2013 Taksim Gezi Parkı Protestoları

6 Haziran

2013) 1 komiser | yaralı = 8163+ sivil, 900+ polis | tutuklu = 126 }} 2013 Taksim Gezi Parkı protestoları, 61. Türkiye Cumhuriyeti Hükumeti'nin, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan ve sadece umumi hizmette kullanılmak koşulu ile tapuda İBB'ye tahsis edilmiş olan Taksim Gezi Parkı'na İstanbul 6'ncı İdare Mahkemesi ve 2 Nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı olduğu halde bu kararları reddeceğini açıklayarak Topçu Kışlası'nı Taksim Yayalaştırma Projesi çerçevesinde imar izni olmadan yeniden inşa etmesini engelleme eylemi olarak başlamıştır. Polisin orantısız müdahaleleri ve Erdoğan'nın inşaatın yapımında ısrarcı açıklamaları ile protestolar hükümet karşıtı gösterilere dönüşmüş ve başta Ankara, İzmir gibi büyük şehirler olmak üzere Türkiye'nin diğer illerine de yayılmıştır. Projenin dayanağı olan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlar İstanbul 1. İdare Mahkemesi tarafından

6 Haziran

2013 tarihinde iptal edilmiştir.

27 Mayıs

2013 tarihinde (23:00) iş makinelerinin girmesinin ardından bu haberin sosyal medya aracılığıyla kısa sürede yayılması sonucunda bazı aktivistlerin parka gidip çalışmaları durdurmaya çalışmasına polis orantısız müdahalede bulunmuştur. Polisin müdahaleleri sırasında günlük hayatındaki vatandaşlara da saldırması , kullandığı biber gazı tüfeklerini insanları yaralamak veya öldürmek üzere çok yoğun bir şekilde hedef gözeterek kullanması, bu silahları haneye konut dokunulmazlığına tecavüz edecek şekilde konutlara atması, çeşitli dükkanlara ve evlere mahkeme kararı olmadan zarar vererek müdahale etmesi medya organlarında yer almıştır. Ayrıca birçok ilde polis ile birlikte hareket eden, daha sonra bir kısımının sivil polis olduğu açıklanan kişilerin göstericilere çivili sopalar ile saldırdığına dair kayıtlar ortaya çıkmış, polis ile birlikte yakaladıkları kişilere işkence yaptıklarına iddiaları medyada yer almıştır. Polisin müdahaleler sırasında kask numaralarını çeşitli yöntemler ile kapattığı gözlemlenmiş, bu durum polislerin müdahale öncesinden yasaları çiğneme niyetinde oldukları şeklinde değerlendirilmiştir. Bu müdahaleler karşısında protestocular polise karşılık vermişler ve çatışmışlar, müdahaleleri engellemek için kaldırım taşları, çöp konteynerları gibi malzemelerle ile yollara barikat kurarak eylemlerine devam etmişlerdir. Eylemler sırasında olayları haber olarak vermeyen medya kanallarına ait araçlar ve Gezi parkı şantiyesi için getirilmiş araçlar ve malzemeler, ve göstericilerin arasında kalan polis araçları eylemciler tarafından tahrip edilmiştir. Tahrip edilen 6217 nolu polis aracından polis envanterinde bulunmayan AK47 Kaleşnikof silah göstericiler tarafından bulunmuş ve polise teslim edilmiştir. Çiğli'de ki olaylar sırasında AKP ilçe binası kundaklanmıştır. Olaylar borsa, turizm, ekonomi ve bölge esnafına da etkileri olmuştur. Türk Tabipleri Birliği'nin yaptığı açıklamaya göre 1

2 Haziran

itibari ile olaylar esnasında tazyikli su, kısa mesafeli biber gazı atışları ve plastik kurşunlardan dolayı 7478 kişi yaralanmıştır. bunlardan ağır yaralanan 55 kişiden 5'inin hayati tehlikesi devam etmektedir. Ayrıca 91 kafa travmasına uğrayan 10 gözünü kaybeden ve 1 de dalağı alınan vak'a mevcuttur. Yoğun biber gazı atılan bölgede kalp krizi nedeni ile ölen bir kişinin ölüm sebebi hakkında inceleme devam etmektedir. Tabipler Birliği, Taksim Gezi Parkı’ndaki ve Ankara’da Mülkiyeliler Birliği’nde kurulan revirlere tedavi yapıldığı sırada polis tarafından gaz bombası ile müdahale edildiğini de bildirmiştir.

3 Haziran

günü, Mehmet Ayvalıtaş göstericilerin otoyol kapatma eylemi, aldığı ağır darbeler sonucu hayatını kaybeden Abdullah Cömert'in Jandarma fezlekesinde yakın mesafeden gaz bombası ile vurulduğu iddia edilmiştir.. Ankara'da silahla kafasından vurularak öldürülen Ethem Sarısülük'ün katil zanlısı olan polis tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştır.

6 Haziran

2013'te göstericilere müdahale sırasında köprüden düşerek ağır yaralanan komiser Mustafa Sarı hayatını kaybetti. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği bölümünde öğrenci olan 19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz,

2 Haziran

2013’de uğradığı saldırı sonucu beyin kanaması geçirdi.

10 Temmuz

2013 günü öğle saatlerinde hayatını kaybetti. 15 günde 150.000 adet gaz bombası atıldığı, 3.000 ton su sıkıldığı, OC Gas, CS Gas ve CR Gas olmak üzer 3 çeşit gaz sıkıldığı, göz gibi hassas organlarda kalıcı hasarlar verebilen FN-303 adlı silahtan göstericileri boyamak için ‘bizmut’ içeren kapsüller atıldığı medyada yer aldı. Başbakan Erdoğan'ın göstericilere çapulcu demesi sonrasında bu kelimenin kullanılmasından dolayı 2003 yılında 10milyar TL tazminat ödendiğine dair emsal kararı ortaya çıkınca protestocular kendilerini çapulcu kelimesi ile ifade etmeye başladı. CNN kanalının Türkiye'de ki isim hakkını kullanan CNN Türk haber kanalının gösterilerin yoğun olduğu sırasında penguenlerle ilgili belgesel yayınlaması karikatürler ve çeşitli şekillerde tepkilere neden oldu ve penguen de gösterilerde kullanılan sembollerden biri haline geldi. İçişleri Bakanlığı'nın 2

3 Haziran

'da yaptığı açıklamaya göre Bayburt ve Bingöl hariç 79 ilde düzenlenen eylemlere toplam 2.5 milyon kişi katıldı,bundan daha fazla kişide sosyal ağlar üstünden destek verdi. Olaylar neticesinde 7 Temmuz 2013 tarihinde Kadıköy'de 1. Gazdanadam Festivalı düzenlenmiştir. Arka plan Taksim ve Gezi Parkı'nın da içinde bulunduğu geniş bir alan çeşitli Osmanlı tebaasına (Türk, Rum, Ermeni, Frank) ait mezarlık olarak kullanılmaktaydı. Bu mezarlıkların üzerine ve yanına 1806 yılında Halil Paşa Topçu Kışlası inşa edildi. Kışla askeri işlevlerinin yanı sıra cambaz gösterileri, at yarışları, Rum hacıların konaklaması gibi amaçlarla da kullanılmaktaydı. II.Meşrutiyet döneminin başında İstanbul'a getirilen meclisi ve padişahı korumakla görevli avcı taburları kışlaya konuşlandırıldı. Derviş Vahdeti'nin liderliğinde 31 Mart Ayaklanması sırasında ayaklanan Avcı taburları buradan Sultanahmet Meydanına,Meclisi Mebusan'a yürüyüşe geçip 31 mart isyanını başlatmışlardır. 31 Mart ayaklanmasının Hareket Ordusunca bastırılması esnasında hasar gören ve sonrasında önemini yitiren kışla, 1913'te Sanayi ve Ticaret Şirket-i Milliye-i Osmaniye'ye satıldı. Binanın orta kısmındaki eğitim alanı futbol sahası haline getirildi ve uzun yıllar futbol maçları ve çeşitli gösteriler için kullanıldı. Cumhuriyetin ilanından sonra da kışlanın avlusundaki futbol sahası futbol karşılaşmaları için kullanılmayı sürdürdü ve kışla Taksim Stadı adını aldı. 1923 yılında Türkiye Milli Futbol Takımı ilk resmi maçını bu sahada Romanya'ya karşı yaptı. Sonradan İnönü Stadının yapılmasıyla kışla bu işlevini kaybetti. Mezarlıklar 1926 yılında sökülmeye başlandı ve parsellenerek özel mülkiyet olarak satıldı. Orijinal olarak tiyatro, sinema ve sergi salonlarının yer aldığı Prost projesinden 1940’lı yıllarda vazgeçildi. 4 Eylül 1942’de İsmet İnönü’nün katıldığı resmi açılışla başlayan gezi parkı inşaası 1943 yılında tamamlandı ve dönemin belediye başkanı Lütfü Kırdar tarafından açıldı. Etrafına daha sonra yeni otellerin yapılması ve çevre düzenlemeleriyle, parkın kapladığı alan zamanla azaldı. 16 Eylül 2011 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi oy birliği ile Taksim Yayalaştırma Projesi’ni kabul etti. Bu plan 4 Ocak 2012 tarihinde Anıtlar Kurulu tarafından da onaylandı. Bu proje kapsamına yeniden inşa edilecek Topçu Kışlası’nın 3 katlı olacağı ve yaklaşık 28.900 metrekarelik bir inşaat alanına sahip olacağı açıklandı. Mevcut parkın yerine bir bina inşa edilecek olması ve parkın yok olması hususlarında birçok sivil toplum örgütü ve gruplar olumsuz eleştiriler getirildi. Projenin resmen açıklanmasından itibaren birçok etkinlik, protesto ve yürüyüş etkinlikler düzenlendi. 6 Şubat 2012 tarihinde Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası Gezi Parkı’nın tescillenmesi için 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’na başvuruda bulundu. Haziran 2012’de başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Topçu Kışlası’nın aslına uygun olarak yeniden inşa edileceğini açıkladı. Bu konuda ilk protestolardan birisi

