J. R. R. Tolkien`in hayali Orta Dünya evreninde her şeye gücü yeten tek yaratıcıdır. Bununla beraber, Eí¤`da yapılacak birçok iş için Ainur`u yetkilendirmiştir. Arda`yı (Dünya`yı) şekillendirmek de bu işlerden birisiydi. Eru, Tolkien`in Silmarillion`unda önemli bir karakterdir. Bunun yanında, Hobbit, Yüzüklerin Efendisi gibi çok daha ünlü eserlerinde üstü kapalı olarak bahsedilir (Yüzüklerin Efendisi`nde Númenor`un Çöküşü`nden bahseden Ek A`da Tek Olan diye anılır).
Yaratıcı sıfatıyla Eru
Quendi (Elfler) ve Atani (İnsanlar) Eru tarafından yaratıldı. Silmarillion`da bu iki ırk Ilúvatar`ın Çocukları olarak adlandırılır. Cüceler, Aulë tarafından yaratıldılar ve Eru onların da yaşamasına müsaade etti ve onları akıl sahibi kıldı. Hayvanlar ve bitkiler, Manwë ve Varda tarafından şekillendirildi. Manwë, Eru`dan, hayvanlara ve bitkilere de akıl vermesini diledi. Bir görüşe göre Yüzüklerin Efendisi ile Hobbit`te bahsedilen Kartallar, Maia ırkından olabilir. Ayrıca, Oromë`nin av köpeği Huan`ın -Kendisi de bir Maia olan Sauron`u dövüşte yendiği dikkate alınırsa- Maia olması ihtimali vardır. Bir başka görüşe göre, Huan`ın bilinç seviyesi ve akıllılığı -her ne kadar sadece Eru`nun yarattığı orijinal bağımsız akıllılık gibi olmasa da- Valar`ın yaratıklara nimet bağışlama yetkisinin genişliğini göstermektedir. Melkor, Eru`nun yarattıklarını taklit ederek yaptığı yaratıklara görece farklı şekiller verebilmeyi başardı (Orklar, Ejderhalar, Devler). Bununla beraber orklar muhtemelen bozulmuş elflerdir, dolayısıyla Ilúvatar`ın Çocukları`ndan türetilmişlerdir.Eru ,Gizli Ateş`e sahip olan tek varlıktır. Bu yüzden Tolkien`in evreninde, ayrı bir can yaratabilecek tek varlık Eru`dur. Bütün yaratılmışlar Eru tarafından yaratılmasa bile Eru tarafından kutsanmadıkça varlığa bürünemezler. Melkor, Gizli Ateş`i arzuladı ve boşu boşuna ele geçirmeye uğraştı. Başarısız oldu, çünkü ateş Eru`nun içindeydi. Melkor, bu yüzden orijinal hiç bir yaratık yapamadı. Tek yapabildiği Eru`nun yarattıklarını bozup değiştirmek oldu.
çeviri