Türkçe Bilgi: İki Dil Bir Bavul

İngilizce: On The Way to School |resmi_websitesi = http://www.perisanfilm.com/school/ }} İki Dil Bir Bavul, 2008 yapımı film. Orhan Eskiköy ve Özgür Doğan'ın yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendiği film, bir Türk öğretmenin, Şanlıurfa'nın Siverek ilçesine bağlı Demirci köyündeki ilkokula atanmasını ve orada Türkçe bilmeyen Kürt öğrencileriyle geçirdiği bir yılını anlatır. 23 Ekim 2009 tarihinde vizyona girmiştir. Orijinal adı Okul Yolunda olan filmin adı daha sonradan İki Dil Bir Bavul olarak değiştirildi Yönetmenler, olayı dinledikten sonra iletişimsizliğin aslında temel problem olduğuna karar vererek bununla ilgili bir film yapmaya karar verdiler. Çekilecek film hakkında yapılan tartışmalardan sonra ikili, hafızasının güçlü olduğuna inandıkları Özgür Doğan'ın kuzenine başvurdular. Bunu, "Bir gece o anlattı biz yazdık, o anlattı biz yazdık." diyerek belirten Doğan, filmin temel senaryosunun buradan çıktığını ifade etti. Proje ortaya çıktıktan sonra, Doğan ve Eskiköy, filmi çekebilmek için para aramaya başladı. Bu dönemde para bulamadıkları için film için 2007 yılına kadar beklediler. Destek olarak aldıkları paraların miktarının düşük olmasıyla filmin maliyetini karşılayamadılar. Burada sunum yapmayı, projeyi yazılı hale getirmeyi öğrendiler. Böylece filmlerini anlatabildiler. İlk çekimlerden bazı kareleri de kurgulayınca Sundance'ten, Amsterdam Sinema Fonu'ndan, toplam 45.000 dolar destek aldılar. Çekimler İki Dil Bir Bavulun çekimleri, 2007 yılının eylül ayında başladı ve 2008 yılının haziran ayında sona erdi.

Çekimler

i dokuz ay süren film, toplamda on üç saatlik bir montaj aşamasından geçti.

Çekimler

in başlamasıyla, yönetmenler Emre Aydın'dan kendilerini yok saymasını, olabildiğince kendi halinde günlük yaşamını yaşamasını istediler. Doğal ve sade bir film olması amaçlandığı için Emre'ye replik yazılmadı. Filmin sahneleri, gerçek bir ortamda hiçbir değişiklik yapılmadan kaydedildi ve hiçbir sahnede, filmdeki kişilere "tekrar bunu yap" denmedi ve tekrarlanmadi. Kişiler İki Dil Bir Bavul, gerçek kişilerden oluşmakta ve tüm konuşmalar doğaçlamaya dayanmaktadır. Başlangıçta, yönetmenler, üç kız üç erkek olmak üzere toplam altı çocuk tercih seçti: Zülküf (Yıldırım), Vehib, diğer Zülküf (Huz), Rojda, Devran ve Redife. Redife ile Devran, utangaç olduklarından kameraya alışamadılar, Rojda ise çekilmeyi/görüntülenmeyi kabul etti. ve bu festivalde toplam dört gösterimi yapıldı. Türkiye'de ise filmin prömiyeri, 21 Ekim 2009 tarihinde Atlas Sineması'nda yapıldı. Meltem Cumbul, gecede sunucu olarak yer aldı. tarihinde 22 kopya Toplam 25 hafta vizyonda kalan film, 601.657,24 TL elde ederken, 90.424 kişi tarafından seyredildi. Film, 2009 yılında gösterilen Türk filmleri arasında en çok izlenen 27. film olurken, 2009 yılında Türkiye'de gösterilen tüm filmler arasında 32. sırada yer almıştır. Uluslararası Engelsiz Film Festivali kapsamında 25 Mayıs 2011 tarihinde Pera Müzesi'nde Ekşi Sözlük yazarları için filmin özel bir gösterimi yapıldı.

