17. Yüzyıl Klasik Türk Edebiyatı Nesir Yazarları Listesi

17. yüzyıl klasik Türk edebiyatı; Nefi, Nabi ve Şeyhülislam Yahya gibi tanınmış divan şairlerinin yanında, Evliya Çelebi, Naima ve Katip Çelebi gibi önemli nesir yazarları da çıkarmıştır. Dönem içerisinde her ne kadar, belirli münşilerden (düz yazı yazanlardan) bahsedilse de; bu dönemdeki nesir yapıtlar klasik tarzla sınırlı değildir. 17. yüzyılda İstanbul’daki Floransa konsolosu sekreteri Filippo Argenti, İtalyan papazlarından Pietro Ferraguto (1580-1656) gibi yabancıların Türkçeyi iyice öğrenip, nesir alanında önemli Türkoloji çalışmaları yaptıkları bilinmektedir. Ayrıca “Cizvitlerin misyonerlik faaliyetleri için” matbaa kurdukları ve bu matbaanın 1703’te kapatıldığı söylenmektedir. 17. yüzyıl klasik Türk edebiyatında nesir geleneği, önceki yüzyıllarda ortaya çıkmış olan sade, orta ve süslü nesir üslubu kullanma alışkanlığını devam ettirmiştir. Bu yüzyılda en önemli mensur (düz yazı) yapıtlar, şair tezkireleri (biyografi), gezi yazıları ve bibliyografik eserlerdir. yüzyılın önemli mensur eserlerinden sayılan tezkireler, genellikle süslü bir dille meydana getirilmiştir. Yenişehir, Halep, Şam, Kudüs ve Kahire kadılıklarında bulunmuştur. 1644'te İstanbul'da ölmüştür. 1602 yılında doğan oğlu Riyazi-zade bir divan şairi.

Riyazü'ş-Şuara

Riyazi, 17. yüzyılda yaşayan nesir ustalarından biridir. Bunun yanında klasik şiir de uğraşmış, bir divan oluşturabilecek kadar şiir yazmıştır. *Diğer eserleri: Riyazi Divanı, Sakiname (Mesnevi), Düsturü'l-Amel ve Siyer. Müderrislik gibi yönetimsel görevlerde bulunan Faizi, Selanik kadılığı sırasında görevinden alınmıştır. Şair şiir alanındaki başarısının yanında önemli bir nesir yazarı olarak da tanınmıştır.

Zübdetü'l-Eş'ar

, Faizi'nin antoloji nitelikli bir tezkiresidir. 15. yüzyılın ikinci yarısından, kendi zamanına kadar yaşamış 500 şair ve 14 kadın şairi alfabetik sıra ile ele almıştır. Bu ek daha sonra Ali Emiri Efendi tarafından tamamlanmıştır. * Diğer eserleri: Faizi Divanı, Leyla vü Mecnun, Sakiname. Aslen Kütahyalı olup, ailesi İstanbul'un Fethi'nden sonra İstanbul'a taşınmıştır. Evliya Çelebi'nin babası Mehmet Zilli Efendi, sarayda kuyumcubaşılık yapmıştır. Sarayda önemli bir mevkiye getirileceği bir sırada, kendi deyimiyle: 1630 yılının 10. Muharrem günü beyne'n-nevm ve'l-yakaza (uyku ve uyanıklık arasındaki bir rüyada) Muhammed bin Abdullah tarafından kendisine seyahat müjdelenmiş ve 50 yıllık seyahatine İstanbul'dan başlamıştır. Çelebi gezisi boyunca; Rumeli ve Anadolu'yu gezmiş, birçok savaşa katılmıştır. Gezdiği yerler arasında Teselya, Selanik ve Arnavutluk gibi Osmanlı İmparatorluğu'nun o dönemki sınırları içerisinde olan yerler de vardır. Seyahatname gezi içerikli bir kitap değildir, yer yer toplumsal eleştiriye de yer vermiştir. Örneğin kitapta yer yer: Yeniçeri ağası gece gündüz sarhoş bir haldeydi. Askerleri de onu örnek alıyorlardı. Kale sahipsiz kalmıştı. Osmanlı Devleti'nde iç karışıklıklar oluyordu.

17. Yüzyıl Klasik Türk Edebiyatı Nesir Yazarları Listesi

Riyazü'ş-Şuara

Zübdetü'l-Eş'ar

Zübdetü'l-Eş'ar

Bibliyografik eserler

Tarih eserleri

Kaynakça

Kaynaklar

Türkler

Osmanlı mimarisi

Orhan Veli Kanık

Karagöz ve Hacivat

Rusya

Kazakistan

17. Yüzyıl Klasik Türk Edebiyatı Nesir Yazarları Listesi