmiş dönemde yaratılmış pek çok çalışmaya göndermeler içermesine rağmen gücünü geleneksel kompozisyon formüllerinden değil pervasızlığından alır. Eser, yapısal ve tematik olarak Hıristiyan sanatındaki şehit geleneklerine bağlıdır. Işık ve gölge sanatının dramatik kullanımına örnek teşkil eder ve hayatın çekiciliği ile yakın zamanda olması beklenen infazın kaçınılmazlığını yan yana sunar. Bütün bunlara rağmen, Goya bu tablosunda geleneklerden uzak kalmayı da bildi. Goya'nın aksine, Jusepe de Ribera gibi diğer ressamların yaptığı, vahşeti betimleyen çalışmalar çoğunlukla sanatsal bir teknik ve ahenkli bir kompozisyona sahiptiler. Eserin zamanın ilerleyişini gösteriş tarzının batı sanatında bir örneği daha yoktur. Kurban estetik ya da manevi zerafetten uzaktır. Resmin geri kalanında izleyicinin gözü, merkezi yatay eksen üzerinde gezinir. Sadece yerde yatan kurban için bakış açısı değişir ve izleyici parçalanmış vücudu görmek için daha aşağıya bakar. Benzer bir poza İsa'nın Getsemani bahçelerinde çektiği ızdırabı betimlemek için çizilen eserlerde de rastlanır. Goya'nın figürünün sağ elinde stigma dikkat çeker. Goya'nın tablosundaki adam sadece çarmıha geriliyormuş gibi poz vermekle kalmaz, aynı zamanda kıyafeti papalığın rengi olan sarı ve beyaz renklerdedir. Her şeye rağmen Mayısın Üçü'nde üstünlük bulmak için bir çaba yoktur ve ahiretteki kurtuluş için yaşamı feda etme fikrine rastlanmaz.
Resim:Francisco de Goya y Lucientes 024.jpg|Kurşuna dizilecek olan mahkumların detayı. Ayakta duran adamdan itibaren sola doğru bakıldığında, yerde yatan ölüyle sonuçlanan bir sekans görülür. Resim:Goya 3may men.jpg|Resmin odağındaki kollarını açmış adam detayı. Bu adamın duruşunun İsa'nın çarmıha gerilişini temsil ettiğine inanılır. Resim:Goya 3may hand.jpg|Kurbanın sağ elinin detayında bir stigma (İsa çarmıha gerildiğinde ellerinde oluşan yara) görülür.]] Fener, sanatta ışıklandırma için kullanılan kaynaklardan biridir. Çoğunlukla Barok ressamlar tarafından kullanılsa da bu konudaki mükemmeliyete Caravaggio ulaşmıştı. Geleneksel olarak, dramatik ışık kaynağı ve ışık gölge (İtalyanca:) ile meydana gelenler, Tanrı'nın varlığının metaforu olarak kullanılırdı. Fener ya da mum ışığı ile aydınlatma akla dini çağrışımlar getirse de 3 Mayıs 1808'deki fener hiçbir mucizeyi açıklamaz. Aksine, sadece idam mangasının korkunç işini tamamlayabilmesi için ışık verir ve izleyicinin ahlaksız vahşete tanıklık edebilmesine olanak sağlar. Goya, ışığın sanattaki ruhsal öncü olduğu alışıldık rolünü bu eserle yıkmıştır. Ayrıca, idam edilmeyi bekleyen kurbanlar ile çoktan idam edilmiş, yerde kan içinde yatan cesetler, arka plana doğru genişleyen kavsin temel çizgilerini oluşturur. Resmin merkezinde kesişen iki yatay ve birbirine zıt pozisyonda kavis de vardır. Bunlardan birincisi infaza siperlik eden toprak yığını iken diğeri ise askerlerin şapkaları hizasında oluşan görüş noktasıdır. Goya'nın çizdiği kurbanlar, tıpkı katilleri gibi anonimdir. Yalvarışlarının adresi dini resimlerde olduğu gibi Tanrı değil, önemsiz ve kişilikleri belirsiz olan idam mangasıdır. Fırça darbeleri neşe verici olarak tanımlanamazdı ve resimde renkler toprak için siyah, beyazın yansımaları ve kurbanlarının kanlarının kırmızısı ile sınırlandırılmıştı. Renklerin kalitesi Goya'nın ilerki çalışmalarının habercisi gibiydi. Eser, teatral eksikleri veya korkutucu gücü gibi sanatsal özellikleri ile ilgili çok az eleştiri aldı. ve içeriği popüler isyanlar olan eserlerin Bourbonlar tarafından korunması olabilir. 1814 yılında, geçici hükümet tarafından, ayaklanmanın anısına yaptırılacak olan anıt da VII. Fernando tarafından engellendi. Bunun sebebi de Fernando'nun gözünde, bağımsızlık savaşının kahramanları ve yöneticilerinin başarılarının, devrimci eğilimleri sebebiyle önemsiz olmasıydı. Bazı kaynaklara göre eser, halka açık alanda sergilenmeye başlanmadan önce, otuz ila kırk sene arasında depolarda saklandı. 1819 yılında Prado Müzesi açıldıktan sonra kraliyet koleksiyonunun büyük bir kısmı müzeye aktarıldı. Ancak müzenin 1834 tarihinde çıkarılan bir envanterine göre tablo hala devletin ya da monarşinin malı sayılıyordu. 1867 yılında, Goya'nın biyografi yazarı Charles Emile Yriarte, resmin kendi özel sergisine sahip olabilecek kadar önemli bir resim olduğunu öne sürdü. Bu transfer, iki tablonun da Madrid'den ayrı olduğu tek zamandı.

