Ahmet Kazani

Kısaca: Ahmet Kazani, (Arapça: مَكهدُمِ اَزَم ال خَسَنِ ال ضَهبِدِ, ''Makhdum-i A'zam al-Kasani al-Dahbidi'' veya "''MakhdÅ«m-i-Azam''" tanılır.) 1461 - 1542 yılları arasında yaşamış ünlü bir Nakşibendi SÅ«fÄ« Pir'idir. Hocaların Doğu Türkistan'da Türk toplumlarının içinde büyük etkinlikleri olmuştur. ...devamı ☟

Ahmet Kazani
Ahmet Kazani

Ahmet Kazani, (Arapça: مَكهدُمِ اَزَم ال خَسَنِ ال ضَهبِدِ, Makhdum-i A'zam al-Kasani al-Dahbidi veya "MakhdÅ«m-i-Azam" tanılır.) 1461 - 1542 yılları arasında yaşamış ünlü bir Nakşibendi SÅ«fÄ« Pir'idir. Hocaların Doğu Türkistan'da Türk toplumlarının içinde büyük etkinlikleri olmuştur.

Yaşamı

Ahmet Kazani günümüzde Fergana vadisindeki Kazan ismiyle tanınan şehirde bir Seyyid aile'ye mensup 1461 yılında doğmuştur. Ahmet Kazani'nin soyağacı Karahanlılar'dan Burhan Kılıç (Burhān al-DÄ«n QilÄ«ch)'a kadar geriye gider. B.Babajanov. Biographies of Makhdum-i A'zam al-Kasani al-Dahbidi, Shaykh of the Sixteenth-Century Naqshbandiya sayfa 4 } Otuzun üzerinde dini araştırma kitab yazarı, siyasi savaşcı, ve Nakşibendi tarikatının iki önemli kolunun kurucu üyesi ve atasıdır. Gençlik yıllarında Taşkent'te Nakşibendi tarikatının disiplini Piri Muhammed Qazib'ten öğrenmiştir.

Kazani o sırada bulunduğu Semerkand yakınlarındaki Dahbid köyünde ölmüştür, gerisinde kutsal ve bilim, onun politik rolü, ve Maveraünnehir ile AltışehirAltishahr; güney Sincan'da Hotan, Yarkent, Yengihisar, Kaşgar, Aksu, ve Uçturfan'dan oluşan altı şehirler.'de (Altishahr (güney Sincan) onun waqf ait olan bir çok mal , mülk bırakmıştır.

Yarkent Hanlığı (Seidiye Hanlığı) zamanında Ahmet Kazani'nin ikinci oğlu, Hoca Muhammed İshak Veli'nin oğulları İshakiyye veya Karatağlık adıyla, kardeşi Hoca Muhammed Emin Kalan'ın oğulları da Afakiyye veya Aktağlık adıyla ayrı görüşler savunan iki dini grup olarak kıyasıya mücadeleye girmeleri ülkeyi yeni bir devre sürüklemiştir ki bu devreye "Hocalar Devri" denmiştir.

Oğulları ve Nakşibendi tarikatı iki önemli kolu

Aktağlık

}

türbesi] " target="_blank"> (Afakiyye)'ın ve bugün Ningxia'nin sembolü)] Ahmet Kazani'nin en büyük oğlu Muhammed Emin'in (Muhammad AmÄ«n veya Ishān-i Kalān tanılır.) oğlu Hoca Yusuf (Khoja YÅ«suf, ? - 1652/53) Doğu Türkistan'a gelmiş ve onun destekçilere Aktağlık denilmiş ve Kaşgar'da güçlüydüler. Hoca Yusuf'un oğlu Afak Hoca'nın (sonra Hoca Hidāyat Allāh denilmiş), adından Afakiyye denilmiştir. Nakşibendi tarikatının iki önemli kolundan biri olan Afakiyye Qinghai ve Gansu'da yaşayan Salarlar ve Huiler'in çok önemli katkıları olmuştur. Encyclopedia Iranica }

  • Ahmet Kazani ünvanı Hazrat-i-Makhdum-i-A'zam, (1461/2 - 1541/2).
  • Muhammed Emin (Muhammad AmÄ«n) ünvanı Ishān-i Kalān, (1520 - 1597/8).
  • Muhammed Yusuf (1591/2 - 1653).
  • Afak Hoca Khwāja Hidāyat Allāh ünvanı Hazrat Apak (? - 1694).
  • Han Khwājam Yahya (1694 - 1696)
  • Hasan Bugra Han (Hasan Bughra Khí¡n) (? - 1725).
  • Ahmad (~ 1713), Yahya'nın oğlu.
    • Kılıç Burhan ad-Din ünvanı Büyük Khwāja (? - 1759).
    • Khwāja Jahan Yahya ünvanı Küçük Khwāja (? - 1779).
  • Qasim, Baha al-Din, Abd al-Khaliq, Muhammad Amin ünvanı Samsaq (1755 - 1809), Burhan ad-Din'nin oğulları
  • Muhammad Yusuf (? - 1835), Jahangir (1790-1828) ve Baha ad-Din (1793 - 1825), Samsaq'ın oğulları
  • "Yedi Hocalar" bunlar:
    • Katta Tore (1815 - 1869), Yichik Han ve Abd Allah, Muhammad Yusuf'un oğulları
    • Hakim ve Hashim Han, Katta Hanın oğulları
    • Buzrug Han, Jahangir'in oğlu
    • Vali Han (1825 - 1865) ve Evliya (Awliya), Baha ad-Din'nin oğulları
    • Tavakkul (Tawakkul), bir teyze çocuğu


Karatağlık

}

Ahmet Kazani'nin ikinci oğlu, Hoca Muhammed İshak Veli (Arapça: مُهَمَّد اِسهَق واَلِ, Muhammad Ishāq WalÄ«, ? - 1599) birkaç yıllar Doğu Türkistan'da bulunmuştur. Onun taraftarları Karatağlık olarak bilirler. Karatağlık'lıların etkin oldukları şehir Yarkent'ir. İshak'ın adından İshakiyye denilmiştir. Yarkent Hanı İsmail Han'ın da desteğini almıştır.

  • Ahmet Kazani ünvanı Hazrat-i-Makhdum-i-A'zam (1461/2 - 1541/2)
  • Muhammet İshak Veli (? - 1599), 4. ve 7. önceki oğlu.
  • ...
  • Danyalİbranice kökenli isim; 1.Kutsal kitapta adı geçen İsrail peygamberi. 2. İbranice de bu ad "Tanrı benim yargıcımdır" anlamındadır. Kişi Adları Sözlüğü (? - 1754)
  • Yusuf (Kaşgar), Jagan (Yarkent), Eyyüb (Aksu), Abdullah (Hotan).


Hufiye

}

Hufiye Khufiya (虎夫耶, hŭfūyē)

  • Ma Laichi (馬来遅, mǎ lí¡ichí­) 1681 - 1766


Cahriye

}

Cahriye Jahriya (哲合忍耶, zhíéhíérÄ•nyÄ“)

  • Ma Mingxin (éé¬æ˜Žæ–° veya éé¬æ˜Žå¿ƒ,mǎ mí­ngxÄ«n, 1719(?) - 1781) Nakşibendi tarikatlarından biri olan Cahriye kolunun kurucusudur.


Notlar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.