Theodora Komnene | başlık = Kudüs Kralının Karısı | resim = | altyazı = | hüküm süresi = 1158-1162 | tahta geçmesi = | diğer ünvanları = | tam adı = Theodora Komnene | önce gelen = | sonra gelen = | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = III. Baldwin | eş 2 = | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = Aleksios Komnenos İrene Komnene | hanedan = Komnenos Hanedanı | resmi marşı = | babası = İsaakios Komnenos | annesi = İrene Synadene | doğum tarihi = yaklaşık 1145 | doğum yeri = | ölüm tarihi = ? | ölüm yeri = | defin tarihi = | mezar yeri = |}} Theodora Komnene ya da Comnena (, Theodōra Komnēnē}}) (d. yaklaşık 1145), Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos'un yeğeni, Kudüs Kralı III. Baldwin'in karısı. Aile sebastokratōrİsaakios Komnenos ile ikinci karısı İrene Synadene'nin kızıdır. Babası İsaakios, Bizans İmparatoru II. Yannis Komnenos ile Macaristanlı İrene'nin oğludur. Babasının erkek kardeşi İmparator I. Manuel Komnenos'tur. Kudüs Kralının karısı olduğu dönem III. Baldwin Kudüs Krallığının kontrolünü naip olan annesi Kudüslü Melisende'den 1153 yılında aldığı zaman bekardı. Fakat yaklaşık 1157 yılında en zengin ve güçlü komşusu Bizans İmparatorluğu'ndan bir eş aramaya başladı. Bizans ile müttefik olmanın en büyük düşmanı Suriye Kralı Nureddin Mahmud Zengi'ye karşı askeri yardım ve ihtiyaç duyduğu parayı sağlayacağını umut ediyordu. Nasıra Piskoposu Toronlu II. Humphrey, Attard, Joscelin Piscellus ve William de Barris, evlilik görüşmeleri için Konstantinopolis'e gönderildi. Elçiler neredeyse bir yıl kaldılar ama sonuçta Theodora'nın Baldwin'in karısı olmasına karar verildi. O zaman 12 ya da 13 yaşındaydı ama güzelliği ile tanınıyordu. Çeyizi 100,000 Bizans parasıydı. Bu çeyizin yanında, Tyreli William'a göre, parlak düğün elbiseleri 14,000 Bizans parası ediyordu. Baldwin ise çeyiz olarak eğer çocuksuz ölürse Akka'ya sahip olma hakkı verdi. Elçiler, Kudüs'e Eylül 1158 tarihinde Theodora ile geri döndüler. Henüz Kudüs Latin Patrikliği kutsanmadığı için, evliliği Antakya Latin Patriği kıydı. Baldwin, daha önce uçarı bilinen hayatını terk ederek, sadık bir koca oldu. Evlilik, kısa ve çocuksuz bitti. Baldwin, birkaç yıl sonra 1162 yılında, Theodora'yı 17 yaşında dul bırakarak öldü. Theodora, söz verildiği gibi Akka'yı aldı. I. Andronikos Komnenos'un metresi olduğu dönem 1166 yılında, Theodora'nın babasının kuzeni Andronikos krallığını ziyaret etti ve kendisine Baldwin'in erkek kardeşi ve ardılı I. Amalric tarafından Beyrut lordu ünvanı verildi. Andronikos, Theodora'yı Beyrut'a davet etti ve ikisi Şam'a kaçtılar. O sırada Andronikos zaten evliydi ayrıca Prens Antakyalı II. Bohemund'in kızkardeşi Philippa ve I. Manuel Komnenos'ın karısı Antakyalı Maria ile de gönül ilişkisi vardı. Onun bu davranışlarını onaylamayan Manuel'in kendisini cezalandırmasından kaçıyordu. Akra I. Amalric'e geri döndü, I. Amalric, bir başka Bizans prensesi Maria Komnene ile evlenerek imparatorlukla müttefikliğine devam ettirdi. Şam'da Nureddin Mahmud Zengi'nin sarayında Aleksios ve İrene isimlerinde iki çocuk sahibi oldular, Andronikos bu sırada aforoz edilmişti. Çift ayrıca Bağdat'a, sonra Paphlagonia kalesi lordluğu ünvanı alacağı Anadolu Selçuklu Devleti'ne de gittiler. Oradan Karadeniz kıyısına geldiler. Komnene sülalesinin ortaya çıktığı yer olan Ünye (o zamanki Oinaion) civarındaki bir kaleye yerleştiler. Andronikos'un kalede bulunmadığı bir gün Bizans Trabzon theması valisi kaleye bir baskın verdi ve Teodora ve iki çocuğunu esir alıp Konstantinopolis'e gönderdi. Manuel, Andronikos'un tekrar Bizans'a bağlanması için yem olarak onları Konstantinopolis'te tuttu. Gerçekten Andronikos 1180 yılında teslim olup Konstantinopolis'i ziyaret edip Manuel'e bağlılığını bildirdi. Konstantinopolis'e 1182 yılında nihayi olarak dönmüş ve 1183 yılında imparator olmuştur. Bu dönemde Theodora ile ilişkisinin devam ettiğine dair kanıt yoktur. Kızı İrene, Manuel'in metresi Theodora Vatatzina'dan olma gayrımeşru çocuğu Aleksios ile evlendi. Ayrıca gene bu dönemde Andronikos'u Ermenilerin elinde esir olan Isauria'nın eski Bizans valisi yeğeni İsaakios'un salı verilmesi için fidye ödemeye razı etti. Ancak Andronikos bu karardan sonra İsaakios'un isyan edip Kıbrıs'ı ele geçirmesi nedeniyle pişman oldu. K. Varzos, Theodora Komnene ve Theodora Vatatzina'nın Andronikos'a karşı komplo kurduklarını iddia eder, ancak bu konuda yeterli delil yoktur. Theodora'nın sonraki hayatı hakkında bilgi yoktur. Adaşları Aynı dönemde iki tane Theodora Komnene daha vardır: # Theodora Komnene (Ölüm 2 Ocak 1184), II. Yannis Komnenos'un oğlu Andronikos Komnenos'un kızı, II. Henry Jasomirgott ile evlendi, aralarında Avusturya Dükü V. Leopold olan üç çocukları oldu. # Theodora Komnene, Prens Antakyalı III. Boemondo'nun karısı ve Kudüs Kralının karısı Maria Komnene'nin kızkardeşi. Çocukları Andronikos'dan iki çocuğu olmuştur: * Aleksios Komnenos * İrene Komnene.
Kaynaklar
*Tireli William, A History of Deeds Done Beyond the Sea, trans. E.A. Babcock and A.C. Krey. Columbia University Press, 1943. *Bernard Hamilton, "Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem", in Medieval Women, edited by Derek Baker. Ecclesiastical History Society, 1978. *Steven Runciman, A History of the Crusades, vol. II: The Kingdom of Jerusalem. Cambridge University Press, 1952. *O City of Byzantium, Annals of Niketas Choniatēs, trans. Harry J. Magoulias. Wayne State University Press, 1984. *K. Varzos, Ē genealogia tōn Komnēnōn (Thessalonica, 1984) vol. 2 pp.327–346.
