Kaçarlar

Kısaca: Moğollar (1206-1320) devrinden beri, Hazar Denizi kıyılarında otururlardı. İlhanlılardan Hülâgu Hanın (1256-1264), Alamut Batınîlerine ve Suriye’ye karşı giriştiği seferlere katılan Kaçarlar; Irak, Suriye ve Anadolu’ya kadar yayıldılar. İlhanlı Devleti yıkıldığı zaman, Suriye hududuna yerleştiler. Timur Han, Suriye’ ...devamı ☟

Kaçarlar
Kaçarlar

Kaçarlar Türkistan, Azerbaycan, İran ve Anadolu’da yaşayan Türkmen kabilesi ve İran’da (1796-1925) tarihlerinde iktidar olmuş hanedan. Kaçar adı, Türkçe; kaçmak kelimesinden türetilmiştir.

Moğollar (1206-1320) devrinden beri, Hazar Denizi kıyılarında otururlardı. İlhanlılar'dan Hülagu Han'ın (1256-1264), Alamut Batınilerine ve Suriye’ye karşı giriştiği seferlere katılan Kaçarlar; Irak, Suriye ve Anadolu’ya kadar yayıldılar. İlhanlı Devleti yıkıldığı zaman, Suriye hududuna yerleştiler. Timur Han, Suriye’yi ele geçirince, onları esas vatanları olan Türkistan’a yolladı. On altıncı yüzyılın başında kurulan Safevi Devleti'nin (1502-1732) kurucusu Şah İsmail’i (1502-1524) destekleyen Kaçarlar; bu devirde vezirlik, başkumandanlık, beylerbeylik dahil, devlet kademelerinde vazife aldılar. Safevilerin yıkılmasıyla, 18. yüzyılda, Afşarlar (1736-1749) ile mücadele ettiler. Afşarlı Nadir Şah'a (1736-1747) düşmanca davranan Kaçarlar, Kuzey İran üzerinden Âzerbaycan’a yayıldılar. Kaçarlı Mehmed Ağanın Âzerbaycan valiliği sırasında, İran’daki hakimiyetleri kuvvetlendi. Zendler'e (1749-1796) karşı 1779’da, Şiraz’da zafer kazanan Mehmed Ağa, İsfahan bölgesini alarak, şahlığını ilan etti. 1796’da Zendlerin hakimiyetine son veren Mehmed Ağa, İran’ı bütünüyle zaptetti.

Böylece, 1796’da kurulan Kaçar Devleti, Ruslarla mücadele edip, 19. yüzyılda Avrupa devletleriyle diplomatik münasebetler kurdu. Feth Ali Şah (1797-1834) devrinde, Fransa ve İngiltere’nin yanına çekilmek istenen İran’daki Kaçar Devleti, Çarlık Rusyası'nın Hint Okyanusuna inme politikasına karşı, ordusunu kuvvetlendirerek, Avrupa’dan teknik eleman, silah ve malzeme getirtti. Feth Ali Şah, İran-Rus Harbi (1826-1828) sonunda imzalanan Türkmençay Antlaşması ile, İran ve Kafkaslar havalisindeki haklarını Rusya’ya vererek, Hazar Denizindeki Rus hakimiyetini kabul etti. Muhammed Şah (1834-1848) devrinde, Kuzey İran’da Acem asıllı Elbab Ali Muhammed’in talebesi İslam düşmanı Bahaullah’ın kurduğu “Bahailik” ortaya çıktı. Bahailer, Kaçarlı iktidarını tehdit edip, isyanlar çıkardı. Nasireddin Şah (1848-1896), Bahaileri kılıçtan geçirdi ise de, bir fedai tarafından öldürüldü. Doğu’nun fethedilmesi için Afganistan ve Herat’taki mücadeleler, Hindistan’daki Gürganiyye (Babür) Devleti'nin (1526-1858) İngilizler tarafından yıkılmasına kadar devam etti.

