Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Altun Yaruk

Kısaca: Altun Yaruk, ("''التون altun" "altın.''" ve "''يرقلق yarukluk" "nur, ışık, aydınlık; rahatlık.''" anlamındadır.) (Türkçe: ''Altın lşık'') isimli, Beşbalık'lı Uygur bilgini Singku Seli TutungCeval Kaya, ''Uygurca Altun yaruk: giriş, metin ve dizin'' ...devamı ☟

Altun Yaruk, ("''التون altun" "altın." ve "'''يرقلق' yarukluk" "nur, ışık, aydınlık; rahatlık." anlamındadır.) (Türkçe: Altın lşık) isimli, Beşbalık'lı Uygur bilgini Singku Seli Tutung tarafından, 10. yüzyılın birinci yarısında Çince'den Uygurca'ya çevrilmiş olan bir eserdir. Altun Yaruk, içinde "Şehzade ile Aç Pars Hikayesi" gibi catikler ile yer yer lirik bir eda taşıyan ve ağıtları andıran şiirleri içerir. Catik (Hintçe: jātaka Sanskritçe: जातक) içinde açlıktan ölmek üzere olan bir parsı kurtarmak isteyen, özverili şehzade anlatılır. Parsın ölmemesi için şehzade kendisini ona yem eder. Catiğin sonunda Buda, şehzadenin, kendisi olduğunu söyler. Bu hikaye de çok canlı ve akıcı bir biçeme sahiptir. Şehzadenin ölümü üzerine söylenen şiirlerde ise tam bir ağıt havası vardır. Birkaç benzeri bulunan ve oldukça oylumlu (Radloff ve S.Y. Malov baskısı 707 sayfa) olan Altun Yaruk, burkancılığın (budizmin) esaslarını, felsefesini ve Buda'nın yaşamını anlatan bir eserdir. 1990 yılında, aslen Doğu Türkistan'lı olan Kahar Balad adlı Uygur araştırmacısı, "Şıngqo Şäli Tutung" ve çevirileri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Altun Yaruk'un Uygurca ve Çince'ye yapılan çevirileri dışında Tibetçe ve Moğolca (Aлтaн Герел, Altan Gerel) gibi çevirileri de bulunur.

Örnek metin

üçünç ülüş bir [1]tr # nama but : nama darm : namo [2] # altun önglüg y(a)ruk yaltrık # -lığ kopda kôtrülmiş nom iligi # atl(ı)ğ nom bitigde kılınç # adartmakın ôçürmek atl(ı)ğ # bişinç bölük üçü tegz # -inç : # amtı bo başlağ[ın # kutluğ [3]kut [4] # ukmış k(e)r : anta ö[trü uluğ Ayrıca bakınız * Singku Seli Tutung * Uygur edebiyatı Notlar
* Kahar Barat, "Šïngqo Šäli Tutung traducteur du Sȃkiz Yükmäk Yaruq Nom?", 1990, JA CCLXXVIII 1990/1-2:155-166. * Reşid Rahmeti Arat, Türkische Turfan-Texte VII, 1936, Berlin. * James Hamilton, "Les titres Šäli et Tutung en Ouigour", 1984, JA 272: 425-437. * Johannes Nobel, Suvarnaprabhasottamasutra, Brill Verlag, 1958, 1944.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Uygur Metinleri
3 yıl önce

vardır. Bu dönemden Altun Yaruk, İki Kardeş Hikâyesi, Çaştani Bey Hikâyesi gibi çok sayıda eser günümüze kadar kalmıştır. Altun Yaruk Sekiz Yükmek Bogu...

Uygur Metinleri, Budizm, Hristiyanlık, Maniheizm, Orhun kitabeleri, Türkistan, Uygurlar, Yenisey Yazıları
Singku Seli Tutung
7 yıl önce

Türk ülkeleri hakkında gözlemleri içerir. Altun Yaruk Beşbalık Yarğol harabeleri ^ Mehmet Ölmez, Altun Yaruk: III. kitap (Band 1 von Türk dilleri araştırmaları...
Sergey Malov
7 yıl önce

yayımlatacağı Orta Çağ Budist Uygur edebiyatının en önemli eseri olan Altun Yaruk da bunların arasındadır). 1917 yılında Malov Kazan Üniversitesi'nde profesörlüğe...
Irk Bitig
3 yıl önce

edilen yazmaların en dikkat çekici olanıdır. Bulunan diğer yazmalar ise Altun Yaruk ve Sekiz Yükmek tir. Yazma, küçük bir kitap hâlindedir. Sarı renkli,...

Irk Bitig, Budizm, Doğu Türkistan, Göktürk, Orhun Alfabesi, Türk, Uygurlar, Uygur Edebiyatı, Bin Buda, Altun Yaruk, Sekiz Yükmek
Eski Uygur alfabesi
3 yıl önce

yazılmıştı. Uygur alfabesiyle Uygur döneminde yazılmış yazılı nesirler: Altun Yaruk İki Kardeş Hikâyesi Sekiz Yükmek Eski Uygur alfabesi, toplam 18 harfe...
Edhem Tenişev
7 yıl önce

karşılaştırılması (çekim sistemi)" adlı mezuniyet tezini, 1953 yılında Altun Yaruk'un dili üzerine "kandidatlık" (Kandidat: SSCB'de "doktor"dan önceki akademik...
Tarihi Tuva Alfabeleri
7 yıl önce

Uygur alfabesiyle Uygur Devleti döneminde yazılmış yazılı nesirler: Altun Yaruk İki Kardeş Hikâyesi Sekiz Yükmek Günümüz Tuvaların dini olan Budizm ile...
Muharrem Ergin
3 yıl önce

Doktora Tezi, İÜ. Sos. Bil. Enst., 710 sayfa, TDK yay. Ceval Kaya (1989), Altun Yaruk (Suvarnaprabhasottama-Sutra) giriş-metin-dizin (2 cilt) Doktora Tezi...

Muharrem Ergin, 1925, 1995, 6 Ocak, Ahıska, Balıkesir Lisesi, Nepal, Orhun Yazıtları, İstanbul Üniversitesi