Olayların gelişimi
9 KasımŞemdinli'de eski PKK'lı Seferi Yılmaz'a ait kitapçı bombalanmış, bir kişi ölmüş, bombayı attığı öne sürülen bir kişinin sığındığı otomobil halk tarafından durdurulmuş ve içindeki üç kişi tartaklanarak polise teslim edilmiştir. Zanlılar emniyetten olduklarını iddia etmiş ve bu üç kişinin serbest bırakıldığı iddiası üzerine Şemdinliler sokaklara dökülmüş ve polis noktası ateşe verilmişti. Otomobilde keşif yapan savcı ve CHP Hakkari Milletvekili Esat Canan'ın üzerine de ateş açılmış, bir kişi de burada ölmüştür.
10 Kasım Ertesi gün büyük bir gösterici grubu şehir girişindeki polis kontrol noktasını yerle bir etmiş, saldırı sırasında polislerden birinin o sırada DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar'ı arayarak, "müdürüm kurşun yağmuru altındayız. Bize sahip çıkın" demesi ve Ağar'ın olayı askeriyeye bildirmesi sonucu olaydan 2 saat sonra bir komando takımı olaya müdahale ederek polisleri kurtararak izinsiz göstericileri dağıtmıştır. Hürriyet Gazetesi-Almanak 2005
10 Kasım 2005 günü sabah erken saatlerde Yüksekova-Şemdinli karayolu 22 km.'den itibaren Jandarma ilçe girişini kapatmış ve gelen araçlara ilçeye girişin ve çıkışın yasaklandığını bildirilmiştir.
İlçeye girişte sağ tarafta bulunan polis kontrol noktasının boş olduğu ve köz haline gelmiş çokça odun yığınının halen yanmakta olduğu, hemen yanında aynı büyüklükte ikinci bir ateşin yanmakta olduğu, ateş etrafında kimsenin olmadığı, ateşin içerisinde makineli silah tablasının bulunduğu ve kısmen yanmış olduğu, yolun ortasında bir araç mazot deposunun bulunduğu gözlenmiştir. 'Şemdinli Olayları' İnceleme Raporu
15 Kasım Türkiye Büyük Millet Meclisi, Şemdinli olayları hakkında soruşturma açılmasını kararlaştırdı.
Ancak, Şemdinli'deki olayları araştırmak üzere kurulan Meclis Araştırma Komisyonuna ifade veren Mehmet Ali Altındağ'ın ifadesinin Komisyon Başkanı tarafından Van Cumhuriyet Başsavcılığı'na göndermesiyle bir hukuk skandalı ortaya çıkmış ve konu kamuoyu önünde uzun süre tartışılmıştır. TBMM:Bülent Arınç'ın basın açıklaması
Raporlar
MİT ve Jandarma İstihbarat Teşkilatı raporlarına göre bu olay PKK yandaşlarının bomba yapımı sırasında bombanın ellerinde patlamasıdır. Olay yerinde bulunan görevliler ise derin devletin değil askeriyenin personelidir. Susurluk ile arasındaki fark ise Susurlukta yakalanan silahların ruhsatsız silahlar, Şemdinli'de yakalanan silahların ise TSK'ya ait olmasıdır.Ayrıca JİT başkanı Mehmet Çörten PKK'nın Fransa'daki gibi sokak eylemlerine girişeceğini bu olayların bunların provası olduğunu belirtmiştir.
Kişiler
Ferhat Sarıkaya Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya hazırladığı iddianame ;"KKK Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Van Asayiş Kolordu Komutanı Korgeneral Selahattin Uğurlu ile Hakkari Dağ ve Komando Tuğay Komutanı Tuğgeneral Erdal Öztürk" haklarında "Büyükanıt'ın Diyarbakır 7. Kolordu Komutanı olduğu dönemde suç işlemek için çete kurdukları, hatta bu çetenin Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan'ı öldürdüğü, ... vb" iddialarını taşımaktadır.
Seferi Yılmaz PKK'nın Şemdinli'ye ilk baskını yapan ekibinin içinde yer almış, yargılanmış ve 15 yıl ceza almıştır. Cezaevinden çıktıktan sonra, örgütle bağı kopmamıştır. Cezaevinden çıktıktan sonra DEHAP ve yeni kurulan DTH'de aktif siyaset yapmıştır.
Hukuki Süreç
Hukuki Değerlendirmeler
- Olayın ROJ TV tarafından anında dünyaya (görüntülü olarak) duyurulması, terör örgütü mensuplarının birbirleriyle 9-15 Kasım 2005 tarihleri arasında yaptıkları telefon görüşmeleri (Hürriyet Gazetesi 12, 13 Mart 2006) kafalarda soru işareti bırakmaktadır.
- TBMM'de Şemdinli Olaylarını Araştırma Komisyonu kurulması yasal değildir. Anayasa'nın 98/3. maddesine göre; " Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibarettir." Yargıya intikal eden konularda, meclis araştırması yapılamaz. Adalet Bakanı Cemil Çiçek yaptığı açıklamada bunu açıkça ifade etmiştir. TBMM, İçtüzük-Md.-23-34 ve 35
Hukuki Hatalar
- Van ve Hakkari Cumhuriyet Başsavcılıklarının, soruşturmaları Mehmet Ali Altındağ'ın ifadelerine dayanmaktadır. Mehmet Ali Altındağ olay anında Şemdinli'de olmadığını söylediğine göre; tanık olamaz.
