Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Hormona Duyarlı Lipaz

Kısaca: Hormona duyarlı lipaz, insanlarda LIPE geni tarafından kodlanan bir enzimdir. LIPE, çeşitli esterleri hidroliz edebilen bir hücreiçi enzimdir. Enzimin kısa ve uzun olmak üzere iki tipi vardır. Uzun biçimi steroid üreten dokularda (testis gibi) bulunur, steroid hormon üretimi için kolesteril esterleri kolesterole dönüştürür. Kısa biçimi, en çok adipositler olmak üzere, çeşitli dokularda bulunur; adipositlerde depolanmış olan trigliseritler bu enzim aracılığıyla yağ asitleri ve glisero ...devamı ☟

Hormona duyarlı lipaz, insanlarda LIPE geni tarafından kodlanan bir enzimdir. LIPE, çeşitli esterleri hidroliz edebilen bir hücreiçi enzimdir. Enzimin kısa ve uzun olmak üzere iki tipi vardır. Uzun biçimi steroid üreten dokularda (testis gibi) bulunur, steroid hormon üretimi için kolesteril esterleri kolesterole dönüştürür. Kısa biçimi, en çok adipositler olmak üzere, çeşitli dokularda bulunur; adipositlerde depolanmış olan trigliseritler bu enzim aracılığıyla yağ asitleri ve gliserole dönüştürülür. İşlev LIPE kalp ve adipoz dokuda başlıca trigliseritleri yağ asitlerine hidroliz eder. Steroidojenik dokularda ise başlıca kolesteril esterleri kolesterole dönüştürür, steroid hormon üretimi için. * triasilgliserol + H20 = diasilgliserol + yağ asidi * diasilgliserol + H2O = monoasilgliserol + yağ asidi * monoasilgliserol + H2O = gliserol + yağ asidi * kolesteril ester + H2O = kolesterol + yağ asidi LIPE, triasilgliserol molekülünden ilk yağ asidinin hidrolizini katalizler. Bu nedenle bu enzim trigliserit lipaz olarak bilinir, buna karşın ikinci yağ asidini hidroliz eden enzime digliserit lipaz, üçüncü yağ asidini hidroliz eden enzime de monogliserit lipaz denir. Bu üç enzimden sadece birincisinin seviyesi hormon düzeylerine duyarlıdır, dolayısıyla enzimin adında "hormona duyarlı" terimi vardır. Digliserit ve monogliserit enzimleri monogliserit enzimdenden 10-100 kat daha hızlı çalışırlar, dolayısıyla hormona duyarlı lipaz, trigliseritten yağ asitlerinin ayrışmasında hız kısıtlayıcı basamağı katalizler. Vücut enerji depolarını kullanma gereğini duyduğu zaman, glikojen fosforilaz gibi, LIPE geni de aktive olur. LIPE, glukagon, katekolaminler, ACTH tarafından etkinleştirilir; insülin etkisiyle fosfat grubunu kaybederek etkinsizleşir. Aktivasyon LIPE enzimi iki mekanizmayla aktive olabilir. * Perilipin, yağ damlacıklarının yüzeyini kaplayarak onları hormona duyarlı lipazdan korur. Eğer

Protein

Kinaz A (PKA) tarafından fosforlanırsa, Perilipin A'nın yapısı değişir ve artık yağ damlasını örtmez. Bunun üzerine lipaz, yağ damlacığını yüzeyine bağlanıp trigliseritleri hidrolizlemeye başlar. * Ayrıca, hormon duyarlı lipaz, PKA tarafından doğrudan aktive olabilir. Glukogon reseptörünün beta-adrenerjik stimülasyonu sonucu siklik AMP (cAMP) meydana gelir, cAMP'ye duyarlı olan PKA da, LIPE'yi fosforlayarak onu aktive eder. Gen LIPE geni insanda kromozom 19'da, 19q13.1-q13.2 konumunda yer alır. Fare Lipe geni kromozom 17'dedir. Bu genden alternatif uçbirleştirme sonucu testiste 3,3 kb ve 3,9 kb uzunluklarında iki farklı mRNA üretilir; LIPE'nin ifade olduğu diğer dokularda sadece 3,3 kb uzunluğundaki mRNA bulunur. Testise özgü |transkriptte bulunan farklı bir ekson, enzimin testiste bulunan biçimindeki ek amino asitleri kodlar. Protein Hormon duyarlı lipaz proteinin kısa biçimi insanda 775 amino asit uzunluğunda, testislerdeki uzun biçimi ise 1076 amino asit uzunluğundadır.

