Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Redaktör

Kısaca: Tora Redaktörü (R), Belgesel hipotez (DH)'e göre, Tora'nın kuramsal kaynakları olan Tesniyeci (D), Ruhbani (P) kaynaklarını ve Yahvist (J) ile Elohist (E) kaynaklarının birleşiminden oluşan JE ara kaynağını düzenleyip bir araya getirip Tora'yı yaratan figürdür. ...devamı ☟

Tora Redaktörü

(R), Belgesel hipotez (DH)'e göre, Tora'nın kuramsal kaynakları olan Tesniyeci , Ruhbani kaynaklarını ve Yahvist ile Elohist kaynaklarının birleşiminden oluşan JE ara kaynağını düzenleyip bir araya getirip Tora'yı yaratan figürdür. Tora Redaktörü Tevrat'ın ilk düzenlemesi (Rd1) ~M.Ö. 750'de J ile E'nin birleştirilmesiyle (JE) oluşturulmuştur. İkinci düzenlemede (Rd2) ise ~M.Ö. 400'de JE, D ve P birleştirilmiştir (JEDP). Belgesel hipotez, Pers imparatoru İbrani milli birliği kurmasını arzu etmesi sebebiyle JE, P ve D metinlerinin birleştirildiğinin duyurulduğunu savunur. JE ve P rakip tarihler ve dini görüşleri dile getirir; P ve D rakip kanun kodları sunar. Bunların hepsi herhangi bir grubu saf dışı bırakmamak için ödün vermeden biraraya getirilmesi gerekmekteydi, fakat farklılıklar aza indirgenip, halka tarihin ve kanunların ne olduğu açık bir şekilde anlatılmalıydı. Çoğu uzman, redaktörün, zamanında Pers imparatoru tarafından desteklenen Ezra olduğuna inanır. Dini metinleri koruma yetkisi kendisinde bulunan Ezra bu metinleri Babil Sürgününden gelirken yanında getirdi. Nehemya Kitabı'na göre, Ezra sürgünden yeni gelen halka bu metinleri okuduğunda, halk bazı şeylerin yeni olduğunu ve daha önce onlara bunların okunmadığını anladı. P ve R arasındaki benzerlik uzmanlarda ilk önce R'nin aslında P'nin bir parçası olduğu izlenimini yarattı. Fakat bu doğru olsaydı P, Tora'da JE'yi yinelemezdi, onun yerine bu metni ikame ederdi. Dolayısıyla bu görüş bugün itibar görmemektedir. Ayrıca katib olan Ezra'nın Tora'ya karşı özel bir ilgisi vardı: "Ezra kendini RAB'bin Yasası'nı inceleyip uygulamaya ve İsrail'de kuralları, ilkeleri öğretmeye adamıştı". Eski (Yahudi olmayan) bir geleneğe göre, Yahudi dini metni olmayan ve doğruluğu şüpheli olan 2.yy'a ait 4. Ezra Kitabında Tora'nın Babilliler tarafından Kudüs Tapınağı yok edildiğinde yandığını ve vahiy yoluyla Ezra'nın Tora'yı tekrar yazdığına inanılır. Bu gelenek Jerome tarafından 4.yy'da bildirilmiştir ve halkın Ezra'nın Tora'yi yenileyeci kişi olmasına karşı çıkmadıklarını söylemiştir. Düzenleme Hipoteze göre, düzenlemenin çoğu, JE ve P hikayelerinin birleştirilmesiyle (ve karşı görüş yoksa yeni cümlelerin eklenmesiyle) ve bazen de aynı hikayeyi farklı kaynaklar baz alınarak arka arkaya anlatılmasıyla yapılmıştır. Görünüşe göre, hikayelerde yeterliliğin sağlanması için redaktör küçük detaylar eklemiştir; örneğin, P'de anlatılan ruhban sınıfına karşı olan ayaklanmaya JE'deki isimler (Sayılar 26), On Bela hikayesinde firavunun görüşleri ilave edilmiştir (Çıkış 8-11). Kuramsal JE, P ve D metinlerinden çok az şey çıkarılmıştır, Tora bu hatlarda bölündüğü zaman aralarında boşluklar olan tutarlı hikayeler sunmaktadır. Fakat, iki hikaye arasındaki akıcılığı sağlamak için bazı bölümler çıkarılmıştır, örneğin "Peor'un dalaleti" (Sayılar 25) JE versiyonunun sonunda ve P versiyonunun başında yer almamaktadır. R, ayrıca görünüşe göre P ve JE kaynaklarına küçük eklemeler yapıp hikayeler arasında devamlılığı sağlamıştır. Bu metinlerden bazıları şunlardır: * P yazı stili bulunan kuramsal Nesiller Kitabı'ndan soyağacı bilgileri hikayelerin devamlılığını sağlamak için Tekvin'e eklenmiştir. Bu sadece Tekvin'de kullanılmıştır (5:1 - 28, 5: 30-32, 7:6, 9:28 - 29, 11:10(ii) - 26, 11:32, 25:12, 25:19, 36:2 - 30). * Kuramsal Çıkış duraklarında, Mısır'dan çıkış sırasında çölde gezinen İbranilerin geçtiği yerler anlatılmaktadır. Bu kendini Sayılar 33:5 - 37, 33:41 - 49'da gösterir. Sayılar 33'ten sonraki metnin çoğu ve belki de hepsi bu kaynaktan gelmiş olabilir. Bu metnin bazı bölümleri R tarafından Çıkış ve Sayılar kitaplarındaki hikayeler arası geçişi sağlamak için kullanılmıştır. Metnin kendisi çıkış hikayesinden bağımsız olabilir. * Kurban kanunları Sayılar 15:1 - 31, 28, 29'a ve Sukot ile ilgili ayin bilgileri Levililer 23:39 - 43'e eklendi. Bu P'deki kanun formlarıyla paralellik göstermektedir. Kaynakça * Richard Elliot Friedman. The Bible with Sources Revealed. New York: HarperSanFrancisco, 2003.

