Türkçe Bilgi: XI. Konstantin Paleologos

XI. Konstantin Paleologos (Yunanca: Κωνσταντίνος ΙΑ' Δραγάσης Παλαιολόγος,(Sırpça): Konstantin Paleolog Dragaš/ Константин Палеолог Драга, 8 Şubat 1405, Mistra - 29 Mayıs 1453, İstanbul), 1449-1453 arasında imparatorluk yapmıştır ve son Roma (Bizans) imparatorudur. II. Manuel ile Makedonyalı Sırp Hanedanı Dragas'ın üyelerinden Helene'nin sekiz çocuğundan dördüncü oğluydu. İstanbul'un Fethi sırasında ölmüştür. == Yaşamı Mora despotu Konstantin Mistra, Mora'da doğmakla beraber çocukluğunu Konstantinopolis'de geçirdi. 1437–1440 döneminde Bizans İmparatoru olan kardeşi VIII. Yannis Paleologos İtalya'da Floransa Konseyinde Katolik ve Ortodoks Kiliselerinin birbirine bağlanmasi için müzakerelerde bulunmakta iken Konstantin Konstantinopolis'de taht naipliği görevinde bulundu. Ekim 1443'te merkezi Mistra olan Mora Despotluğu görevini atandı. Babası II. Manuel Paleologos Mistra'yı bir Bizans dinsel ve kültürel merkezi yapmak için çalışmıştı ve Konstantin de bu politikayı devam ettirdi. Yine babasının başlattığı Korint Kıstağında Mora'yı ayıran eski klasik Altı Millik Sur (Heksamilyon)'un devamlı tamirli bulunması ve kontrol altına alınması siyasetini de devam ettirdi. 1446'da Osmanli Devleti aleyhine Hünyadi Yanoş komutası altında Macar ve Sırp hükümdarlarının dahil oldukları büyük bir Haçlı ordusu Balkanlardan geçmiş; Niş önünde Osmanlı Rumeli eyalet ordularını yenmiş ve Bulgaristan'tan geçerek Varna'da Karadeniz kıyısına varmıştı. Osmanlı devletinin bu zafiyetinden istifade etmek isteyen Mora Despotluğu hemen Korint Kıstağını ordularıyla geçerek Atik yarımadasına, özellikle Tebai ve Atina'ya, saldırıp bu şehirleri ve etrafındaki arazileri ellerine geçirdilar. Buraları Latin İmparatorluğu kalıntılarından Atina Düklüğü idaresi altında idi ve Floransa asıllı Atina Dükü II. Nerio Acciajouli Osmanlı Devletine yıllık tazminat ödeyen vasal bir hükümdar statüsü tasşıyordu. Bununla yetinmeyip Arnavutluk'a kadar uzanan bir akın da yapmışlardı. En son olarak Delfi civarını ele geçirmişlerdi. Tekrar Osmanlı ordusu komutanlığına çağrılan II. Murad, hemen bir ordu ile Haçlılar üzerine yürüyüp, 10 Kasım 1446'da Varna Savaşı'nda galip gelmiş ve Haçlı ordusunu ortadan silmiş ve Macar Kıralı, Papa temsilcisi Kardinal gibi Haçlı Seferi idarecileri bu savaşta ölmüşlerdi. Mora despotlarının bu istifadeci tutumlarına çok kızan II. Murad Varna Savaşından hemen sonra mevsimin geçliğine bakmadan bir Mora seferine girişmiştir. Varna'da galip gelen 50.000-60.000 kişilik ordu ile Atina üzerinden Mora'ya yürümüş ve Mora kuvvetlerini Korint kıstağı'daki yeniden pekiştirilmiş Heksamilyon surları arkasına püskürmüştür. Konstantin bu surların Osmanlıları dururacağını sanmaktaydı. Fakat II. Murad'in Osmanlı ordusu elinde bulunan yeni bir silahdan habersizdi. Bu yeni, neredeyse hiç bilinmeyen bu silah, uzun toplardı. 27 Kasım 1446de Korint Kıstağı'na yetişen Osmanlı ordusu ellerindeki uzun topları kullanarak 10 Aralık'ta Heksimilyon surlarını yerle bir etmeyi başarmıştı. Mora Despotu olan Konstantin hemen geçilmez sandığı Mora'nın dağlık bölgelerine kaçtı. Mevsimin geçligi ve havanın soğukluğu dolayısyla Osmanlı ordusu Mora'yı fetih etme harekatına geçmeyip; iki koldan Mora içlerine akın yapılmış ve önemli miktarda ganimet ve esir toplanıp ordu Mora'dan geri çekilmiştir.