Rusya, İngiltere ve Fransa’nın, İran bölgesindeki rekabeti, Kaçarlar Devleti üzerinde Avrupa devletlerinin iktisadi hakimiyetini arttırdı. Muzaffereddin Şah (1896-1907) devrinde, liberalizm ve meşrutiyet verilmesini isteyenlerin hareketleri karşısında, 1 Ocak 1907’de Meclis-i Şura-yi Milli açıldı. Muzaffereddin Şah'tan sonra tahta geçen Muhammed Ali Şah (1907-1909), Meşrutiyet Anayasasını ilan etmesine rağmen, tatbik ettirmemesi üzerine, Âzerbaycan ve diğer eyaletlerde, Kaçarlı Hanedanına karşı, silahlı mücadeleler ile isyanlar başladı. Muhammed Ali Şahın, Rus ve İngiliz kontrolündeki iktidarına ihtilalciler son verince, yerine oğlu Ahmed Şah (1909-1925) geçti. Birinci Dünya Harbinde tarafsız kalan Kaçarlar Hanedanının ülkesi, Ruslar ve İngilizler tarafından muharebe alanı olarak kullanılıp, buradan Osmanlı Devleti'ne saldırılar tertiplendi. Harp sonrasında, İran’da mahalli isyanlar ve ayrılma taraftarı hareketler gelişti. Bolşevik Rus orduları Kuzey İran’a girdi. İngilizler, Ahmed Şah'ı 1923’te Londra’ya götürünce, yerine, saltanat naibi ve ordu başkumandanı Ali Rıza Han vekalet etti. 1924’te İran Milli Meclisini elde eden Ali Rıza Han, 1925’te kanlı bir darbe yaparak, Kaçarlar Hanedanına son verip, Pehlevi hükümetini (1925-1979) kurdu. Pehlevi hükümeti devrinde, Kaçarlar Hanedanından ve kabilesinden birçok devlet adamına vazife verildi.

Kaçarlar, bugün, Türkistan, Âzerbaycan ve kalabalık bir şekilde Esterabat dahil İran’da yaşamaktadır.

Kaynak

Rehber Ansiklopedisi

Ayrıca Bakınız

Türk Boyları

Bakınız

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Kaçarlar Resimleri

Kaçar Hanedanı
3 yıl önce

tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş devlettir. Kaçarlar Anadolu'nun Kırşehr-i ve Bozok bölgesinden 15. yüzyılın bitimine doğru...

Kaçar Hanedanı, Kaçarlar, İran, İran tarihi
Kaçarlar (halk)
6 yıl önce

Kaçarlar, sonraları Azerbaycan ve Türkmenistan'a göçmüşlerdi. Azerbaycan Türklerinin etnik yapısının oluşumunda Kaçarların da payı vardır. Kaçarlar Oğuzların...

Giray Kaçar
3 yıl önce

Remzi Giray Kaçar (d. 15 Mart 1985, Karaman), Türk eski millî futbolcudur. Antalyalı, öğretmen bir anne ve Türk Standartları Enstitüsü’nde memur bir babanın...

Ahmed Şah Kaçar
6 yıl önce

Ahmet Şah Kaçar (21 Ocak 1898 - 21 Şubat 1930), 16 Temmuz 1909-15 Aralık 1925 arasında İran Şahı. Babası Muhammed Ali Şah'ın sürgün edilmesinden sonra...

Kacarlar, Pertek
7 yıl önce

Tunceli il merkezine 30 km, Pertek ilçesine 30 km uzaklıktadır. ^ a b "Kaçarlar Köyü". YerelNet.org.tr. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi....

Tugay Kaçar
6 yıl önce

Tugay Kaçar (d. 1 Ocak 1994, Uşak) Türk futbolcudur. 1. Lig ekiplerinden Boluspor'da oynamaktadır. Futbola Turan İdman Yurdu altyapısında başlayan Tugay...

Ağa Muhammed Şah
6 yıl önce

17 Haziran 1797), Kaçar Aşireti'nin reisi; 1794-1925 yılları arasında İran'a hakim olan Kaçar Hanedanı'nın kurucusudur. Aslen Kaçar kabilesinden Koyunlu...

Abbas Mirza
3 yıl önce

Ekim 1833, Meşhed), İran'da hüküm süren Kaçar Hanedanı'nın veliahtı. Feth Ali Şah'ın oğlu olan Abbas Mirza Kaçar, babası tarafından küçük yaşta Tebriz genel...