KASABANIN COÄRAFİ KONUMU
Van Gölü`nün kuzeyinde Erciş`e 7 km uzakta olan kasaba Erciş`in güneybatısındadır.KASABANIN TARİHÇESİ
Çelebibağı`nın bulunduğu yere İshak ve Mehmet Çelebi adında iki kardeş gelir. O sırada Erciş (Erganis) Kalesi bulunmaktadır. Bu iki Çelebi kalenin yakınındaki yere yerleşirler. Burayı bağlarla bahçelerle yeşillendirirler. Buna şaşıran kale komutanı buraya asker göndererek olayı araştırır. Çünkü bu kurak, düz, çıplak arazinin yemyeşil olmasının bir sebebi olmalıdır. Olayı inceleyen askerler burada ermiş anlamında çelebilerin olduğunu bildiririler. Kale komutanı da burayı bu çelebilere bağışlar. Daha sonra kale sular altında kaldığından çelebiler bugünkü Çelebibağı`nın olduğu yere gelirler. O günden bugüne Çelebibağı`na Çelebilerin bağı anlamına gelen Çelebibağı denir.KASABANIN DOÄAL DURUMU
Genel olarak düzlük bir alanda bulunur.Kasabanın büyük kısmı göl kıyısında bulunur. Fakat son yıllarda yaşanan büyük göçler sonucunda kasaba büyük bir alana yayılmıştır.KASABANIN İKLİMİ
Gerek etrafını kapalı olması, vadi özelliği taşıması, gerek Van Göl`ünün büyük bir alana yayılmış olması nedeniyle Vana€˜ın diğer ilçeleine nazaran Erçiş ve Çelebibağı`nda karasal iklimin daha yumuşak olanı göze çarpar. Yazlar kurak ve sıcak kışlar kar yağışlı ve kurak geçer. İlkbahar ve sonbahar ayları da yağışlı geçer.KASABANIN GELİR KAYNAKLARI
Kasabada halkın gelir kaynağı tarım ve hayvancılıktır. 1 Mayıs ve 15 Haziran tarihleri arasında gölde a€˜`İnci Kefal`` avlanmak serbesttir. Tarım ürünü olarak buğday, arpa, kavun, karpuz, üzüm, lahana, domates, biber, patlıca, üzüm, elma ve armut gibi sebze ve meyve ürünleri yetiştirilir.
KASABANIN NÜFUSU
1997 Nüfus sayımını sonuçları tam olarak açıklansa bile Çelebibağı`nın nüfusunu 10 000 kişi civarındadır. Fakat yaz aylarında göçten dolayı nüfus daha fazla artmaktadır.BELEDİYENİN KURULUŞU
Çelebibağı 1967 yılında belediyelik olmuştur. 1994 a€˜te Mehmet KAHRAMAN, . 1999 ve 2004 mahalli seçimlerini Kutbettin TÜRKMRNOÄLU kazanarak 2 dönem belediye başkanlığını yapmaktadır.VAN GÖLÜ`NÜN KASABAYA VERDİÄİ ZARAR
1994 VE 1995 yıllarında Van Gölü`nün yükselmesi sonucunda en fazla etkilene terleşim yeri Çelebibağı olmuştur. Aşağı yukarı 10000 dönüm arazi sular altında kaldığı için kasaba afet bölgesi ilan edilmiştir.TARİHİ YERLERİ