Kürt açılımı ile ilgili

İki Dil Bir Bavul, Kürt açılımının olduğu bir dönemde gösterime girdi. Orhan Eskiköy, bunun bir tesadüf olduğunu çünkü filmin çekimlerine 2007 yılında başladıklarını Radikalden Sevin Okyay, köydeki çocukların–özellikle de Zülküf ile Rojda'nın–belgesel/kurmaca sinemasının en cana yakın öğrencileri arasında yer aldığını; filmin, "ötekileştirme"ye gitmeden, düşmanlıkları körüklemeden yapılmış bir "birlikte yaşama" fikri olduğunu yazdı. Radikal'den Mahmut Mutman, İki Dil Bir Bavulun sadece Kürtlerin hakkını savunmadığını, "biz okumuş, şehirli, bireyleşmiş ve hükümran özneleri, kültürümüzü, uygarlığımızı, insan oluşumuzu" sorgulamaya çağırdığını belirtti. Önceki yazısında, İki Dil Bir Bavul'daki okulun ve öğretmenlerin, Cumhuriyetin erken dönemindeki muadillerine pek benzemediğini belirtti. Yeni Şafak'tan Ali Murat Güven, filmin "istersek pekala birlikte yaşamayı başarabiliriz" tarzında bir şey söylemediğini belirtti. Doğuya giden genç öğretmenin idealistçe çabaları ve aradaki pozisyona biçtiği değerin, kendisine 'Doğu gerçeği'ni katıksız bir tezahür ziyade sanatçının zihnindeki ideolojik kurgunun belgesel formundaki bir yansıması olarak göründüğünü ve 'birlikte yaşama'ya en küçük bir atıfın, umut kırıntısının ya da istek belirtisinin filmde olmadığını aynı yazısında ifade etti. Zaman gazetesinden Burçin S. Yalçın, filmin aslında Handan İpekçi'nin Büyük Adam Küçük Aşkta denediği formülü yinelediğini fakat İpekçi'nin formülüne göre ayakları üzerinde daha sağlam basmasının nedenini "izleyiciyi hemen kavrayan bir amatörlükten beslendiğini" ifade etti. Bu detayların başında hem öğrencilerin hem de köyün 'öteki'si konumundaki Emre'nin yalnızlığı ve köyün genel ahvali karşısındaki çaresizliği ile annesiyle yaptığı telefon konuşmaları geldiğini yazdı. Aynı yazıda, filmin her türden öğrenciye asıl olarak öğrettiği en önemli şeyin, "sabahın köründe Kürt çocuklara 'Türküm, doğruyum' dedirtmenin anlamsızlığına yapılan vurgu" olduğunu ifade etti. Aktüel dergisinden İrfan Aktan, "bavul"un, sürekli göçebelikle, sürgünle geçen hayatlar için çok nadide bir metafor olduğunu ve İki Dil Bir Bavul' un o göçebeliği ilk defa muktedir olana yaşattığını yazdı. Aktan, ayrıca, "yüzyıllardır beraber yaşayan iki halkın bir türlü açamayıp içindeki sorunlarıyla yüzleşmekten çekindiği" melesenin "Kürtçe" olduğunu ifade etti. Altyazı'dan Şenay Aydemir, filmin "Kürt halkının yıllardır dile getirdiği 'anadilde eğitim' talebinin bütün politik arka planından bağımsız bir sağlaması işlevi gördüğü" yazdı. NTVMSNBC'den Hasan Cömert, çalışmanın son yılların en iyi filmlerinden biri olduğunu belirterek filmin "büyük konuşmaya çalışmadan çok şey anlatabilen filmlerden" olduğunu yazdı. Radikal'de Şenay Aydemir imzalı bir haberde Fırtına (Bahoz), Min Dit ve İki Dil Bir Bavul filmlerinin dikkate alındığında doğrudan Kürt sorununa ilişkin filmlerin Türkiye sinemasında kendisine bir alan açtığını söylememin mümkün olduğu belirtildi. Film, aynı dönemde gösterime giren Nefes filmi ile karşılaştırıldı. Orhan Eskiköy, Nefes ile kendi filmlerinin ortak bir yanlarının olmadığını, Nefesin tamamen "insanların cebindeki parayı almak için yapılmış" ticari bir film olduğunu belirtti. Ayrıca İki Dil Bir Bavula, "kurmaca tadı veren belgesel" denilebileceğini de belirtti. Gündem-Online'dan İsmail Yıldız, yönetmenlerin izleyiciye alışılmışın dışında hoş bir belgesel tadı yaşattığını" ifade etti. Gerçek Gündem adlı web sitesinde Başak Günsever ise filmin, "gerçek bir ortamda, gerçek insanlarla üretilmiş" olduğunu ve yazısının devamında "oyuncu falan yok, herkes kendini filme aktarmış" diye yazdı. Online sinema dergisi Arka Pencereden Tunca Arslan, biçim için şunları belirtmektedir: "İyi anlatılmış, iyi oynanmış, belgeselin sınırlarında gezinen sıcak mı sıcak bir film." Yeni Film dergisinden Yusuf Güven, yapımın "anlatım biçimi olarak ne bir belgesel ne de bir kurmaca ne de doku-dramaya karşılık gelmekte" olduğunu ve "drama-belgesel" olarak ele alınabileceğini belirtti Zamandan Burçin S. Yalçın, filmin kurmaca olarak başladığını ve belgesel üslubuyla bittiğini yazdı. Yönetmenlerle yapılan röportajlarda, yönetmenlere filmin biçimine dair sorular soruldu. CineDergiden Banu Özdemir'in "Film için kurmaca mı yoksa doku-drama mı dersiniz?" sorusuna Orhan Eskiköy, "Bu hikaye gerçeğin yaratıcı yorumudur." diyerek cevap verdi. Özgür Doğan'ın Evrensel gazetesine verdiği röportajda biçim hakkında, "bizim için ya filmdir ya değildir" dedi ve dünyadaki festivallerde böyle bir tartışmanın kalmadığını belirtti. Ardından "Bu film sonuna kadar belgeseldir." diyerek açıklama yaptı. Başka bir söyleşisinde "Bu filmin belgesel bir iş olduğunu söyleyebilir misiniz?" sorusuna, "Yakın. Birebir gerçek değil." diyerek yanıt verdi. Janet Barış, bir başka yazısında şunları ifade etti: "Filmin en önemli özelliği kurmaca ile belgeselin karışmış olması. Yönetmenler, herkesi kendi doğal halleri üzerinden betimliyor. Öğretmeni canlandıran Emre Aydın, gerçekten köye gelen bir öğretmen." 2012 yılında Eskiköy, Babamın Sesi filmi için Sabah'a verdiği demeçte her iki filmi biçim açısından karşılaştırıp İki Dil Bir Bavul'un bir belgesel olduğunu belirtti.