6 Haziran

2012 tarihinde gerçekleşti. Gezi Parkı’nda toplanan Taksim Dayanışması grubu üyeleri bir basın açıklaması yaparak dağıldılar. 4 Ekim 2012 tarihinde Gezi Parkı’nın yıkılması için ilk çalışmalar başladı. Kışla inşaatı projesi kapsamında parkın meydana ve Cumhuriyet Caddesi’ne bakan kısımlarında yer alan dükkan sahiplerine sözleşmelerinin yenilenmeyeceği, bundan böyle kiralarını işgaliye olarak vereceklerine dair tebligat yapıldı. Proje kapsamında parktaki ağaçların proje müellefi mimar Halil Onur’un şirketi tarafından işaretlenmesi de bu dönemde başladı. 2012 yılının Kasım ayında, başta Taksim Dayanışması grubu üyeleri olmak üzere birçok kişi ve kuruluş Gezi Parkı’nın betonlaşmasına karşı Taksim’de nöbet tutacaklarını açıkladı. 2 Mart 2013 tarihinde Taksim Dayanışması grubu üyeleri parkın yıkımına karşı Taksim metro istasyonu çıkışında imza kampanyası düzenlemeye başladı. 14 Nisan 2013 tarihinde bu alanın kışlaya dönüştürülmesini protesto amaçlı Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği tarafından 1. Taksim Gezi Parkı Festivali düzenlendi. }} Protestoların ilk nedeni Taksim Gezi Parkı’nın yıkılmasına çalışılması olsa da, olayların gelişmesinde AKP’nin izlediği politikalara tepkiler de etkili oldu. 2011 yılından itibaren, çeşitli yerli ve yabancı kurum, kuruluş, basın-yayın organı ve siyasetçiler tarafından Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki iktidar partisi Adalet ve Kalkınma Partisinin; ifade, basın ve internet kullanımı, alkol tüketimi, kürtaj, televizyon ve toplanma özgürlükleri üzerindeki baskılarının arttığı konusunda endişeler dile getirildi.

29 Mayıs

2013 tarihinde iktidar partisinin milletvekilleri, mecliste, Türkiye'de yaşayan LGBT bireylerin güvence altına alınması önerisini reddetti. Hükümetin Suriye'deki iç savaşa karşı tutumu ve giderek artan otoriterfaaliyetleri de toplumsal gerginliğin artmasında etkili olduğu da iddia edildi. Bunun yanında

28 Mayıs

2013 tarihinde başbakanın söylediği ve dini gerekçelerle alkol düzenlemesi yapıldığı eleştirilerine verdiği "İki tane ayyaşın yaptığı yasa muteber de dinin emrettiğinin neden reddedilmesi gerekiyor" cevabı gibi - toplumda Atatürk ile İsmet İnönü'ye atfedildiği intibaa uyandıran-; olayların öncesindeki ve olaylar sırasında kullanılan sert,iğneleyici üslup eleştirilere olayların iyice büyümesine ve protestolara katılan kesimin genişlemesine neden olmuştur. Olayların gelişimi

27 Mayıs

Gezi Parkı’nın Asker Ocağı caddesine bakan duvarın 3 metrelik kısmı gece 22:00 civarında yıkıldı. Aynı zamanda 5 ağaç da yerinden söküldü. Taksim Dayanışma grubunun üyeleri iş makinalarının önüne geçerek daha fazla yıkım yapılmasının engelledi. Ardından bu gruptan 50 kişi parkta çadır kurarak sabaha kadar nöbet tuttu.

28 Mayıs

sabahı parka daha fazla protestocu geldi. Öğle saatlerinde duvar yıkımına devam etmek isteyen ekip ile protestocular tartışmaya girdi.

BDP

Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in de destek verdiği grup, yıkım çalışmalarını engelledi. Yıkım çalışmalarına devam etmek için, iş makineleri tekrar ilerleyişe geçti ve gruba zabıta müdahale etti. Ancak, Sırrı Süreyya Önder iş makinelerinin önüne tekrar geçti ve yıkım çalışmalarının ruhsatını görmek istedi. Yıkım ekibi, ruhsatlarının olmadığını belirtti ve yıkım çalışmaları tekrar durdu. Önder; "Ağaçları kestirmeyeceğiz. Fakir fukaranın gölgesinin kesilmesine izin vermeyeceğiz." dedi. Olaylara

BDP

’den sonra

CHP

adına ilk olarak Gürsel Tekin destek amaçlı olarak parka geldi. Gündüz olan olaylardan sonra giderek kalabalıklaşan grup, parktaki nöbeti devam ettirdi. Gecelemek için çadırlar kuruldu. Kalabalık,

29 Mayıs

programını 12:30'da basın açıklaması; 18:00'de konser ve 22:00'de film seyri olarak belirlemişti.

29 Mayıs

Polisler sabah saat 5:00 civarı parktaki kalanlara saldırdı. Çadırlar kaldırıldı ve inşaat ekibi çalışmalarına tekrar başladı.

29 Mayıs

2013 günü gerçekleşen Yavuz Sultan Selim Köprüsü inşaatının açılışı sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan; "Ne yaparsanız yapın. Orası için karar verdik. Yapacağız." diyerek bu konuda kararlı olduklarını belirtti.

CHP

genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Gezi Parkı’na gelerek protestoculara destek verdi ve her gün bir

CHP

milletvekilinin bu protestolara katılacağını açıkladı. Günün ilerleyen saatlerinde

BDP

Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in de desteğiyle grup, yıkım çalışmalarını tekrar engelledi. Gecelemek için yeni çadırlar kuruldu.

30 Mayıs

Barış ve Demokrasi Partisi milletvekillerinin parkta yaptığı basın açıklamasının hemen ardından polisler parkta bulunan protestoculara ikinci kez saldırdı. Polisin saldırısına rağmen akşam saatlerine gelinince katılım sayısı daha da arttı.

31 Mayıs

Barış ve Demokrasi Partisi milletvekili Sırrı Süreyya Önder

31 Mayıs

günü omzuna gaz bombası isabet etmesi nedeniyle ikinci kez yaralandı. Ayrıca

CHP

milletvekili Sezgin Tanrıkulu gaz bombasının etkisiyle fenalaştı. Polis olaylara gaz bombasıyla müdahalede bulundu. Yaralı sayısının çokluğu ve bölgedeki hastanelerin yeterli olamaması nedeniyle Türk Tabipler Birliği geçici bir acil müdahale birimi kurdu. Aynı gün İstanbul dışındaki birçok şehirde de protesto yürüyüşleri düzenlendi. Ankara'da Kuğulu Park, İzmir’de Gündoğdu Meydanı ve Konak bölgelerinde yapılan yürüyüşler polisin müdahale etmesiyle son buldu. Aynı gün daha ufak çaplı gösteriler ve yürüyüşler Mersin’de Özgür Çocuk Parkı’nda, Tunceli’de Sanat Sokağı’nda, İzmit’te Cumhuriyet Parkı’nda, Konya’da Atatürk Anıt Alanı’nda, Manisa'da Manolya Meydanı'nda, Marmaris ve Adana’nın Atatürk Parkı’nda gerçekleşti. Zonguldak'ta Bülent Ecevit Üniversitesi'ndeki mezuniyet töreni sırasında stadın kenarındaki köprüye 'Gezi parkı direniyor Taksim'e selam' yazılı pankart asan Öğrenci Kolektifi üyesi 5 öğrenci gözaltına alındı. Yapılan bir başvuru sonrası, İstanbul 6. İdare Mahkemesi, Topçu Kışlası Projesi hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi.

1 Haziran

2013 gününün sabah saatlerinde bazı protestocular İstanbul’un Anadolu yakasında toplandı ve Boğaziçi Köprüsü üzerinden yürüyüşe geçti. Gruba Beşiktaş`ta polis gaz bombaları ve tazyikli su ile müdahale etti. Kadıköy ve Anadolu yakasının diğer kesimlerinden de birçok protestocu Taksim’e ulaşmak için yürüyüşe başladı. Bursa ilinde büyük bir topluluk yürüyüş yaptı polis hiç bir müdahalede bulunmadı.

CHP

genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu önceden Kadıköy Meydanı’nda düzenleyecekleri mitingi Taksim Meydanı’nda düzenleyeceklerini açıkladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Taksim’in

CHP

’nin protestosuna açılması için izin verdiğini açıkladı. Taksim Meydanı ve çevresindeki polisler saat 15:45’ten itibaren otobüslerine binerek geri çekildi. Ardından Taksim’e çıkan yollarda bekleyen kalabalık kitleler Taksim Meydanı’na geldi. Akşam saatlerinde de bir grup gösterici Boğaziçi Köprüsü üzerinden yürüyerek Taksim Meydanı’na ulaştı. İstanbul'daki gösterilere katılan 20 kişilik Ülkücü gruba da polis müdahale etti. TOMA'nın önüne geçip polise tepki gösteren gruba Polis gaz bombası ile müdahale etti. İzmir'de yaklaşık 10 bin kişi, Taksim Gezi Parkı'ndaki polis müdahalesini prostesto etti. Topluluk "Her yer Taksim her yer direniş", "Kimyasal Erdoğan"ve "Direne direne kazanacağız" sloganları attı. Rize Belediye Parkı'nda toplanan bir grup akşama doğru olaysız bir şekilde dağıldı. Eskişehir'de 20 bini aşkın kişi

AK Parti

il binasına yürüdü. Bina önündeki çevik kuvvet polisi, kendisine taş ve şişe atan göstericilere yarım saat kadar süreyle müdahalede bulunmadı. Grubun yaklaşması üzerine polisler basınçlı su ardından da biber gazı sıkıp kendilerine taş atan grubu dağıttı. Antalya'da Taksim Gezi Parkı eylemlerini desteklemek için çeşitli gruplardan oluşan, 15 bin kişilik kalabalık, Cumhuriyet Meydanı'nda polisin Taksimden çekilmesini kutladı. Konya'da, Taksim Gezi Parkı olaylarını protesto etmek isteyen bir gruba saldırmak isteyen karşıt görüşlü başka bir gruba polis müdahale etti. Edirne'de olayları protesto etmek için yürüyüş yapan gruptan 20 kişi, Adalet ve Kalkınma Partisi İl Başkanlığı binasına kapıları kırarak girdi. Kısa sürede işgalcilere müdahale eden polis, 8 kişiyi gözaltına aldı. Trabzon,Ordu ,Marmaris, Kayseri, Kahramanmaraş, Isparta, Erzurum gibi birçok şehirde de eylemler yapılmıştır. İçişleri Bakanı Muammer Güler,

1 Haziran

'da yaptığı açıklamada 48 ilde 90'ın üzerinde eylem yapıldığını, 939 kişinin gözaltına alındığını, 53'ü vatandaş 26'sı polis olmak üzere toplam 79 kişinin yaralandığını ve bu yaralıların 19'unun İstanbul'da tedavilerinin devam ettiğini açıkladı. Ankara Tabip Odası ise,

1 Haziran

günü sadece Ankara'daki eylemler sonucunda 15'i ağır olmak üzere 414 kişinin yaralandığını, bir kişinin ise beyin ölümünün gerçekleştiğini duyurdu. Eylem yapılan alanda ilk yardım desteği vermek üzere bulunan AKUT ekiplerinin yanına giden, derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Nasuh Mahruki, yolun ıslak olması nedeniyle motosikletten düşerek yaralandı.

