Kuvantum mekaniği veya Nicem mekaniği, kuramsal fiziğin, kökleşik mekanik ve kökleşik elektromanyetiğin atom ve atomaltı boyutlarında yerine geçerek deneysel fizikte bolca uygulama alanı bulmuş temel dallarından biridir. Yoğun madde fiziği, atom fiziği, moleküler fizik, sayısal kimya, nicem kimyası, parçacık fiziği ve nükleer fizik gibi fizik ve kimya dallarının hesaplamalarının dayandığı matematiksel altyapıdır. Genel görelilik ile birlikte çağdaş fiziğin iki denek taşından biridir.
Nicem mekaniği, kuramsal fiziğin ana dallarından olup atom ve atomaltı seviyelerde kökleşik mekanik ve kökleşik elektromanyetizmin yerini almıştır. Genel görelik kuramı ile birlikte çağdaş fiziğin yapı taşlarındandır.
Ingilizce de ``Quantum`` (Latince: "ne kadar") olarak kulanılan terimi, kuramın belirli fiziksel nicelikler için kullandığı kesikli birimlere gönderme yapar. Nicem mekaniğinin temelleri 20.yy`ın ilk yarısında Max Planck, Albert Einstein, Niels Bohr, Werner Heisenberg, Erwin Schrödinger, Max Born, John von Neumann, Paul Dirac, Wolfgang Pauli gibi bilim adamlarınca atılmıştır. Bugün de kuramın bazı ana yönleri üzerinde çalışılmaktadır.Belirsizlik ilkesi, anti madde, Planck sabiti, kara özdek, dalga kuramı, nicem alanları, olasılık teorisi, kaos teorisi gibi kavram ve kuramlar bu alanda geliştirilmiş ve kökleşik fiziğin olduğu kadar kökleşik düşünce ulamlarınin da sarsılmasına, değiştirilmesine etki etmiştir.
Kısaca nicem mekaniği, Einstein`ın özdek ile enerjinin birbirine dönüşebilen bir gerçeklik olduğunu bulmasıyla birlikte, eksiciklerin kımıldamaları olarak bildiğimiz fizik kurallarının hiçbirine benzemediğini ortaya çıkaran bilim adamlarının çalışmalarına verilen addır.
Böylece Newton Fiziği`nin, özdeklerin bilardo topu gibi katı, ölçülebilir ve birbirinden bağımsız nesneler olduğu varsayımı da yıkılmış oluyordu. Aslında, özdek dediğimiz şey, bir tür olasılıklar demetiydi. Böylece özdeğin düşünceye, düşüncenin de özdeğe dönüştüğü bir başka gerçeklik çıkıyordu ortaya.
Nicem dünyasında bir nesne, ancak başka bir nesne ile birlikte değerlendirildiğinde bir tanımlama yapılıyordu. Nicem gerçeklik alanında, sonsuz olasılıklarla dolu bir belirsizlik söz konusuydu. Nicem alanında "nesne"ler birbirini sürekli etkiliyor.
Kuvantum-taslak