Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Organizasyon

Kısaca: Organizasyon, ortak bir amaç çerçevesinde kurulmuş, ortak bir çalışma düzenine sahip, kendi performansını yönetebilen toplumsal bir düzen. Organizasyonlar sosyoloji, iktisat, işletme, siyaset bilimi ve psikoloji gibi birçok sosyal bilim dalının araştırma konusudur. ...devamı ☟

organizasyon
Organizasyon

Organizasyon, ortak bir amaç çerçevesinde kurulmuş, ortak bir çalışma düzenine sahip, kendi performansını yönetebilen toplumsal bir düzen. Organizasyonlar sosyoloji, iktisat, işletme, siyaset bilimi ve psikoloji gibi birçok sosyal bilim dalının araştırma konusudur. Organizasyon, belli bir hedefe ulaşmak için bir araya gelmiş bireylerin yapılanma şeklini, bu bireylerin tamamını veya bir kurum, kuruluş ya da teşkilatı belirtebilir.

Sosyoloji açısından

Sosyolojide "Organizasyon", insanların elle tutulabilen veya tutulamayan bir ürün oluşturmak için belli bir amaç doğrultusunda yaptıkları planlı ve eş güdümlü hareketlerdir. Bu hareketler (işler) genellikle formel bir üyelik gerektirir ve belli bir yapı (kurallar) altında gerçekleşir. Sosyoloji organizasyonları planlanmış ve biçimsel organizasyonlar, plansız ve biçimsel olmayan (kendiliğinden oluşmuş) organizasyonlar olarak ikiye ayırmaktadır. Kurumsal bir perspektiften bakıldığında organizasyon öğelerin oluşturduğu sürekli bir yapıdır. Bu öğeler ve hareketleri kurallar tarafından belirlenir. Böylece belli bir iş, eş güdümlü, iş bölümüne ve uzmanlaşmaya dayalı bu sistem sayesinde yerine getirilebilecektir. Bir organizasyon kendisini oluşturan öğeleri tarafından tanımlanır; belli bir öğenin organizasyona ait olma veya olmama nedeni, hangi öğelerin iletişim kurduğu ve nasıl kurduğu, hangi değişikliklerin organizasyon veya öğeleri tarafından yapıldığı (özerklik) ve hangi dış etmenlerin organizasyonun ortaklaşa bir aksiyon almasına neden olduğu bu tanımı belirleyen sorgulardır. Öğelerin bu planlı ve eş güdümlü işbirliği, organizasyonu oluşturan herhangi bir öğenin tek başına, kendi yetenek ve kapasitesiyle yerine getiremeyeceği işlerin yapılabilmesini sağlar. Bunun karşılığında öğelerin ödediği bedel özgürlüklerinin belli bir ölçüde sınırlanmasıdır.

Yönetim ve Organizasyon açısından

İşletme yönetimi organizasyonu daha çok ulaşılması gereken hedefler kapsamında yönetsel bir enstrüman olarak görür. Organizasyonel Davranış bu doğrultuda çalışmalar içeren alanlardan biridir; organizasyonlarda insanların birey ve grup olarak gösterdikleri davranışları açıklamaya çalışır. Yakın bir alan olan Endüstriyel Psikoloji de çalışanların ruhsal sağlığı ve performans gelişimi üzerinde durur.

Organizasyon teorileri

Teoriler arasında etkili olanlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır: * Weber'in organizasyonel teorisi; (Max Weber'in "Ekonomi ve Toplum" adlı kitabında geçmektedir.) * Marksist organizasyonel analiz * Bilimsel Yönetim veya Taylorizm; (büyük oranda Frederick Winslow Taylor'un etkili olduğu teori) * İnsan İlişkileri Çalışmaları (Hawthorne etkisi, Maslow ve Hertzberg) * Yönetimsel Teoriler (Henri Fayol ve Chester Barnard teori üzerinde çalışanlardan bazılarıdır.)