- Savcı Ferhat Sarıkaya Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun 157. maddesinde düzenlenen "soruşturmanın gizliliği" hükmünü ihlal etmiş, İddianamesini Sıvacıoğluna ve basına göndermiştir. Kanunun bu hükmüne göre; "soruşturma evresinde usul işlemleri gizlidir." Yine Kanunun 174. maddesine göre; "Mahkeme, iddianame ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren 7 gün içinde iddianameyi iade edebilir." Savcı Sarıkaya, iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilip edilmediğini beklemeden, konuyu Sıvacıoğluna ve basına taşımıştır.
- Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün 1 Ocak 2006 tarih ve 23 sayılı Genelgesine göre Generaller hakkında işlem yapılabilmesi için; "Evrak Genelkurmay Başkanılığına gönderilir." Genelkurmay Başkanlığı 353 Sayılı Kanun'a göre gereğini takdir eder. Oysa Savcı Sarıkaya, iddialarını mahkeye taşımıştır. İddiaları vasıflandırmak suretiyle, görev ve yetkisini aşmıştır.
Yaşar Büyükanıt ile ilgili iddialar
Savcı Sarıkaya, Büyükanıt'ı şunlarla suçlamıştı:- Ali Kaya için, "Tanırım, iyi çocuktur" sözleriyle adli yargıyı etkilemeye teşebbüs.
- Diyarbakır'da 7. Kolordu'da görev yaptığı dönemle ilgili olmak üzere, suç işlemek için örgüt kurmak.
- (İşadamı M. Ali Altındağ'ın ifadesini esas alarak), sahte belge düzenlemek.
- Görevi kötüye kullanmak.
Yaşar Büyükanıt ve diğer komutanlar hakkındaki iddialar, Büyükanıt'ın Diyarbakır'da görev yaptığı döneme aittir. Ceza Muhakemeleri Kanunun 12. maddesine göre; "Davaya bakmak yetkisi, suçun işlendiği yer mahkemesine aittir." Başka bir ifade ile savcılıkların ve mahkemelerin yetkisi, mülki idare ile sınırlıdır. Konu ile ilgili olarak "Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı yetkilidir." Savcı Sarıkaya'nın evrakı "Yetkisizlik Kararı" ile Diyarbakır'a göndermesi gerekirdi.
Genelkurmay Genel Sekreterliği, Şemdinli olayları nedeniyle, Van Başsavcılığı'nca orgeneral Büyükanıt ve bazı subaylar hakkında soruşturma açılması talebine ilişkin dosyayla ilgili olarak, Genelkurmay Başkanlığı'nın resmi internet sitesinden yapılan açıklamada şöyle denilmiştir:
Kasıtlı hazırlanmış
Kamuoyunda 'Şemdinli iddianamesi' olarak bilinen konuda Van Başsavcılığı tarafından hazırlanan iki adet dosya 13 Mart 2006'da Genelkurmay Başkanlığı'na ulaştırılmıştır. Genelkurmay Başkanlığı'nın 8 Mart 2006 tarihinde yaptığı teknik açıklamada belirtilen yasal mevzuat çerçevesinde anılan iki dosyadaki iddia, ihbar, şikayet ve değerlendirmeler incelenmiş ve aşağıdaki sonuçlara varılmıştır. Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs olduğu iddia edilen ve kamuoyu tarafından çok iyi bilinen ifadenin, hüküm kurmak amacıyla kasıtlı olarak sadece bir bölümünün dikkate alındığı görülmüştür. İfadenin tamamı dikkate alındığında hükmün öngördüğü kastın olmadığı açıkça anlaşılmaktadır
Siyasi değerlendirmeler
- CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Şemdinli olayları iddianamasinde yer alan, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'a ilişkin iddiaları, orduya karşı darbe girişimi olarak nitelendirmiştir.
- Mehmet Ali Altındağ'ın şimdi ortaya çıkıp, Yaşar Büyükanıt Paşa'yla ilgili iddialarda bulunması anlamlıdır. Neden bugün ? Yaşar Büyükanıt Paşa'nın Genelkurmay Başkanı olmasının önünü kesmek isteyenlerin bir oyunu olabilir mi?
Sonuçları
Şemdinli davası sanıkları Astsubay Başçavuş Ali Kaya ile Özcan İldeniz'e, 39 yıl 5 ay 10 gün hapis cezası verildi.Dosya şu an Yargıtayda henüz kesinleşmedi.Mahkeme heyeti, Veysel Ateş'in avukatının olmadığı gerekçesiyle duruşmayı erteledi.
Heyet, Veysel Ateş'in dosyasını ayırarak karar verecek.
Davanın iddianamesini hazırlayan savcı(Ferhat Sarıkaya) meslekten men edilmiştir.
Kara Kuvvetleri KomutanıYaşar Büyükanıt Genelkurmay Başkanı olmuştur.
İlgili maddeler
- Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Hakkında Kanun
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
- Hakkari Dağ ve Komando Tugayı
- Milli İstihbarat Teşkilatı
- Derin Devlet
- Demokratik Halk Partisi
.jpg)
.jpg)
.jpg)