- Sansarlar (Mustelinae)
- Porsuklar (Melinae)
- Bal porsukları (Mellivorinae)
- Boz porsuklar (Taxidiinae)
- Samurlar (Lutrinae)
Sansarlar familyasına, sansarların yanında samurlar, porsuklar ve gelincikler de dahildir. Eskiden bu familyaya mensup sayılan kokarcalar (Mephitidae) modern bilimde ayrı bir familya olarak kabul edilir.
Özellikleri
Çoğu sansargilin ortak özelliği uzun ve zarif bir vücut yapısıdır; sadece porsukların ve ayı sansarının vücudu daha iri yapılıdır. Renkleri çoğunlukla kahverengi ya da siyah olur. Bazı türlerde benekler, çizgiler ya da diğer motifler bulunur. Kuyrukları ve bacakları vücutlarına göre kısadır. Her ayağında içeriye çekilemeyen 5 adet tırnak vardır. Çeneleri ve kulakları da kısadır. Diş sayıları türden türe değişmekle birlikte 28 ile 38 arasındadır. Bütün sansargillerin, kokarcalarda da olduğu gibi, koku üretebildiği iyi gelişmiş bir anal bezesi vardır. Bununla kendi bölgelerini işaretleyebilir veya bazı türlerin yaptığı gibi (bal porsuğu) kendini savunmak için pis koku yayabilirler.Diğer etçiller ile karşılaştırıldıklarında sansargiller genelde küçük yırtıcı hayvanlardır ama en ufakları (fare gelinciği) ve 30 kg ağırlığa kadar varabilen en büyükleri (su samuru, dev samur, ayı sansarı) arasında buna rağmen büyük bir fark vardır.
Dağılım ve yaşam alanı
Neredeyse dünyanın her yerinde sansargillere rastlanabilir. Tek eksik oldukları yerler Avustralya ve Okyanusya bölgeleri, Madagaskar adası ve Karayip adaları`dır.Sansargiller çok farklı yaşam alanlarında bulunurlar. Bu konuda tek ortak özellikleri fazla kurak bölgeleri sevmemeleridir. Çoğu türleri su yakınında yaşamaya bağımlıdır ve ırmakların, göllerin, bir kaç türü de denizlerin kenarlarında bulunur. Özellikle samurlarda suya bağımlılık çok büyüktür. Deniz samuru Pasifik okyanusunun açıklarında bile yaşayabilir.
Yaşam şekli
Familyanın çoğu türleri hava kararınca aktif olurlar. Gündüz aktif olanlar azınlıktadır. Sansargiller barınak olarak kullandıkları mağaraları her zaman kendileri kazmaz, bazen diğer hayvanlar tarafından kazılmış mağaralara da yerleşebilirler. Çoğu türler yerde yaşarlar ve ince vücutları ile rahatlıkla diğer küçük hayvanların kazdıkları tünellere girip onları avlarlar. Bazıları ağaçlara da tırmanır, ve hatta ağaç sansarı gibi ağaçlarda yaşar. Sansargillerin arasında çok usta yüzücüler bulunur; özellikle samurlar.Sansargiller neredeyse hep yanlız yaşarlar ve kendilerine sahip edindikleri bölgeyi titizlikle savunurlar. Koku alma ve duyma kabiliyetleri çok iyidir.
Beslenme
Sansargiller genelde etoburdurlar ama mevsime göre farklı derecede bitkisel beslenebilirler. Sansargillerin avladıkları hayvanların büyüklükleri kendilerinden çok daha büyük olmaları ile dikkati çekerler; örneğin gelincikler kendilerinden çok daha büyük olan yaban tavşanını avlarlar ve ayı sansarı hatta orta boylu geyik türlerine bile saldırır.Üreme
Sansargiller senede bir kez yavru yapar ve gebelik 30-60 gün sürer. Yeni doğan yavrular kör, korumasız ve annelerine çok bağımlıdır, ama kısa süre içinde gelişirler. Çoğu türlerde yavrular 2 ay içinde bağımsız olurlar ve 6-12 ay içinde kendileri üreyebilir olgunluğa ulaşırlar. Ömürleri 5-20 yıl arasıdır.Türkiye`nin sansargilleri
- Bayağı gelincik (``Mustela nivalis``)
- Kakım (``Mustela erminea``)
- Bayağı kokarca (``Mustela putorius``)
- Alaca sansar (``Vormela peregusna``)
- Kır sansarı (``Martes foina``)
- Ağaç sansarı (``Martes martes``)
- Porsuk (``Meles meles``)
- Su samuru (``Lutra lutra``)
Sınıflandırma
Sansargillerin sınıflandırmasında geleneksel bilimde 55 tür, 20 cins`e ayrılır, ve bunlar 5 alt familya`ya bölünür:- Alt familya: Mustelinae
- Cins: Asıl sansarlar (``Martes``)
- Stone marten (``Martes foina``)
- European Pine marten (``Martes martes``)
- Sable (``Martes zibellina``)
- Japanese marten (``Martes melampus``)
