I. Manuel Komnenos

Kısaca: I. Manuel Komnenos ...devamı ☟

I. Manuel Komnenos | başlık = Bizans İmparatoru | resim = | altyazı = | hüküm süresi = 1143 - 1180 | tahta geçmesi = 1143 | diğer ünvanları = | tam adı = | önce gelen = II. Yannis Komnenos | sonra gelen = II. Aleksios Komnenos | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = Sulzbachlı Bertha | eş 2 = Antakyalı Maria | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = | hanedan = | resmi marşı = | babası = II. Yannis Komnenos | annesi = Macaristanlı İrene | doğum tarihi = 1118 | doğduğu yer = | ölüm tarihi = 24 Eylül 1180 | ölüm yeri = | defin tarihi = | mezar yeri = |}} Manuel I Komnenos (Yunanca: Μανουήλ Α' ο Κομνηνός) (1118-24 Eylül 1180), II. Yannis Komnenos ile Macaristanlı İrene'nin en küçük oğullarıdır. 1143-1180 yılları arasında Bizans imparatorudur. Cesur ve dirayetli bir asker, iyi bir diplomat, cüretkar bir devlet adamı olmasına rağmen, Anadolu

Selçuklular

ın
ın Bizans'ı tehdit ettiği bir dönemde devletin kaynaklarını zorlayarak Roma İmparatorluğu'nu yeniden kurmak amacıyla yürüttüğü politikalar başarısızlıkla sonuçlandı. Fakat İkinci Haçlı Seferi, onun ustalığı sayesinde Konstantinopolis'e (İstanbul) zarar vermeden savuşturuldu. Tahta geçişi II. Yannis Komnenos (hükümdarlığı 1118-43) ile Macar prensesi İrene'nin dördüncü oğludur. Yannis'in büyük oğullar Aleksios ile Andronikos'un 1142'de ölmüş olmaları nedeniyle taht babasının vasiyeti üzerine Manuel'e kalmıştı. O sıralar Kilikya'da (Çukurova) bulunan Manuel 27 Haziran'da başkente ulaşmasına rağmen, ağabeylerinden İsaakios'un muhalefeti yüzünden ancak 28 Kasım'da taç giyebildi. Cesareti, şövalye ruhu ve yeniliklere açık oluşuyla Komnenos Hanedanı'nın en özgün üyelerinden biri olan Manuel, babasının sade ve tutucu bir yaşam sürdüğü sarayını Batı Avrupa'dan aktarılan turnuva ve şenliklerin düzenlendiği bir eğlence merkezine dönüştürdü. Avrupa tarzı eğlenceler ve spor karşılaşmalarına düşkünlüğü ve Batılı prenseslerle yaptığı evlilikler yüzünden Latinofil (Latinsever) diye nitelendirilmiştir. == Hükümdarlığı İkinci Haçlı Seferi ve Batı'yla ilişkiler Hükümdarlığının ilk yıllarında Batı'yla ilişkilerini düzenlemeye çalışan Manuel gitgide büyüyen Selçuklu tehdidini neredeyse bütünüyle görmezlikten geldi. Sicilya ve Antiokheia'daki (Antakya) Norman rakiplerine karşı Batılılarla ittifaklarını yeniledi. Alman Kralı III. Konrad'ın baldızı Bertha von Sulzbach (sonradan Eirene) ile evlenerek Normanlara karşı bir ittifak kurmayı denedi. 1147'de Alman Kralı III. Konrad ve Fransa Kralı VII. Louis'in komutasında başlayan İkinci Haçlı Seferi, bu evlilik sayesinde başkent Konstantinopolis talan edilmeden atlatıldı. İkinci Haçlı Seferi sırasında Sicilya kralı II. Ruggiero'ya karşı Yunanistan'daki topraklarını savunduysa da Ruggiero'nun donanması 1147'de Korfu'yu ele geçirdi. Venediklilerin yardımıyla iki yıl sonra ada geri alındı. Manuel 1148'de karısının eniştesi Kutsal Roma-Germen imparatoru III. Konrad'la ittifakını pekiştirdi. Ama Konrad 1152'de ölünce, onun ardılı Friedrich Barbarossa'yla anlaşma girişimlerinde başarılı olamadı. Çünkü Barbarossa da Manuel gibi dünya imparatorluğu kurmayı düşünüyordu. Barbarossa'ya karşı Lombardlara para yardımında bulunan Manuel, 1170'te İngiltere Kırallığı ile de diplomatik ilişkiler geliştirdi.

