Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Muavyed Şeyh

Kısaca: Muavyed Şeyh tam ismiyle Melik Muavyed Ebunasır Şeyh Mahmudí Zahirí (d. yak. 1369 - 14 Ocak 1421) 1412-1421 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı. ...devamı ☟

Muavyed Şeyh tam ismiyle Melik Muavyed Ebunasır Şeyh Mahmudí Zahirí (d. yak. 1369 - 14 Ocak 1421) 1412-1421 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı. Yaşamı

Sultanlıktan önce

Çerkes asıllı olan Muavyed Şeyh'in 12 yaşında iken Mısır'a getirilip Sultan Berkuk'a kölemen olarak 4.000 dirhem altına satıldığı bildirilir. Genc Muavyed Şeyh Sultanın hizmetinde üstün yeteneğini gösterip; azad edilip emir rütbesi verildi. Bu sırada "Mahmudi" ve "Zahiri" ünvanlarını da almış ama yine "Şeyh" olarak anılmaya devam etmiştir. 1400 yılında genç Sultan Farac'ın saltanatı baslarında (şimdi Lübnan'da bulunan) Trablusşam şehri valiliğine atandı. Bu tam Timur'un Suriye üzerine sefere başlamasi ile çakışmaktadır. Önce Halep üzerine gelen Timur şehri kuşattı. Diğer Suriye şehirleri valileri gibi Muavyed Şeyh de 700 atlTimur 30 Ekim 1399'da şehri eline geçirdi ve üç gün talan etti. ile Halep'i savunmaya katkı için geldi ve şehir kuşatması devam ederken bir çarpışmada Timur güçleri tarafından esir alındı. Timur 30 Ekim 1399'da şehri eline geçirdi ve üç gün talan etti. Timur sonra Hama, Hums ve Baalbek şehirlerini eline geçirdi. Genc sultan Farac Memluklu ordusuyla Suriye'ye gelmişti ve Timur'un kendine katılması teklifini kabul etmemişti. Memluklu ve Timur orduları Şam şehride karşılaştılar. Ancak Sultan Farac, Mısır'daki kölemen emirlerin kendi aleyhine kendini tahttan indiremek bir komplo hazırladıkları haberini alınca 15 Aralık 1400de ordusunu Şam'da kendi kaderine bırakarak, Şam'dan apartopar ayrılarak Kahire'ye döndü. Sultan Farac ile birlikte Kahire'den gelmiş olan ünlü İslam bilgini İbni Haldun yazdığı otobiyografik hatıralarında Şam şehrinin Timur'a teslim edilmesi için Timur huzuruna gitmesini, Timur'un şehri eline gecirmesini, talan etmesini, büyük bir yangınla şehre ve ünlü Şam Büyük Emeviye Camii'ne büyük zarar vermesini anlatmıştır.19 Mart 1401'de Timur, hemen tümünü eline geçirdiği ve her tarafını harabeye çevirdigi Suriye'nin ileride nasıl idare edileceğine dair hiç bir önemli karar almadan çok büyük ganimetle ve ünlü Şam sanatkarlarinıi da kapsayan cok sayida esirle baskenti Semerkand'a donuse basladi. Harabe halindeki Suriye tekrar Memluklular eline gecti. Timur'un Suriye'yi terk etmesi haberini ilk alan ve bunu Kahire'ye ulaştıran ilk Memluklu Emir Muhammed Şeyh olmuştu. Bundan dolayı Emir Muavyed Şeyh 1401'de Sam valisi olarak atandı. Ama 1401de Şam'dan ordusunu geride bırakıp kaçan Sultan Farac'a karşı Mısır'da bir iç savaş çıkmıştı ve Sultan Farac aleyhine hazırlanan komplolar bitmemekteydi. 1404de taht naibi olan Emir Yasbak bu görevinden atılmış ve Mısır'dan Suriye'ye sürgüne gönderilmişti. Muavyed Şeyh de Emir Yasbak'in kliğinden olarak Suriye'de Sultan Farac'a isyan etti. Bu iki emir Suriye'de Sultan Farac'ı tutanlara karşı bazı galibiyetler kazandılarsa da sonunda Sultan Farac taraftarları tarafından yenilgiye uğratildılar ve Muavyed Şeyh Suriye valiliği görevini kaybetti ve yerine Emir Nevruz adlı bir memluklu atandı.. Chaykh al-Muhammudi retrouve le gouvernement de Damas après le rétablissement de Nasir Faraj. Il semble même en être un fidèle serviteur en l’assistant pour réprimer la révolte de Djakam, émir d’Alep, qui s’est autoproclamé sultan, le calife accepte le titre de sultan à condition de conserver son titre de calife en cas de destitution de celui de sultan car il ne se fait guère d’illusion sur la durée de son mandat. Le 28 mai, Nasir Faraj est arrêté et tué dans la forteresse de Damas. Nauroz reprend le gouvernement de Damas tandis que Chaykh al-Muhammudi revient au Caire avec le calife Al-Musta`in qui s’installe dans la citadelle.L’émir karamanide Nasıreddin Mehmed est fait prisonnier et amené au Caire. Pendant sa captivité, son frère, Damad Bengi Alaeddin Ali négocie avec les Mamelouks une alliance contre les Ottomans. En 1421, après la chute d’Al-Muayyad Nasıreddin, Mehmed sera libéré par les Mamelouks et reprendra facilement son poste. En 1418, le danger vient des Turkmènes Qara Qoyunlu (Moutons blancs). Tarse est reprise. Al-Muayyad envoie son fils Ibrahim reprendre ce qui a été perdu. La principauté karamanide est envahie, Ibrahim prend Kayseri, Konya et Karaman (Laranda) leur capitale. Ibrahim rentre au Caire en triomphateur avec un énorme butin. Les Mamelouks sont cependant incapables de maintenir leur domination sur ces territoires d’Anatolie qui va devenir le territoire des Ottomans. -->