2 Mayıs 1808

'in sol tarafında gözle görülür renk kayıpları oldu ve bunlar düzeltilmeden bırakıldı. Her iki resim de ayaklanmanın iki yüzüncü yıldönümü anısına açılacak bir sergi sebebiyle 2008 yılında onarıldılar. Aynı konuyu anlatan tablolar Farklı bölgelerde gerçekleşen ve gerilla saldırılarını da içeren Yarımada Savaşı, birçok sanatçının ilgisini çekti ve eserlerine konu oldu. Bazı ressamlar, komutanlara savaş alanlarında eşlik ederken diğerleri gazeteleri takip ettiler. Napolyon'un tüm seferlerinde profesyonel ressamlar da onunla birlikte gittiler ve imparatorun sanat bakanı Dominique-Vivant Denon'nun emirleri doğrultusunda çatışmaları resmettiler. İspanya'nın Bağımsızlık Savaşı'nın sonrasında Madrid Kraliyet Akademisi'nde en popüler olan eser, Jose de Madrazo'nun Viriato'nun Ölümü isimli tablosuydu. Ressam, neoklasik tarzdaki bu eseri İtalya'da yaşadığı yıllarda yaptı ve 1817 yılında ülkesine dönerken yanında getirdi. Tabloda, Romalılar'a karşı İber Yarımadası'nı savunan Viriato'nun kendi yandaşları tarafından uyurken öldürülmesi anlattı. Madrazo da tablosunda bağımsızlık mücadelelerini anlatmak için belirli bir liderin kahramanlığını ve önderliğini vurgulamayı seçti. Oysa Goya, bu başarının sahibi olarak isimsiz İspanya halkını göstermeyi tercih etti. Etkilendikleri 'nin, Goya'nın 3 Mayıs 1808'te kullandığı öğelere kaynak olduğu kabul edilir. Goya'ya parasal olarak destek sağlayanlar, ressamdan tüm halkı derinden etkileyecek bir tablo yaratmasını istediler. Öldürülmek üzere olan kurbanın diğerlerinden farklı beyaz kıyafeti, başının tepesi traşlı, dizlerinin üstüne çökmüş keşişin iki elini açarak yalvarması ve yerde yatan bir süre önce öldürülmüş ceset iki resim arasındaki benzerliklerden bazılarıdır. Fakat, Gamborino'nun aksine Goya, tablosuna melekler yerleştirmemiştir. Eserin kompozisyonunun geometrisi, Fransız ressam Jacques-Louis David'in Horas Kardeşlerin Yemini (1784) isimli tablosunun ironik bir yorumu olarak algılanabilir. Bu açıdan bakıldığında, David'in üç Romalı Horas'ın babalarını selamlamak için uzanmış kolları, idam mangasının tüfeklerine dönüştü. Öte yandan iki yana açılmış kolları ile duran Horas'ın babası da infazcılarıyla yüz yüze gelmiş kurban oldu. David'in insan tasvirlerindeki ifadeler neoklasik bir gözalıcılık içindeyken Goya, David'e cevabını acımasız bir gerçekçilikle şekillendirdi. isimli eserine de konu oldu. Goya, Rubens'in 1638'den sonra yaptığı Masumların Katli ve Savaşın Dehşeti'nin değişik uyarlamaları gibi pek çok eserinden etkilenmiş olabilir. Bu varsayımı, ressamın Çocuklarını Yiyen Satürn (1819 - 1823) isimli eseriyle, Rubens'in 1636 yılında çizdiği ve şu anda Prado'da sergilenen aynı isimli tablosu arasındaki benzerlik de desteklemektedir. Kenneth Clark ise

