II. Aleksios Komnenos | başlık = Bizans İmparatorluğu İmparatoru | resim = | altyazı = | hüküm süresi = 1180 - Ekim 1183 | tahta geçmesi = 1180 | diğer ünvanları = | tam adı = Aleksios II Komnēnos | önce gelen = I. Manuel Komnenos | sonra gelen = I. Andronikos Komnenos | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = | eş 2 = | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = | hanedan = Komnenos Hanedanı | resmi marşı = | babası = I. Manuel Komnenos | annesi = Antakyalı Maria | doğum tarihi = 10 Eylül ,1169 | doğum yeri = Konstantinopolis | ölüm tarihi = Ekim 1183 | ölüm yeri = Konstantinopolis | defin tarihi = | mezar yeri = |}} II. Aleksios Komnenos (Yunanca: Αλέξιος Β’ Κομνηνός, Alexios II Komnēnos) (d. 10 Eylul 1169 – Ekim 1183, Konstantinopolis). 1180-1183 döneminde Bizans İmparatoru. Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos ve Antakyalı Maria'nın oğlu idi. Annesinin annesi Antakya Prensliği prensesi Antakyalı Konstans'tır. Babası tarafından AIMA kehaneti gereği çok beklenen bir erkek varisti. Saltanatı ve ölümü 34 Eylul, 1180de babası I. Manuel öldüğü zaman daha 11 yaşında olan oğlu II. Aleksios Bizans İmparatoru oldu. Annesi olan Latin asıllı Antakyalı Maria (Lakabı Xene "yabancı") ismi ile bir manastırda rahibe idi ve bazı tarihçilere göre oğlunun taht naibi oldu. Konstantinopolis'de en yüksek devlet idaresine gelen ilk Latin asıllı kişi olarak zaten şehir halkı arasında dezavantaja sahipdi. Şehir halkı I. Manuel'in İtalyan ve Frank asıllı tüccarlara sağladığı ayrıcalıklar hakkında çok hoşnutsuzdu. Bu sefer de Antakyalı Maria'nin daha fazla ayrıcalıklar vermesi bekleniyordu ve bunların gerçekleşmesi uzun sürmedi. Antakyalı Maria diğer bir Latinlere karşı çok sempatisi olan ölmüş kocasının yeğeni (protosebasus) olan ve Haçlı Kudüs Kraliçesinin amcası olan bir başka Aleksios'u kendine baş danışman seçti. II. Aleksios zamanın tarihçisi Niketas Honiates'e göre imparatorluk idaresi ile ilgili değildi. Çok geçmeden Konstantinopolis'de protosebasus Aleksios'un Antakyalı Maria'nın sevgilisi olduğu söylentileri yayıldı. Fakat güzelliği ünlü olan Antakyalı Maria'nin, tarihçi Honiates tarafından çirkinliği bildirilen protosebasus Aleksios'a nasıl sevgili olacağı problemli bir yargıdır. Genç II. Aleksios'u tutan taraftarları, taht naibi anne imparatoriçe ve kuzen (protosebasus) aleyhine, bir komplo düzenlediler. Bu komplonun başında Latin asıllı Sezar Monferratli Ranier'in karısı ve II. Aleksios'un baba-aynı kızkardeşi olan Maria bulunuyordu. Bu komplo hemen taht naibi tarafından öğrenildi. Komplo liderleri kaçıp Ayasofya'ya sığındılar. Fakat taht naibi Ayasofya'ya sığınma hakkını tanımadı ve komplocuları alıp getirmek için saray Varangian muhafızları gönderildi. Bu dini sığınma hakkını korumak için Ortodoks Patriği araya girdi ve komplocular cezalandırılamadılar. Fakat Antakyalı Maria bu sefer Ortodoks Patriği'nin şehir surları dışında bir manastıra kapatılmasına emir verdi. Fakat halk Patriği kaldığı manastırdan omuzlar üstünde taşıyarak şehre geri getirdi. Halkın taht naibinden hoşnutsuzu gittikçe arttı. Bu imparatorluk gücüne karşı ortaya çıkan kargaşalıktan faydalanan eski imparator I. Manuel'in birinci derece kuzeni olan general Andronikos Komnenos2 Mayıs,1182de Konstantinopolis'e girdi. Bu kişinin yaşı 64dü ama bunu göstermiyordu ve devamlı zamparalıkları ile çok