Protein

ler alternatif translasyon başlama kodonlarına sahiptir. Testise özgü protein spermatid ve spermatozoalarda yer alır, interstisyal hücrelerde yoktur. Hastalık modeli LIPE geni yok edilmiş farelerin, düşük sperm sayısı nedeniyle kısır oldukları bulunmuştur. Testislerdeki kolesteril ester oranı yüksektir. Hormona duyarlı lipaz, spermatogenez için gerekli olmasına karşın adipositlerde depolanmış trigliseritleri hidrolizleyen tek lipaz değildir, çünkü LIPE genin yokluğunda adipositlerdeki trigliserit lipaz aktivitesinin %40'ı hala vardır.

Notlar

Daha çok okumak için

* * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Monogliserit
3 yıl önce

süreçlerle oluşabilirler. Biyokimyasal olarak diasilgliserol lipaz veya hormon duyarlı lipaz tarafından diasilgliserol'den bir yağ asidinin salınması ile...
Lipaz
3 yıl önce

Lipaz, lipitlerin ester bağlarının hidrolizini katalizleyen bir enzimdir. Lipazlar esterazların bir alt sınıfıdır. Lipazlar, çoğu canlıda gıdasal lipitlerin...

Lipaz, Biyokimya, Enzim, Hidroliz, Lipit, Taslak, Yağ, Kataliz, Ester bağ
Yağ asidi metabolizması
3 yıl önce

içeriği açığa çıkarılır. Kan şekeri düştüğünde Glukagon adipositlerde Hormona duyarlı lipaz enzimini aktive ederek trigliseridlerden ayrışan yağ asitlerinin...
Kolesteril ester
3 yıl önce

(lesitinlerden) kolesteril ester ve lizofosfatidilkoline oluşturur. Hormona duyarlı lipaz (HSL), hem trigliserit hem de (makrofaj, Böbreküstü bezleri ve yumurtalıklarda)...
Çöpçü reseptör sınıf B tip I
7 yıl önce

absorplanır. Kolesteril ester molekülleri hücre içine alındıktan sonra hormona duyarlı lipaz tarafından hidrolizlenir. SR-BI, HDL'ye apolipoprotein A-I aracılığıyla...
Karboksilesteraz 1
7 yıl önce

trigliserit hidrolaz etkinliğinin önemli bir bölümünden sorumludur. Hormona duyarlı lipaz ile karboksil esteraz 1 beraberce adipositlerdeki trigliserit hidrolaz...
Lipit
3 yıl önce

organik çözücülerde erir. Lipitler gibi kolay hidrolize olmaz ve sabunlaşmaz. Lipaz enzimleri mumları çok yavaş hidrolize edebildiğinden mumların besinsel değeri...

Lipit, Ansiklopedi, Fosfolipitler, Karbonhidrat, Steroitler, Kalp hastalıkları, ,
Enflamasyon
3 yıl önce

neden olur. Bu zayıflama, TNF aracılığı ile iştahsızlıktan ve lipoprotein lipazın azalan sentezinden kaynaklanır. TNF miktarı aşırı arttığında miyokardiyal...

Enflamasyon, 1858, Ağrı, Canlı, Doku, Organ, Tıp, Celsus, Rudolf Virchow, Disfonksiyon, Kan akımı