Organizasyon yapıları

" target="_blank"> yapılanma] Organizasyon yapıları belli bir amaç doğrultusunda bir araya gelmiş kişilerin, genellikle hiyerarşik bir düzendeki ast-üst ilişkilerini açıklar. Çeşitli tarzlarda oluşturulabilen bu yapılar, aynı zamanda işleyişin de göstergesidir; çeşitli fonksiyonlara ve süreçlere ilişkin sorumlulukların mevcut alt yapılara veya kişilere paylaşımını, dağılımını yansıtır. Bölümler, tesisler, departmanlar, çalışma grupları veya bazen bireyler tipik alt yapı örnekleridir. Kişiler bu yapılara genellikle belirli bir süre geçerli olan iş emirleri, proje bazlı anlaşmalar, taahhütnameler veya belirsiz (sınırlı olmayan) süreli sözleşmeler yoluyla dahil olurlar. Yönetim bilimlerine göre insanların oluşturduğu yapılar büyük oranda dört türden birinin özelliğini göstermektedir: * Piramit (veya hiyerarşik) * Komite, jüri * Matrix * Ekolojik

Piramit veya hiyerarşik yapılar

Hiyerarşi liderleri yöneten bir liderin bulunduğu, başka bir deyişle yöneticilerin yönetildiği bir yapıyı ifade eder. Bu nedenle genellikle bürokrasi ile ilişkilendirilir. Hiyerarşiye karşı en büyük eleştirilerden birini Peter İlkesi getirmiştir. Peter İlkesi'ne göre "hiyerarşik yapılarda her çalışan yetkinliklerinin yetersiz veya geçersiz kaldığı noktaya kadar yükselme (veya yükseltilme, atanma) eğilimindedir". Führerprinzip tarzı hiyerarşi sorumlulukların oldukça katı şekilde dağıtılmasına örnek olarak verilebilir. Askeri düzene oldukça benzeyen bu yapı, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Almanyası sırasında pek çok sivil oluşumda uygulandı.

Komite (jüri) yapısı

" target="_blank"> jürisi] Komite veya jüri yapısı, eşit düzeyde kişilerden oluşan bir grup yapısıdır ve ortak karar sözkonusudur. Oylama, kararları alabilmek için başvurulan yöntemlerden biridir. Ancak komite ile jürilerin kuruluş amaçları arasında fark vardır; komiteler bir grubun kararı sonrası daha ileri aksiyonları (veya işleri) yönetmek veya uygulamak için atanırken, jüriler bir karara varmak için bir araya gelir. Jüriler, mahkemeler, atletizm yarışmaları, edebiyat ödülleri ve benzeri birçok organizasyonda yer alabilirler. Bu kapsamda seçim komiteleri de jüriler gibi iş görür. Komiteler çoğunlukla karar almada en güvenilir yapılardır. Condorcet Metodu'na göre eğer sıradan bir oy sahibi zar atışından veya bir yazı-turadan daha iyi oy kullanıyorsa, gruba yeni üyeler eklemek, iyi seçim yapabilecek çoğunluğu artırmak yani "doğru" seçim olasılığını kuvvetlendirmek anlamına gelecektir. Ancak süreç, sıradan oy sahibinin oyu zar atışından daha kötü olduğunda tersine işleyecek, seçim daha "yanlış" olacaktır. Buradaki doğru veya yanlış, durum için geçerli olan tanımlamaya bağlıdır.

Matrix yapılar

Matrix yapılarda her çalışan en az iki ayrı hiyerarşiden iki yöneticiye bağlıdır. Bu yapılardan birisi fonksiyoneldir. Fonksiyonel yapıda tüm uzmanların eğitimlerinin tam olması vb. konular ön plandadır. Yöneticiler aynı alanda ileri seviyede uzmanlaşmış kişilerdir. Çeşitli projeler, örneğin A, B, C ürünlerinin geliştirilmesi süreçleri bu fonksiyonel ayrımı ifade eder ve yönetici aynı zamanda proje lideridir. İkinci yapı yönetsel. Projelerin zamanında tamamlanması vb. konular ön plandadır. Yürütülmekte olan projeler ürüne, bölgeye, müşteriye vb. göre gruplanabilir.

Ekolojik yapılar

Ekolojik yapıda yoğun rekabet vardır. Aynen bir ekosistemde olduğu gibi doğal sınırlar mevcuttur ve organizasyonun zayıf alt yapıları veya bazı öğeleri (çalışanları) "aç" kalır. Bütün öğeler yaptıkları oranında karşılık görür ve her öğe kar sağlayacak işler peşinde koşar. Aksi halde öğenin yapıdan kovulması, işten atılması söz konusudur. Bu tür bir organizasyon yapısını kullanan şirketlerde olup bitenler hakkında tek yönlü bir bakış açısı hakimdir. Ekobölgelerde ise rekabet yoktur; bu düzeydeki yapılar özerkliğe sahiptirler.