2 Haziran

Türk Tabipleri Birliği’nin

2 Haziran

2013 günü yayınladığı rapora göre İstanbul ve Ankara’da binden fazla yaralı vardı. Rapora göre “gözlerini kaybeden birçok kişi de dahil olmak üzere” yaralananların çoğu hedef alınarak tazyikli su sıkılması, göz yaşartıcı bomba ve plastik mermilere direkt maruz kalmaları yüzünden oldu. Uluslararası Af Örgütü’ne göre oransız gaz bombası kullanılması birçok ciddi yaralanmalara yol açtı. Olaylar özellikle Erdoğan'ın "Evet cami de yapacağız. Ben bunun iznini gidip de

CHP

genel başkanından alacak değilim, birkaç çapulcudan alacak değilim. Bize oy verenler bunun yetkisini verdi zaten"; "Şu Twitter toplumun baş belası" sözleri ve Teke Tek Programında söylediği "İçki içen alkoliktir"; "Kışlayı yapacağız. İçinde kültür merkezi, AVM veya rezidanslar olacak, camiyi Maksim Gazinosunun arkasına yaptıracağız, AKM'yi yıkıp aynı adla yeni opera binası yapacağız" söylemleri ile iyice kontrolden çıktı. Ankara Kızılay Meydanı'nda toplanan halka Sol görüşlü grupların yanı sıra ülkücüler de katıldı. Bu sırada bazı sol grupların ülkücü sloganlara alkışla destek verdikleri görüldü. Kızılay'da toplanan kalabalığa müdahalenin ardından polis ekipleri yaklaşık 200 eylemciyi gözaltına aldı. Ankada'da polis sayısının yetersiz kalmasından ötürü çevre illerden yapılan polis desteğiyle, sayısı 30 bine yaklaşan Kızılay'daki göstericileri dağıtmak ve gözaltına almak amacıyla tazyikli su ve biber gazıyla harekete geçen polisler, 500'e yakın göstericiyi tutuklayıp belediye otobüsleriyle emniyete götürdü. Eylemcileri tutuklama esnasında kapalı iş yerlerine ve AVM'lere sığınan göstericilere karşı, kapalı alanlara da gazla müdahale edildi. Ankara Tabip Odası başkanı Özden Şener ise doktorların gönüllü olarak revire çevirdiği Mülkiyeliler Birliği, Kızılay Alışveriş Merkezi, Leman Cafe ile Nazım Hikmet Kültür Merkezi'ne polisin müdahale ederek, hem yaralıları hem de doktorları gözaltına aldığını söyledi. İzmir'de Gündoğdu Meydanı'nda yaşanan çatışmaların üzerine göstericilere destek verenlerin sayısı arttı, saat 18.30 sıralarında sayı 10 bine yaklaştı. Hava karadıktan sonra göstericiler içerisinde bulunan provokatörler

AK Parti

Karşıyaka İlçe binası önünde toplanarak binayı ateşe verdi. Gün boyu devam eden gösterilerde iki kişi polisin plastik mermiyle ateş etmesiyle yaralanırken 300'e yakın kişi de gözaltına alındı. Eskişehir'de eylemlere destek vermek için toplanıp,

AK Parti

il binasına yürümek isteyen gruba polis, biber gazı ve kırmızı boya katılmış tazyikli su ile müdahale etti. Adana'da yaşananlara tepki için hafta sonu Atatürk Caddesi, Ziyapaşa Bulvarı ve Gazipaşa Bulvarı'nda toplanan binlerce kişi polisle çatıştı. Polisin biber gazı, plastik mermi ve tazyikli suyla müdahalesi sonucu yaşanan arbede sırasında 370 kişi gözaltına alındı. Adana Emniyet Müdürlüğü ve çevre karakollarda gözaltında tutulan bu kişilerden 120'sinin yaşının 18'den küçük olduğu anlaşıldı. Bu kişiler ifadeleri alındıktan sonra ailelerine teslim edildi. Samsun'da 200 kişilik bir grup akşam saatlerinde Atakum İlçesi Adnan Menderes Bulvarı üzerindeki anfi tiyatroda toplandı. Yağmur nedeniyle dağılmaya karar veren grup içerisinde ilerlemeye devam edip yolu kesmek isteyen bir gruba polis müdahale etti ve 6 kişi gözaltına alındı. Trabzon'da eylemlere destek vermek isteyen 15 kişilik grup, Atatürk Alanı'ndaki Atatürk heykeli önünde basın açıklaması yapmak üzere hazırlığa başladı. Bu sırada bir grup ülkücü, açıklama yapmak isteyen grubun üzerine saldırarak bir kişiyi elinden ve yüzünden falçatayla yaraladı. Basın açıklaması yapmak isteyen eylemciler sonunda TKP binasına sığındı. Binanın önündeki kalabalık bir anda yaklaşık 250 kişiye ulaştı.

3 Haziran

Olayların başladığı Cuma akşamı ve devam eden hafta sonu boyunca kapalı olan borsada da olayların etkisi

3 Haziran

Pazartesi günü borsanın açılmasıyla hissedildi. Güne yüzde 7'lik sert bir düşüşle başlayan İMKB, son 10 yılın en büyük düşüşünü yaşadı ve günün sonunda % 10.47 değer kaybetti. Gece Dolmabahçe ve Beşiktaş'ta başlayan olaylar sabah da etti. Dolmabahçe'de sabah saatlerinde polisle eylemciler arasında çatışma yaşandı. Polisler biber gazı ve tazyikli suyla müdahele ederken, eylemciler kaldırım taşlarından barikatlar kurdu, ve polise taş ve molotof kokteylleriyle karşılık verdi. Olaylar sonrasında 200 eylemci gözaltına alındı. Fas Gezisine çıkmadan evvel başbakan "Evinde zorla tuttuğumuz %50 var", tencere tava eylemleri için "Tencere tava hep aynı hava" ve Reuters muhabiriyle girdiği polemik gerginliğin sürmesine neden oldu. Buna karşın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül olayları sakinleştirmek için taraflarla görüşmeye başladı. Ankara'daki eylemler 4. gününde tüm şiddetiyle sürdü. Eylemciler birçok yolu kapattılar ve bazı belediye otobüslerini ateşe verdiler. Gruba müdahale eden polise 50 kişilik Ülkücü bir grup, “Polise uzanan eller kırılsın” sloganı atarak destek verdi. Bu esnada bazı sivil polisler grubu meydan uzaklaştırdı. İzmir'de Gündoğdu Meydanı'nındaki protestoculardan ayrılan bir grup Lozan Meydanı'na yürüyüşe geçti. Göstericiler Lozan Meydanı'na geldiklerinde Kültürpark Fuar Kapısı'ndaki plastik bilet gişelerini yerinden söküp ateşe verdi. Antalya'da Taksim Gezi Parkı'nda yaşananları protesto için 4 gündür Cumhuriyet Meydanı'nda toplanan ve olaysız bir şekilde dağılan gruba, bir kadın ve erkek polis, ellerinde güllerle meydanda toplananların arasına girerek, eylemcilere birer gül dağıttı. Antalya Barosu'na kayıtlı yaklaşık 600 avukat ise Antalya Müzesi önünden Cumhuriyet Meydanı'na kadar yürüdü. Afyonkarahisar'da, Gezi Parkı eylemlerine destek için eylem yapan gruba, başka bir grup saldırdı. Çıkan olaylara polis biber gazıyla müdahale etti, saldırgan grup olay yerinden uzaklaştırıldı. Balkonlarından polise tepki gösteren bazı kişiler ve polisin üzerine çeşitli cisimler attı. Ümraniye'de yapılan gösterilerde Mehmet Ayvalıtaş adlı bir gösterici otoyolu kapatırken bir arabanın hızını alamaması neticesi hayatını kaybetti. Gruptakiler şoförü darp ederken bir gösterici de yaralandı. Antakya Armutlu'da

CHP

gençlik kolları üyesi Abdullah Cömert protestolar sırasında çıkan arbedede hayatını kaybetti. Güngören'de yapılan protestolarda grupla tartışmaya giren AKP Güngören eski ilçe başkanı "Abdullah Başçı" göstericiler tarafından bıçaklanarak yaralandı. Balıkesir'de Atatürk Parkı'nda toplanan bir gruba yaklaşık 15-20 kişilik grup bir saldırmak istedi. Araya giren sivil polisler saldırganları durdururken, Çevik Kuvvet ekipleri de devreye girdi.

4 Haziran

Taksim Gezi Parkı eylemleri gündüz olaysız geçerken gece çatışmalı geçti. İstanbul Dolmabahçe'de akşam polisle göstericiler arasında sağlanan uzlaşma gece bozuldu. Taksim’den gelip Beşiktaş'taki Başbakanlık Çalışma Ofisi'ni basmak isteyen göstericilere “Dağılın” uyarısını dikkate almayan gruba polis biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti. Grupla polis arasındaki çatışmalar çıktı. Çatışmalar saatlerce sürdü. Gazi Mahallesi’nde de 2 bin kişi, tencere ve tavalara vurarak Gazi Polis Merkezi'ne yürüdü. Gruba çevik kuvvet polisleri ve TOMA’larla müdahale edildi. Ankara Güvenpark'ta gündüz eylemciler ve polisler karşılıklı oturup dinlenerek sohbet etti. Ancak akşam geç saatlerde göstericiler arasından polise taş atılmaya başlanması üzerine polis kalabalığı "Bu saate kadar hiçbir şekilde müdahale etmedik. Lütfen siz de anlayışlı olun, aranıza katılan saldırgan gruba izin vermeyin ve sakin bir şekilde dağılın" diye uyardı. Kalabalıktan polise atılan şişe ve taşların devam etmesi üzerine polis, gaz bombaları ile gruba müdahale etti ve 65 kişiyi gözaltına aldı. Beşiktaş'ta gözaltına alınan göstericilerle birlikte İstanbul’da olaylarla ilgili toplam gözaltına alınan gösterici sayısı 422'ye ulaştı. 422 göstericiden 281'i serbest bırakılırken, önceki gece gözaltına alınan 76 gösterici Adliye'ye sevk edildi. RedHack grubu, Abdullah Cömert'in öldüğünü açıklayan “www.hatay.gov.tr” sitesini hackledi.