- American Pine marten (``Martes americana``)
- Pekan (``Martes pennanti``)
- Yellow-throated marten (``Martes flavigula``)
- Taiwanese marten (``Martes flavigula chrysospila``)
- Nilgiri marten (``Martes gwatkinsi``)
- Cins: ``Gulo``
- Ayı sansarı (``Gulo gulo``)
- Cins: ``Eira``
- Tayra (``Eira barbara``)
- Cins: Gelincik (``Mustela``)
- Colombian weasel (``Mustela felipei``)
- Tropical weasel (``Mustela africana``)
- Kakım (``Mustela erminea``)
- Least weasel (``Mustela nivalis``)
- Long-tailed weasel (``Mustela frenata``)
- Mountain weasel (``Mustela altaica``)
- Yellow-bellied weasel (``Mustela kathiah``)
- Siberian weasel (``Mustela sibirica``)
- Back-striped weasel (``Mustela strigidorsa``)
- Malaysian weasel (``Mustela nudipes``)
- European mink (``Mustela lutreola``)
- American mink (``Mustela vison``)
- Sea mink (``Mustela macrodon``)
- European polecat (``Mustela putorius``)
- Domestic ferret (``Mustela putorius furo``)
- Steppe polecat (``Mustela eversmanni``)
- Black-footed ferret (``Mustela nigripes``)
- Cins: ``Vormela``
- Alaca sansar (``Vormela peregusna``)
- Cins: ``Galictis``
- Greater grisón (``Galictis vittata``)
- Little grisón (``Galictis cuja``)
- Cins: ``Lyncodon``
- Patagonya gelinciği (``Lyncodon patagonicus``)
- Cins: ``Ictonyx``
- Zorilla (``Ictonyx striatus``)
- Cins: ``Poecilictis``
- Libya şeritli gelinciği (``Poecilictis libyca``)
- Afrika şeritli gelinciği (``Poecilogale albinucha``)
- Alt familya: Porsuklar (Mephitinae)
- Cins: ``Meles``
- Eski dünya porsuğu (``Meles meles``)
- Cins: ``Arctonyx``
- Domuz porsuğu (``Arctonyx collaris``)
- Cins: Güneş porsukları (``Melogale``)
- East Asia Ferret badger (``Melogale moschata``)
- Southeast China Ferret badger (``Melogale moschata sorella``)
- Southeast Asia Ferret badger (``Melogale personata``)
- Java Ferret badger (``Melogale personata javanensis``)
- Evertt`s Ferret badger (``Melogale everetti``)
- Cins: ``Spilogale``
- Pygmy Spotted skunk (``Spilogale pygmaea``)
- Spotted skunk (``Spilogale putorius``)
- Alt familya: Bal porsukları (Mellivorinae)
- Cins: ``Mellivora``
- Bal porsuğu (``Mellivora capensis``)
- Cins: ``Mydaus``
- Indonesian Stink badger (``Mydaus javanensis``)
- Philippines Stink badger (``Mydaus marchei``)
- Cins: ``Mephitis``
- Striped skunk (``Mephitis mephitis``)
- Hooded skunk (``Mephitis macroura``)
- Alt familya: Boz porsuklar (Taxidiinae)
- Cins: ``Taxidea``
- Boz porsuk (``Taxidea taxus``)
- Cins: ``Conepatus``
- West North American Hog-nosed skunk (``Conepatus mesoleucus``)
- East North Ameerican Hog-nosed skunk (``Conepatus leuconotus``)
- Central American Hog-nosed skunk (``Conepatus semistriatus``)
- West South American Hog-nosed skunk (``Conepatus chinga``)
- Humbodlt`s Hog-nosed skunk (``Conepatus humboldti``)
- Alt familya: Samur (Lutrinae)
- Cins: Eski dünya samurları (``Lutra``)
- Eurasian River otter (``Lutra lutra``)
- Eurasian River otter (``Lutra lutra lutra``)
- Sumatran River otter (``Lutra sumatrana``)
- African River otter (``Lutra maculicollis``)
- Asian River otter (``Lutra perspicillata``)
- Canadian River otter (``Lutra canadensis``)
- Lon-tailed River otter (``Lutra longicaudis``)
- Chilean River otter (``Lutra provocax``)
- Pacific Coast River otter (``Lutra felina``)
- Cins: ``Lutrogale``
- Hint balıkçıl samuru (``Lutrogale perspicillata``)
- Cins: Yeni dünya samuru (``Lontra``), 4 tür
- Cins: ``Pteronura``
- Dev samur (``Pteronura brasiliensis``)
- Parmaklı samur (``Aonyx``)
- Cape Clawless otter (``Aonyx capensis``)
- Congo Clawless otter (``Aonyx congica``)
- West African Clawless otter (``Aonyx congica microdon``)
- Asian Clawless otter (Aonyx cinerea)
- Cins: ``Amblonyx``
- Cüce samur (``Amblonyx cinereus``)
- Cins: ``Enhydra``
- Deniz samuru (``Enhydra lutris``)
- Güney deniz samuru (``Enhydra lutris nereis``)