2 Mayıs 1808

'in sanatsal başarısızlığının sebebinin Goya'nın Rubens'in benzer eserlerini aklından çıkaramaması olabileceğine dikkat çekti. Etkileri 'ı (1868-1869), Avusturya doğumlu Meksika İmparatoru'nun 19 Haziran 1867'de gerçekleşen idamının, ressam tarafından yapılan beş farklı betimlemesinden biridir. Manet, bu çalışmasında teknik ve tema olarak Goya'nın 3 Mayıs 1808'inden çok etkilenmiştir. Manet 1867 ile 1869 yılları arasında bu konuyu farklı biçimlerde ele alan resimler yaptı. Sanatçı, ne kendisinin ne de gelişmekte olan fotoğraf sanatının şahit olduğu güncel bir olayı betimlerken, Goya'nın çizdiği öncülden etkilendi. Manet'nin eseri, çok hassas bir konuya değindiği için yaşadığı süre boyunca Fransa'da sergilenemedi. Sanat eleştirmeni Arthur Danto, Goya ve Manet'nin çalışmalarını şu şekilde değerlendirdi: Manet, 1871 yılında ise, kurşuna dizerek infaz eden bir idam mangasını Paris sokaklarında işlerini yaparken resmetti. Ressamın, Barikat (Fransızca ) isimli bu suluboya tablosunu da 3 Mayıs 1808'den etkilenerek çizdiği bilinmektedir. Mayısın Üçü, Pablo Picasso'nun Guernica isimli tablosuna da esin kaynağı oldu. Picasso, bu eserinde Nasyonel Sosyalistlerin İspanyol İç Savaşı sırasında gerçekleştirdiği Guernica Bombardımanı'nı anlattı. 2006 yılında Prado ve Reina Sofía müzelerince ortak düzenlenen bir sergide Mayısın Üçü, Guernica ve İmparator I. Maximilian'ın İnfazı aynı odada sergilendi. Ayrıca, aynı odada Picasso'nun 1951 yılında çizdiği, Kore Savaşı'nı anlatan Kore'de Katliam isimli tablosu da sergilendi. Kore'de Katliam, Guernica'ya göre Mayısın Üçü'nü daha çok anımsatır. Resimde, Mayısın Üçü'ne direkt göndermeler de vardır. Picasso'nun 3 Mayıs 1808'den doğrudan doğruya alıntı yaptığı eser, Goya'nın tablosuna göre daha mizahi ve abartılıydı.]] Aldous Huxley, 1957 yılında, Goya'nın Rubens'in sahip olduğu tuvali düzenli bir kompozisyonla doldurma yeteneğinden yoksun olduğunu yazdı. Buna rağmen, Huxley, 3 Mayıs 1808'i başarılı bulduğunu da açıkladı. Çünkü, Goya "kendi doğal dilinde konuşmuştu ve dahası, söylemek istediklerini azami ölçüde güç ve açıklıkla ifade edebilmişti." Kenneth Clark, tablonun tarih resimlerinden farkına ve onun nadir bulunan keskinliğine şu cümleleri ile dikkat çekti: André Malraux ise 3 Mayıs 1808 ve Goya'nın sanatı hakkında şunları söyledi: Ayrıca bakınız * Los Caprichos *