5 Haziran

KESK'in başını çektiği ve dün başladığı iş bırakma eylemine bugün DİSK, TTB ile TMMOB da katıldı. Gruplar Ankara'da Kızılay, İzmir'de Gündoğdu Meydanı'nda , İstanbul'da Taksim Meydanı'nda bir araya geldi. Ayrıca, Antalya, İzmir, İzmit ve Çanakkale, Bursa, Kilis gibi çeşitli kentlerde de iş bırakma eylemleri yapıldı. Miraç kandili dolayısıyla İstanbul gezi parkında Çarşı grubu Beşiktaş'ta polislere ve halka kandil simidi dağıtıp, önceki günlerde revir olarak da kullanılan Dolmabahçe'deki Bezmialem Valide Sultan Camii'ni ziyaret etti. Gezi Parkındaki gruplardan İhsan Eliaçık yönetimindeki Antikapitalist Müslümanlar dua etti. İstanbul'da gün sakin geçmesine, tencere ve tavalarla protesto ve yürüyüşler dışında neredeyse hiç çatışma olmamasına karşın, Ankara, Adana ve pek çok yurt içindeki bölgede çatışma ve gerginlikler devam etti. Ankara'da tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası'nın (TÜM BEL-SEN) belediyelerdeki eylem çağrısı karşısında Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Melih Gökçek "eylemlere katılanı devlet memurluğundan çıkarırız" yanıtı geldi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek imzalı genelgede bugün akşama kadar pişmanlıklarını bildirenlerin ise affedileceği kaydedildi. Özellikle akşam saatlerinde Kızılay Meydanı yakınlarında polis ve protestocular arasında başlayan çatışmalar gece boyunca devam etti. İzmir'de, Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ise İZELMAN kadrolu belediye otobüs şoförlerinin sefere çıkmamasını örgütleyen DİSK'e bağlı Genel-İş Sendikası'nın eylemini İzmirlilere yapılmış bir kötülük olarak niteleyerek eylemi kınadı. Rize'de eylem yapmak isteyen TGB üyeleri ile karşıt görüşlü grup arasında itiş kakış yaşansada olay fazla büyümeden engellendi. Tunceli de Gezi Parkı için oturma eylemi yapıldı. Adana'daki eylemlerde yol kapatıp polise taş ve havai fişek atan göstericilere müdahale eden polislerden komiser Mustafa Sarı inşaatı devam eden bir köprüden düşerek ağır şekilde yaralandı ve ertesi gün hayatını kaybetti. Adana ve Mersin'de çatışmalar ve gerginlik geç saatlere kadar uzun bir süre boyunca devam etti.

6 Haziran

Taksim de göstericilerin işgali devam etti. Ancak herhangi bir polis müdahalesi gerçekleşmedi. Ankara,İzmir'de ise yer yer polis müdahaleli protestolar,Adana,Hatay ve Eskişehir gibi pek çok ilde olduğu gibi devam etti. Taksim Gezi Parkı'nda verileceği açıklanan ve Sezen Aksu, Grup Yorum, Yavuz Bingöl, Kubat, Mor ve Ötesi, Duman, Can Bonomo, Onur Akay ve Sertap Erener gibi ünlü sanatçıların katılacağı konser etkinliğine sosyal medyada tepkiler geldi ve konser iptal edildi. Başbakan Tunus'taki konuşmasında kışlanın yapılacağını,AKM'nin yıkılacağını ve yerine yeni bir opera binası yapılacağını, yardımcısı Arınç'ın aksine bu konuyu referanduma götürmeyeceğini söyledi.

7 Haziran

Başbakan Tunus'tan dönüşünde havalimanında kendisini karşılayan 10.000 cıvarında kişiye seslendi. Olaylar için faiz lobisini sorumlu tutan Başbakan kışla ve AKM konusundaki ısrarından vazgeçmedi devamla gençliğin elinde tencere tava değil bilgisayar olacağını söyledi. Israrından vazgeçmese de başbakanın uslubunda yumuşama olduğu gözden kaçmadı. Cuma nedeniyle Gezi Parkında anti kapitalist müslümanlar cuma namazı kıldı. Namaz kılmayan bazı kişilerin provokasyona ve marjinal sol grupların saldırısına karşı cuma namazı kılanların etrafını sarıp korumaları dikkat çekti. Yurt içinde pek çok ilde protestolar ve polis müdahaleleri devam etmiştir. İzmir, Ankara ve Eskişehir gibi şehirlerde göstericileri kovalayan karşı görüşlü kişiler dikkat çekmiştir. İzmir Valiliği yaptığı açıklamada göstericileri kovalayan kişiler için İçişleri Bakanlığı'ndan, müfettiş görevlendirilerek soruşturma yapılması için talepte bulunulduğunu açıkladı.

8 Haziran

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Kadir Topbaş düzenlediği basın toplantısında, Gezi Parkı’nın yerine alışveriş merkezi, otel ve rezidansın yapılmayacağını, kent müzesi olabileceğini, böyle bir durumda ise mimarlar ile görüşülebileceğini açıklamıştır. Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek ertesi gün Ankara'ya gelecek başbakan için coşkulu ve görkemli bir karşılama törenini havalimanında yapacaklarını söyledi ve twitter'dan kampanya başlattı. Ankara'da akşama kadar sakince süren gösteriler akşam geç saatlerde polisin tekrar saldirmasiyla tekrar alevlendi. Gece geç saatlere kadar Tunalı Hilmi caddesi,Kennedy caddesi,Kuğulupark ve Kızılay'da gösteriler devam etti. Ülke çapında Kahramanmaraş,Gaziantep,İzmir,Mersin,Eskişehir gibi illerde eylemler sürerken Adana'da twitter üzerinden halkı kışkırttıkları, polise taş attıkları gerekçesi ile 5 kişi gözaltına alındı. Adana'da Gezi Parkı Protestoları nedeniyle karşı karşıya gelen karşıt görüşlü göstericilere polis müdahale etti. Her iki grup ve polis arasında gerginlik uzun süre devam etti. AKP 15 ve 1

6 Haziran

'da sırasıyla Ankara ve İstanbul'da iki büyük miting yapacağını açıkladı.

9 Haziran

Eylemin ilk gününden beri insanlar Gezi Parkında toplanmaya devam etti. Tam bir yardimlasma icerisinde olan dirensiciler, evlerinden yiyecek, icecek ve cesitli yardim gereclerini getirerek birbirleriyle paylastilar. Turkiye' de kurulan ilk dogrudan demokrasi ve komun alani haline gelen Taksim Meydani ve Gezi Parki dunya basininda bas sayfalarda yer aldi. Çevreye barikatlar kurulduğundan Gezi Parkına polis müdahalesi gerçekleşemedi. Ayrıca Park meydanında toplanan onlarca kişiye gönüllü doktorlar tarafından uygulamalı ilk yardım dersleri verildi. Bunların dışında çeşitli savunma uygulamaları da yapıldı. Gezi Parkı olaylarının 13'üncü gününde Taksim Dayanışma Platformu Taksim Meydanı’nda geniş katılımlı miting düzenledi. Birçok siyasi parti, kurum, kuruluş, sendika üyeleri, çeşitli mahalle ve semt sakinleri farklı yönlerden kortejler halinde mitinge katılmak üzere Taksim Meydanı’na yürüdü. Meydana miting için kurulan platformdan katılımcılara yönelik yapılan konuşmalarda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı açıklamalar eleştirilirken, tertip komitesi, “Her yer Taksim her yer direniş”, “Yaşasın Halkların Kardeşliği” ve “Hükümet istifa” sloganları dışında slogan atılmamasını istedi. Konuşmalarda, Hatay'da olaylar sırasında yaşamını yitiren Abdullah Cömert anılırken, Cömert’in ölmeden önce bir sosyal paylaşım sitesinde yayınladığı yazı okundu. Ardından Taksim Dayanışma Platformunu oluşturan çeşitli sivil toplum kuruluşları adına ortak basın açıklaması okundu. Ayrıca mitingde gruplar arasında bazı gerginliklerde yaşandı.

BDP

, PKK ve Abdullah Öcalan bayrakları açan bir gruba bazı kişiler müdahale etmek istedi, ancak direnişciler her grubun bayrağının açılabileceği kararıyla protestoları engelledi.

