Anayasal Statü
Cumhuriyetler, Rusyanın federe yapılanmasındaki diğer birimlerinden farklılık gösterir: kendi resmi dilleri vardır (Rusya Anayasası Madde 68) ve kendi anayasaları vardır. Diğer federal birimlerin, örneğin kray, (yöre)lerin ve oblast (bölge)lerin bu hakkı yoktur. Yine de, diğer federal birimlerde olduğu gibi, Özerk Cumhuriyetlere de tam bağımsızlık tanınmamıştır (Madde 3). Cumhuriyetlerin idari yöneticileri başkandır.Uygulanmakta olan bağımlılık politik birimlere göre farklıdır. Ama genel olarak içişlerinde idareye geniş bir yetki alanı sağlar. Bu cumhuriyetlerin meclisleri federal anayasayla çakışan, cumhuriyet yöneticilerinin yetkilerini ve güçlerini arttırıcı, kanunlar koydular. Lakin federal anayasanın üstünlüğünün kabulüne çalışan Putin yönetimi altında bağımsızlıkları azalmıştır.
İdari yapılanmada cumhuriyetlerin üzerine yedi büyük federal bölge kurulması ve başkanca atanmış valilerin cumhuriyetlerin faaliyetlerine nezaret etmesi hukukun egemenliğini güçlendirmiş, federal anayasaya saygıyı arttırmıştır. Ayrıca Putin idarecilerin gücünü azaltıp cumhuriyetlerin yürütme organlarının pozisyonlarını güçlendirmiştir. Cumhuriyetlerin başkanlarını, adayı cumhuriyet meclisinin de kabulü şartı ile, Rusya başkanı tayin etmektedir.
Çoğu cumhuriyette genel olarak çok güçü olmayan ayrılıkçık akımlar bulunmaktadır. Özellikle Tatarlar, Başkirler, Yakutlar ve tabii ki Çeçenler arasında bu ayrılıkçı hareketlere güçlü destek bulunmaktadır. Cumhuriyete isim veren milliyetlerin (Tataristan, Başkortostan, Saha) toplum yapısında yer alan diğer etnik gruplar ayrılma hareketlerine sekte vurmaktadır. (Çeçen savaşının bir sonucu olarak Çeçenistan`da çok az çeçen olmayan etnik grup barınmaktadır.
Kurucu "Federe Cumhuriyetler"
Özerk cumhuriyetler Sovyet Birliğinin kuruluşunda SSCB`nde sözde anayasal birimdi. Günümüzde bu başlığın, Rusya`nın Cumhuriyetleri için aynı şekilde kullanılması yanlıştır. 1993`de Rusya Federasyonu`nun kabul ettiği Rusya Anayasası ile "cumhuriyet" ilan edilmişlerdir. ``Özerk Cumhuriyet`` olarak değil , cumhuriyet ilan edilmişlerdir.Rusya`nın Cumhuriyetlerinin Listesi
| | 8. Kalmikya9. Karaçay
10. Karelya
11. Komi
12. Mari El
13. Mordovya
14. Saha | 15. Kuzey Osetya-Alaniya
16. Tataristan
17. Tuva
18. Udmurtya
19. Hakasya
20. Çeçenya
21. Çuvaşistan
% 3.4 1.103.686 (2002)
- Kabardin-Balkar, Karaçay-Çerkes, ve Dağıstan birden fazla ismini oluşturan halka sahiptir.
- Çeçen-Inguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti,Çeçen ve İnguş adları üzerine kurulmuştu. 1991`de Çeçenya ve İnguşya ya da İnguşetya adı altında iki ayrı Cumhuriyete ayrılmıştır.
- Dağıstan halkını oluşturan on ana etnik topluluk: Agullar, Avarlar, Dargınlar, Kumuklar, Laklar, Lezgiler, Nogaylar, Rutullar, Tabasaranlar, ve Sahurlar`dır.
- Bu tablodaki tüm popülasyon değerleri yaklaşık rakamlardır.
- Balkarlar, Karaçay, Kumuklar ve Nogaylar Türk`tür; Abazalar, Agullar,Adıgeler, Avarlar,Çeçenler, Çerkesler, Darginlar,İnguşlar,Kabartaylar, Laklar, Lezginler, Rutullar, Tabasaranlar ve Tsahurlar Kafkas yerli topluluklarıdırlar.
- Kabartayların tamama yakını ve Balkarların tamamı ise Hanefi/Müslümandır.