İtalya harekatı, Doğu Akdeniz ve Balkanlar

Manuel'in 1155-1157 arasında İtalya Yarımadası'nı işgal girişimleri boşa çıktı. 1154'te Sicilya kralı II. Ruggiero ölünce, Ancona'ya saldırması için bir donanma gönderdi (1155) ve Apulia (Puglia) bölgesinin büyük bölümünü ele geçirdi. 1156'da Brindisi'de birleşik Germen, Venedik ve Norman kuvvetleri karşısında yenilgiye uğraması İtalya'daki Bizans etkisinin son bulmasına yol açtı. Manuel bundan sonra, I. Haçlı Seferi'nin ardından Doğu Akdeniz'de kurulan Haçlı devletleri üzerinde egemenlik iddiasında bulundu. 1158'de Kilikya'ya bir sefer düzenleyerek kaybedilen toprakları yeniden ele geçirdi ve Antiokheia prensi Chatillonlu Renaud ile Kudüs kralı III. Baudouin'i Bizans egemenliğini tanımak zorunda bıraktı (1159). Manuel Sırp ve Macarlarla ilişkilerinde de başarılı oldu. 1164'te Macaristan'a girdi, 1168'de Dalmaçya'yı ele geçirdi ve Sırbistan'a boyun eğdirdi (1172). Hırvatistan ve Bosna imparatorluğa katıldı. Macaristan'daki taht kavgalarına karışan Manuel, Macar veliahtı Bela'yı, Aleksios adı ve o dönemde imparatordan hemen sonra gelen “despotes” unvanı ile şereflendirdiyse de, bir oğlunun doğması yüzünden unvanı geri aldı. Sonraki yıllarda Macar tahtına oturacak olan Bela-Aleksios sayesinde Bizans'ın bu topraklardaki etkisi güvence altına alınmış oluyordu. Adriyatik kıyılarındaki başarıları ve Bizans'ın Cenova (1169) ve Pisa (1171) ile yaptığı antlaşmalarla Konstantinopolis'te koloni kurma hakkı vermesinden rahatsız olan Venedik, 1171'den başlayarak karşılıklı ilişkilerin on yıl boyunca kopmasına yol açan bir çatışmayı başlattı. 12 Mart 1171'de Konstantinopolis'te yaşayan Venediklilerin tümü tutuklandı ve malları müsadere edildi. Venedik misilleme olarak Kios (Sakız) ve Lesbos (Midilli) adalarını yakıp yıktı. Parlak başarılara karşın Manuel, tecrit edilmiş durumdaydı; ayrıca Kiliseler'in birliği sorunu papayla yakınlaşmasını engelliyordu.

Selçuklular

Manuel'in başka yerlerdeki etkinlikleri,

Selçuklular

ın elindeki Doğu'ya gerekli dikkati yöneltememesine yol açtı. 1145, 1146 ve 1160'ta Konya'daki Anadolu Selçuklu sultanına karşı seferler düzenlediyse de sonuç alamadı. Türk emirleri arasındaki anlaşmazlıklardan faydalanarak Anadolu'da bazı askeri başarılar elde etti, taht kavgalarından yorgun çıkmış olan Anadolu Selçuklu sultanı II. Kılıç Arslan ile Bizans lehine bir antlaşma (1162) yaptı.

Selçuklular

la dostane ilişkiler oluşturmayı amaçlayan Manuel, II. Kılıç Arslan'ı 1162'de 3 ay süreyle Konstantinopolis'te misafir etti ve Bizans ordusunda Selçuklu askerlerine yer verdi. Fakat iyi ilişkiler uzun sürmedi; Kılıç Arslan Anadolu'da durumunu sağlamlaştırmayı başarmıştı. 1176'da

Selçuklular

a karşı, Konya üzerine büyük çaplı bir saldırı düzenledi. Ama Beyşehir Gölü yakınlarında yapılan Miryokefelon Savaşı'nda aldığı yenilgi, Bizans İmparatorluğu'nun çöküşüne doğru bir adım oldu.

