Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Avrupa Konseyi içinde mahalli yönetimleri (yerel yönetimler) temsil eden kurumdur. Biri Yerel yönetimler odası, diğeri de Bölgesel yönetimler odası olmak üzere iki meclise bölünmüştür, bir sekreterlik ve kongre tarafından 5 yılda bir seçilen bir genel sekretere sahiptir.
Tarih
1994 yılına kadar “daimi konferans” statüsünde olan Kongre, 14 ocak 1994`de Bakanlar Komitesi`nde alınan bir kararla Kongre`ye dönüşmüştür ve böylece hem yerel hem bölgesel düzeyde özerkliğin tanınmasında ilerleme sağlanmıştır. 1953 itibariyle Avrupa Konseyi`nin danışman organı bir Avrupa yerel yönetimler konferansının düzenlenmesini istemiştir. 1956`da Bakanlar Komitesi konferansın düzenlenmesini kabul etmiştir ancak konferansın ilk toplantısı Jacques Chaban-Delmas başkanlığında,12 ocak 1957`de Strazburg`da yapılmıştır.Kurumsallaşma isteğinde olan Konferans 1960`ta bir antlaşma projesi kabul etti ve 13 eylül 1961`de Bakanlar Komitesi projeyi onayladı, böylece Avrupa Yerel Yönetimler Konferansı kurulmuş oldu.
19 şubat 1975`te Bakanlar Komitesi, yetkisini bölge temsilcilerine genişletmek amacıyla Konferans Antlaşmasında değişikliğe gitti. Yerel ve Bölsesel Yönetimler Konferansı olarak adlandırılan konferansa 1979`da Avrupa Yerel ve Bölsesel Yönetimler Daimi Konferansı adı verildi. Konferansin en önemli kararlarından biri 15 ekim 1985`te Mahalli Idareler Avrupa Antlaşması`nı (diğer adıyla Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartnamesi)kabul etmiş olmaktır . Böylece 9 eylül 1988 yılında yürürlüğe giren antlaşmaya imzalarını koyan devletler iç hukuk sistemlerinde yerel özerklik ilkesini kabul etmişlerdir. Avrupa Konseyi 9 ekim 1993`te Varşova zirve toplatısında, üye ülkeler devlet ve hükümet başkanları yerel ve bölgesel yönetimleri temsil eden bir danışman organın kurulmasına karar verdiler ve 1994`te bağlayıcı niteliği olan bir kararla Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi kuruldu.
Görevi
Kongre Avrupa yörelerinin ve bölgelerinin sesiniteliğindedir ve seçilmiş temsilcilerin ortak kaygılarını tartışmak, deneyimlerini paylaşmak ve politikalar geliştirmeyi sağlayan bir forumdur. Kongre yerel yönetimi ve demokrasiyi geliştirmeyi amaçlamaktadır, üye ve aday ülkelerin yerel ve bölgesel demokrasilerini inceler, yerel ve bölgesel düzeyde vatandaşların demokrasiye katılımını destekleyen girişimlerde bulunur, Avrupa politikalarının geliştirilmesinde yerel ve bölgesel yönetimlerin çıkarlarını temsil eder, bölgesel ve sınırötesi işbiriliğini destekler, Avro-bölgelerin kurulmasını sağlar ve talepte bulunan ülkelerin bölgesel ve yerel seçimlerini izler. Kongre görevlerini değişik kuruluşların katılımıyla yerine getirir, bu kuruluşlar arasında ulusal dernekler, uluslararası dernekler, gözlemciler ve diğer kuruluşlar vardır.Yerel ve bölgesel demokrasiyi destekleme faalyetleri çerçevesinde Avrupa Konseyi birçok rapor hazırlar. Yerel demokrasiyi izleme faaliyetini yürütmek amacıyla Kongre iki ayrı tür rapor hazırlar :
- Yerel demokrasiyi izleme raporları ingilizce ülke izleme raporları her ülke için ayrı ayrı hazırlanır ve Avrupa Konseyi üyesi ülkelerindeki yerel demokrasinin takibi için yazılır. İzleme faaliyeti, yerel ve bölgesel demokrasi ile ilişkili üye ülkelerin yönetimleriyle yapıcı siyasi bir diyaloğa girmeyi sağlayan temel unsurdur. Bu faaliyetler Kongre`nin yerel ve bölgesel kurumsal konularla ilgili olan antlaşmaları ve hukuki araçlarını, hükümetlere, parlamentolara, derneklere ve seçilmiş vekillere tanıtmayı sağlar. Bu raporların ışığında üye ülkeler birçok yasama reformu gerçekleştirdi. Tavsiye karalarının uygulanmasını hızlandıracak yeni bir prosedür öngörüldü, buna göre üye ülkeler tavsiye kararlarını uygulamaya yönelik alınan karaları yazılı olarak Kongre`ye bildirmeleri gerekmektedir.
