Türkiye Türkçesi Ağızları

Kısaca: Türkiye Türkçesi ağızları, Hazar Denizi’nin batısında, Azerbaycan sahasının hemen batısında başlayıp Anadolu, Irak, Suriye, Balkanlar coğrafyasında konuşulan tarihî Osmanlı Türkçesinin bugünkü devamı olan Türkiye Türkçesi ağızlarıdır. ...devamı ☟

Türkiye Türkçesi ağızları, Hazar Denizi’nin batısında, Azerbaycan sahasının hemen batısında başlayıp Anadolu, Irak, Suriye, Balkanlar coğrafyasında konuşulan tarihi Osmanlı Türkçesinin bugünkü devamı olan Türkiye Türkçesi ağızlarıdır. Uluslararası dil bilimsel ölçülere göre her dilin konuşma biçimi, yerel farklılıkları bir ve halkın bir bölümünün kullandığı farklı bir çeşidi lekttir. Eğer lektler bir coğrafi bölgeye aitse o zaman diyalekttir ya da Türkçesi ile ağızdır. Yazı Dili Türkiye Türkçesinin genel kabul görmüş ve yazı dili olmuş ağzı, İstanbul ağzıdır. Dolayısıyla yazı dili bir

Doğu Rumeli

ağzından gelişmiştir denebilir. Bunun hikayesi de Genç Kalemlerin, Yeni Lisan makalesine dayanmaktadır. Türkiye kurulunca dil devrimi sırasında Ömer Seyfettin'in savunduğu gibi: Boğaz'da yaşayan İstanbul hanımefendilerinin konuşmalarına dayalı yazılı dil. Ağız Bölgeleri Türkiye Türkçesi, tarihi Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında günümüzde konuşulmaya devam eden Türk ağızları bakımından bazı gruplara ayrılır. Söz konusu gruplandırma için Anadolu ve Rumeli ağız bölgelerinden söz edilir.

Anadolu Ağız Bölgesi

}|float=}}} }|text=Ankara}} }|text=Çanakkale }} }|text=Balıkesir }} }|text=Bursa }} }|text=Yalova }} }|text=Kocaeli }} }|text=Sakarya }} }|text=Düzce }} }|text=Zonguldak }} }|text=Bolu }} }|text=Bilecik }} }|text=Eskişehir }} }|text=Kütahya }} }|text=Manisa }} }|text=İzmir }} }|text=Aydın }} }|text=Muğla }} }|text=Denizli }} }|text=Burdur }} }|text=Uşak }} }|text=Afyon }} }|text=Isparta }} }|text=Antalya }} }|text=Konya }} }|text=Mersin}} }|text=Karaman }} }|text=Aksaray }} }|text=Kırşehir }} }|text=Kırıkkale }} }|text=Çankırı }} }|text=Karabük }} }|text=Bartın }} }|text=Kastamonu }} }|text=Sinop }} }|text=Çorum }} }|text=Yozgat }} }|text=Nevşehir }} }|text=Niğde }} }|text=Adana }} }|text=Hatay }} }|text=Osmaniye }} }|text=K. Maraş }} }|text=Kayseri }} }|text=Sivas }} }|text=Tokat }} }|text=Amasya }} }|text=Samsun }} }|text=Ordu }} }|text=Giresun }} }|text=Erzincan }} }|text=Malatya }} }|text=Gaziantep }} }|text=Kilis }} }|text=Şanlıurfa }} }|text=Adıyaman }} }|text=Gümüşhane }} }|text=Trabzon }} }|text=Rize }} }|text=Bayburt }} }|text=Erzurum }} }|text=Artvin }} }|text=Ardahan }} }|text=Kars }} }|text=Ağrı }} }|text=Iğdır }} }|text=Tunceli }} }|text=Elazığ }} }|text=Diyarbakır }} }|text=Mardin }} }|text=Batman }} }|text=Siirt }} }|text=Şırnak }} }|text=Bitlis }} }|text=Bingöl }} }|text=Muş }} }|text=Van }} }|text=Hakkari}} Türkiye Türkçesinin kollarından Anadolu kolu ana ağız grupları bakımından Doğu Grubu, Kuzeydoğu Grubu ve Batı Grubu olarak üçe ayrılır. Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması adlı çalışması Anadolu ağızları üzerine yapılmış en geniş akademik çalışmadır. Anadolu ağız bölgesi, Türkiye’nin Anadolu topraklarını içerir. :1.1. Ağrı, Malazgirt :1.2. Muş, Bitlis :1.3. Ahlat, Adilcevaz, Bulanık, Van :1.4. Diyarbakır, Urfa :1.5. Palu, Karakoçan, Bingöl, Karlıova, Siirt 2. Grup: Kars (Ardahan, Posof hariç), Erzurum, Aşkale, Ovacık, Narman, Pasinler, Horasan, Hınıs, Tekman, Karayazı, Erzincan, Tercan, Çayırlı, Kemah, Refahiye, Gümüşhane ağızları. :1.1. Vakfıkebir, Akçaabat, Tonya, Maçka, Of, Çaykara :1.2. Trabzon, Yomra, Sürmene, Araklı, Rize, Kalkandere, İkizdere, Gündoğdu, Büyükköy 2. Grup: Çayeli, Çamlıhemşin, Pazar, Ardeşen, Fındıklı ağızları :1.1. Afyonkarahisar, Eskişehir, Uşak, Nallıhan :1.2. Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik :1.3. Aydın, Burdur, Denizli, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla :1.4. Antalya 2. Grup: İzmit, Sakarya ağızları.