10 Haziran

Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası açıklama yapan Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Taksim Gezi Parkı konusunda hükümetten taleplerde bulunan bazı topluluklarla Çarşamba günü görüşeceğini söyledi. 1

1 Haziran

Polis sabah erken saatlerinde göstericilerin hazırladığı barikatları aşarak Taksim Meydanına geldi.Bununla birlikte polis müdahalesi sırasında birden bire Taksim Gezi Parkı gösterilerini fazla yayınlamayan yayın kuruluşlarının yayına girmesi, polise karşı bu gösterilerde fazla kullanılmayan molotof kokteyli atmaya çalışan,havai fişek atan,gösterici kitlesine uzak bir alandan 10-15 kişilik üzerinde "SDP Asayiş" yazılı kalkan taşıyan grubun polise saldırması ve bunlara karşı polisin zayıf müdahalesi tartışmalara neden oldu. Bazı yayın organları bunu Akp'nin seçmenine yönelik bir oyun olarak yorumladı. Bazı yabancı yayın organları ise bu kimseleri provakatör sivil polis olarak gösterip başbakanı gezi parkına müdahaleye açmak için sahte bir senaryo uygulamakla suçladı. Polis bu guruba parktaki kişilerin durdurma yönündeki müdahalesine de engel oldu. Bununla birlikte polis bu grubun ve sonrasında gelen bir kısım grupların Gezi parkına girme ve diğer göstericilere müdahale girişimini engelledi.Polis polise karşı koyan bu 10-15 kişilik grubun sivil polis değil,SDP li olduğunu ve svil polis diye gösterilen bir kimsenin de SDP üyesi olduğunu ve yakalandığını açıkladı. Kısa sürede meydana hakim olan polis, AKM binası ve Cumhuriyet anıtı üzerinde bulunan pankartları topladı. Vali Hüseyin Avni Mutlu gezi parkına müdahale edilmeyeceğini açıkladı. Ancak, göstericilerin ailelerine seslenerek gezi parkında kalanların can güvenlikleri olmadığını açıkladı. Öğleden sonra polisin Gezi Parkı'na girmek istemesi sonucu akşamüstü Gezi Parkına yardıma gelen gruplarla polis arasında sabaha kadar süren çatışmalar yaşandı.Olaylar CNN,BBC gibi pek çok yayın kuruluşu tarafından canlı olarak verildi.Hükümet bu kuruluşların bir iç savaş gibi durumu göstermesine tepki gösterdi. Diğer yandan Amanpour canlı yayında başbakanlık danışmanı İbrahim Kalın'ın konuşmasını ve reportajını "show is over" diyerek yarıda kesti. Bu durum medyada büyük tartışmalara neden oldu. Bu arada Taksime polis müdahalesini protesto eden ve oturma eylemi yapan Çağlayan Adliyesindeki 50 den fazla avukat göz altına alındı. Akşam saatlerinde Gezi Parkı'na giren polis, girişteki bazı malzemeleri ve çadırları kaldırdıktan sonra geri çekildi. BM, USA, Uluslarası Af Örgütü, ve bazı ülkelerden orantısız güç kullanılmaması ve gösteri haklarına saygı gösterilmesi çağrısında bulunuldu. AKP içerisinden muhalif milletvekilleri ve muhalafet partileri milletvekilleri tepki mesajları yayınladılar. Diğer yandan Ankara,adana dahil pekçok il ve ilçede polisle göstericiler arasında gerginlik ve gösteriler devam etti. 1

2 Haziran

Sabah saat 04:00'e kadar süren olaylar polisin meydana çekilmesi ile sakinleşti. Aynı gün Başbakan Tayyip Erdoğan, Gezi Parkı’ndan eylemlerde yer alan grupların bazılarının temsilcileri ile biraraya geldi. Bu toplantının ardından AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik referanduma gidebileceklerini ilk kez telaffuz etti. Bu arada gece Taksim Meydanı'na piyanosunu getirten İtalyan piyanist Davide Martello ve bazı eylemciler piyano dinletisi sundu. 1

3 Haziran

Gezi Parkı ve civarında İstanbul'da tencere tava eylemleri haricinde gün sakin geçti. buna karşın Ankara,Adana gibi pek çok il ve ilçede halk protestolara ve polis müdahalelere devam etti. Bu arada gece boyunca Taksim Meydanı'na piyano çalan İtalyan piyanist Davide Martello akşam saatlerinde tekrar dinleti sundu. Başbakan sert üslupla konuşmalarını sürdürdü.Avrupa Parlementosu eylemlerdeki şiddet için Türk hükümetini kınarken Erdoğan bu kararı tanımadığını belirtti.Bununla birlikte parkın akıbeti için referandum yapılabileceğini söyledi. 1

4 Haziran

Başbakan Tayyip Erdoğan, Gezi Parkı’ndan eylemlerde yer alan grupların bazılarının temsilcileri ile ikinci kez biraraya geldi. Bu kez temsilciler arasında Taksim Platformu’nu temsil edenler de katıldı. Taksim Dayanışması üyeleri Başbakan Tayyip Erdoğan ile yapılan görüşmenin ardından, nihai bir karar alabilmek için Gezi Parkı’nda forumlar düzenledi. 1

5 Haziran

Başbakan Tayyip Erdoğan, Ankara’nın Sincan bölgesinde yaptığı “Milli İrade'ye Saygı” mitinginde “Taksim Meydanı boşaldı, boşaldı; yoksa güvenlik güçlerimiz boşaltmasını bilir.” diyerek Gezi Parkı’ndakilere yakında müdahale edilebileceği sinyalini verdi. Taksim Dayanışması üyeleri ise 1

4 Haziran

görüşmesinin ardından düzenledikleri forumların kararını saat 10:00’da açıkladı. Alınan ortak karara göre direnişin sadece Taksim Dayanışması çadırında sürdürüleceği, park ve çevresindeki diğer çadırların, flamaların ve bayrakların indirileceği belirtildi. Saat öğlen 16:00’e gelindiğinde Taksim Platformu haricindeki diğer flamalar ve bayraklar indirildi, ayrıca Gez Parkı’ndan meydana açılan bölgedeki barikatlar da temizlendi. Saat 17:30 dan itibaren polis Park’daki göstericilere dağılmaları yolunda anons yapmaya başladı. Saat 20:50’de göstericilere müdahale başladı; ve kısa sürede polisler Gezi Parkı’na girdi. Bu sırada protestocuların büyük kısmı parkı boşalttı. Ancak kendisine taş, molotof kokteyli ve havai fişek ile çatışan küçük bir gruba gaz bombası ile müdahale etti. Gezi parkını kontrole alan polis temizlik ve belediye işçilerinin parka girmesini sağladı. Yaklaşık 1000 işçi flamaları, çadırları ve kamyonlarca çöpü gece boyunca topladı. Taksim Meydanı ve Gezi Parkı’nın boşalmaya başlamasının ardından kalabalıklar Harbiye, İstiklal Caddesi ve Tarlabaşı yönlerinde toplanmaya başladı. Saat 23:00 civarından itibaren Taksim'in yanısıra İstanbul’un Kartal, Ortaköy, Kadıköy, Etiler, Gazi Mahallesi gibi bölgelerinde de protesto gösterileri tekrar başladı. 1

6 Haziran

Geceyarısından itibaren gösteriler İstanbul’un diğer bölgelerine de yayıldı. İlk kez polis kuvvetlerine ek olarak Jandarma ekipleri de göstericilere Divan Oteli ve çevresinde müdahele etti. Boğaziçi köprüsünden Taksim'e Anadolu yakasından yürüyüşe geçen gruplara Polis müdahale de bulunup,Jandarma ihtiyatta bekletildi. Gecenin geç saatlerinde Jandarma köprüden çekilince gruplardan bir kısmı köprüyü geçip Mecidiyeköy'e kadar ulaştı. Polis gruba gece 2:15 civarı TEM-Okmeydanı bağlantı yolunda müdahele etti. Gece geç saatlerden sabaha kadar Akaretler, Taksim-Karaköy arası,İstiklal Caddesi,Harbiye,Tarlabaşı gibi bütün yollardan Taksim'e çıkan gruplara polis müdahaleleri devam etti. Polislerin halka basınçlı su sıkan TOMA araçlarının su tankına kimyasal madde koyduğu medyada yer almıştır. Başbakan Milli İrade'ye Saygı mitinglerinin ikincisini Kazlıçeşme'de düzenledi.Mitingteki katılım sayısı tartışmalara neden oldu. Bu miting sonrasında da gece boyunca olaylar ve polis müdahaleleri sürdü. Ankara, Mersin,Adana,İzmir gibi pek çok ilde gösteriler gün boyu da devam etti. Ankara'da ölen Ethem Sarısülük'ün cenazesinin Kızılay meydanına getirilmek istenmesi üzerine olaylar çıktı. Bir grup

CHP

Şişhane ilçe binasının camlarını kırdı. Çanakkale'de protestocular iskele yolunu kapatınca Çanakkale-Eceabat ve Çanakkale-Kilitbahir seferleri iptal edildi. Bir grup

CHP

Şişhane ilçe binasının camlarını kırdı.; ancak grupların bazıları dağılmadı ve polis bu grupları güç kullanarak dağıtmak zorunda kaldı, bu sırada bazı esnaflarda polis müdahalesine yardım etti. İstiklal Caddesinden yürümek isteyen protestoculara da polis müdahale etti. Protestolar İstanbul'da daha pasifist eylemlere dönüştü. Bazı üyeleri gözaltına alınan Çarşı grubu, destek için Abbasağa Parkında eylemsizlik duruşu ile hükümeti protesto etti Erdem Gündüz isimli bir kişi Taksim AKM önünde polisin müdahalelerini protesto için konuşmadan AKM önünde ayakta durma eylemi başlattı. Protesto başladıktan sonra kısa sürede durma eylemine durarak destek olanların arttı. Eylemcilerin bazısının yaya ve trafik akışını engellemesi üzerine polis eylemi sonlandırdı ve bazılarını gözaltına aldı. Erdem Gündüz polis müdahalesinden önce protestosunu durdurdu. 1

8 Haziran

Başbakan sert üslubunu sürdürdü, polisi daha da güçlendireceğini ve eylemlerde polisn çok başarılı bir demokrasi sınavı verdiğini şiddet uygulayanların terörist ve anarşist gruplar olduğunu söyledi. Eskişehir'de gerginlik ve yer yer polis müdahaleleri gerçekleşti. İstanbul'da ise halk Taksim'de gözaltılara karşın AKM'de Atatürk Posteri önünde ayakta durma eylemi yaptı,Türkiye'nin ve İstanbul'un pek çok yerinde ayakta durma tencere tava eylemleri yapıldı. 1

9 Haziran

Oturan adam eylemleri tüm Türkiye'de devam ederken, Çarşı grubu Abbasağa parkında, diğer eylemciler ise çeşitli parklarda forumlar düzenlediler. Ankara ve özellikle Eskişehir'de polis müdahaleleri ve çatışmalar sürerken, Adana ve Mersin gibi pek çok ilde gösteriler devam etti.

