Yunusgiller

Kısaca: Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) takımına dahil olan dişli balinalar (Odontoceti) alt takımının bütün okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır. Yukarıdaki tanımdan anlaşılacağı üzere, yunusgiller familyasının üyeleri esasen açık denizlerde yaşar ve böylece, "yunus" adı ile anılan başka bir dişli balina grubu olan nehir yunusları (Platanistoidea) üst familyasının türlerinden ayrılırlar. ...devamı ☟

Yunusgiller
Yunusgiller

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar takımına dahil olan dişli balinalar alt takımının tüm okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır.

Yukarıdaki tanımdan anlaşılacağı üzere, yunusgiller familyasının üyeleri esasen açık denizlerde yaşar ve böylece, "yunus" adı ile anılan başka bir dişli balina grubu olan nehir yunusları üst familyasının türlerinden ayrılırlar. Irrawaddy yunusu ```` gibi bazı türler ise daha çok kıyı şeritlerinde ve nehir kıyılarında bulunan istisna yunusgillerdir.

Bu familya, memeliler sınıfına dahil olmasına ve dolayısıyla da kendisini oluşturan türlerin balık olmamasına rağmen, Türkçe`de yunusbalığıgiller olarak da anılabilirKaynak-numara|no=1Kaynak-numara|no=2.

Yunusgiller familyası içindeki görece büyük altı tür, bu familya içinde sınıflandıkları için aslında yunus olsalar da daha çok "balina" adı ile anılır. Bu canlılar şunlardır:

Yunusgiller familyasındaki türler, haliç yunusundaki gibi 1,2 m uzunluk ve 40 kg ağırlıktan katil balinadaki gibi 7 m ve 4,5 tona kadar değişen büyüklüklere sahiptir. Çoğu türün ağırlığı ise 50 - 200 kg aralığındadır. Dünyanın tüm denizlerinde bulunan bu canlılar, daha çok kıta levhaları üzerindeki görece sığ denizlerde yaşarlar. Hepsi etçildir ve sıklıkla balık ve mürekkep balığı ile beslenirler.

Sınıflama

Yunusgiller (Delphinidae) familyasının balinalar (Cetacea) takımı içindeki yeri ve türlere kadar olan ayrıntılı sınıflaması aşağıda sunulmuştur.
* Alt takım : Odontoceti - Dişli balinalar
* Familya : Delphinidae - Yunusgiller
* Cins : ``Cephalorhynchus``
* Tür : ``Cephalorhynchus commersonii`` - Alaca yunus
* Tür : ``Cephalorhynchus eutropia`` - Şili yunusu
* Tür : ``Cephalorhynchus heavisidii`` - Benguela yunusu
* Tür : ``Cephalorhynchus hectori`` - Beyaz başlı yunus
* Cins : ``Delphinus``
* Tür : ``Delphinus capensis`` - Uzun burunlu bayağı yunus
* Tür : ``Delphinus delphis`` - Kısa burunlu bayağı yunus, tırtak
* Cins : ``Feresa``
* Tür : ``Feresa attenuata`` - Pigme katil balina
* Cins : ``Globicephala``
* Tür : ``Globicephala macrorhynchus`` - Kısa yüzgeçli pilot balinası
* Tür : ``Globicephala melas`` - Uzun yüzgeçli pilot balinası
* Cins : ``Grampus``
* Tür : ``Grampus griseus`` - Gri yunus
* Cins : ``Lagenodelphis``
* Tür : ``Lagenodelphis hosei`` - Sarawak yunusu
* Cins : ``Lagenorhynchus``
* Tür : ``Lagenorhynchus acutus`` - Atlantik beyaz yanlı yunusu
* Tür : ``Lagenorhynchus albirostris`` - Beyaz burunlu yunus
* Tür : ``Lagenorhynchus australis`` - Siyah çeneli yunus
* Tür : ``Lagenorhynchus cruciger`` - Kum saati yunusu
* Tür : ``Lagenorhynchus obliquidens`` - Pasifik beyaz yanlı yunusu
* Tür : ``Lagenorhynchus obscurus`` - Gölgeli yunus
* Cins : ``Lissodelphis``
* Tür : ``Lissodelphis borealis``
* Tür : ``Lissodelphis peronii``
* Cins : ``Orcaella``
* Tür : ``Orcaella brevirostris`` - Irrawaddy yunusu
* Tür : ``Orcaella heinsohni`` - Avustralya küçük yüzgeçli yunusu
* Cins : ``Orcinus``
* Tür : ``Orcinus orca`` - Katil balina
* Cins : ``Peponocephala``
* Tür : ``Peponocephala electra`` - Elektra balinası
* Cins : ``Pseudorca``
* Tür : ``Pseudorca crassidens`` - Yalancı katil balina
* Cins : ``Sotalia``
* Tür : ``Sotalia fluviatilis`` - Haliç yunusu
* Cins : ``Sousa``
* Tür : ``Sousa chinensis`` - Pasifik kambur yunusu
* Tür : ``Sousa plumbea`` - Hint kambur yunusu
* Tür : ``Sousa teuszii`` - Atlantik kambur yunusu
* Cins : ``Stenella``
* Tür : ``Stenella attenuata`` - Pantropik benekli yunusu
* Tür : ``Stenella clymene`` - Atlantik dönücü yunusu
* Tür : ``Stenella coeruleoalba`` - Çizgili yunus
* Tür : ``Stenella frontalis`` - Atlantik benekli yunusu
* Tür : ``Stenella longirostris`` - Dönücü yunus
* Cins : ``Steno``
* Tür : ``Steno bredanensis`` - Pürüzlü dişli yunus
* Cins : ``Tursiops``
* Tür : ``Tursiops aduncus`` - Hint-Pasifik şişe burunlu yunusu
* Tür : ``Tursiops truncatus`` - Şişe burunlu yunus, afalina