- Genel raporlar Mahalli İdareler Antlaşmasının üye ve aday ülkelerde uygulanmasının genel analizini yaparlar. Antlaşmanın uygulanması hakkında genel bilgi verme zorunluluğu çerçevesinde, Kongre genel raporlar hazırlar.
Seçim gözlem misyonları çerçevesinde ise Kongre seçim gözlem raporları ingilizce ülke gözlem raporlarıhazırlar. Kongre düzenli olarak üye ve aday ülkelerde yerel ve bölgesel demokrasi gözlem misyonları düzenler, bu faaliyet yerel ve bölgesel demokrasinin durumunun ve gelişiminin izlenmesi yolunda kilit unsurdur. Gözlem misyonu seçim gününün yanısıra seçim kampanyasını inceler ve parti vekilleri, seçimlere itiraz eden gruplar, seçim komisyonları, siyasi hakları savunucu gruplar ve medya gibi yüksek makamlarla görüşmeler gerektirir. Genelde gözlem misyonu bir basın açıklamasıyla ve basın bildirisiyle sona erer. Gözlem misyonu sonrasında bir seçim gözlem raporu hazırlanır ve Kongre bürosuna arz edilir, bu rapor seçim kampanyasını ve seçim gününü değerlendirir, ayrıca iyileştirme sağlayacak tavsiyelerde bulunur.
Düzeni
Bir yöre ya da bölgede seçilmiş temsilcilerden oluşan Kongre yerel yönetim ve bölge oda meclisleri 200 000 yerel ve bölgesel yönetimi temsilen 318 üye ve 318 yedek üyeden oluşmaktadır. Hizmet süreleri 2 yıldır, kongre üyeleri ulusal gruplara ve siyasi gruplara ayrılırlar, PPE-DC (Hristiyan demokrat- Avrupa Halkçı Parti), SOC (Sosyalist grup), GILD (Bağımsız ve liberal demokrat grup) ve NI (Avrupa Konseyi`nin hiçbir siyasi grubundan olmayanlar).Kongre yılda üç kez Strazburg`da toplanır (mayısta, kasımda ve martta) ve avrupa örgütlerini ve gözlemci veya özel davetli olan birkaç üye ülke olmayan devletlerin örgütlerini kabul eder.Her iki odanın toplantıları Kongre`nin yıllık olağan toplansını müteakkiben gerçekleşir.
Kongre başkanını oda temsilcileri arasından seçer ve Kongre başkanının görev süresi iki yıldır. Kongre`nin diğer organları Kongre başkanı tarafından başkanlığı yapılan ve iki Oda`nın bürolarından oluşan Büro, toplantılar arasında Kongre adına iş gören Daimi Komisyon, tüzükte belirlenmiş dört komisyon ve çalışma gruplarıdır.
Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi`nde koltuk dağılımı şöyledir :
Almanya : 18/18, Andorra : 4/4, Arnavutluk : 4/4, Azerbaycan : 6/6, Belçika : 7/7, Birleşik Krallık : 18/18, Bosna-Hersek : 5/5, Bulgaristan : 6/6, Çek Cumhuriyeti : 7/7, Danimarka : 5/5, Ermenistan : 4/4, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti : 3/3, Estonya : 3/3, Finlandiya : 5/5, Fransa : 18/18, Gürcistan : 5/5, Hırvatistan: 5/5, Hollanda : 7/7, İrlanda : 4/4, İzlanda : 3/3, İtalya : 18/18, Kıbrıs: 3/3, Letonya : 3/3, Lihtenştayn : 2/2, Litvanya : 4/4, Lüksemburg : 3/3, Macaristan : 7/7, Moldova : 5/5, Monako : 2/2, Montenegro : 3/3, Norveç : 5/5, Polonya : 12/12, Portekiz : 7/7, Romanya : 10/10, Rusya : 18/18, Türkiye :12/12, Ukranya : 12/12, Yunanistan : 7/7.
Dış bağlantılar
- http://www.uhdigm.adalet.gov.tr/guncelleme/aksoz/T122.doc
- http://www.coe.int/T/Congress/Default_en.asp