Kıkırdak Doku

Kısaca: Kıkırdak veya kartilaj hayvansal bir dokudur. Vücutta yarı taşıyıcı bir görev üstlenir. ...devamı ☟

Kıkırdak doku
Kıkırdak Doku

Kıkırdak veya kartilaj hayvansal bir dokudur. Vücutta yarı taşıyıcı bir görev üstlenir. Kemik dokudan daha yumuşak ve esnek bir matrise sahip olan kıkırdak dokuda damar bulunmaz, kıkırdak hücreleri bu matristen difüzyon yoluyla madde alış verişi yaparlar.

Kıkırdak eklemlerde, göğüs kafesinde, kulakta, burunda, boğazda ve omurlararası disklerde bulunur. Üç ana kıkırdak tiği mevcuttur: hiyalin, elastik ve fibröz kıkırdak (fibrokartilaj).

Yapısı

Hücreler

Kıkırdak doku kondrosit ve kondrosit öncülleri olan kondroblast ihtiva eder. Kondroblastlar matrisin salgılanması ve bakımından sorumludurlar. Matris içindeki kontroblastlar olgunlaşarak kondrositlere dönüşürler. Kondrositler lakuna olarak adlandırılan boşluklarda bulunurlar. Kondrositlerin hemen etrafındaki matrise teritoryal matris denir.

Lifler

Kıkırdak kolajen ve elastik lifler içerir. Hiyalin kıkırdakta, Tip II kolajen kuru ağırlığın yaklaşık %40`nı oluşturur. Elastik kıkırdak da elastik lifler içerir. Fibrokartilaj hiyalin kıkırdaktan daha büyük oranda kolajen ihtiva eder.

Matris

Matris büyük oranda proteoglikandan oluşur ki bu özel bir glikosaminoglikan tipidir.

== kıkırdak tipleri == Üç farklı kıkırdak tipi bulunur. Bunların hepsi bulundukları yerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde farklı özelliklere sahiptir.

Hiyalin Kıkırdak

En sık rastlanan kıkırdak tipidir. Hiyalin sözcüğü Yunanca ``hyalos`` yani "cam" sözcüğünden türemiştir. Yarısaydam (ışığı hafif olarak geçiren) matrisi nedeniyle bu ismi almıştır. Hareketli eklemlerde bulunur. Ayrıca kemiklerin içinde kemikleşme merkezi olarak çalışacak şekilde bulunur. Ek olarak burun, gırtlak ve nefes borusu gibi büyük solunum yolları duvarlarında da bulunur.

Elastik Kıkırdak

Elastik kıkırdak (sarı kıkırdak olarak da anılır) kulak kepçesinde ve çeşitli borularda (örneğin: gırtlak, östaki borusu) bulunur. Bu borulardaki kıkırdak boruların sürekli olarak açık kalmasını sağlar. Elastik kıkırdak hiyalin kıkırdağa benzerdir fakat hiyalin kıkırdaktan farklı olarak, Tip II kolajenin yanı sıra matrise dağılmış elastik lifler içermesidir. Bu dokuyu sert ama elastik kılar.

Fibröz Kıkırdak (Fibrokartilaj)

Fibröz kıkırdak veya fibrokartilaj, ismini yoğun oranda fibröz doku içermesinden alır. Zaman zaman beyaz kıkırdak olarak da anılır. Omurlararası disklerde, bazı tendon veya ligamanların kemiklere bağlandığı yerlerde bulunur. Omurlararası disklerde bulunan fibröz kıkırdak hiyaline oranla daha fazla kolajen ihtiva eder. Hiyalin ve elastik kıkırdakların tersine, fibröz kıkırdağın perikondriyumu bulunmaz.

Hastalıklar / Tıp

Kıkırdakları etkileyebilecek birçok hastalık vardır. Kondrodistrofiler, kıkırdağın büyümesi ve bunu izleyen kemikleşmesindeki bozukluklarla karakterize olmuş hastalıklar grubudur. Kıkırdakları etkileyen veya içeren bazı yaygın hastalıklara örnek olarak; artrit, akondroplazi ve kostokondrit verilebilir.

Kıkırdak hücrelerin iyi huylu (kondrom) veya kötü huylu (kondrosarkom) tümörler geliştirilebilir.

Kaynakça



Linkler



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Destek dokular
3 yıl önce

ve doku onarımında görev alırlar. Bulundukları yere göre farklı histolojik özellik gösterirler; buna göre; Bağ doku Kan doku Kıkırdak doku Kemik doku olarak...

Destek dokular, Bağ doku, Canlı, Doku, Ektoderm, Embriyo, Endoderm, Gastrulasyon, Histoloji, Hücre, Kan doku
Menisküs
3 yıl önce

Menisküs, insan dizinde yer alan kıkırdak dokudan oluşmuş bir yapıdır. Doku, dizde, üstte ve altta yer alan iki ana bacak kemiğinin birleştiği yerde bulunmaktadır...

Menisküs, Ansiklopedi, Ağrı, Spor, Sıvı, Tıp, Kilit, Diz, Madde taslağı, ,
Kemik
3 yıl önce

olduklarından serttir. Sert olmalarına rağmen kıkırdak dokusundan farkları damar içermeleridir. Bu doku yapısında çeşitli tipte hücreler (osteosit, osteoblast...

Kemik doku, Aksiyel iskelet kemikleri, Apendiküler iskelet kemikleri, Düzensiz sıkı bağ dokusu, Hücrelerarası madde, Kalsiyum, Kıkırdak doku, Organizma, Osteoblast, Osteoklast, Osteosit, Anatomi
Mezenşimal bağ doku
3 yıl önce

Erişkinlerde bulunmaz, ancak destek dokularda dağınık haldeki mezenşimal hücreler hasarlanma durumlarında doku onarımını sağlarlar. Küçük, mekik ya da...

Mezenşimal bağ doku, Mezenşimal bağ doku
Kondrosit
3 yıl önce

Kondrosit, destek dokulardan biri olan kıkırdağın yapısını oluşturur. Ayrıca, kıkırdak dokunun temel bileşiğini kollajen adlı proteinin yapımından sorumlu...

Kondrosit, Biyoloji, Burun, Destek dokular, Kollajen, Kulak, Kıkırdak, Kıkırdak doku, Protein, Soluk borusu, Taslak
Eklem
3 yıl önce

kartilaginöz eklem olarak da bilinen bu eklem tipinde kemikler fibröz doku ve-veya fibröz kıkırdak aracılığıyla birbirine kuvvetli bir şekilde bağlanmışlardır....

Eklem, Anatomi, Kemik, Taslak
Omurgasızlar
3 yıl önce

olmak üzere iki alt sınıfta incelenirler. Omurgasız hayvanların kıkırdak doku ve kemik dokudan oluşan iskeletleri yoktur. Bazı omurgasız hayvanların vücutlarında...

Omurgasızlar, Ahtapot, Akciğer, Eumetazoa, Kemik, Kıkırdak, Midye, Omurga, Parazoa, Solungaç, Trake
Myxini
6 yıl önce

bütünüyle elastik bir bağ doku olan kıkırdaktan yapılmıştır. Kıkırdakdağımsı kafatasına ilaveten, güçlü; fakat esnek kıkırdak bir çubuk, amfiyoksusların...