Kaynaklar

Vikipedi

redaktör

Türkçe redaktör kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Redaktor (der) ] n. editor, one who prepares printed matter for publication (i.e. newspaper, book, etc.)

redaktör

yazı yazan, bir yazıyı kaleme alan kimse.
bir metin üzerinde gereken düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getiren kimse.

redaktör

Türkçe redaktör kelimesinin Fransızca karşılığı.
rédacteur/trice [le][la]

redaktör

Türkçe redaktör kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Redakteur, Schriftleiter

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Je
3 yıl önce

Belgesel hipotez'e göre, Tora'nın oluşmasında rol oynayan ara kaynaktır. Redaktörlerin elinden geçen Yahvist (J) ve Elohist (E) kaynakların birleşmesinden...
Çıkış durakları
7 yıl önce

köken olarak diğer kaynaklardan bağımsız bir metindir. Bu hipoteze göre, redaktör, hikâyeler arasındaki göze batan devamsızlığı önlemek için, hikâyeler arasındaki...
Ahmet Tezcan
7 yıl önce

Bulvar Gazetesi'nde muhabiri olarak 1986'da ise bu gazetede muhabir ve redaktör olarak çalıştı. Sırasıyla Yeni Haber, Günaydın Gazetesi, Gazete Gazetesi...
Yayımcılık
7 yıl önce

Yayınevinin sahibi veya yönetmeni, danışma ve yayın kurulu, editörleri, redaktörleri, düzeltmenleri, tasarımcısı, muhasebecileri, dizgi ve grafik işçileri...
Belgesel hipotez
3 yıl önce

birbirlerinden bağımsız, paralel ve tam hikâyelerden oluştuğunu ve redaktörler (düzenleyiciler) tarafından bir dizi düzenlemelerden geçtikten sonra...
Elohist
3 yıl önce

epeyce hikâyeler bulunmaktadır. Dolayısıyla devamlılığın sağlanması için redaktör tarafından İshak'ın aslen kurban edilmediği onun yerine bir melek tarafından...
26 Bakü Komiseri
7 yıl önce

Yardımcısı Armenak Boryan - Gazeteci Arsen Amiryan - Bakü İşçisi Gazetesi Redaktörü Bagdasar Avakyan – Bakü Komutanı Eyzhen Berg - Deniz askeri Fyodor Solntsev...
Hayriye Ünal
7 yıl önce

Enstitüsünde yüksek lisans yaptı (2005). Matematik öğretmeni, radyo programcısı, redaktör olarak çalıştı. 1980 Eylül’ünden beri, Ankara’da yaşıyor. Edebiyat hayatına...

Hayriye Ünal, 1973, 1980, 1997, 2000, 2003, 2005, 2006, Afyon, Ankara, Ankara Üniversitesi