- Çeçen savaşı mülteci göçleriyle sonuçlanmış ve nüfus değerlerine ulaşmayı imkansız hale getirmiştir. Bir çoğu başka yerde yaşasalar da "Çeçenya yurttaşı" kabul edilmektedir, İnguşya`nın birçok yöresindeki Çeçen sığınmacılar için de durum böyledir. Çeçen-İnguş Özerk SSC`de, 1989`da 1.270.429 olan oplam nüfus içinde Ruslar %23.1, Çeçenler %57.8, İnguşlar % 12.9 kadar idiler.
Rusyanın İdari Bölgeleri
Kaynaklar
VikipediBu konuda henüz görüş yok.
Rusya'nın Cumhuriyetleri
3 yıl öncebarınmaktadır. Özerk cumhuriyetler Sovyet Birliği'nin kuruluşunda ülkenin anayasal birimleriydi. Günümüzde bu başlığın, Rusya'nın cumhuriyetleri için aynı şekilde...
Rusya`nın Cumhuriyetleri, Rusyanın Cumhuriyetleri, 1991, 1993, 1 Ocak, 2008, Adige, Adige í–zerk Vilayeti, Adıgey Cumhuriyeti, Aga Buryatya, Ak YangÖzerk Cumhuriyet
3 yıl öncesınırlar belirlenmiştir. Bazı özerk cumhuriyetlerin kendi anayasaları da olabilmektedir. Rusya'nın cumhuriyetleri örneğinde açıkça bu ülkelerin nitelikleri...
í–zerk Cumhuriyet, í–zerk, ÜlkeRusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti
3 yıl önceTataristan, Çeçen-İnguş, Çuvaş ve Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri. Her federe cumhuriyet kendi anayasasına ve "isterse RSFSC’den ayrılma" hakkına...
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, .ru, 11 Kasım, 15 Kasım, 17 Kasım, 1913, 1917, 1918, 1920, 1921, 1922Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
3 yıl öncepaylaşılmasıyladır ki, Beyaz Rusya'nın büyük bölümü Rus İmparatorluğu'na dahil edildi. Sovyetler Birliği'ni yöneten Komünist Parti 1898 yılında Rusya Sosyal Demokrat...
Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan SSC, Başkent, Beyaz Rusya, Beyaz Rusya SSC, Doğu Avrupa, Ermenistan SSC, Estonya SSC, Gürcistan SSC, Minsk, NüfusuRusya
3 yıl öncereferandum sonuçlarına göre 20 Ağustos'ta Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile diğer Sovyet cumhuriyetleri arasında yenilenmiş birlik antlaşması...
Rusya, .ru, Bağımsız Devletler Topluluğu, Sovyetler Birliği, 1991, 1 Ocak, 1 Temmuz, 2004, 2007, 2008, 26 AralıkRusya'nın özerk okrugları
7 yıl önceRusya'nın özerk okrugları (Rusça: Автономные округа России) Rusya'yı oluşturan 86 federe birimden yedisini ifade eder. Rusya'daki özerk okurg şunlardır:...
Tuva Cumhuriyeti
3 yıl önceTuva Cumhuriyetinin birinci resmi dili olmasına rağmen Tuvada Rusya'nın eritme politikası gereğince eğitim-öğretim dili Rusça'dır. Bunda Rusyaya ekonomik...
Tuva, 17 Ağustos, 1914, 1921, 1926, 1941, 1944, 1950, 1963, 1965, 1 OcakRusya'nın Sesi
6 yıl önceRusya'nın Sesi radyosu, Rusya'nın resmi yayın kuruluşudur. Rusya'nın Sesi Radyosu, en eski uluslararası radyo istasyonlarından biridir. 41 dilde, günde...
