Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Hezârfen Ahmed Çelebi

Kısaca: Hezârfen Ahmed Çelebi (d. 1609 - ö. 1640), 17. yüzyılda Osmanlı'da yaşamış Müslüman Türk bilgini. Kendi geliştirdiği takma kanatlarla uçmayı başaran ilk insanlardan olmuştur. 1623-1640 yılları arasında saltanat süren Sultan IV. Murat zamanında, uçma tasarısını gerçekleştirdiği ve geniş bilgisinden ötürü halk arasında, Hezarfen olarak anıldığı bilinmektedir. Hezar, Farsça kökenli bir sözcük olup 1000 anlamına gelir. Hezârfen ise "bin fenli" (bilimli) yani "çok şey bilen" anlamına gelir. ...devamı ☟

Hezarfen Ahmed Çelebi (d. 1609 - ö. 1640), 17. yüzyılda Osmanlı'da yaşamış Müslüman Türk bilgini. Kendi geliştirdiği takma kanatlarla uçmayı başaran ilk insanlardan olmuştur. 1623-1640 yılları arasında saltanat süren Sultan IV. Murat zamanında, uçma tasarısını gerçekleştirdiği ve geniş bilgisinden ötürü halk arasında, Hezarfen olarak anıldığı bilinmektedir. Hezar, Farsça kökenli bir sözcük olup 1000 anlamına gelir. Hezarfen ise "bin fenli" (bilimli) yani "çok şey bilen" anlamına gelir. İlk uçma denemelerinde, 10. yüzyıl Müslüman Türk alimlerinden İsmail Cevheri'den ilham almıştır. Cevheri'nin bulgularını iyice inceleyen ve öğrenen Çelebi, kuşların uçuşunu inceleyerek tarihi uçuşundan önce hazırladığı kanatlarının dayanıklılık derecesini ölçmek için, Okmeydanı'nda deneyler yapmıştır. Ayrıca, Leonardo Da Vinci'nin uçma konusundaki çalışmalarında kendinden çok önce bu konuda deneyler yapan İsmail Cevheri'den ilham aldığı sanılmaktadır. 1632 yılında lodoslu bir havada Galata Kulesi'nden kuş kanatlarına benzer bir araç takıp kendini boşluğa bırakan ve uçarak İstanbul Boğazı'nı geçip 3358 m. ötede Üsküdar'da Doğancılar'a indiği varsayılan Hezarfen Ahmed Çelebi, Türk havacılık tarihinin en kayda değer kişilerden birisidir. Bu uçuş hakkındaki belgeler şimdiye kadar sadece Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sindeki ifadesinden ibarettir. Evliya Çelebi eserinde şunları yazar: "İptida, Okmeydan'ın minberi üzere, rüzgar şiddetinden kartal kanatları ile sekiz, dokuz kere havada pervaz ederek talim etmiştir. Badehu Sultan Murad Han Sarayburnu'nda Sinan Paşa Köşkü'nden temaşa ederken, Galata Kulesi'nin taa zirve-i belasından lodos rüzgarı ile uçarak, Üsküdar'da Doğancılar meydanına inmiştir. Sonra Murad Han, kendisine bir kese altın ihsan ederek: "Bu adam pek havf edilecek (korkulacak) bir ademdir. Her ne murad ederse, elinden geliyor. Böyle kimselerin bekası caiz değil, " diye Gazir'e (Cezayir) nefyeylemiştir (sürmüştür). Orada merhum oldu.” Bu olay Osmanlı Devleti'nde ve Avrupa'da büyük yankı buldu ve dönemin padişahı IV. Murat tarafından da beğenildi. Sarayburnu'ndaki Sinan Paşa köşkünden bu durumu seyreden Sultan, Ahmed Çelebi ile önce çok yakından ilgilenmiş, hatta Evliya Çelebi'ye göre "bir kese de altınla" sevindirmiş, ancak bu derece bilgili ve becerikli birisinin tehlikeli olabileceğini düşünüp, "Bu adem pek havf edilecek bir ademdir, her ne murad ederse elinden gelir, böyle kimselerin bakaası caiz değil" diyerek onu Cezayir'e sürgün etmiştir. Notlar * Yönetmenliğini Mustafa Altıoklar'ın yaptığı 1996 yapımı Türk filmi İstanbul Kanatlarımın Altında, Hezarfen Ahmed Çelebi'nin uçuş öyküsünü işler. * P.T.T. İdaresinin 17 Ekim 1950 Tarihinde İstanbul’da toplanan Milletlerarası Sivil Havacılık Kongresi için çıkardığı üç hatıra pulundan Zeytuni yeşil-mavi renkli 20 kuruşluk olanın taşıdığı temsili resim, Hezarfen'in Galata Kulesi’nden Üsküdar'a uçuşunu tasvir etmektedir. * 2010 yılının sonlarında üç boyutlu kısa bir animasyona konu edilmiştir. * 2012 yılında Fazıl Say tarafından bestelenmiş olan Hezarfen Ney Konçertosu'nda Hezarfen Ahmed Çelebi'nin sıradışı hikayesi anlatılır. Hezarfen Ney Konçertosu; İstanbul 1632 Baharı, Galata Kulesi , Uçuş ve Cezayir Sürgünü adlı, birbirine bağlı dört bölümden oluşmaktadır. Ayrıca bakınız * Lagari Hasan Çelebi

