Rodos (Yunanca: Ρόδος) Ege Denizi`nde ada, Oniki Adaların en büyüğü, Yunanistan`ın, Meis adası hesaba katılmazsa, en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası`ndan 11 mil (18 km.) mesafededir. Adanın 2004 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000`i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri Yunanistan`ın Oniki Adalar (Δωδεκάνησα, ``Dodekanisa``) idari bölgesinin ve (Sömbeki, Herke, İleki ve Meis adalarını da içeren) Rodos ilinin (``nomos``) merkezidir. Dünyanın yedi harikasından biri kabul edilen Rodos Heykeli Kolossos M.Ö. 280 yılında Dorlar tarafından Rodos liman girişinde inşa edilmiştir.Rodos şehrinin Tapınak Şövalyeleri tarafından inşa edilmiş kalesi ve Ortaçağ`dan kalma mahallesi UNESCO Dünya Mirası Listesi`ndedir.Adada ayrıca,Rodos Diagoras Uluslararası Havaalanı ile Rodos şehri arasında kalan kesimde toplanmış 3.500 nüfusluk bir Türk azınlık bulunmaktadır.İç kısımları ormanlıktır ve Türk çamı da denilen ``Pinus brutia`` ağaçları Kızılçam lar ile kaplıdır.Adanın flora ve faunasının,genel olarak,Yunanistan`ın kalan kısımlarından ziyade Türkiye`nin batı sahillerini andırdığı kabul görmektedir.Adanın kuzey ucundaki Rodos dışındaki en önemli yerleşim,güneydoğu sahilindeki Lindos`tur.
Coğrafya
Rodos adası mızrak ucu benzeri biçimdedir.79,7 km uzunluk ve 38 km genişlik ile toplam alanı yaklaşık 1.398 km² dir(540 mil kare).Deniz sahili yaklaşık 220 km dir.Rodos şehri adanın kuzey ucu sonundadır.Antik çağ sitesi ve modern ticaret limanını içerir.Ana hava yolu kapısı ``Diagoras International Airport`` dır. IATA daki kodu:RHO dur.Havalimanı Paradisi şehrinin 14 km güney batısındadır. Karayolu ağı şebekesi şehirden doğu ve batı sahilleri boyunca yayılır.Ada Rodos geyiğine anayurttur.`Petalus Vadisi`` nde İngilzce ``Kelebekler Vadisi`` nde yazın çok sayıda kelebek tolanır.right|thumb|150px|Kelebek ``Attavyros dağı`` 3.986 feet(1.215 metre) adanın en yüksek noktasıdır.Sahiller taş gibi katı iken ada ekilebilr topraklara sahiptir.Burada turnçgiller,Şarap lık üzüm,sebzeler,zeytin ağaçları ve diğer mahsüller yetiştirilir. Rodos`un dışında ada küçük köyler ve dinlenme sahilleri ile noktalanır.Bunların içinde Faliraki,Lindos,Archangelos,Afandou,Koskinou,Embona,paradisi ve Tiranta sayılabilir.Turizm adanın birincil gelir kaynağıdır.
Antik zamanlar
left|thumb|150px|1493 yılı ağaç oyma Rodos şehri,Hartmann Schedel Adaya yerleşim Neoklasik dönemde idi,bu kültüre ait az kalıntı olsa bile. İ.Ö.16.yüzyılda Girit Uygarlığı adaya yerleşti.Ondan daha sonra Yunan Mitolojisi,yeni bir Rodos ırkı isimlendirdi,``Telchines``.Rodos ve Danaus(Mitolojik bir karakter) ile ilişkilendiriliyordu.Bazen takma adı ``Telchinis`` ile adlandırıldı.15 nci yüzyılda ``Achaeans`` istila etti.11nci yüzyılda Dorian ların gelmesiyle ada gözde olmaya başladı.Daha donra üç büyük şehri Lindos,Lalyssos ve Kameiros`u inşa eden Dorlar`dı.Kos,Cnidis ve Halicarnassus Halikarnassos ile birlikte.Şair Pindar övgüsünde ``Ada güneş tanrısı Helios ve Rodos perisinin birliğinde doğdu,ve şehir onların üç oğlu için isimlendirildi`` der.``Rhoda`` adanın doğal çiçekli bitkisi pembe ``Hibiscus`` dur. Pers istilası,sonunda adayı kaplaması fakat onların İ.Ö.478 de Atina güçleri tarafından yenilmesi ile şehirler ``Atina Leaque`` (İ.Ö.5nci yüzyıldaki Yunan şehir devletleri birliği,bunlar Atina tarafından yönetiliyordu) ine bağlandılar.İ.