Denizaltıların tipleri
Type II- B sınıfı boyu 42.7 m , genişliği 4,1 m ağırlığı 270 ton olan gemilerdir.Denizaltılar
U-9, U-18, U-19, U-20, U-23 ve U-24 olmak üzere 6 denizaltı göreve atanmıştır. Denizaltılardan U-9, U-18 ve U-24 Sovyet Donanması tarafından, diğerleri de kendi mürettabatları tarafından batırılmışlardır.Denizaltıların Karadenize getirilmesi
Sovyetler Birliği'nin yıldırım hızıyla işgalini hedefleyen Barbarossa Harekatı'nın başaralı olması için Sovyet kıyılarının da ablukada tutulması gerekiyordu. Bu etkinliği Atlas Okyanusu kıyılarında sağlamak kolay görünse de Sovyetlerin Karadeniz kıyılarının da ablukada tutulması önemli bir sorundu.Savaşta Türkiye'nin tarafsız olması ve boğazların Montrö Antlaşması gereğince Türkiye'nin kontrolü altında olmasından denizaltıların boğazlar yoluyla Karadeniz'e geçememe anlamına geliyordu.
İlk önce Türkiye'ye satmış olduğu Atılay, Saldıray ve henüz inşası bitmemiş Yıldıray denizaltıları satın alınmak istenmiş fakat Türiye hükumeti kabul etmemiştir.
Adolf Hitler'in bu konudaki kararını bilmeden önce Amiral Erich Raeder, o sırada Kuzey Denizi'nde konuşlanan Tip II sınıfı denizaltıları Karadeniz'e geçirmenin yollarını arıyordu. Bu amaçla U-9, U-18, U-19, U-20, U-23 ve U-24 olmak üzere 6 denizaltı seçilmiştir.
Raeder bu nakliye işleminin dört aylık bir süre içinde gerçekleşeceğini öngörmekteydi. Nakliye işlemleri üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Denizaltılar ilk olarak Hamburg'dan Dresden'e Kaiser-Wilhelm kanalı ve Elbe Nehri üzerinden getirmiş, buradan Ingolstadt'a otoyol kullanarak taşınmış buradan Graz} ve Köstence'ye Tuna Nehri üzerinden geçirilerek Karadeniz'e indirilmiştir.
1942 Sonu ve 1943 başında tüm denizaltılar nakledildi ve 30. Denizaltı Filotillası kumutası altında Karadeniz'de operasyonlara başladı.
Denizaltılar 27 Ekim 1942'den 25 Ağustos 1944'e kadar Sovyet donanmasına karşı 56 operasyon gerçekleştirmiş ve toplam brüt 45 bin 426 grostonluk gemi batırdılar.
Denizaltıların sonu
25 Ağustos 1944'te Romanya'nın Almanya'ya savaş açmasıyla denizaltıların 3'ü Sovyetlerce batırılmış, geriye kalan 3 gemiyi Alman hükumeti Türkiye'ye satmayı teklif etti. Ancak Türkiye bu teklifi de reddetti.1944 Yazı sonunda Amiral Karl Dönitz denizalıtların Sovyetler'in eline geçmeden Karadeniz'den çıkışlarının mümkün olmadığını gördü.
U-23 Ağva, U-20 Karasu ve U-19 da Karadeniz Ereğlisi açıklarında Türk karasularında batırılmıştır.
Mürettebatlarını fark edilmeden -o tarihte Alman işgalinde bulunan Yunanistan üzerinden- Almanya'ya geçirmeye çalışmaları emrini verdi. Verilen emre uygun olarak denizaltılar komutanları tarafından batırıldıysa da mürettabatları Türkiye tarafından yakalanarak 1945 yılı sonuna kadar Beyşehir'de özel bir kampta tutuldular.
U-20'ye ait batık, 1994 yılında Türk Deniz Kuvvetleri'nce, Karasu civarında yapılan bir tatbikat sırasında Sakarya Nehrinin Karadeniz'e döküldüğü noktanın yaklaşık 40 mil açığında tespit edildi.
Kumandanlar
- Ekim 1942 - Mayıs 1944 Kptlt. Helmut Rosenbaum (Şövalye demir haçı)
- Mayıs 1944 - Temmuz 1944 Kptlt. Clemens Schöler
- Temmuz 1944 - Ekim 1944 Kptlt. Klaus Petersen
Kaynak
- Atlas dergisi Sayı:180 Mart 2008 Sayfa: 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101 - Hitler'in kayıp filosu Hayalet Denizaltı makalesi