16. VE 17. yüzyıllarda yaşamış Emrah ve Selvi`nin mezarları görülmeye değerdir. Erçiş kalesi sular altında kalmıştır. Urartu, Karakoyunlu ve Selçuklular a€˜a ait mezarla bulunmaktadır.ULAŞIM
Erçiş ve kasaba arsında toplu taşıma araçları sürekli gidip gelmektedir. Ulaşım araçları belediyenin olup fiyatlar çok uygundur.(350 000)HABERLEŞME
Kasabada PTT binası bulunmaktadır.Evlerin çoğunluğunda telefon, tv, radyo vb. araçlar bulunmaktadır.SAÄLIK
Kasabada sağlık Ocağı bulunmaktadır. Sağlık Ocağında 2 doktor ebe, hizmetli, şoför bulunmaktadır.KASABADA ÇİFTÇİLİK
Kasabada ekilebilen tarım arazisi fazla olup çitçilikle uğraşanların sayısı oldukça fazladır. Toprak verimlidir. Kasabaya getirilen Koç köprü barajının faaliyete geçmesiyle sulu tarım fazla yer tutmaktadır. Çiftçilikle uğraşanların ekonomik durumu genelde iyidirEKONOMİK DURUM
Kasabanın yerlilerinin genel durumu iyidir.Çiftçilikle uğraşanların genel durumları iyidir.SOSYAL HAYAT
İş hayatını dışında kasabada genel hayat soyut kalmıştır. Kasabada yaşayanlar boş zamanlarını kahvede veya ilçede geçirirler. Kadınlar genelde ev işleri ile uğraşırlar.DİL
Çelebibağı`nın dili genelde Azeri kökenli Türkçe`dir. Göçün etkisiyle kasabada Kürtçe konuşan insanların sayısı gittikçe artmaktadır.KASABADA EÄİTİM
Kasabada şu anda 3 ilköğretim okulu ve Çok programlı lise bulunmaktadır. Kasabada okumama yazma bilmeyenler genelde yaşlılardır. Genç nüfus genelde okuma yazma bilmektedir. Kız öğrenciler önceden okula gönderilmesi fazla yoktu. Ama son zamanlarda çocuk yardımı ve kampanyalar sayesinde kız öğrenciler okula gitmektedir.KASABANIN GELENEK GÖRENEKLERİ MAHALLİ YEMEKLER
Kasabada etli ve bulgurlu yemekler fazladır. Hayvan ürünlerinden birçok yemek yapıldığı gibi bazı otlardan da yemekler yapılmaktadır.Örnek yemek isimleri (mıhla, keledoş, grorşir, cılbır, borani, helim aşi vb.). Otlu peynir ve tuzlu balık meşhurdur.BATIL İNANÇ VE HURAFELER
Bir söylentiye göre Çelebibağı tarihi mezarlığında bulunan koç heykelleri her Cuma akşamı birbirlerine taş (kelle) atar, boyunlarından çıkan ses yankı yapar, köylüler de bunu dinlermiş. Bu da uğur sayılırmış.Batıl inançlardan; türbelere bez bağlamak, türbelere mum dikme, evde temizlik yaparken örümcek yuvalarına dokunmamak, soğan kabuğunu yakılmaması vb.
Harma Hozan efsanesi:Küçük çocukları korkutup uyutmak için çağrılan ve bacalardan çıkıp gelen,önce kuyruğunu gösteren hayali bir kahramandır.korkunç bir canavar olduğu idda edilir , çocukları yermiş, yada alıp götürürmüş.