Ö.431 yılında Peloponnesian War ``Pelepones Savaşı`` çemberi yardığında Rodos geniş bir şekilde tarafsız kalıyordu.Birliğe bağlı olmasına rağmen.savaş 404 yılına kadar sürdü.Fakat Rodos bu zamanda çatışmadan tamamen geri çekildi.Ve kendi yoluna devam etmeye karar verdi.İ.Ö.408 yılında şehir devletleri bir ülke oluşturdular,ve yeni Rodos`u yeni başşehir olarak adanın en kuzey ucunda inşa ettiler.Onların düzenli planı Atinalı mimar ``Hippodamus`` tarafından gözden geçiriliyordu.Mamafih Pelepones savaşları tüm Yunan kültürünü zayıflatmıştı.Ve istilaya açık tutuyordu.İ.Ö.357 yılında ada Karyalılar tarafından kral ``Mausolus `` ca feth edildi.Daha sonra da İ.Ö.340 da Persler`in eline geçti.Fakat onların dönemi kısa oldu,bu şehir halkı için rahatlatıcı bir durum oldu.Rodos İ.Ö.332 de ``Makedonyalı Alexander III `` ün Persleri yenmesinden sonra büyüyen bu imparatorluğun bir parçası haline geldi.Alexander ın ölümünü takiben onun generalleri krallığı kontrol etme çekişmesine girdiler.Onların üçü ``Ptolemy``, ``Seleucus`` ve ``Antigonus`` krallığı kendi aralarında bölmeyi başardılar.Rodos,``Ptolemies`` ile ticari ve kültürel bağlarını İskenderiye ile kuvvetlendiriyordu.Ve baraberce şekillendirdikleri Rodos-Mısır birliği Akdeniz`nde ticareti boydan boya kontrol ediyordu.İ.Ö. 3ncü yüzyılda şehir denizcilik,ticaret ve kültür merkeziyle gelişti.Ve onun parası Akdeniz`in her tarafında dolaşımda idi.Onun meşhur felsefe okulu bilim,edebiyat ve hitabeti İskenderiye`li üstadları ile paylaşıyordu.Tanınmış isimler Rodos`ta bir okul kuran Atinalı hitabet ``Aeschines``, ``Apollonius of Rhodes`` (İ.Ö.3 yüzyıl-İ.Ö.246,epik şair,bilim adamı ve İskenderiye kütüphanesi direktörü),astronom ``Hipparchus`` ve ``Geminus`` ve hitabetçi ``Dionysios`` Trax.Heykel okulu zenginlik,dramatik stilde gelişti.Ve bu ``Hellenistic Baraque`` Hellenistik Barok tarzı olarak karakterize edilebilir.
Ortaçağ dönemi
1309 da Bizans çağı,adanın Knight Hospitaller (1080 yılında Kudüs`de kurulan ve Saint John kudüs,Rodos ve Malta tarikatı,malta şövalyeleri,Rodos şövalyeleri ve Malta silah şörlerini içeren bir organizasyon) tarafından zapt edilmesiyle son buldu.Yeni ismiyle ``Rodos Şövalyeleri`` yönetimi altında şehir ortaçağ Avrupa ideal modeline göre yeniden inşa edildi. left|thumb|150px|Rodos şehri içinde şövalye şatoları Şehrin meşhur anıtlarının çoğunu ``Palace of the Grand Master`` Büyük Üstatların Sarayı içerir.Bu dönemde yapılmıştır.Şövalyelerin inşa ettiği bu kuvvetli duvarlar 1444 deki Mısır Sultanı ataklarına ve Mehmed II nin 1480 deki ataklarına karşı koyup ayakta kaldılar.Son olarak Rodos ``Suleiman the Manificent`` Kanuni Sultan Süleyman`ın Aralık 1522 deki geniş ordusuna karşı yenik düştü.Kalan birkaç şövalyeye Sicilya Krallığı`nda istirahat etmelerine izin verildi.Şövalyeler daha sonra onların operasyon merkezi Malta`ya hareket edeceklerdi.Ada yaklaşık 400 yıl Osmanlı İmparatorluğu mülkiyetinde olacaktı.
Modern Tarih
1912`de Trablusgarp Savaşı sırasında Rodos İtalya tarafından işgal edildi. 1948`de Onikiada`nın diğer adalarıyla birlikte, Yunanistan`a katıldı. Adada bulunan Türk azınlık 1923`teki Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında İtalya topraklarında sayıldıkları için mübadeleden kurtuldular. Bu nedenle günümüzde Rodos`ta küçük bir Türk azınlığı bulunmaktadır.Tarihsel Siteler
resimler
Bakınız
- Adaların listesi için: Ege Adaları
- Akdeniz adaları
Dış bağlantılar
- http://grece.charterpartner.fr/rhodes.htm