Listeler

İki Dil Bir Bavul, yayımlanan çeşitli listelerde yer almayı başardı. NTVMSNBC'nin "2009'un en iyi filmleri" listesinde on film arasında 4. sırada yer aldı. Listeyi belirleyen sekiz kişinin kişisel listesinde ise film şu sıralarda yer aldı: NTV'den Emrah Kolukısa'nın listesinde 6., NTV'den Yekta Kopan'ın listesinde 2., NTVMSNBC'den Hasan Cömert'in listesinde 5. ve Yeni Medya'dan Fazilet Onat'ın listesinde 4. sırada yer aldı. Fakat jürinin diğer üyeleri olan Sevin Okyay, Kutlukhan Kutlu, Ali Abaday ve Selin Gürel'in listelerinde yer alamadı. Ayrıca, NTVMSNBC'nin Türkiye sinemasında son on yılda vizyona giren en önemli kırk filmini belirleyen "En iyi 40 yerli film" listesinde film, 20. sırada yer aldı. Cine Dergi tarafından yayımlanan "2009'un en iyi filmleri" listelerinde ise İki Dil Bir Bavul, Serdar Akbıyık, Banu Bozdemir ve Alper Turgut tarafından 2009'un en iyi filmleri arasında gösterildi. Sinema Yazarları Derneği'nin 27 üyesi tarafından verilen yıldızlarla film, 2.85 ortalama yıldız aldı. Verilen yıldızların en büyüğü dört, en küçüğü ise iki yıldız oldu. Ödüller |} İki Dil Bir Bavul, 20 Kasım 2008 ile 25 Ekim 2010 tarihleri arasında toplam otuz iki festivale katıldı. Bu festivallerin bazılarında ödül kazandı. 23 Şubat ile 1 Mart 2009 tarihleri arasında Zagreb'de düzenlenen uluslararası belgesel film festivali olan 5. ZagrebDox'ta En İyi Genç Yönetmen ödülünü aldı. 8 ila 14 Haziran 2009 tarihleri arasında yapılan 16. Altın Koza Film Festivali'nde Büyük Jüri Yılmaz Güney Ödülü ile Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması'nda bu yıl verilen SİYAD En İyi Film Ödülü dallarında İki Dil Bir Bavul iki ödül kazandı. 12-20 Ağustos 2009 tarihleri arasında düzenlenen 15. Uluslarası Saraybosna Film Festivali'nde EDN Talent dalında birinci oldu. Film, Uluslararası Romanya Film Festivali'nde En İyi Belgesel Film Ödülü'nü elde etti. 8 ile 17 Ekim 2009 tarihleri arasında düzenlenen Abu Dabi 9. Orta Doğu Film Festivali'nde İki Dil Bir Bavul, En İyi Orta Doğu Belgesel Film dalında ödülü kazandı. 10-17 Ekim 2009 tarihleri arasında Antalya'da düzenlenen 46. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi İlk Film dalında ödül aldı. 15. Londra Türk Filmleri Festivali'nde Seyirci Ödülü'nü kazandı. Film ayrıca SİYAD tarafından 42. Sinema Yazarları Derneği