İçişleri

" target="_blank"> bir yüzünde İsa (solda), diğer yüzünde de Manuel'in tasviri (sağda)] Manuel'in iç politikaları bazı güçlükler yaşadı. Bizzat yakın akrabaları tarafından muhalefete uğrayan Manuel, kardeşi İsaakios, bir başka kardeşinin dul karısı Eirene Komnene ve amcasının oğlu gelecekteki imparator Andronikos tarafından tahttan edilme gayretlerine maruz kaldı. Manuel Ortodoks Kilisesini bazı hiziplere karşı destekleyerek arkasına almaya çalıştı ve hatta 1166 konsilinin bir belgesine göre kandisi de rahip oldu. İsa'nın adlarından biri olan Emmanuel ile kendi adı arasındaki benzerlikten yararlanarak bir sözcük oyunu yapıp bastırdığı paralarda Emmanuel adını kullandı. Fakat Patrik III. Mihael, ondaki Batı hayranlığını ve Müslümanlarla uzlaşma gayretlerini onaylamayınca, Manuel geri çekilmek zorunda kaldı. Manuel, ilk karısı Bertha'nın ölümünden sonra ikinci evliliğini Antiokheia'lı (Antakya) Maria ile yaptı. Sanatçıların ve felsefecilerin koruyucusu olarak “hipatos ton filosofon” unvanını yeniden ihdas etti. Başkentteki Ayios Mokios Manastırı'nın yemekhanesinde olduğu gibi birçok binayı mozaiklerle süsledi. Blahernai Sarayı ve Büyük Saray'da birer triklinium inşa ettirdi. Bu yapılar tarihi olayları betimleyen sahnelerle resimlendi. Manuel'in ölümüyle yerine 12 yaşındaki oğlu II. Aleksios geçti. Böylece görünüşte de olsa parlak bir dönemi, Bizans devletinin çöküş evresi izleyecekti. ==Aile== Manuel, AIMA kehaneti gereği iki gayrı meşru çocuğuna Aleksios ismi verdi. En sonunda ikinci evliliğinden olan meşru çocuğu Aleksios'a da bu ismi verdi. Manuel'in iki karısı vardı. İlk evliliği, 1146 yılında, Sulzbachlı Bertha ileydi (Alman Kıralı III. Conrad'ın üvey kızkardeşi). 1159 yılında öldü. Çocukları: # Maria Komnene (1152–1182), Montferratlı Renier ile evlendi. # Anna Komnene (1154–1158). Manuel'in ikinci evliliği Antakyalı Maria (lakabı Xene), 1161 yılında, ileydi (Antiochlı Raymond ile Antakyalı Konstans'ın kızı). Çocukları: # II. Aleksios Komnenos, 1180 yılında imparator oldu. Manuel'in ayrıca birçok gayrı meşru çacuğu vardır: Theodora Vatatzina'dan: # Aleksios Komnenos (Erken 1160larda doğmuştur), "sebastokratōr" ünvanı almıştır. I. Andronikos Komnenos'un gayrı meşru çocuğu İrene Komnene ile evlenmiştir. 1183-1184 yıllarında kayınpederi tarafından kör edilmiştir. En azından 1191 yılına kadar yaşamıştır. Maria Taronitissa, protovestiarios Yannis Komnenos'un karısı, meşru çocukları Kudüs Kıralının karısı Maria Komnene'dir. # Aleksios Komnenos, 1184'te Konstantinopolis'e yapılan Norman istilasının ve 1185 Selanik kaşatmasının göstermelik yöneticisi. Diğer aşıklarından: # Bir kız, ismi günümüze ulaşmamıştır. Yaklaşık 1150 yılında doğmuştur. 1170'den önce Theodore Maurozomes ile evlenmiştir. Oğlu, Manuel Maurozomes'tir ve soyundan gelenlerin bazıları

Selçuklular

da yönetici olmuştur. # Bir kız, ismi günümüze ulaşmamıştır. Yaklaşık 1155 yılında doğmuştur. Yazar Demetrios Tornikes'in anne tarafından büyük annesidir. == Ayrıca bakınız == * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları == Dış kaynaklar == * Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) say.351-364. * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Norwich, John Julius Byzantium: The Apogee, Londra:Penguin ISBN 0-14-011448-3 say.86-159 * "Manuel I Komnenos" maddesi Kazhdan, Alexander (ed) (1991) The Oxford Dictionary of Byzantium - 3 Cilt New York: Oxford University Press . ISBN 0-19-504652-8 * [http://www.britannica.com/ Encyclopædia Britannica * Büyük Larousse * P. Lamma, Comneni e Saufer, c. 2, Roma, 1955-1957 * R. Hiestand, “Manuel I. Komnenos und Siena” Byzantinische Zeitschrift, S. 79 (1986). s. 29-34 * P. Magdalino-R. Nelson, “The Emperor in Byzantine Art of the Twelfth Century”, Byzantinische Forschungen, S. 8 (1982), s. 132-151, 162-177 * V. Grumel, “Au seuil de la deuxième croisade: deux lettres de Manuel Comnene au pape”, Etudes byzantine, S. 3 (1945), s. 142.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.