Batı Rumeli

Batı Rumeli

kolunun özellikleri Gyula Németh’in “Bulgaristan Türk Ağızlarının Sınıflandırılması Üzerine” adlı makalesinde, 8 maddede gösterilmiştir. Sonrasında birçok çalışmada da bu madde açıklaması benimsenmiş, uygulanmıştır.

Batı Rumeli

sahasının coğrafi sınırları Bulgaristan’da Tuna’nın hemen güneyindeki Lom’dan doğuya doğru Vraça, Sofya, Samokov’dan doğuya doğru ilerleyip Köstendil’e uzanır. Ayrıca Makedonya, Arnavutluk, Bosna Hersek ve Sırbistan’da Adakale’yi uç olarak kapsar. Kosova da

Batı Rumeli

Türkçesinin içinde yer alır.

Doğu Rumeli

Batı Rumeli

’nin doğusunda kalan bütün alandır. Bulgaristan’da Lom, Vraça, Sofya, Samokov ve Köstendil şehirlerinin doğusundan itibaren ülkenin tamamı, Yunanistan, Makedonya’nın güney kesimleri ve Türkiye’nin Trakya’sı (Doğu Trakya) bu sahanın içindedir.

Özellikler

Birkaç özellik: *

Doğu Rumeli

, Deliorman ve Batı Trakya yazı diline yakındır. *

Batı Rumeli

’de (mesela Makedonya ve Kosova'da) arkaik, eski özellikler görülür: beg ‘bey’, dügün ‘düğün’, yagmur ‘yağmur’…

Örnek Metinler

Temsili Şekiller

Not: Şekiller temsilidir. Seslerde değişiklik olabilir.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Rumeli ağızları
3 yıl önce

sınıflandırması ile Türkiye Türkçesi ağızları üzerindeki çalışmaların yerli kurucusu A. Caferoğlu’nun 1946 yılında yaptığı ve Türkiye Türkçesi ağızlarını dokuz bölgeye...

Anadolu ağızları
3 yıl önce

ağızları, Türkiye Türkçesi ağız bölgesinin Anadolu kolunda yer alan ağızlardır. Eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulan Türkiye Türkçesi Anadolu'da...

Anadolu ağızları, Anadolu, Ege, Folklor, Karadeniz, Medya, Neşet Ertaş, Orta Anadolu, Türkiye, Türkü, í–zay Gönlüm
Mayasır
3 yıl önce

şunlardan biri kastedilmiş olabilir: Mayasıl Egzama Basur Nasır ^ "mayasır." Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü. Türk Dil Kurumu. Erişim: 5 Kasım 2012...

Baza
3 yıl önce

çerçeve şeklindeki kaide.(TDK) Baza, Haftanın ilk günü, pazar. (Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü) Ayrıca baza aşağıdaki anlamlara da gelebilir. Baza, Granada...

Baza, Agrón, Alamedilla, Albolote, Albondón, Albuí±ol, Albuí±uelas, Albuí±án, Aldeire, Alfacar, Algarinejo
Kap
3 yıl önce

kemiği Kemer (mimarlık) Oda Yufka Pelerin ^ a b c d e f "kap." Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü. Türk Dil Kurumu. Erişim: 14 Aralık 2011 ^ "kap." Güncel...

Horasan Türkçesi
3 yıl önce

Wikimedia Incubator'de Horasan Türkçesi Vikipedi deneme projesi bulunmaktadır. Horasan Türkçesi (kendi dilinde: Xorasan Türkçesi, Farsça: تركي خراساني Torki...

Horasanca, 1977, Afşarca, Altay Dil Ailesi, Altay dili, Altay dilleri, Argu grubu, Ayni dili, Azerice, Baraba dili, Batı Yugurca
Yazı dili
3 yıl önce

olmuştur. Söz konusu yazı dilinin dışında, dünya dillerinin ağızları, konuşma dilleri de vardır. Türkiye Türkçesinin genel kabul görmüş ve yazı dili olmuş ağzı...

Kıbrıs Türkçesi
3 yıl önce

Kıbrıs Türkçesi, Kıbrıs Türkleri tarafından konuşulan Türkçe ağzıdır. Güney Anadolu ve İç Anadolu ağızlarının bir uzantısı olarak vurgulanır; ancak bununla...