Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Iv. Paulus

Kısaca: IV. Paulus, asıl adı Gian Pietro Carafa, (28 Haziran 1476; Carpriglio, Abruzzi - 28 Haziran 1476, Roma), 1555-59 arasında papa. ...devamı ☟

IV. Paulus, asıl adı Gian Pietro Carafa, (28 Haziran 1476; Carpriglio, Abruzzi - 28 Haziran 1476, Roma), 1555-59 arasında papa. Soylu bir aileden gelen Carafa, amcası Kardinal Oliviero Carafa sayesinde kilise hiyerarşisinde yükseldi. Chieti piskoposu sıfatıyla Papa X. Leo'nun elçisi olarak İngiltere ve İspanya'ya gitti. 1524'te kendisine ait kilise mülklerini bırakarak, Thieneli Aziz Gaetano ile birlikte Teatinus tarikatını kurdu. Leo'dan sonraki papalara da danışmanlık eden Carafa, Papa III. Paulus'un kurduğu kilise reformu komisyonuna seçildi. 1518'de Brindisi başpiskoposu, 1536'da kardinal ve Napoli başpiskoposu oldu ve Roma Enkizisyonu'nun yeniden düzenlenmesinden sorumlu kılındı. Ödün vermez reformğuna ve papalığın üstünlüğü konusundaki abartılmış görüşlerine karşın, Kardinal Alessandro Farnese'nin etkisiyle 23 Mayıs 1555'te papa seçildi. Kutsal Roma-Germen imparatoru V. Karl'ın (Şarlken) vetosu bile görmezlikten gelindi. Ama Paulus'un uzlaşmaz yaklaşımı siyasal uygulamaya dönüşünce çatışmalar kaçınılmaz oldu. Paulus Habsburglara ve İspanyollara karşı duyduğu nefretle, onları Napoli'den atmak için Aralık 1555'te Fransa'yla ittifak kurdu. Böylece V. Karl ile İspanya kralı II. Felipe'ye karşı savaşı körükledi. İspanyolların Ağustos 1557'de Fransa'da Saint-Quentin'de zafer kazanmaları ve Alba dükünün Roma'ya doğru yürümesi Paulus'u İspanya'yla anlaşmaya zorladı. 12 Eylül 1557'de barış ilan edildiyse de Paulus İspanya'ya ve Habsburglara karşı düşmanlığı sürdürdü. Bu arada, Karl'ın tahttan feragat etmesini ve kardeşi I. Ferdinand'ın tahta geçmesini (1558) onaylamayı reddetti. Paulus, Luthercilik ile Katolikliğin Almanya'da yan yana yaşaması yönündeki ilk anlaşma olan Augsburg Barışı'nı (1555), heretiklik suçlamasıyla mahkum etti. Pualus, Anglikan ayrılıkçılığı olayında beceriksizlik gösterip kırıcı davrandı. Fransa ile Habsburglar arasındaki gerginliği gidermeye çalışan Canterbury başpiskoposu Kardinal Reginald Pole'a karşı cephe aldı. Heretiklik suçlamasıyla Pole'u Roma'ya çağırdı. Bu çatışma ancak İngiltere kraliçesi I. Mary'nin müdahalesiyle yatıştı. İngiltere'de manastırlara ait toprakların geri verilmesinde ısrar ederek ve I. Elizabeth'in İngiltere tahtı üzerinde hak iddialarını kendisinin onayına sunmasını isteyerek, bu ülkede de Protestanlığın zaferini kolaylaştırdı. Paulus 1552'de ara verilen Trento Konsili'ne güvenmediği için yeniden toplamadı; bunun yerine, kurduğu komisyonlar aracılığıyla reform etkinliklerini sürdürdü. Roma'da din adamlarının neden olduğu birçok yolsuzluğu önledi, başıbozuk papazları disipline soktu, papalık sarayında daha sıkı ekonomik önlemler uyguladı. Roma Enkizisyonu Paulus'un yönetiminde bir terör hareketi başlattı. Yahudilerin Reform hareketi içinde etkin oldukları yönündeki kaygıyı sonuna kadar götüren Paulus 1555'te Roma'daki gettoyu kurdu. Yahudilerin kimliklerini belirten rozetleri takmalarını zorunlu kıldı ve Hıristiyanlardan kesinlikle ayrı yaşamaları için önlemler aldı. Böylece yol açtığı çatışmalar reformcu amaçlarının tam karşıtı sonuçlar doğurdu.

Kaynaklar

* Bu maddenin yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition ve Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi'ndeki IV. Paulus maddelerinden yararlanılmıştır.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.