İmparatorluk dönemi

Kardeşi VIII. Yannis'in 1448'de varis bırakmadan ölmesi üzerine Konstantin ve kardeşi Demetrios Paleologos arasında kimin imparator olacağı hakkında bir uyuşmazlık çıkmıştır. Demetrios babasının Floransa Konseyinde vardığı Ortodoks ve Katolik kiliselerinin Papa'nın liderliği altında birleştirilmesi hakkındaki anlaşmanın aleyhinde olanlar tarafından tutulmakta; geçici taht naibi olan anneleri İmparatoriçe Helana ise Konstantin'i tutmakta idi. Her iki taraf da, yıllık tazminat verip vasalı oldukları Osmanlı Sultanı II. Murad'in bu uyuşmazlığı halletmesini kabul etti. II. Murad Konstantin'in Bizans İmparatoru olmasını kabul etti. 6 Ocak 1449'da Konstantin, XI. Konstantin Paleologos Drageses adı ile, Mistra'da imparator olarak ilan edildi ve taç giydirildi. Ortodoks Kilisesi patriği'nin bulunmadığı ve Konstantinopolis'de yapılmayan bir taç giyme töreni o vakte kadar hiç görülmemişti. Bizans'ın gücü o kadar küçülmüştü ki İmparatoru başkentine taşıyacak Bizans donaması gemisi bulunmuyordu ve Konstantin 11 Mart 1449'da bir Katalan gemisi ile başkentine varabildi. II. Murad 1451'de ölünce 19 yaşındaki oğlu II. Mehmed ikinci defa Osmanlı Devleti Sultanı oldu. Yeni Sultan'in tahta geçmesi zamanındaki zayıf anını yakalamak isteyen XI. Konstantin, padişah çocuğu olan ve İstanbul'da bir yıllık haraç karşılığı tutulan Orhan'ın eğer II. Mehmed yıllık haracı ikiye katlamazsa serbest bırakılacağını bildirerek tehditte bulundu.

İstanbul kuşatması ve fethi

Konstantin Fatih Sultan Mehmet'e elçiler ile hediyeler ve hazineler göndermişsede sultanın fikrini değiştirememiştir. Fatih Sultan Mehmet'in nisan 1453'te başlattığı son kuşatma karşısında Konstantinopolis'i savunabilmek için Ortodoks Kilisesi'nin Roma'ya bağlılığını kabul ederek Batı'nın desteğini kazanmaya çalıştıysa da sonuç alamadı. Kaybedileceği kesin gibi görünen savaşta, teslimiyeti seçmesi durumunda saygı görmesi muhtemel olmasına rağmen direnmeyi seçti. 29 Mayıs 1453'te surları aşan Osmanlı askerleriyle çarpışırken öldürüldü. Cesedinin bulunup bulunmadığı tartışma konusudur. Bazı kaynaklar sadece imparatorların giyme hakkı olan mor renkli çizmelerinden tanınan cesedinin ölü askerlerinin arasında bulunduğunu bildirirler. Resmi Doğu Ortodoks Kilisesi haricinde bulunan bazı Ortodoks kiliseleri ve Rum-Katoliki kilisesi kendisini "şehit ()" ve "aziz" olarak ilan etmişlerdir. Bazı Yunanlılar ve Rumlar arasında hayatı, ölümü ve gelecek hakkında mantık dışı teoriler ve inançlar da bulunmaktadır. ==İmparator Konstantin'in ölümünden sonra ailesi== İmparator Konstantin Paleologos'un mensup olduğu Paleologos hanedanı Mora ve Atina despotlukları ile aşırı yakındı. Onursal ve Temsili olarak Paleologos Hanedanı lideri Mora Despotu sayılırdı. İmparator Konstantin ölünce Paleologos hanedanının tüm mensupları, İmparator'un eşleri, çocukları, kardeşleri, hizmetçileri, görevlileri ve onların aileleri, İstanbul'daki soyluların bir kısmı ve aileleriyle birlikte Paleologos Hanedanı Mensupları sıfatıyla Mora ve Atina ya kaçtılar. Mora ve Atina'nın Bizans hayranlığı ve İmparator Konstantin'in soyuna olan saygıları sayesinde Paleologos hanedanı burda ev, tarla, küçük ve büyük baş hayvan, köle ve para sahibi oldular. Mora ve Atina'dan sonra Paleologos Hanedanı Olimpos, Teselya ve Epir'e ardından tüm Yunanistan'a yayılarak Yunanistanda yaşayan Yunan, Sırp, Macar, Makedon, Bulgar, Slav ve Rum milletlerini Bizanslaştırma politikasıyla Bizansa benzetti ve Yunanistan üzerinde adeta yeni bir Bizans İmparatorluğu kurdu. Çok geçmeden II. Mehmed ve II. Bayezid fetihleri ile Yunanistan Osmanlı egemenliğine girdi. Yunanistan Milletlerinin bir kısmı Müslüman oldu bir kısmı ise Hristiyan olarak kaldı ama Bizans kültürü ve yaşam tarzı yaklaşık 30 yıllık bir süreçte Yunanistan üzerine oturdu. Sonuç olarak Yunan kültürünü neredeyse kökünden değiştirdi. Paleologos Hanedanı'nın bir kısmı ise hala hayatadır. Fetihten sonra imparatorun kızkardeşinin oğlu devşirme olarak Osmanlı sarayına kabul edilmiş ve başarılı bir asker olarak Kaptan-ı derya Mesih Paşa olarak anılmıştır. == Dipnotlar == == Ayrıca bakınız == * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları

Dış kaynaklar

* Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.156-182

Kaynaklar

Vikipedi

Xi. Konstantin Paleologos

Xi. Konstantin Paleologos Hakkında Detaylı Bilgi

İmparatorluk dönemi

İstanbul kuşatması ve fethi

Dış kaynaklar

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar