Fermat'nın Son Teoremi

Kısaca: Fransız matematikçi Pierre de Fermat`nın 17. yüzyılda öne sürdüğü fakat kanıtı ancak 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından verilen teoremdir. ...devamı ☟

Fermat'nın Son Teoremi
Fermat'nın Son Teoremi

Fransız matematikçi Pierre de Fermat`nın 17. yüzyılda öne sürdüğü fakat kanıtı ancak 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından verilen teoremdir.

İfadesinin ortaokul matematik bilgileriyle anlaşılacak kadar yalın olmasına karşılık öne sürülmesiyle kanıtlanması arasında geçen çok uzun sürede pek çok ünlü matematikçi tarafından üzerinde uğraşılıp da kanıtlanamamış olmasıyla matematik tarihinde öne çıkmıştır.

Kısaca, eğer n ikiden büyük bir tamsayıysa, ve x, y, z sayıları pozitif tamsayılar ise

x^n+y^n=z^n \;


ifadesinin sağlanamayacağını ifade eder. İfadenin n=1 ve n=2 durumlarında kolayca sağlanabileceğini görmek zor değildir. Biraz açmak gerekirse, n=2 durumu ünlü Pisagor Teoremi ile yakından ilişkili olup x=3, y=4, z=5 veya x=5, y=12, z=13 tamsayı üçlüleriyle kolayca sağlanır.

Bu sanının (artık teorem demek gerekiyor elbette) kanıtı için pek çok matematikçi uğraşmış ancak başarısız olmuşlardır. Ancak yakın tarihlere kadar çok büyük n değerleri için bu sanının doğrulanmasına devam edilmiştir. Bu tür kısmi ilerlemelere yönelik çabalar, hiç beklenmedik bir zamanda İngiliz matematikçi Andrew Wiles`ın bir kanıt bulduğunu duyurmasıyla son bulmuştur. Ne var ki kısa sürede Andrew Wiles`ın kanıtında bir hata bulunmuş ve Andrew Wiles uzun ve yorucu bir çabanın sonunda 1994 yılında uzmanlarca doğruluğu kabul gören bir kanıt vermeyi başarmıştır. Aslında Wiles`ın kanıtı Fermat`nın son teoreminden daha güçlü bir ifadenin, Şimura-Taniyama Konjektürü`nün de doğruluğunu göstermiştir. Söz konusu kanıt Sayılar Teorisi`nin çok gelişkin tekniklerini kullanır.

Dış bağlantılar





Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Fermat'nın Son Teoremi
3 yıl önce

Fermat'nın Son Teoremi, Fransız matematikçi Pierre de Fermat'nın 17. yüzyılda öne sürdüğü, 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından kanıtlanan...

Fermat`nın Son Teoremi, Andrew Wiles, Pierre de Fermat, Pisagor Teoremi, Sayılar Teorisi, Şimura-Taniyama Konjektürü
Pierre de Fermat
3 yıl önce

önemli sebebi Fermat'nın son teoremi'dir. Modern sayılar kuramının kurucusu olarak kabul edilen 17. yüzyıl matematikçisi Pierre de Fermat'nın adını taşıyan...

Matematik, 12 Ocak, 1601, 1665, 1996, Analitik geometri, Andrew Wiles, Arşimet, Bask, Fermat'nın Son Teoremi, Fransız
Arithmetika
6 yıl önce

kitaplarda geçen bazı 2. derece denklemler Fermat'nın Son Teoremi'ne ilham kaynağı olmuştur. Fermat'nın bu teoremi eğer n ikiden büyük bir tam sayıysa ve...

Diyofantus denklemi
3 yıl önce

x^{2}-ny^{2}=1\,} , n>0 ve n tam sayısı tam kare değildir Fermat'nın son teoremi Pell denklemi Pisagor teoremi Arithmetika Diophantus ^ Quick, Martyn. "Linear Diaphantine"...

Nova (dizi)
6 yıl önce

örnek olarak Colditz Kalesi, Drake denklemi, Temel parçacıklar, Fermat'nın son teoremi, küresel ısınma, silisyum karbür, Vinland Haritası gibi konular...

Andrew Wiles
3 yıl önce

sağlayan ve 2'den büyük bir n doğal sayısı yoktur" biçimindeki Fermat'ın Son Teoremi olarak bilinen matematik problemini, 1637 yılında ortaya atılmasından...

Andrew Wiles, 11 Nisan, 1637, 1953, 1974, 1979, 1994, ABD, Cambridge, Cambridge Üniversitesi, Doktora
Matematik
3 yıl önce

Oyun teorisi Fermat'nın son teoremi -- Riemann hipotezi -- Süreklilik hipotezi -- P=NP -- Goldbach hipotezi -- Gödel'in yetersizlik teoremi -- Poincaré...

Fermat, Analitik geometri, Analiz, Aritmetiğin Temel Teoremi, Cantor'un Diagonal Yöntemi, Cebirin Temel Teoremi, Dört Renk Teoremi, Eşyapı, Felsefe, Fermat'nın Son Teoremi, Fizik
Abc sanısı
6 yıl önce

verdiği sanılar da bulunmakta. Thue–Siegel–Roth teoremi ( Klaus Roth tarafından kanıtlandı) Fermat'in Son Teoremi büyük bileşenler için (Andrew Wiles tarafından...