GİYİM KUŞAM
Erkekler eskiden şalvar giyerlermiş. Üst olarak da yakasız gömlek giyerlermiş. Başa ise bir kumaş ve etrafına kasket bağlarlarmış. Günümüzde normal giyim uygulanmaktadır. Kadınlar ise eskiden entari üzerine peştamal bağlarlarmış. Bellerine kemer ve uçkur bağlarlarmış. Desenli yünden örme çoraplar ayaklarını süslermiş. Günümüzde bu giyimde pek kalmamıştır.ŞİVE VE AÄIZ ÖZELLİKLERİ
İlçe merkezinde ve sahil alanlarında arı bir Türkçe kullanılmaktadır. Yinede Amence ve Azerice sözcükler kullanılmaktadır. Ayrıca Kürtçe sözcüklerde fazlaca kullanılmaktadır.SÖZCÜKLER
Çömçe - Kepçe
Kuşkana - Tencere
Şoratan - Çatısız Toprak damlardan yağmur sularını akıtan (oluk)
Hırttık - Gırtlak
Him -Temel
Şor - Tuzlu
Duj - Sivri
Şılapa - Sulukar
gandık-çömlek
tevşi-tabak
mecefe-su bardağı
şüşe-çay bardağı
tezze-yeni
bibi-hala
eze-teyze
gada-ihtiyar adam
abeş-uslu erkek çocuk
kor-kör
lal-dilsiz
kar-saır
Van Gölü-deniz
yüngül-hafif
bırçek-foul
gıjjan-dağınık saç
çarhe-çok gezen
jogge-grup halinde gezen gençler
tike-lokma
aparmak-götürmek
eşik-dışarı
hezemet-çok fazla
irgat-işçi
teşi-çok zayıf
hıppız-çok şişman
dıgırmi-yuvarlak
gopbal-baston
gırdan-kalın
gındıl-kısa ve toparlak
toy-düğün
hızmeker-hizmetçi
yaslamak-taklit etmek
BİTKİ İSİMLERİ
Mekke - Mısır
Greyla - Kiraz
Puçili - Havuç
Gıcırtgan - Isırgan Otu
gartol-patates
tumates-domates
hıti-salatalık
HAYVAN İSİMLERİ
Madek - Manda
Kukjo - Şahin
Buppi - Ağaçkakan
Karganozi - Kırlangıç
Kasi - Kaplumbağa
Gınne - Martı
pişik-kedi:
tosbağa-kabuklu hayvanlar(kaplumbağa)
kor sıçan-köstebek
ÖZÜRLÜ İNSANLAR
Guzzuk - Kambur
Goppe - Eli Çorak
Lal - Dilsiz
Kar - Sağır
Çolak - Eli Kesik
Gij - Aptal
ATASÖZÜ VE DEYİMLER
Adam var ki, adamların nakşıdır, Adam var ki, hayvan ondan yahşidir. Adam var ki söyletirsen dür döker. Adam var ki söyletmesen yahşidir. İtin ağzı ile deniz haram olmaz. Gitti bostan kırası, kaldı yüzün karası. Atlar getti nallanmağa tosbağalar dedi yes papes(biz de varız) Beygirler getirir eşşekler yer. Harma hozan bacadan uzan guyruğun göster ge bu uşaği al apar. cinne düşmek-çok sinirlenmek. aklını atmak-çok sevinmek hol hol dolnmah-çok gezmek baba tutmak-dermansız derde düşmek, külbaşan ola-başa musibet gelmesini istemek muradın gözünde gala- istediğin olmasın, yah hüş hüş-şaşkınlık ifadesi,ERCİŞLİ EMRAH
16.yy sonlarında yaşamış, şiirlerinde saf arı bir Türkçe kullanmıştır. Sevgilisi Selvi Han için İran`a gitmiştir. İran Şah`ı Şah Abbasa€˜a kafa tutmuştur. Çelebibağı kalesinde aşıklık yapmıştır. Çağının en güçlü saz ve söz aşığıdır.Türkiye`nin bir çok edebi dergisinde kendisinde bahsedilmiş ve şiirleri yayınlanmıştır. Erzurumlu Emrah ile hiçbir alakası yoktur.Emrah`a ait olduğu sanılan birde mezar bulunmaktadır. Bu taş Prof. Dr. Fahrettin KIZILKAYA tarafından okunmuş ve Emrah`a ait olduğu rapor edilmiştir.
ERCİŞLİ EMRAH`A AİT BİR ŞİİR
O yar benim elde külli varımdır Namusumdur, gayretimdir,arımdır. Alem bilir Selvi benim yarimdir. Ona kavuşacağıma günahımız var.Emrah der ki yerde yüze basmazlar Ümitleri hak Mevla`dan kesmezler Güzel sevdi diye adam asmazlar Bizim şahımız fermanımız var
Cüneyt - 3 yıl önce