2 Mayıs 1808

 * Kara Resimler * Savaşın Felaketleri * Akılsız Yaratıklar * * * * Bareau, Juliet Wilson. Goya's Prints, The Tomás Harris Collection in the British Museum. British Museum Press, 1981. ISBN 0-7141-0789-1 * Boime, Albert. Art in an Age of Bonapartism, 1800–1815. The University of Chicago Press, 1990. ISBN 0-226-06335-6 * Clark, Kenneth. " Looking at Pictures". Beacon Press, 1968. * Cirlot L., Francisco de Goya, Prado Müzesi II, «Dünyanın Müzeleri», bölüm 7, İspanya, 2007. ISBN 978-84-674-3810-9 * Connell, Evan S. Francisco Goya: A Life. New York: Counterpoint, 2004. ISBN 1-58243-307-0 * Ford, Richard. A Handbook for travellers in Spain, 3. baskı, 1855 Google Books Online'da Madrid'i anlatan II. Bölüm. * Gudiol, José. Goya. New York: Hyperion Press, 1941. * Gudiol, José. Goya 1746–1828, Volume 1. Ediciones Poligrafa, S.A., 1971. * Heras, Margarita Moreno de las, et al. Goya and the Spirit of Enlightenment. Museum of Fine Arts, Boston, 1989. ISBN 0-87846-300-3 * Hughes, Robert. Goya. New York: Alfred A. Knopf, 2004. ISBN 0-394-58028-1 * Ferrari, Enrique Lafuente. Goya - The Second of May and Executions makalesi. Goya in Perspective, Hazırlayan: Fred Licht. Prentice Hall, 1973. ISBN 0-13-361964-8 * Licht, Fred. Goya: The Origins of the Modern Temper in Art. Universe Books, 1979. ISBN 0-87663-294-0 * Murray, Christopher John. Encyclopedia of the Romantic Era, 1760–1850,'da "The Third of May 1808–1814", Taylor and Francis, 2004. ISBN 1-57958-422-5 * Prado Müzesi. . Ministerio de Educación y Cultura, Madrid, 1996. ISBN 84-87317-53-7 * Schiller, Gertrude. Iconography of Christian Art, Vol. II. Lund Humphries, London, 1972. ISBN 0-415-23391-7 * Spivey, Nigel. Enduring Creation: Art, Pain and Fortitude. University of California Press, 2001. ISBN 0-520-23022-1 * Stoichita, Victor I and Coderch, Anna Maria. Goya: The Last Carnival. London: Reaktion Books, 1999. ISBN 1-86189-045-1 * Symmons, Sarah, Goya. Phaidon, 1998. ISBN 0-7148-3751-2 * Thomas, Hugh. Goya: The Third of May 1808. New York: Viking, 1972. * Tomlinson, Janis A. Goya and the Twilight of Enlightenment. Yale University Press, 1992. ISBN 0-300-05462-9 * Williams Gwyn A. Goya and the Impossible Revolution. Penguin Books, 1976. ISBN 0-7139-0906-4 Notlar Dış bağlantılar * Prado Müzesi'nin çevrimiçi galerisinde 3 Mayıs 1808 * MoMA.org'da Édouard Manet'nin İmparator Maximilian'ın infazı konusunu işlediği çalışmaları * 2006'da Reina Sofía Müzesi ve Prado Müzesi'nin ortak olarak açtıkları, Guernica, Kore'de Katliam, İmparator Maximilian'ın İnfazı ve 3 Mayıs 1808'in bir odada sergilendiği Picasso Sergisi'nin kataloğu

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

2 Mayıs 1808
7 yıl önce

2 Mayıs 1808, (ayrıca Memlükler'in Saldırısı olarak bilinir), İbyol ressam Francisco de Goya'nın tablosu. Eser, eş resmi, 3 Mayıs 1808 ile birlikte...
NGC 1808
7 yıl önce

NGC 1808, Güvercin takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 40 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir seyfert gökada. James Dunlop tarafından 20 Mayıs 1826...
Francisco Goya
3 yıl önce

Cazador junto a una fuente. La cometa (1778) Museo del Prado 2 Mayıs 1808 3 Mayıs 1808 The Tribunal Christ St Peter La vendimia (1786-87) Museo del Prado...

Francisco Goya, 16 Nisan, 1746, 1828, 30 Mart, Kişi, Madrid, Matbaa, Picasso, Ressam, Taslak
Kore'de Katliam
3 yıl önce

Francisco Goya'nın 1814 tarihli Madrid'de 3 Mayıs 1808 isimli tablosundan esinlenerek yaratılmıştır. Madrid'de 3 Mayıs 1808'de, Napoleon'un askerlerinin İbyol...
Dos de Mayo Ayaklanması
7 yıl önce

Dos de Mayo Ayaklanması, 2 Mayıs 1808'de, Madrid halkının şehirlerini işgal eden Fransız ordusuna karşı başlattığı ayaklanma. Napoleon'unun ülkeyi baskı...
Príncipe Pío
7 yıl önce

(Cuartel de la Montaña) inşa edildi. Napoleon'a karşı 2 Mayıs 1808 günü ayaklanan isyancılar, 3 Mayıs sabahı bu tepede infaz edildiler. Bu olayı Francisco...
26 Mayıs
3 yıl önce

1883 - Abdülkadir Cezayiri, Cezayirli halk önderi, din adamı ve asker (d. 1808) 1895 - Ahmed Cevdet Paşa, Türk devlet ve bilim adamı, tarihçi, hukukçu ve...

26 Mayıs, 26 Mayıs
21 Mayıs
3 yıl önce

Britanyalı fosil koleksiyoncusu, fosil taciri ve paleontolojist (ö. 1847) 1808 - Lavrentiy Alekseyeviç Zagoskin, Rus deniz subayı ve Alaska kâşifi (ö. 1890)...

21 Mayıs, 21 Mayıs