Yakın tarihli moleküler çözümlemeler, henüz aksi kabul ediliyor olsa da yunusgillere dahil çeşitli cinslerin tek soylu olmadığını göstermiştir. Dolayısıyla, başta ``Stenella`` ve ``Lagenorhynchus`` için geçerli olan bu durum nedeniyle, yunusgiller familyasının sınıflamasında ileriki yıllarda önemli değişiklikler olabilir.

Ayrıca bakınız



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Yunus (hayvan)
3 yıl önce

(Cetacea) takımının dişli balinalar (Odontoceti) alt takımı içindeki yunusgiller (Delphinidae) familyasında sınıflanan türlerin büyük çoğunluğu ile nehir...

Yunus (hayvan), Taksokutu, 1970, ABD, Afalina, Alaca yunus, Amazon nehir yunusu, Animalia, Atlantik benekli yunusu, Atlantik beyaz yanlı yunusu, Atlantik dönücü yunusu
Delphinoidea
7 yıl önce

balinagiller ve musurgiller birbirileri ile yunusgillerden daha yakın ve kardeş familyalardır. Eskiden yunusgiller ile yakın akraba kabul edilen nehir yunusları...

Tırtak
3 yıl önce

Tırtak (Delphinus delphis), Bayağı yunus olarak da bilinir, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Türkiye'nin bütün denizlerinde bulunan ve bütün dünyada...

Tırtak, Tırtak
Stenella
7 yıl önce

Stenella yunusgiller (Delphinidae) familyasından bir yunus cinsidir ve beş yunus türü barındırır: Atlantik benekli yunusu (Stenella frontalis) Atlantik...

Stenella, Taksokutu, 1866, Atlantik benekli yunusu, Atlantik dönücü yunusu, Balinalar, Bilimsel sınıflandırma, Delphinidae, Dönücü yunus, Hayvanlar, John Edward Gray
Lissodelphis
7 yıl önce

Lissodelphis Yunusgiller (Delphinidae) familyasından yalnızca 2 türü olan küçük ve ince bir yunus cinsidir. Ana renkleri ağırlıklı olarak siyah, alt tarafı...

Lagenorhynchus
7 yıl önce

Lagenorhynchus Yunusgiller (Delphinidae) familyasından bir yunus cinsidir ve altı yunus türü barındırır: Atlantik beyaz yanlı yunusu, Lagenorhynchus acutus...

Lagenorhynchus, Taksokutu, Atlantik beyaz yanlı yunusu, Balinalar, Beyaz burunlu yunus, Bilimsel sınıflandırma, Delphinidae, Hayvanlar, John Edward Gray, Kordalılar, Memeliler
Sarawak yunusu
7 yıl önce

sularında ve kısmen Hint Okyanusu ile Atlantik Okyanusu'nda yaşayan, Yunusgiller familyasından bir yunustur. Sarawak yunusu ve insan arasında bilinen...

Yalancı katil balina
3 yıl önce

Yalancı katil balina (Pseudorca crassidens) yunusgiller familyasının üçüncü en büyük balina üyesi. Sıcak ve tropikal sularda yaşarlar. İsmini kafatasının...