Ödüller

i'nde en iyi film ve en iyi kurgu olmak üzere iki dalda aday gösterildi fakat her iki dalda da ödülü Hayat Var filmi kazandı. Mart 2010'da, 21. Ankara Uluslararası Film Festivali'nin ulusal uzun, kısa ve belgesel film yarışmalarında, Mahmut Tali Öngören Özel Ödülü'nü kazandı. Film ayrıca 3. Yeşilçam

Ödüller

i'nde "En İyi Film" ile "Turkcell ilk film ödülü" dallarında aday gösterildi fakat her iki dalda da ödül alamadı. Aralık 2010'da New York'ta gerçekleştirilen 12. New York Türk Film Festivali'nde gösterildi. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından düzenlendiği söylenen 1. İlk Yönetmen Uluslararası Film Festivali'nde film, En İyi Müzik dalında ödül kazandı fakat filmde müziğin olmamasından dolayı Özgür Doğan, bunu, "Filmimizde hiç müzik yok. Bakanlığı aradım, kimseye ulaşamadım. Çok şaşırdık. İmkansızı başardık ve hiç müzik kullanmadan en iyi müzik ödülü aldık!" diyerek yorumladı. Daha sonra yapılan açıklamada, "jüri üyelerimizce herhangi bir filme layık görülmeyen "En iyi Müzik Ödülü" kategorisinin "boş" bırakılması gerekirken sehven İki Dil Bir Bavul adlı filmin ödüle layık görüldüğü şeklinde yazıldığı anlaşılmıştır" dendi ve oluşan bu hata üzerine sekretaryamız İki Dil Bir Bavul filminin yönetmeni Özgür Doğan'la iletişime geçildi ve yapılan yanlışlıktan dolayı özür dilenerek yanlışlık sonucu isimlerine yazılan plaketin iadesi istendi. Ayrıca yapılan açıklamada, organizasyonun Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile ilgisi olmadığını açıklandı. DVD Filmin

DVD

'si Mart 2010 tarihinde Kanal D Home Video tarafından Türkiye'de piyasaya sürüldü. Sette, çeşitli ekstra eklentiler de yer almaktadır. Ayrıca filmin 2

DVD

'li edisyonu da bulunmaktadır. Notlar Dipnotlar * 2009 yılı Türk filmleri ve tüm filmler listesinde belirlenen sıralarda yer alırken, sadece 10 haftalık süre ele alınmıştır. Toplamda 25 hafta gösterimde kalan filmin, kalan diğer 15 haftası 2010 yılına devretmiştir. * Cine Dergi'deki listelerde herhangi bir sıralama mevcut değildir, sadece film isimleri belirtilmiştir. Dış bağlantılar * ** İki Dil Bir Bavul' fragmanı ** *

Kaynaklar

Vikipedi

İki Dil Bir Bavul

Çekimler

Çekimler

Kürt açılımı ile ilgili

Listeler

Ödüller

Ödüller

DVD

DVD

Kaynaklar

Özgür Doğan

Orhan Eskiköy

42. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri

Babamın Sesi

Babamın Bavulu

46. Altın Portakal Film Festivali

Kürt sineması

Laleli

İki Dil Bir Bavul

İki Dil Bir Bavul Hakkında Detaylı Bilgi

Çekimler

Çekimler

Kürt açılımı ile ilgili

Listeler

Ödüller

Ödüller

DVD

DVD

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Okuma Önerileri

Özgür Doğan

Orhan Eskiköy

42. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri

Babamın Sesi

Babamın Bavulu

46. Altın Portakal Film Festivali

Kürt sineması

Laleli