katalizör
Türkçe katalizör kelimesinin İngilizce karşılığı.n. catalyzer, catalytic
Katalizör
Kısaca: Katalizör Kimyevi bir reaksiyonun hızını arttıran veya yavaşlatan maddeler. Katalizör terimi, 1835’te İsveçli kimyacı Jöns Jakob Berzelius tarafından ilk defa kullanıldı. Berzelius, katalizörün reaksiyona giren maddelerin bağlarını çözecek şekilde tesir ettiğini ve böylece reaksiyonun daha hızlı bir şekilde meydana gelmesine yardım ettiğini kabul etti. Bazı katalizörler reaksiyonun hızını yavaşlatır. Bunlara negatif katalizör denir. Buna rağmen katalizörlerin çoğu reaksiyon hızını arttırı ...devamı ☟
Katalitik işlemler modern sanayide (Özellikle esası kimyevi madde olan) ve petrol ürünlerinin elde edilmesinde yaygın olarak kullanılır.
Katalizörlerin karakterleri: Her tip katı, sıvı veya gaz madde katalizör olarak tesir edebilir. Buna rağmen katalitik reaksiyonlar çok tipik özellikler gösterdiğinden yalnız belirli maddeler belirli reaksiyonlara katalitik etki yapabilir.
İlk önceleri, katalizörlerin katıldıkları reaksiyon sırasında değişikliğe uğramadıkları düşünüldü. Sonradan bazı katalizörlerin reaksiyona iştirak ettiği, yani bir değişikliğe uğradığı, fakat bunların reaksiyon sonunda miktar ve şekil olarak yeniden ilk hallerine döndükleri tesbit edildi. Bazı katalizörlerin reaksiyon sırasında hiç olmassa şekillerinin devamlı olarak değiştiği bilinmektedir.
Katalizörlerin genellikle küçük miktarları tesirlidir. Bir katalizör kendinin birkaç bin katı ağırlığındaki maddelerin reaksiyonunu katalize edebilir. Katalizör, reaksiyonun hızını arttırırken tersinir (geri dönebilen veya çift yönlü) bir reaksiyonun denge noktasına tesir etmez. Katalizör reaksiyon hızını arttırdığı için reaksiyonun kısa zamanda dengeye gelmesini sağlar. Fakat reaksiyona giren maddelerin denge noktasındaki bağıl konsantrasyonlarını değiştirmez. Yani o reaksiyon katalizörsüz, meydana gelse ve dengeye ulaşsa, denge halinde iken mevcut olan reaksiyona giren madde miktarı, aynı reaksiyonun katalizörle elde edilmiş denge halindeki miktarına eşittir.
Katalitik etkimenin mekanizması: Katalitik etkimenin gerçek mekanizması tam olarak bilinmemesine rağmen bunun en azından bazı durumlarda reaksiyona giren maddelerin katalizör yüzeyinin küçük bir kısmı üzerinde emildiği (absorblandığı) bir yüzeysel olay olduğu düşünülmektedir. Böyle bir olay, reaksiyonun başlaması için gerekli olan aktif enerji miktarını herhangi bir şekilde azaltabilir. Böylece ilerlemenin daha hızlı olması sağlanır. Negatif katalizörler, zincirleme reaksiyonlardaki bir basamağa etki ederek bunu takip eden basamakları durdururlar. Mesela katalizör, reaksiyon ortamındaki maddelerden biriyle birleşerek reaksiyonun devamına mani olur. Aynı zamanda negatif katalizörler, pozitif katalizörlerle birleşerek onun tesirini yok edebilir. Pozitif ve negatif katalizörler bazı kirliliklerin etkisine maruz kalır ki o zaman katalizör zehirlenir, yani katalizörün etkisi ortadan kalkar. Bu şekildeki zehirler, katalizör yüzeyi üzerindeki aktif bölgeleri atıl hale getirebilecek şekilde etki edebilirler.
Katalizör tipleri: Çok bilinen katalizörler metalik bileşiklerin ve metallerin tozlarıdır. Katalizörler, bileşik ve reaksiyon tipine bağlı olarak sınıflandırılabilir. Mesela, sülfat asidi, hidrokarbonların izomerizasyonunda, platin, çift bağların hidrojenlendirilmesinde kullanılır. Hayvan ve bitki hücrelerinde bulunan enzimler, hayat için zaruri olan biyokimyevi reaksiyonları katalize ederler.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
n. catalyzer, catalytic
katalizör
kimyasal tepkimenin olmasını ya da hızının değişmesini sağlayan, katalitik etkiye yol açan madde.katalizör
Türkçe katalizör kelimesinin Almanca karşılığı.n. Kontakt, Katalysator
Bu konuda henüz görüş yok.
Kataliz
3 yıl önceKatalizör (Yunanca'dan κατάλυσις: çözülme), bir kimyasal tepkimenin aktivasyon enerjisini düşürerek tepkime hızını artıran ve tepkime sonrasında kimyasal...
Hidrojenasyon
3 yıl öncekatalizör kullanılarak tepkimenin oda sıcaklığında gerçekleşmesi sağlanır. Yalnız katalizörün etkisi bununla sınırlı kalmıyor. Kullanılan katalizör elde...
Hidrojenasyon, Alkan, Alken, Hidrojen, Karbon, Keton, Kimya, Kimyasal reaksiyon, Petrokimya, Taslak, İlaçEgzoz manifoldu
3 yıl önceGenelde 4 adet silindirden çıkan boru birleşir ve katalizöre girer. İçteki silindir ile katalizör arası egzoz manifoltudur. Bazı turbo modellerde manifold...
Egzoz manifoldu, İçten yanmalı motorların parçaları, Alternatör, Antifiriz, Batarya, Binek araçlarında güç üretim teknolojisi, Buji, Common rail, Distribitör, Endüksiyon bobini, Enjeksiyon pompasıAktivasyon enerjisi
3 yıl önceAyrıca bir katalizör yardımıyla bir tepkimenin aktivasyon enerjisi düşürülebilir. Kataliz, aktivasyon enerjisini değiştiren tek yöntemdir. Katalizör Termodinamik...
Tutkal
3 yıl öncereaksiyonundan ibarettirler ya da tamamlanmamış polimer şuruplar ;aktivatör, katalizör sistemi ile süratle kürlenebilirler. Tutkal, zamk, yapıştırıcı, lehim...
Tutkal, Taslak şablonları, Yapıştırıcı, Japon yapıştırıcısı, Taslak maddeRutenyum
3 yıl önceRutenyum çok nadirdir ve az miktarlarda kullanılıyor. Elektro sanayisinde ve katalizör olarak kullanılmaktadır. ^ "Ruthenium: ruthenium(I) fluoride compound...
Rutenyum, 1844, Ergime noktası, Kaynama noktası, Kazan, Kimya, Latince, Rusya, Taslak, Atom ağırlığıMetil etil keton
3 yıl önceile üretiminde bakır, çinko ve bronz katalizörler kullanılır. Yanıcıdır. Güçlü bir patlayıcı olan ve katalizör olarak kullanılan metil etil keton peroksit'in...
Sabatier Reaksiyonu
6 yıl önceKarbondioksit'in yüksek sıcaklık (ideal olarak 300 - 400 °C) ve basınç altında Nikel katalizör ile reaksiyona girerek Metan ve Su oluşturmasına denir. Alternatif olarak...