20 Haziran

Eskişehir'deki gösterilere öğrencilerin yanında Eskişehirspor taraftarları da katıldı. Başbakan Erdoğan'ın Akdeniz Oyunları açılış töreni için geldiği Mersin'de olaylar gün boyunca sürdü, 2'si polis 6 kişi yaralanırken 8 kişi gözaltına alındı.Ankara'da ise Kuğulu Park'ta toplanıp yürüyüşe geçen gruba Kennedy Caddesi'nde polis gaz bombası ve tazyikli suyla müdahale etti. İzmir'de Gündoğdu meydanında kurulan gezi parkı çadırları kaldırmak isteyen polisle protestocular arasında çıkan tartışma ve protestolar polis müdahalesi ile sonuçlandı.Duran adam eylemleri ve forumlar devam ederken Yeniköy Parkı'nda toplanan eylemciler ile AKP yanlısı karşıt görüşlü bir grubun parka gelmesi ile gerginlik meydana geldi,yaralananlar oldu. Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş

30 Mayıs

'ta yanan çadırlar için çadırları yakan zabıta memurları adına özür diledi ve bundan sonra bir durağın yerini değiştirirken bile halka danışacaklarını söyledi. Eğer gezi parkı ile ilgili mahkemenin parkın kaldırılması aleyhine karar vermesi halinde referandum yapılacağı ve bunun İstanbul çapında bir referandum olacağı yolundaki beyanatı tekrarladı. 2

1 Haziran

Mersin,Ankara,İzmir gibi pek çok ilde gösteriler devam ederken,duran adam eylemleri de hız kesmeden devam etti. Ankara ve Mersin'de yer yer polis müdahaleleri oldu. Halk Abbasağa,Büyükdere,Yoğurtçular Parkı gibi parklarda İstanbul'da toplanıp forumlara devam etti. Tencere tava eylemlerinde ise azalma oldu.Bu arada polis 100.000 göz yaşartıcı gaz kartuşu ve 60 yeni toma aracı alacağını duyurdu. 2

2 Haziran

Taksim Dayanışma Platformu halkı Gezi Şehitlerini anmak için karanfillerle Taksimde toplanmaya çağırdı. Binlerce kişi Taksim'e akın etti. Başbakan Samsun'da ki konuşmasında biber gazı istemeyenlerin rahat durmaları gerektiğini söyledi ve sert uslubunu sürdürdü. Gezi Parkına 9 kişilik bir grup özel izinle karanfil bıraktı.Halk polise karanfiller dağıtmaya çalıştı. Ancak polis bir süre sonra " Halka ait yolu meydanı kapatıyorsunuz boşaltın" çağrısı yapıp gruplara önce Tomalardan basınçı su,cop ardından bibergazı ile müdahale etti. Bütün gece boyunca göstericiler ve halk arasında çatışmalar yaşandı.Bir kısım göstericilerin "polis halkına ihanet etme" "Polis simit sat ve onurlu yaşa" diye slogan attığı görüldü. Polisin önce yumuşak şekilde başlayan müdahalesinin sokak aralarında çok sertleştiği görüldü,gözaltılar yaşandı.Bir kısım gazetecilerin kameralarının polisçe alındığı,yayınlarının engellenmeye çalıştığı gözlendi.Türkiye'deki çok az yayın kuruluşunun olayları göstermesi yine tepkilere neden oldu. Polis Ankara'da Dikmen,Kuğulu Park, Kennedy Caddesi üzerindeki gruplara sert müdahalelerde bulundu. Dikmen'deki ağır müdahale tepkilere neden olurken polisin yerli ve yabancı gazetecilere müdahalesi de gözden kaçmadı. CNN Muhabiri Tom Burton Ankara'da Toma tarafından tazyikli su ile ıslatıldı. Bunun yanında Türkiye'nin çeşitli illerinde protestolar duran adam,tencere tava protestoları ve parklarda forum düzenleme faaliyetleri devam etti. 2

3 Haziran

Sabahın erken saatlerine kadar Taksim çevresinde ve Ankara'da gösteri polis müdahaleleri ve çatışmalar devam etti.Sonrasında ise göstericiler İstiklal Caddesi, Tarlabaşı gibi Taksim çevresindeki bölgelerde eylemlerine son verdiler,gözaltılar yaşandı. Kadıköy'de Sivas katliamının 20.yıl mitingi düzenlendi ve Taksim Dayanışması mitinge katılanlar arasındaydı. Diğer taraftan LGBTler İstiklal Caddesinde yürüyüş düzenlediler. Her iki yürüyüşte olaysız sona erdi.Halk çeşitli parklardaki forumlarda toplandı. Ankara'da Dikmen gibi çeşitli semtlerde ve Adana gibi illerde protestolar ve polis müdahaleleri devam etti. 2

4 Haziran

Başbakan ise polis akademisinde yaptığı konuşmada "Polisimiz kurşun yiyor, karşılığında su ve biber gazı sıkıyor. AB müktesebatında da polisin su ve gaz sıkma hakkı olduğu görülür. Türkiye’nin polisi konusunda takdirde bulunacak merci başka ülkelerin parlamentoları değil millettir. Polisimize nasıl şiddet uygulandığını gösteren görüntüleri önümüzdeki günlerde ortaya koyacağız" dedi ve polisin başarılı bir demokrasi sınavı verdiğini söyledi. Duran adam eylemleri devam ederken; gezi protestolarında polis kurşunu ile hayatını kaybeden Ethem Sarısülük'e ateş eden polisin serbest bırakıldığı haberinin ulaşması üzerine Ankara,İstanbul'da eylemler yapıldı. Ankara Dikmen'de, İstanbul Kadıköy ve Cihangir'de yapılan yürüyüş ve protesto gösterilerine polis müdahale etmedi. Protestocular çeşitli parklarda forumlar düzenlediler. Disk Ethem Sarısülük'ün ölümü dolayısıyla 2

5 Haziran

'da bir günlük genel grev ve ülke çapında yürüyüş yapılacağını bildirdi. İzmir'de ise yapılan tutuklama ve gözaltılar için Gündoğdu Meydanı,AKP İl Binası Önünde 2000 kişinin katılımıyla protesto yapıldı,protestolar olaysız sona erdi. Bu arada saat 17.00 sıralarında Beyazsaray tarafından aranan başbakanın 1 saat boyunca ABD başkanı ile görüştüğü açıklandı. Beyazsaray'dan gelen açıklama başbakanın barışçıl gösterilere hoşgörü ile yaklaşılması ve basın haklarına müdahale edilmemesi yönünde uyarıldığı yönündeydi. 2

5 Haziran

Taksim'de duran adam protestoları devam ederken Disk'in liderliğini yaptığı Sendikal Güç Platformu da, Taksim'de üyeleriyle duran adam eylemi yaptı. Bununla birlikte Ankara Güvenpark,Keçiören,Batıkent ve Dikmen;İstanbul Taksim meydanında Ethem Sarıtürk'ü öldüren polisin serbest bırakılması kararı protesto edildi.Oturma eylemi ve Ethem Sarıtürk'ün öldürülmesini gösteren "düşen adam" ve "yatan adam" eylemi yapıldı. Metro seferleri aksadı. Yine ülke çapında çeşitli parklarda forumlar ve yürüyüşler yapıldı.1

5 Haziran

'daki müdahale'den sonra hala Gezi Parkı'nın ise kapalı durumda kalması ve polis güçleri dışında parka kimsenin alınmaması da dikkat çekti. 2

7 Haziran

Gezi olaylarının görüşüldüğü AKPM'de Türkiye'nin adı zikredilmeden kabul edilen kararda, Avrupa devletlerinden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uymaları istendi. 2

8 Haziran

Redhack, İstanbul İl Özel İdaresi'nin internet sitesini hackleyerek pek çok kamu kurumunun devlete olan borcunu sildi. Taksim yayalaştırma projesi kapsamında yapılan çalışma sırasında iş makinesi su borusunu patlattı, su basması nedeniyle Taksim Metrosu İstasyonu'na giriş durduruldu. 2

9 Haziran

Bir grup sanatçı, toplumda oluşan nefret söylemi hakkında "Kaygılıyız" başlıklı bir ilan yayınladı. Taksim Dayanışması öncülüğünde Taksim'de toplanan grup polisin biber gazı ve boyalı mermi kullandığı müdahaleyle karşılaştı, çok sayıda gözaltı gerçekleşti.

30 Haziran

Gezi Parkı direnişi sürecinde başlayan forumların önemli merkezlerinden biri olan Kadıköy'deki Yoğurtçu Parkı’na sabaha karşı 10-15 kişilik bir grup tarafından bıçaklı saldırı düzenlendi.

1 Temmuz

Gezi Parkı protestosunu konu alan son sayısı nedeniyle Doğuş Yayın Grubu'nda krize yol açan "NTV Tarih" dergisi kapatıldı.

2 Temmuz

İstanbul 6. İdare Mahkemesi, Kültür ve

Turizm

Bakanlığı 'nın Gezi Parkı 'yla ilgili yürütmeyi durdurma kararına karşı yaptığı itirazı da reddetti.

10 Temmuz

Eskişehir Anadolu Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği bölümünde öğrenci olan 19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz,

2 Haziran

2013’de polisin basınçlı su ve biber gazlı müdahalesinin ardından ara sokağa kaçtı, burada sivil giyimli 5-6 kişinin saldırısına uğradı.

3 Haziran

2013’de Mavi Hastanesi’nde yapılan ilk müdahalenin ardından kafa travması açısından değerlendirilmek üzere Yunus Emre Devlet Hastanesi’ne sevk edildi. Burada tomografisi çekildikten sonra evine gönderildi. Evine gidip uyuduktan sonra fenalaşan Korkmaz’ın, götürüldüğü Eskişehir Devlet Hastanesi’nde yapılan tetkiklerde beyin kanaması geçirdiği belirlendi. Sevk edildiği Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Hastanesi’nde

4 Haziran

’da beyin ameliyatı oldu. Ameliyat sonrası yoğun bakım servisinde tutulan Korkmaz, 3-4 gün ilaçlarla uyutuldu. İlaçların kesilmesinin ardından solunumu ve bilinci açılmayan Korkmaz, yoğun bakım servisinde solunum cihazına bağlı olarak tedavi altında tutuldu. 3 Temmuz 2013’de solunum cihazından çıkarılan ve kendi kendine nefes almaya başlayan ancak bilinci yerine gelmeyen Korkmaz,

10 Temmuz

2013 günü öğle saatlerinde yaşamını yitirdi. Ön otopsi raporunda, “Darba bağlı beyin içi kanamasının olması ve kanamanın devam etmesi neticesi ölüm” denildi. 1

1 Temmuz

2013’de memleketi Hatay’da toprağa verildi., kundaklama gibi eylemler de olmuştur. Bu eylemlerde bazen molotof kokteyli Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde ekonomi profesörü olan Daron Acemoğlu, New York Times gazetesine protestolar üzerine yazdığı makalesinde “Sandık doğru seçenekleri sunmadığında demokrasi eylemle ilerler.” yorumunda bulunmuştur.