Sanatçı organizasyonları

İlk defa Frank Gehry tarafından dile getirilen bu yapıda, tasarım ve yaratıcılık gerektiren işlerin yapılması sırasında kontrol, yapıdaki sanatçı veya mimarlarda kalmaktadır. Bu tür yapılarda sanatçı inisiyatifi bilerek ön plana alınmaktadır. Burada amaç, politik çıkarların, pay sahiplerinin çıkar ve yönlendirmelerinin önüne geçmektir. Böylelikle sanatçının tasarımının gerçekleşmesi sağlanmakta, işinden ödün vermesini gerektiren bir noktaya gelmesi önlenmektedir. Gehry ayrıca, böyle bir yapıda projelerin ayrılmış olan bütçeye uygun şekilde ve zamanında bitirileceğini de öne sürmüştür.

Kaynaklar

Vikipedi

organizasyon

Türkçe organizasyon kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. organization, set up

organizasyon

düzenlemek eylemi, düzenleme, tertip; örgüt, teşkilat.
devlet, idare, toplum vb.'nin düzenleniş biçimi.
düzenli bir grup üyelerinin tümü.

organizasyon

Türkçe organizasyon kelimesinin Fransızca karşılığı.
organisation [la]

organizasyon

Türkçe organizasyon kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Organisation, Organisierung, Veranstaltung

organizasyon

Osmanlıca organizasyon kelimesinin Türkçe karşılığı.
Fr. Düzenleme, hazırlama, tanzim. * Teşkilât.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

organizasyon Resimleri

Bilgisayar organizasyonu
3 yıl önce

kümesi mimarisi farklı bilgisayar organizasyonlarıyla birleştirilebilir. Bilgisayar mimarisi ise bilgisayar organizasyonu ve komut kümesi tasarımının birleştirilmesidir...
Uluslararası Kuruluş
5 yıl önce

Uluslararası organizasyon ya da uluslararası kuruluş veya uluslararası örgüt, uluslararası üyelere veya üyelik sistemine, kapsama ya da varlığa sahip kuruluşlar...

Uluslararası örgüt, ASEAN, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Dünya Ticaret í–rgütü, IMF, Interpol, NAFTA, NATO, Politika
Türkiye Süper Kupası
3 yıl önce

takımların arasında oynanan futbol organizasyonu. 1966 yılında Cumhurbaşkanlığı Kupası ismiyle oynanmaya başlanan organizasyon, 1998 yılında ara verilene kadar...

Türkiye Süper Kupası, 2005, 2006, 3.Lig, 30 Temmuz, Almanya, Amatör Futbol Şampiyonası, Atatürk Kupası, Başbakanlık Kupası, Beşiktaş Jimnastik Kulübü, Cumhurbaşkanlığı Kupası
Bilişim Teknolojileri Organizasyonu
6 yıl önce

Bilişim Teknolojileri Organizasyonu (ya da kısa adıyla BİTEK-O), "amatör" kabul edilen öğrencilere yönelik olarak düzenlenen bir bilişim teknolojileri...

Bilişim Teknolojileri Organizasyonu, Bilişim teknolojileri, Lise, Microsoft, Sabancı Üniversitesi, İlköğretim, Amatör
The Initiative
6 yıl önce

The Initiative (ya da Türkçe adıyla Organizasyon), The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire...

The Initiative, Leonard Roberts, Marc Blucas, Mercedes McNab, Pangs, Wild at Heart, Lindsay Crouse, Bailey Chase, Adam Kaufman, James A. Contner, Douglas Petrie
Riley Finn
3 yıl önce

edilmiş Organizasyon denen birlikten ve bu birliğin bir üyesi olduğundan bahseder. Hatta onu Organizasyonun içerisine sokar. Riley, Organizasyonun en üst...
2012 Avrupa Atletizm Şampiyonası
6 yıl önce

Daha önce dört yılda bir yapılan organizasyon, Helsinki 2012'yle birlikte iki yılda bir düzenlenmeye başladı. Organizasyon Komitesi resmi sitesi2 Ocak 2011...
Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler
6 yıl önce

düşüncesini kamuoyuna duyuran partizan olmayan bir organizasyon. Merkezi Somerville, Massachusetts'tur. Organizasyon yaptıkları çalışmalardan dolayı 1985 yılında...