ünlü idi. En son olarak akrabalığı, yeğeni, olmasi dolayısıyla evlenemediği metresi Teodora ile Karadeniz kıyısında sürgünde olan Andronikos halk tarafından nerede ise bir tanrı gibi karşılandı. Halk sokaklara dökülüp yabancı taht naibi Antakyalı Maria aleyhine gösteri yapmaya başladı. Andronikos fiilen iktidar yetkileri olan protosebasus Aleksios ve Antakyalı Maria'yı taht gücünden uzaklaştırdı ve bu yetkiyi kendisi yüklendi. Konstantinopolis halkı çok acayip bir psikolojiye kapılıp genel olarak tüm yabancilar aleyhinde gösterilerine devam edip bu sefer şehirde bulunan Latin asıllıları öldürmeye başladılar. 80.000 Latin asıllının, özellikle Venedikli tüccarların, öldürüldüğü bildirilir. İktidarı fiilen eline geçirmiş olan Andronikos Komnenos bu katliama karşı hiçbir tedbir almadı. Genç imparatorun gerçek ve muhtemel savunucularının hepsi Andronikos tarafından elimine edilmeye başlandı. Baba-aynı kız kardeşi Maria ve kocası aniden bilinmeyen nedenle öldüler ve herkes bunun zehirlenme olduğunu bilmekteydi. Andronikos II. Aleksios'a annesinin idam edilme kararını kendisinin imzalamasına zorladı ve Antakyalı Maria zindan hücresinde boğularak öldürüldü. II. Aleksios'un tac giyme toreni yapılmasına izin verdi. Ama ona hiçbir siyaset alanında en küçük bir şey bile söylemesine izin verilmedi. 1180 yılında II. Aleksios, o vakit 9 yaşında bir kız olan, Fransız Kralı VII. Luis'in üçüncü karısından olan kızı olan Fransa'lı Agnes ile bir siyaset icabı nişan yaptı. Bu kız Ortodoks olarak Anna adını alıp Bizans sarayına yerleşti ve imparatoriçe olarak sayılmaya başladı. Ama nikah töreni yapılmadı. Eylül 1183 tarihinde Andronikos resmen kendini ortak imparator olarak ilan edip tac giydi. Kasım 1183 tarihinde imparatorluğun idaresinin ikiye bölünmesinin devlete zarar getireceği bahanesi ile genç II. Aleksios'u yay kirişi ile boğdurup öldürttü. Hemen sonra 64 yaşında bulunan Andronikos öldürttüğü II. Aleksios'un 12 yaşındaki imparatoriçe olarak anılan sözlüsüyle evlenip bir derece daha meşruluk kazandı. II. Aleksios'un güya saltanat ettiği yıllarda Bizans İmparatorluğu birçok yabancı işgallerine hedef oldu. 1181 yılında Macaristan Kralı III. Béla, Sırmia ve Bosna yörelerini Macaristan'a ilhak etti. O yıl daha sonra Venedikliler hukuken Bizans'a bağlı olmakla beraber II. Basileios zamanından beri idare ettikleri Dalmaçya kıyılarının Venedik toprağı olduğunu açıkladılar. 1182 de Anadolu Selçuk Sultanı II. Kılıç Aslan Bizans arazilerine girip Bizans elinde bulunan Kütahya (Cotyaeum) şehrini kuşatıp aldı ve sonra da Sozopolis şehrini aldığı Bizans tarihçileri tarafından belirtilmiştir. Dipnotları Ayrıca bakınız * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları
Dış kaynaklar
* Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Gibbon, Edward (1788) The Decline and Fall of the Roman Empire, Cilt 5, Bölüm 48. Londra:Penguin 3 Cilt Edisyon Cilt 3 ISBN 0-14-043393-3. * Norwich, John Julius (1997) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin Bölüm . 9. ISBN 0-14-011449-1. * "Alexios II Komnenos" maddesi Kazhdan, Alexander (ed) (1991) The Oxford Dictionary of Byzantium - 3 Cilt New York: Oxford University Press . ISBN 0-19-504652-8 * Niketas Honiates (İngilizce çev. Harry.J. Magoulias) (1984) O city of Byzantium: annals of Niketas Choniates, Detroit:Wayne State University Press ISBN 0-8143-1764-2.
