Kuzey Hiung-Nu

Kısaca: Kuzey Hiung-nu (Çince: 北匈奴 pinyin: běi xiōng nú), Ho-han-ye yönetimindeki Doğu Hiung-nu'nun tekrar parçalanmasından sonra kuzey topraklarını idare eden devlettir. Hiung-nu, MÖ 46 yılında Ho-han-ye ve Çiçi kardeşler arasında Doğu Hiung-nu ve Batı Hiung-nu olmak üzere ikiye ayrıldı. ...devamı ☟

Türk tarihi Kuzey Hun Devleti (Çince: 北匈奴 pinyin: bÄ›i xiōng nú; M.S. 48 - 156), Ho-han-ye yönetimindeki Doğu Hiung-nu`nun tekrar parçalanmasında Kuzey topraklarını idare eden devlettir.

Hiung-nu, M.Ö. 46 yılında Ho-han-ye ve Çiçi kardeşler arasında Doğu Hiung-nu ve Batı Hiung-nu olmak üzere ikiye ayrıldı. Batı Hiung-nu`yu Çiçi Tanhu (郅支單于 zhí¬zhÄ« dānyú), Doğu Hiung-nu`yu Ho-han-ye Tanhu (呼韓邪單于 hÅ«hánxií© dānyú) yönetti.

Ho-han-ye`nin ölümünden sonra Doğu Hiung-nu Panu (蒲奴單于 púnú dānyú) şenyu oldu. Fakat yeğeni Pi (比 bǐ) buna ittiraz ederek taht kavgası başlattı. M.S. 48 yılında Doğu Hiung-nu, Kuzey Hiung-nu ve Güney Hiung-nu olarak ikiye ayrılmıştır. Kuzey Hiung-nu`yu Panu, Güney Hiung-nu`yu Pi yönetmiştir.

Panu`nun yönettiği Kuzey Hiung-nu, Talas`ın doğusunda Çin`e kadar olan topraklara egemendi.fact

Çin`e yakın bölgede bulunan Güney Hiung-nu Çin üstünlüğünü kabul ettiği halde, Baykal gölü ve çevresinde Kuzey Hiung-nu bağımsız kalmayı tercih etmişti. Ancak Çinliler Güney Hiung-nu`yu kışkırtarak Kuzey Hiung-nu`yu yıprattılar ve sonuçta güneyden gelen Güney Hiung-nu`nun hücumleri ile kuzeyden gelen Türk kavimlerinden Tiele`nin akınları arasında sıkıştırılıp batıya kaymıştır. Daha sonra bölgeyi hakim olan Sien-piler tarafından daha batıya itilmişti. Bu yüzden Hun İmparatorluğu`nun kökeni olduğu düşünülmektedir.

Çin, M.S. 216 yılında da Güney Hiung-nu`yu tamamen yok etti.

Literatürde meydana gelen karışıklık

Türk tarih literatüründe üç tane "Batı Hun İmparatorluğu" ismine rastlanmaktadır.

  • 1. 16 Büyük Türk devleti içerisinde sayılan "Batı Hun İmaparatorluğu"; Türkiye Cumhuriyeti`nin literatüründe, hiç bir zaman batıda kalmamış bu yönetim "Batı Hun" olarak adlandırılmakta ve Kuzey Hiung-nu`nun ilk tanhu`su olan Panu, Güney Hiung-nu`nun ilk tanhu`su olarak gösterilmektedir.
  • 2. Asıl Batı Hiung-nu; Çiçi`nın yönettiği Batı Türkistan`ı kapsayan kısa ömürlü devlettir.
  • 3. Avrupa`daki Hun İmparatorluğu da Batı Hun (Avrupa-Batı kastedilerek) olarak bazı kaynaklarda ifade edilmektedir.


Kaynakça



Hiung-nu Soyağacı

bakınız|Hiung-nu tanhular listesi Hiung-nu soyağacı

Ayrıca bakınız



tarih-taslak

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.