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Türk Hava Kurumu Müzesi
6 yıl önce

sergilenmektedir. Ayrıca müze, Osmanlı figürleri Lagâri Hasan Çelebi ve Hezârfen Ahmed Çelebi tarafından uçmak için kullanılan, 17. yüzyıla ait araçların...
Necmeddin Okyay
3 yıl önce

imam ve hatip. Pek çok sanat dalında bilgisi, yetkinliği ve ustalığı ile Hezârfen unvanıyla da tanınmaktadır. Ebru sanatında Necmeddin üslubu'nu oluşturmuştur...
Kütahya
3 yıl önce

gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link) ^ Hezârfen Ahmed Çelebi, Hezârfen Tarihi (Yıldırım Bayezid kısmı) ^ İshak Paşa Karaman ve Menteşe...

Kütahya, Altıntaş, Kütahya, Aslanapa, Kütahya, Domaniç, Kütahya, Dumlupınar, Kütahya, Emet, Kütahya, Gediz, Kütahya, Hisarcık, Kütahya, Kütahya (il), Pazarlar, Kütahya, Simav, Kütahya
Takiyüddin
3 yıl önce

İngilizce: Taqi al-Din) (d. 14 Haziran 1521 - ö. 18 Şubat 1585), Osmanlı Türkü hezârfen. gökbilimci, mühendis, matematikçi ve mekanik bilimci. Osmanlı'nın en önemli...

Takiyüddin, 1526, 1571, 1575, 1580, Dar-ü’r Rasad-ül Cedid, III. Murat, Kişi, Matematikçi, Osmanlı, Sadrazam
Galata Kulesi
3 yıl önce

oluşur. Birinci kat müze mağazası iken sonraki üç kat sırasıyla Hezârfen Ahmed Çelebi'nin Galata Kulesi'nden süzülüşünün bir animasyonunun gösterildiği...

Galata Kulesi, 13. yüzyıl, 1348, 1453, 1579, 1612, 1640, 1717, 1876, Avrupa, Avusturya
Ushan Çakır
6 yıl önce

Celil Kamilof 2015 Kara Ekmek Çetin 2016 Muhteşem Yüzyıl Kösem Hezârfen Ahmed Çelebi 2017 Kara Yazı Mehmet 2017 Cingöz Recai: Bir Efsanenin Dönüşü Arsen...
Kütahya (il)
3 yıl önce

100. Yılına Armağan Kütahya, İstanbul, 1981-2, s, 35-44 ^ Hezârfen Ahmed Çelebi, Hezârfen Tarihi (Yıldırım Bayezid kısmı) ^ İshak Paşa Karaman ve Menteşe...

Kütahya (il), 1071, 1078, 1097, 1200, 1277, 1381, 1402, 17 Temmuz, 1848, 1849