| Cumhuriyet!!Kıta!!Oluşturan Halk 1!!Cumhuriyet nufusundaki oranı !!Oluşturan Halkın: Dil Grubu!!Oluşturan Halkın: Dini!!Cumhuriyet nufusundaki Etnik Rus oranı!!Nüfus4 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adıgey Cumhuriyeti (lang>ru|ĞдыгеÑ) |
Avrupa | Adige | %24.2 | Kafkas | Sunni İslam | %64.5 | 447.109 (2002) |
| Altay Cumhuriyeti (lang>ru|Ğлтай) |
Asya | Altay | %33.5 | Türkçe | Ak Yang, Lamaizm, Şamanizm | %57.4 | 202.947 (2002) |
| Başkortostan Cumhuriyeti (lang>ru|БашкортоÑтан) |
Avrupa | Başkır | %29.8 Başkır,% 24.1 Tatar | Türkçe | Sunni İslam | %36.3 | 4,104.336 (2002) |
| Buryatya (lang>ru|БурÑтиÑ) |
Asya | Buryat | %27.8 | Moğol | Lamaizm | %67.8 | 981.238 (2002) |
| Çeçenya (lang>ru|ЧеченÑĞºĞ°Ñ Ğ ĞµÑпублика) |
Avrupa | Çeçen2 | % 93.5 Çeçen | Kafkas | Sunni İslam | unknown7 | unknown7 |
| Çuvaşistan (lang>ru|ЧувашÑĞºĞ°Ñ Ğ ĞµÑпублика) |
Avrupa | Çuvaş | %67.7 | Türkçe | Ortodoksluk | %26.5 | 1.346.300 (2002) |
| Dağıstan (lang>ru|ДагеÑтан) |
Avrupa | %29.4 Avar,% 16.5 Dargi,% 13.1 Lezgi, % 5.4 Lak,% 4.3 Tabasaran,% 0.9 Rutul,% 0.9 Agul,% 0.3 Tsahur;% 3.4 Çeçen 3 %14.2 Kumuk,% 1.5 Nogay,% 4.3 Azeri, | %95 | Kafkas,Türkçe5 | Sunni İslam | %4.7 | 2.576.531 (2002) |
| Ingushetia (lang>ru|ИнгушетиÑ) |
Avrupa | inguş2 | %77.3 İnguş,% 20.4 Çeçen | Kafkas | Sunni İslam | %1.2 | 467.294 (2002) |
| Kabardin-Balkar (lang>ru|Кабардино-БалкарÑĞºĞ°Ñ Ğ ĞµÑпублика) |
Avrupa | Kabardin, Balkarlar | (Kabardin %55.3, Balkarlar %11.6) | Kafkas,Türkçe | Sunni İslam, Ortodoksluk6 | %25.1 | 901.494 (2002) |
| Kalmikya (lang>ru|КалмыкиÑ) |
Avrupa | Kalmik | %53.3 | Moğol | Tibet Budizmi ("Lamaizm") | %33.6 | 292.410 (2002) |
| Karaçay-Çerkes (lang>ru|Карачаево-ЧеркеÑÑĞºĞ°Ñ Ğ ĞµÑпублика) |
Avrupa | Karaçay, Çerkes,Abaza ve Nogaylar | (% 38.5 Karaçay,% 11.3 Çerkes,% 7.4 Abaza,% 3.4 Nogay) | Türkçe, Kafkas | Sunni İslam | %33.6 | 439.470 (2002) |
| Karelya (lang>ru|КарелиÑ) |
Avrupa | Karelya (Fin)lilerle ilişkileri vardır | % 9.2,% 2 Finli,% 0.7 Vep | Finno-Ugric | Ortodoksluk | %76.6 | 716.281 (2002) |
| Hakasya (lang>ru|ХакаÑ(Ñ)иÑ) |
Asya | Hakas | %12 | Türkçe | Ortodoksluk | %80.3 | 538.200 (2002) |
| Komi (lang>ru|Коми) |
Avrupa | Komiler | %25.2 | Finno-Ugric | |Ortodoksluk | %59.6 | 1.018.674 (2002) |
| Mari El (lang>ru|Марий ĞĞ») |
Avrupa | Mariler | %42.9 | Finno-Ugric | Ortodoksluk | %47.5 | 727.979 (2002) |
| Mordovya (lang>ru|МордовиÑ) |
Avrupa | Mordovyalılar | %31.9 | Finno-Ugric | Ortodoksluk | %60.8 | 888.766 (2002) |
| Kuzey Osetya-Alaniya Cumhuriyeti (lang>ru|Ğ¡ĞµĞ²ĞµÑ€Ğ½Ğ°Ñ ĞÑетиÑ-ĞланиÑ) |
Avrupa | Osetyalı | %67.2 | İranlı | Ortodoksluk, Sunni İslam | %23.2 | 710.215 (2002) |
| Saha (lang>ru|Ğ¡Ğ°Ñ…Ğ° (ЯкутиÑ)) |
Asya | Yakut | % 45.5 | Türkçe | Ortodoksluk, Şamanizm | % 41.2 | 949.280 (2002) |
| Tataristan (lang>ru|ТатарÑтан) (``aynı zamanda`` Tatarya ``veya`` Tartari ``diye de anılır``) |
Avrupa | Tatar | % 52.9 | Türkçe | Sunni İslam | % 39.5 | 3.779.265 (2002) |
| Tuva (lang>ru|Тыва) |
Asya | Tuvalılar | % 77 | Türkçe | Tibet Budizmi ("Lamaizm"), Şamanizm | % 20.1 | 305.510 (2002) |
| Udmurtya (lang>ru|УдмуртÑĞºĞ°Ñ Ğ ĞµÑпублика) |
Avrupa | Udmurtlar | % 29.3 Udmurt,% 0.2 Besermiyan | Finno-Ugric | Ortodoksluk | % 60.1 | 1.570.316 (2002) |
| Notlar: | |||||||