Turizm

Taksim, İstanbul'un turistler tarafından en çok ziyaret edilen yerlerinden biri, 30.000 yatak kapasiteye sahip konaklama ve eğlence merkezidir. Bu olaylar sırasında birçok turist mağdur olduklarını dile getirmiştir. 1

6 Haziran

'da (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, sadece İstanbul değil tüm Türkiye’de iptallerde patlama yaşandığını , yurt dışından yapılan bütün kongre ve seminerlerin iptal edildiğini, yurt içinden düzenlenen etkinliklerin de tamamına yakınının iptal edildiğini söyledi. Kapalıçarşı Esnaflar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Hasan Fırat, “Esnaf çok kötü durumda. Normal ciromuzun ancak yüzde 20’sini yapabiliyoruz, kayıp yüzde 80. Kapalıçarşı neredeyse çöktü” dedi. Birçok ülke, vatandaşlarına, Türkiye'ye gitmeleri halinde dikkatli olmaları uyarısında bulunmuştur.

Ekonomi

İstanbul borsası

3 Haziran

günü olayların da etkisiyle %10,47'lik sert bir düşüş yaşamıştır.

6 Haziran

günü de başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Tunus ziyareti dönüşünde yaptığı konuşma borsaya yeni bir satış dalgası getirmiştir. Konuşma öncesi %1,5 seviyesinde olan kayıp, Erdoğan'ın geri adım atmayacaklarını açıklamasıyla endekteki kayıp %5,5'e kadar yükselmiştir. Türk devlet tahvilleri uluslararası piyasalarda değer kaybetmiştir. Olayların devam etmesi ekonomik piyasalarda tedirginliğe sebep olmuş ve

3 Haziran

günü TL'nin değer kaybetmesiyle dolar ve euro hızla yükselerek yılın en yüksek seviyesini görmüş ve Borsa İstanbul da hisseler hızla değer kaybetmiştir.

Hasar verilen iş yerleri, araç ve kamu malları

Taksim'de ve olayların yaşandığı birçok yerde küçük esnaf iş yapamamış ve bazılarının dükkanları yağmalanmıştır. Bunların yanı sıra 3 televizyon kanalının canlı yayın araçlarına ağır hasar verilmiştir Ayrıca birçok banka şubesi ve ATM, belediye otobusleri ve iş makineleri ateşe verilmiştir. başta Ankara ve İstanbul'da olmak üzere çok sayıda otobüs durağı, trafik ışık ve levhaları, MOBESE kameraları, bankamatikler ve kaldırımlarda çeşitli zararlar meydana geldi. İlk tespitlere göre, bu zararların 70 milyon liranın üzerinde olduğu ifade edilmiştir; özel iş yerlerinde ve diğer yerlerde yapılan tespitler dahil edilmemiştir. " Tüm Türkiye'ye yayılan Gezi Parkı eylemleri nedeniyle perakende cirolarında, restoran ve sinema müşterisinde yüzde 30-90 arası düşüşler yaşandığı belirtilmiştir. Kayıp, turizm satışlarına da yansıdı. Pek çok markanın en yüksek satışı yaptığı Beyoğlu mağazasını günlerdir açamaması iş dünyasını etkiledi. Türkiye'nin en büyük sinema zinciri Cinemaximum'un bağlı olduğu Mars Entertainment'ın CEO'su Muzaffer Yıldırım, sinema seyircisinin Gezi eylemleri başladığından bu yana ortalama yüzde 70 azaldığını söyledi.

2020 İstanbul Yaz Olimpiyatları Adaylığı

İstanbul Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Yaz Olimpiyatları için son değerlendirmelerin yapıldığı bir dönemde, İstanbul'un güçlü adaylığının zaafate uğradığını iddia etmiştir.

Popüler kültür

* Duman adlı müzik grubu protestolara destek için "Eyvallah" adında bir şarkı bestelemiştir." * Demir Sert,

31 Mayıs

sabah 5 te Gezi Parkı'nda yaşadıklarını anlattığı "Bu Gaz Bi Harika Dostum" isimli şarkıyla Gezi Parkı Direnişi'ne müzisyen olarak ta destek vermiştir. * Boğaziçi Caz Korosu Recep Tayyip Erdoğan'ın `çapulcu` söylemini, Kocaeli yöresi türkülerinden "Entarisi Ala Benziyor"'dan düzenledikleri "Çapulcu Musun Vay Vay" adında ve Edirne yöresi türkülerinden "Kızılcıklar Oldu Mu"dan düzenledikleri "Çapulcular Oldu Mu" şarkıları ile eleştirmiştir. * Kardeş Türküler Başbakanın sözlerinden ilhamla Tencere tava hep aynı hava şarkısını bestelediler. * Oğuzhan Uğur, "Bu halka ayıp edildiğini" vurgulayarak, Çapulcu ve Ayyaş söylemini eleştiren Birinci Vazife adında bir şarkı yapmıştır. * Marsis, Gezi Parkı olaylarında başbakanın tutumunu "Oy Oy Recebum" adlı şarkıyla eleştirdi. * Fazıl Say, 2009'da bestelediği Muhyiddin Abdal'ın "insan,insan" şiiri sözlerini Gezi Protestocularına ithaf etti.

"Tencere tava" eylemleri

Türkiye genelindeki protesto ve yürüyüşler sırasında, evlerinden destek vermek isteyen insanlar ışıklarını yakıp söndürerek ve tencere gibi eşyalara vurarak, arabalarındaki insanlar kornalara basarak eyleme katıldı. Başbakan bu konuyla ilgili olarak "Tencere tava hep aynı hava. Bunlar geçmişte de oldu." dedi. Müzisyen Fazıl Say da bu eyleme sahne aldığı konserde tencere çalarak destek verdi.

"DuranAdam" eylemleri

Taksim'de 1

7 Haziran

günü Erdem Gündüz'ün, Gezi Parkı'na müdahalesini protesto etmek için başlattığı eylem. Taksim Meydanı’nın ortasında yüzünü AKM’ye dönerek “duran” Gündüz’ün bu protestosu kısa sürede sosyal medyada duyuldu ve destek buldu. Gecenin ilerleyen saatlerinde Erdem Gündüz ayrıldı. İlerleyen saatlerde polis bazı duran adamları yaya trafiğini engellediği gerekcesiyle gözaltına alındı. İlerleyen günlerde değişik yerlerde yeni duran adamlar da ortaya çıktı. Medyada yansımaları

Sosyal medya

Protestocuların birbirlerini haberdar etmelerinde başta Facebook ve Twitter olmak üzere "sosyal medya"nın oldukça önemli bir rolü oldu. #OccupyGezi ve #DirenGeziParki adlı hashtag formatları oluşturuldu.

31 Mayıs

günü akşam 16:00’dan itibaren 12 saat içinde konu ile ilgili 3 ana hashtag grubu için 2 milyon tweet atıldı. Bunların %88’i Türkçe olup, yayınlanan tweetlerin %90’ı Türkiye kökenli idi. İlk gün gezi parkında nöbet bekleyen grubun kalabalıklaşmasında ve benzer protestoların çeşitli şehirlerde düzenlenmesinde sosyal medyanın etkisi görülmüştür. Ancak “sosyal medya” içinde dolaşan birçok haberin kanıtlanabilirliği güç olduğundan, doğruluğu şüpheli ve tamamen yanlış birçok haber de doğruymuş gibi sunulmuştur. Bu durum olaylar hakkında dezenformasyon meydana getirmiştir. İzmir'de "yalan tweet" atarak halkı galeyana getirdiği iddiasıyla 38 kişi Türk Ceza Kanunu'nun 214 ve 217. maddeleri uyarınca gözaltına alınmış, gözaltına alınanlardan 12'si ifadeleri alındıktan sonra serbest bırakılmıştır. Olaylar ilk haftasında 5 milyon civarında yanlış bilgi içeren "tweet atıldığı" iddia edilmiştir. 1

5 Haziran

'da birçok basın organında eylemler sırasında atılan 13.5 Milyon Twitter mesajının analizi yayınlamıştır.

Yerel basın

Olayların gelişmeye başladığı

31 Mayıs

2013 günü CNN Türk, NTV ve Haber Türk haber kanalları normal yayın akışlarına devam etti. CNN’nin uluslararası kanalı protesto gösterilerini canlı yayınlarken CNN Türk’de bir belgesel yayınlanması eleştiri konusu oldu. Yerel medyanın protestoları ilk günlerde kapsamlı şekilde yayınlamamasının, medya patronlarının hükümet unsurları ile olan iş ilişkileri sebebi ve hükümetin baskısıyla olduğu yorumları yapıldı.

1 Haziran

günü, olaylara ilgisiz kaldığı gerekçesiyle NTV ve FOX tv'nin canlı yayın araçları bazı eylemciler tarafından tamamen kullanılamaz hale getirildi. Eylemlerle ilgili sürekli yayın yapan

CHP

'ye yakınlığı ile bilinen Halk TV ve İşçi Partisi'ne yakınlığı ile bilinen Ulusal Kanal;alevi kesimlere yakınlığı ile bilinen Cem TV eylemler boyunca yer yer canlı yayınlarla, program ve marşlarla eyleme dair geniş bilgi aktardı ve eylemciler arasında takdir topladı.

2 Haziran

'da Habertürk televizyon kanalı binasının önünde medyaya yönelik tepki nedeniyle toplanan gösterici grupları ertesi gün'de NTV'nin Maslak'taki binası önünde protesto amaçlı toplandı. NTV televizyonu binanın önündeki göstericileri ve tepkilerini canlı yayınla ekranına yansıttı. Olaydan bir gün sonra NTV adına Doğuş Grubu yönetimi, dengesizlikler içinde denge sağlamaya çalışırken hata yaptıkları için özür diledi. Twitter üzerinden açıklama yapan Mehmet Turgut, NTV'de yayınlanan 'Falan Filan' isimli programına, medyanın eylemlere karşı tepkisini protesto etmek için son verdi.

