Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Yaşayan Fosil

Kısaca: Yaşayan fosil, kladistikte (canlıların sınıflandırılmasında) tür olarak benzer görünen ya da sadece fosillerde görünen ve geriye başka da yaşayan akrabalar bırakamamış canlı organizmalara tanımlamak için kullanılan gayri resmi bir tanımdır. Bu türler büyük kitlesel yok oluşlardan kurtulmuş ve canlılar sınıflandırmasında genel olarak diğer türlerden daha düşük taksonomik çeşitliliğe sahip olan canlılardır. Olası bir genetik tıkanmadan sonra birçok yeni türler oluşturabilmiş ve başarılı şekilde ya ...devamı ☟

Yaşayan fosil, kladistikte (canlıların sınıflandırılmasında) tür olarak benzer görünen ya da sadece fosillerde görünen ve geriye başka da yaşayan akrabalar bırakamamış canlı organizmalara tanımlamak için kullanılan gayri resmi bir tanımdır. Bu türler büyük kitlesel yok oluşlardan kurtulmuş ve canlılar sınıflandırmasında genel olarak diğer türlerden daha düşük taksonomik çeşitliliğe sahip olan canlılardır. Olası bir genetik tıkanmadan sonra birçok yeni türler oluşturabilmiş ve başarılı şekilde yayılım göstermiş olan canlı türleri "yaşayan fosil" olarak tanımlanamayacak derecede başarılı oldukları kabul edilir. Bunun yanında "yaşayan fosil" olarak tanımlanan türlerin yapı planları çoğu zaman milyonlarca yıl içinde ancak çok az değişirek günümüze kadar gelmiş oldukları kabul edilir. Gayri resmi bir tanım olan yaşayan fosil teriminin yanıltıcı tarafı , bu canlıların milyonlarca yıl önce fosilleşmiş olan ön atalarından bugüne kadar hiçbir şekilde evrim geçirmemiş olduklarının ve günümüzde yaşayan örneklerinin fosil bulgulardaki örneklerle tamamen uyuştuğunun sanılmasıdır. Yaşayan fosiller de zorunlu olarak evrimsel değişiklikler geçirmişlerdir. Buna örnek olarak, bulunan Coelacanth balık fosilleri bir zamanlar kıyılarda ve sığ denizlerde yaşayan bir canlı türü iken, günümüzde bu balık sadece derin denizlerde yaşayan ve bu ortama uyum sağlamış bir canlı türüdür. Bunun yanında evrim, pratik olarak sürekli hücresel ve moleküler biyolojik seviyede de baş gösterdiği için fosillerde her zaman bu incelenemez. Bu nedenle "yaşayan fosil" tanımı daha ziyade canlıların morfolojik yapı planları ile ilişkilidir. Örnekler Gayri resmi bir tanımlama ile "yaşayan fosil" olarak adlandırılan bazı türlere örnekler:

Bakteriler

*Stromatolitler, mavi-yeşil algler olarak bilinen siyanobakteri gibi mikroorganizmaların biyofilmlerinin tortu tanelerinin bir araya gelip yapışması, birikmesi ve donması ile sığ sularda oluşan genişleme eğilimli katmanlı yapılar.

Bitkiler

*Amborellaceae – muhtemelen çiçekli bitkilere en yakın olan ve Yeni Kaledonya'da yaşayan bir bitki *Araucaria araucana – Maymun çıkmazı ağacı veya Şili arokaryası *Sikad - Tropik bölgelerde yetişen bir tür karsinojenik etkili palmiye *Ginkgoaceae - Mabed ağacı *Equisetaceae - Kırkkilit Otu *Metasequoia - Tek evcikli, büyük ve hızlı büyüyen ağaç (Servi, ardınç ve sedir) *Sciadopityaceae - Sciadopityaceae tip ve tek cins ağaç *Liquidambar - Amerikan bademi *Psilotaceae - Alt eğrelti otunun oluşturduğu küçük aile *Welwitschia - Meryem ana eli *Wollemia - Uzun ve yaprak dökmeyen ağaçlar (Örnek: Kauri, Orman çam ağacı)