Kıbrıs Krallığı ile savaş

1365 Kıbrıs Kralları İ. Peter ve Filip de Mezierse batı Avrupa ülkelerine yeni bir Haçlı Seferi organize etmek için haberler ve elçiler göndermişlerdi. Bu yeni Haçlı Seferi Kıbrıs'tan bu ülkenin sağladığı gemilerle başladı ve Memluklüler eline bulunan İskenderiye limanı üzerine yöneldi. Haçlı donanması ve ordusu İskenderiye'ye çıkmayı başardı ve şehri talan edip yakıp yıktı. Fakat bu şehirden daha ilerlemeden Haçlı ordusu talan malları ve büyük sayıda esirleri ile gemilerine geri binip Kıbrıs'a döndü. 1403de Fransız komutanı Mareşal Boucicaut Lusığnan hanedanıdan Kıbrıs Kralı olan Janus ile birlikte Memluklukların elinde bulunan önemli liman şehirleri oaln Iskenderiye ve Beyrut üzerine donanma filoları ile iki deniz seferi yapmışlardı ama her iki sefer de hiç bir başarı kazanamamışdi. Yapılan barış anlaşmasına rağmen Kıbrıslı korsanların Memluk gemilerine ve salihlerine hücumları devam etmişlerdi. Bu devamlı hücumlara karşılık olarak 1410 da Sultan Farac bir çıkartama yapmıştı, 1413 ise Kıbrıs'lılar şimdi Lübna'da olan Dubar sahil şehrine bir çıkartma ve hücum yaptılar. Yeni Memluk Sultanı Muavyed Şeyh buna büyük karşı tepki gösterip hemen bir Memluk filosunu ve ordu birlikleini Kıbrıs'a çıkartma yapmak için gönderdi. Kıbrıs Kralı Janus bir barış anlaşması zorunda kaldı. Fakat Kıbrıs'ı üs olarak kullanan ve Doğu Akdeniz'de korsanlık yapıp Memluklu gemilerini ve Memluklulara ait Suriye ve Mısır salih şehirlerini vuran korsanlar Katalan asıllı idiler. Kıbrıs Kralı ne bu korsanları ülkesinden atacak ne de onlri kontrol edebilecek güçte değildi ve korsanlık devam etti. Le deuxième fils d’Al-Muayyad, Ahmad qu’il a fait désigner comme successeur n’a que 17 mois quand il est proclamé sultan avec le titre d’Al-Muzaffar. Le régent désigné, était en campagne et l’atabeg Tatar qui a épousé sa mère s’empare du trône moins de huit mois plus tard (1421). --> Dipnotlar

Dış bağlantılar

* Abu an-Nasir Chaykh al-Muhammudi Fransizca Wikipedia Al-Muayyad Abu an-Nasir Chaykh al-Muhammudi maddesi (Erişme:19.7.2010) * Clot, André ** (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727. ** (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2 (say.176 Bölüm="Un sultan compétant et sage.") * Bosworth, Clifford Edmund ( ) The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 978-0-7486-2137-8 {Bölüm=The Burjī line 784-922/1382-1517) Google Books (Erişim:19.7.2010) * İbni Taghribirdi (çev. William Popper) (1954-1963) History of Egypt 1362-1469 A.D. (7 Cilt), Berkley:University of California Press (1410-1470 döneminde yaşamış yazarın Nujum al-zahira fi muluk Misr wa'l-Qahira adlı eserinin İngilizce tercümesi) (Arapça tüm eser: Erişme:12.10.2009)

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.