3 Haziran

'da Bloomberg HT ekranlarında yayınlanan, sunuculuğunu Ali İhsan Varol'un yaptığı Kelime Oyunu yarışmasında tüm sorular Gezi Parkı eylemlerinde kullanılan gaz bombası ve medyanın sansürüne uğrayan sözcüklerden oluştu.

7 Haziran

'da 7 gazetenin aynı başlıkla çıkması tartışmalara neden oldu. Aynı gün Gezi Parkı'nda yer alan kişilerin katıldığı Ne Oluyor? isimli televizyon programında yaşanan olaylar detaylıca tartışıldı. Program'a Başbakan'a yazdığı mektup ile tanınan Bülent Peker ile Ezel Akay, Ali Rıza Babaoğlan ve Ali Saydam gibi ünlü isimler katıldı. 1

1 Haziran

'da RTÜK, Gezi Parkı olaylarında halkı şiddete teşvik ettikleri gerekçesiyle Ulusal Kanal, Halk TV, Cem TV ve Tvem’ye para cezası verdi. 1

2 Haziran

'da buna tepki olarak Küresel hacker grubu Anonymous, Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun internet sitesini hack'ledi. Yine gezi Parkı olaylarını gösteren Hayat TV'nin Rtük tarafından belge eksikliği sebep gösterilerek kapatılması kararıda tartışmaları beraberinde getirdi. 1

1 Haziran

'da Oğuz Haksever NTV kanalındaki programda Gezi eylemlerini savunan Fatmagül Berktay’ın sözünü kesip sesini yükseltip ayağa kalktı. Ertesi gün bir kısım protestocular NTV binası önünde 2.bir gösteri yaparak olayı protesto edip, Oğuz Haksever'in istifasını talep ettiler. 1

4 Haziran

'da BBC, NTV'nin BBC Türkçe "Dünya Gündemi" programını yayınlamaması üzerine NTV ile ortaklığını askıya almıştır. 1

8 Haziran

'da; 1

1 Haziran

ve 15 haziran Gezi Müdahalelerini yayınlayan CNN İnternationala tepki olarak AKP'ye yakın Takvim gazetesi Christiane Amanpour'la yapılan asparagas bir reportaj haberini manşetine taşıdı.Manşette " biz bunu Türkiye'nin ekonomik çıkarlarını bozmak, para için yaptık" diye reportajı gösteren gazete 14.sayfasında minik puntolarla bu "röportajın gerçek olmadığını ancak yazılanların gerçek olduğunu" iddia etti. Buda büyük tartışmalara ve Türkiye'de basının ne kadar doğru haber yaptığına dair eleştirilere yol açtı. 2

2 Haziran

'da ki gösterilerde NTV,CNNTürk gibi çoğu yayın kuruluşunun, gösterilere en az şekilde yer verdiği ve Halk TV,Sözcü Gazetesi Televizyonu gibi olayları canlı yayınlamaya çalışan bir kısım yayın kuruluşlarının ve gazetecilerin kameralarının polisçe alındığı,yayınlarının engellenmeye çalıştığı gözlendi.Türkiye'deki çok az yayın kuruluşunun olayları göstermesi yine tepkilere neden oldu. ve Tuğçe Tatari, Nilay Örnek ve Sevim Gözay gibi 5 yazarını işten çıkardı. Yine Gezi Protestolarının başlangıcında fonun el koyduğu ve sonrasında AKP'ye yakın Ciner grubuna satılan Show TV ve SKY 360'da Gezi Eylemlerine desteği ile bilinen Ali Kırca ve ekibi, Saba Tümer kanaldan ayrıldı. İlaveten Almanya'da Deniz Feneri e.v davasına adı karışan ve Türkiye'de de aynı konudaki davada yargılanan, AKP'ye yakın eski RTÜK Başkanı Zahit Akman, TV Yayıncıları açısından önemli bir konumda olan Televizyon Yayıncıları Derneği Başkanlığına oy çokluğuyla seçildi. Bununla birlikte bu seçimin şaibeli olduğu ve AKPli bir RTÜK üyesi tarafından TV kanalı yöneticilerinin tek tek aranarak Zahit Akman'a oy vermeleri yönünde baskı yapıldığı iddiaları bazı medya organlarının gündemine taşındı.Ancak bu iddianın doğruluğu kanıtlanamadı. Bununla birlikte gösteriler boyunca AKP taraftarı bir kısım medya ise Gezi Parkı olaylarının arkasında yabancı müdahalesi,başbakanın görüşleri doğrultusunda, "faiz lobisi" veya Otpor adlı bir örgütün olduğunu iddia etti.

Yabancı Basın

Olayları birçok ülkenin basın ve medya kuruluşu da takip etti. Katar merkezli El Cezire televizyonu olayları "Türk Baharı" olarak nitelendirdi. Almanya’dan yayın yapan ZDF televizyonu ve Norveç’ten VGTV olayları naklen yayınladı. ABD’den New York Times gazetesi olayları "İstanbul’da park için yapılan barışçıl protesto eylemleri polisin müdahale etmesiyle çatışmaya dönüştü." başlığıyla haber yaptı. Guardian gazetesinden Richard Seymour; "Küçük bir park için yapılan mücadele rejim için bir acil durum, Türk Baharı için ise bir potansiyel oldu." yorumunda bulundu. 1

1 Haziran

'da CNN International'da Başbakan Başdanışmanı İbrahim Kalın Christiane Amanpour yayını sırasında Christiane Amanpour "Show is over" diyerek İbrahim Kalın'ı yayından almıştır. Güney Kore KBS NewsGüney Kore Devlet Televiyonu olayları bizzat takip etti. Tepkiler

BDP

İstanbul milletvekili Sırrı Süreyya Önder gösterilere ilk gününden itibaren aktif destek vermiş ve bir duvarın yıkımını engellerken yaralanmıştır.

30 Mayıs

2013’te bazı Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyeleri, polisin protestoculara karşı uyguladığı şiddeti kınayan bir basın açıklaması yaptı. Koç Üniversitesi’ndeki akademisyenler de benzer açıklamalar yaptı.

31 Mayıs

2013’te İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi şehir ve bölge planlama bölümleri akademisyenleri Taşkışla önünde ortak bir basın açıklaması yaparak Gezi Parkı’nın yıkımına karşı yapılan protestoları destekledi. Boğaziçi Üniversitesi sosyoloji profesörü Faruk Birtek polisi Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Almanyası'ndaki SS'lere benzetmiş ve orantısız güç kullanımını eleştirmiştir.

31 Mayıs

günü Boyner Grubu adına Ümit Boyner, Herry markasının sahibi Selami Sarı, Silk & Cashmere markasının kurucusu ve CEO’su Ayşen Zamanpur gibi perakende grupları Taksim Meydanı’nda bir AVM inşa edilmesi durumunda burada yer almayacaklarını açıkladılar. Anonymous adlı hacker grubu #OpTurkey adında bir eylemle bazı kamu kurumlarının websitelerini hack'ledi ve Redhack isimli ayrı bir grup milletvekillerinin telefon numaralarını yayımladı.

Protestoları destekleyen isimler

Can Bonomo, Onur Akay, Demet Evgar, Ayşegül Aldinç, Gonca Vuslateri, Zülal Kalkandelen, Gürsel Tekin, Memet Ali Alabora, Okan Bayülgen ve Şebnem Sönmez, Ege Tanman, Devrim Evin Cem Yılmaz ve Gülse Birsel protestolara destek verdiğini dile getirmiştir.,Şebnem Ferah, Tarkan, ve Sezen Aksu açıklamalar yaptı. Futbolculardan Didier Drogba , Manuel Fernandes, Gökhan Gönül, Selçuk İnan, Salih Uçan, Burak Yılmaz, Juan Pablo Pino, Wesley Sneijder, Colin Kazım Richards, Yekta Kurtuluş, Dany Nounkeu, Sercan Yıldırım, Recep Niyaz, Felipe Melo, Ersan Gülüm, Tomáš Ujfaluši ve Pascal Nouma eylemi desteklediklerini sosyal medya aracılığıyla belirttiler. Mehmet Okur, Işıl Alben, Carlos Arroyo, Deron Williams, Jaka Lakovič, Josh Shipp, İbrahim Kutluay, İlkan Karaman, Jamon Gordon, Angel McCoughtry, Doğuş Balbay, Ufuk Sarıca, Cappie Pondexter, Eda Erdem ve Sinan Güler gibi basketbolcular da sosyal medyada konuyla ilgili görüşlerini paylaşmıştır. Mehmet Ali Alabora, Ahmet Şık, Nasuh Mahruki, Okan Bayülgen, Erdal Beşikçioğlu, Halit Ergenç, Bergüzar Korel, Can Bonomo, Cem Adrian, Fazıl Say, Sezen Aksu, Levent Üzümcü, Nejat İşler, Duman, Hayko Cepkin gibi ünlü kişilerde sosyal medya üzerinden veya protestoların bazılarına katılarak desteklerini vermişlerdir. Tarihçi İlber Ortaylı ise; "Hiçbir aklıselim insan, 4-5. asırdan kalan tarihi bir alanın üzerine avm kurmaz, inşaat yapmaz." diyerek Gezi Parkı'nın yıkılmasına karşı olduğunu belirtmiştir.

2013 günü Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilik Binası önünde protesto gösterisi düzenledi. * Japonya’nın başkenti Tokyo'da

2 Haziran

2013 günü Yoyogi Parki'nda toplanan 100'den fazla kişi Türkiye'deki eylemlere destek verdi. * Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Türk vatandaşları, ellerinde Atatürk posterleriyle Türkiye'deki olayları protesto etti. Ayrıca bakınız *Çapuling *6-7 Eylül Olayları (1955) *555K ("5. ayın 5. günü saat 5’te Kızılay’da"; 1960) *15-1

6 Haziran

Olayları (1970) *Kanlı 1 Mayıs (1977) *Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık Eylemi (1997) *Cumhuriyet Mitingleri (2007) *Gladio, Özel Harp Dairesi, kontrgerilla * 2013 Brezilya Protestoları

Kaynaklar

Vikipedi

2013 Taksim Gezi Parkı Protestoları