Mantarlar

*Neolecta - Askomiçes sınıfından bir mantar cinsi

Hayvanlar

*Omurgalılar **Memeliler ***Yerdomuzu (Orycteropus afer) ***Amami tavşanı (Pentalagus furnessi) ***Cüce geyikgiller (Tragulidae) ***Kıbrıs faresi (Mus cypriacus) ***Fil sivri fareleri (Macroscelidea) ***Koala (Phascolarctos cinereus) ***Laos kaya faresi (Laonastes aenigmamus) ***Iriomote kedisi (Prionailurus iriomotensis) ***Chiloé keseli sıçanı (Dromiciops gliroides) ***Tek delikliler (Ornitorenk ve Dikenli karıncayiyengiller) ***Okapi (Okapia johnstoni) ***Küçük panda (Ailurus fulgens) ***Dev panda (Ailuropoda melanoleuca) ***Sumatra gergedanı (Dicerorhinus sumatrensis) **Kuşlar ***Yeni Zelanda çit kuşu (Acanthisittidae)- yaşayan 2 canlı türü kalmıştır, yakın bir zaman önce birkaç türün nesli tükenmiştir. Ötücü kuşların başka bir soyu. ***Geniş gagalı sapayoa (Sapayoa aenigma) - yaşayan bir canlı türü kalmıştır. Tyranni cinsi ötücü kuşların başka bir soyu. ***Bıyıklı baştankara (Panurus biarmicus) - yaşayan bir canlı türü kalmıştır. Passerida veya Sylvioideaların başka bir soyu. ***Fare kuşları (Coliidae) - 2 genus içinde yaşayan 6 türü kalmıştır. Neoaveların başka bir soyu. ***Hoatzin kuşu ( (Opisthocomus hoazin)) - yaşayan bir canlı türü kalmıştır. Neoaveların başka bir soyu. ***Saksağan kaz (Anseranas semipalmata) - yaşayan bir canlı türü kalmıştır. Kazsıların başka bir soyu. ***Kariyama (Cariamidae) - yaşayan 2 canlı türü kalmıştır. Cariamaeların başka bir soyu. ***And kondoru (Vultur gryphus) ve Kaliforniya kondoru (Gymnogyps californianus), Yeni Dünya akbabalarının yaşayan 2 üyesidir. **Sürüngenler ***Aligatör kaplumbağası (Macrochelys temminckii) ***Timsahlar (Timsahgiller, Hint gavyali ve Alligator ***Yeni Gine kaplumbağası (Chelydra serpentina) ***Tuatara (Sphenodon punctatus ve Sphenodon guntheri) **Amfibiler ***Dev kuyruklu kurbağa (Cryptobranchus ve Andrias) ***Mor kurbağa (Nasikabatrachus sahyadrensis) **Taşemengiller ***Kuzey Brook Lamprey balıkları (Ichthyomyzon fossor) Tarih Bu terim, Charles Darwin tarafından türetilmiş ve Türlerin Kökeni adlı kitabında Ornithorhynchus’dan(Ornitorenk) ve Lepidosiren’den(Güney Amerika Akciğerlibalığı) bahsedildiğinde ortaya atılmıştır.

Kaynakça

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Fosil yakıt
3 yıl önce

Fosil yakıt veya mineral yakıt, hidrokarbon ve yüksek oranlarda karbon içeren doğal enerji kaynağı. Kömür, petrol ve doğalgaz; bu türden yakıtlara başlıca...

Fosil yakıt, Benzin, Biyoyakıt, Buhar, Doğal gaz, Elektrik, Enerji, Enerji santralleri, Gaz, Hidrokarbon, Jeneratör
Fosil
3 yıl önce

Fosil, yer kabuğunun en üst bölümünü oluşturan tortul kayaçların çoğunda, bazen iyi korunmuş, bazen de erozyon ve sedimantasyon sırasında tahrip olmuş...

Fosil, Canlı, Tarih, Arkeoloji
Mesothelae
7 yıl önce

Mesothelae, ikisi fosil 3 familya ve yaşayan 5 cinste toplam 87 türden oluşan örümcek alt takımı. Örü memeleri 4 çift (bazılarında 1 çift) olup karnın...
Fosil primatlar listesi
3 yıl önce

Fosil primatlar listesi soyu tükenmiş olan primatların fosil kayıtlarından oluşan bir listesini içerir. Primatların genellikle muhtemelen böcek ve meyve...
Paleontoloji tarihi
6 yıl önce

Paleontoloji tarihi; yaşayan organizmaların geride bıraktıkları fosilleri inceleyerek dünyadaki yaşamın geçmişini anlamaya yönelik yapılan çalışmaların...
Cricetidae
3 yıl önce

Şu anda beş tane yaşayan alt familya içerir, yaklaşık 112 canlı cins ve 580 tür: Arvicolinae Cricetinae Democricetodontinae † (fosil) Neotominae Sigmodontinae...
Pakicetus
3 yıl önce

eden en eski balina olarak tanımlar. En yakın yaşayan akrabası bir çift toynaklı olan su aygırı'dır.   Fosil örneklerininin kafatası boyutlarına ve daha...
Burgess Şeyli
6 yıl önce

(İngilizce: Burgess Shale), dünyanın en ünlü fosil alanlarından biri olup türünün en iyi örneğidir. Bu fosil alanı, fosillerin özellikle yumuşak parçalarının olağanüstü...