Türkçe Bilgi: Ahit İbranicesi

Afrika-Asya Dil Ailesi :Sami dilleri ::Orta Sami dilleri :::Kuzeybatı Sami dilleri ::::Kenan dilleri |resmi= |kurum= |alfabe=Fenike alfabesi |iso1=|iso2=|iso3=hbo|sil= |harita = İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde bulunan Siloam Yazıtı }} Ahit İbranicesi () veya Klasik İbranice (), İbranice'nin arkaik bir formu olup, Akdeniz ile Şeria Nehri arasında kalan Kenan toprakları denen bölgede Semitik Kenan dillerinden biriydi. Ahit İbranicesi MÖ yaklaşık 10.yy'dan, İkinci Tapınak döneminin sonu olan MS 70 yılına kadar kullanılmıştır. Ahit İbranicesi en nihayetinde gelişip Mişna İbranicesine dönüştü ve bu dil MS 2.yy'a kadar devam etti. Tanah, sessiz harf iskeletinin ve Ortaçağ'da kullanılmaya başlanan sesli harf sisteminin geçirdiği evrelerin belgesel kanıtıdır. Ayrıca, kuzeydeki İsrail Krallığı ile güneydeki Yehuda Krallığı'ndaki lehçe farklılıkları da göze çarpmaktadır. Ahit İbranicesi çeşitli yazı sistemleriyle yazılmıştır. İbraniler MÖ 12.yy'da Fenike alfabesini benimsedi ve bu zamanla Paleo-İbrani alfabesine dönüştü. Bu alfabe Samiriler tarafından korundu ve bugün dahi Samiriler tarafından kullanılan Samiri alfabesinin temelini oluşturdu. Modern İbrani alfabesinin temelini oluşturan Aram alfabesi zamanla Paleo-İbrani alfabesinin yerini aldı. Tüm bu alfabeler. Ahit İbranicesindeki tüm sesleri karşılamıyordu, yine de Yunanca ve Latince uyarlamalar bu sesleri yansıttı. Bu alfabeler orjinalinde sadece sessiz harflerden oluşmaktaydı fakat matres lectionis denen bazı sessiz harfler sesli harf olarak kullanılmaya başlandı. Ortaçağ'da İbrani metinlerinde sesli harfleri göstermek için çeşitli diyakritik sistemler geliştirildi ve bugün bu sistemlerden en yaygını Tiberya sistemidir. Ahit İbranicesinde bir seri "vurgusal" sessiz harfler bulunur ve bu harflerin söyleniş şekli tartışma konusudur; muhtemelen ejektif veya faringealdir. Erken Ahit İbranicesinde üç sessiz harfin alfabede karşılığı olmadığından alfebede olan harflerle birleştirilmiştir. Süreksiz harfler Aramca'nın etkisi altında gelişip sürtünmeli hale gelmiştir. Faringeal ve gırtlaksı fonemler bazı bölgelerde lehçe farkından dolayı yumuşamıştır; bu durum modern Samiri İbranicesine de yansımıştır. Sesli harf sistemi zaman içinde büyük değişiklikler geçirmiştir ve antik Yunanca ve Latince'ye farklı yansımıştır. Ahit İbranicesi'nin, "üç harf köklü" tipik Semitik morfoloji özelliği vardı ve belirli şablonlarla kelimeler oluşturulurdu. Bu dilde iki imla cinsi (eril, dişil) ve üç imla miktarı (tekil, çoğul, çift) bulunurdu. Yüklemler, ses, mod, yön ve zaman özelliklerini birlikte taşırdı. Yüklemde, zaman ve yön, vav (ו) bağlacından etkilenmekteydi. Kelime sırası genelde "yüklem-özne-nesne" sırasını takip edip yüklemler öznenin sayısı, cinsiyeti ve öznelliğine göre değişmekteydi. Zamir ekleri yükleme eklenince nesne, isime eklenince iyelik oluşturmaktaydı. Terimleme ) | a:p:r-G43-A1 | align=right | era=default }} Ahit İbranicesi için kullanılan ilk yazılı kanıtlarda bölgenin adı verilip "שפת כנען" (Kenan dili) denmektedir. Helenistik dönemdeki Yunanca yazılarda bu dil için Hebraios ve Hebraïsti ve Mişna İbranicesinde עברית (İbranice) veya לשון עברית (İbrani dili) denmektedir. Yahudiler ayrıca Mişna İbranicesinde bu dil için לשון הקדש (kutsal dil) demeye başlamıştır. Erken Kuzeybatı Semitik (EKBS) bulgular MÖ 2350 ile Bronz Çağı'nın sonu olan MÖ 1200 yılları arasını gösterir. İsrail kabileleri, MÖ 1. binyılda Kenan'da bir krallık kurdu; ardından bu krallık taht kavgası sonucunda kuzeyde İsrail ve güneyde Yehuda olmak üzere ikiye ayrıldı. MÖ 10.yy'a denk gelen en eski İbranice yazı, Hirbet Keyafa'da bulunmuştur. Ahit İbranicesi materyallerinin ana kaynaği Tanah'tır. Sesli harfler ve tonlama işaretleri Ahit'e MS 6 ila 10.yy'ın başlarında eklenmiştir. ! rowspan="2" | Proto-Semitik ! rowspan="2" | İbranice ! colspan="3" | Örnekler |- ! İbranice ! Aramice ! anlam |- ! | rowspan="2" | ¹ | align="center" | זהב | align="center" | דהב | align="center" | 'altın' |- ! ¹ | align="center" | מאזנים | align="center" | מאזניא | align="center" | 'terazi' |- ! | rowspan="2" | ¹ | align="center" | שנה | align="center" | שנה | align="center" | 'yıl' |- ! ¹ | align="center" | שנה | align="center" | תנה | align="center" | 'tekrar' |- ! | rowspan="3" | ¹ | align="center" | צל | align="center" | טלה | align="center" | 'gölge' |- ! | align="center" | ארץ | align="center" | ארע | align="center" | 'toprak' |- ! ¹ | align="center" | צרח | align="center" | צרח | align="center" | 'bağır' |} #muhtemelen yarı kapantılı ünsüz

Ahit İbranicesi

II. Nebukadnezar

Ölü Deniz Yazmaları

Debora

Wiseman hipotezi

Ezgiler Ezgisi

Mişkan

Yeşu Kitabı

Yahudiliğin evliliğe bakış açısı