1686 yılında Lorrain Dükü V. Karl komutasındaki Kutsal ittifak kuvvetlerinin Osmanlı hakimiyetindeki Budin`i kuşatıp ele geçirmesiyle sonuçlanan kuşatmadır.
Kalede Abdurrahman Abdi Paşa`nın emrindeki Osmanlı ordusu üç buçuk aylık kuşatma süresince Haçlı ordularının art arda on sekiz taarruzunu püskürttü ve düşmanın teslim tekliflerini de geri çevirdi.Gittikçe azalan kuvvetler şehre hakim tepeleri ele geçiren Kutsal İttifak ordusu yüzünden yardım da alamıyordu.Bu sırada Abdurrahman Abdi Paşa ön saflarda savaşıyordu.Savaş sırasındaki talihsizliklere 1500 Osmanlı askerini aynı anda öldüren cephanelik patlaması da eklenince savunma zorlaştı.
2 Eylül 1686 günü Kutsal ittifak birlikleri altı koldan genel taarruza geçti.70 yaşındaki Abdurrrahman Abdi Paşa Beç Kapısı`nda şehit oldu.
Kalede kalan bir avuç Osmanlı askeri ilk Budin Beylerbeyi Bali Paşa`nın adını taşıyan Bali Paşa Meydanı`nda ölene kadar direndiler.Akşama doğru şehre hakim olan Haçlılar tam anlamıyla bir katliam gerçekleştirdiler.İhtiyar ve çocuk demeden Müslümanları öldürdüler.Ertesi gün ise tüm Osmanlı eserlerini ve camileri yakıp yıktılar.Sefere katılan Marsigli kontu Luigi Ferdinando Marsigli kütüphanelerdeki Osmanlı eserlerini toplayıp kendi şehri Bologna`ya götürdü ve burada bir kütüphane kurdu.
Şehre daha sonra yerleşen Macarlar ise Abdi Paşa`nın kahramanlığını asırlar boyunca unutmadılar ve şehit düştüğü yere çok daha sonraları üzerinde son derece şık ifadelerin yazılı olduğu bir mezartaşı diktiler.
Bu taşta ``"145 yıllık Türk egemenliğinin son Budin Valisi Abdurrahman Abdi Arnavut Paşa, bu yerin yakınında 1686 Eylül ayının 2. günü öğleden sonra yaşamının 70. yılında maktul düştü. Kahraman düşmandı, rahat uyusun!"`` yazılıdır.
Budin`in 145 yıllık Osmanlı hakimiyetinden çıkması Orta Avrupa`daki Türk topraklarının kontrolden çıkmasının önünü açtı.Şehrin ele geçmesi İstanbul ve Osmanlı imparatorluğu`nun diğer bölgelerinde derin üzüntü yarattı, halk arasında ``"Aldı Nemçe, bizim nazlı Budin`i"`` gibi ağıtların okunmasına yol açtı.
Kaynaklar
- Arnavutum.com
- ``Bin Atlının Akınları``, Prof. Dr. İsmet Miroğlu