Türkçe Bilgi: Yarasa (operet)

Die Fledermaus |orijinaldil =Almanca |Müzik =Johann Strauss II |Libretto = Carl Haffner ve Richard Genée |image = 1954'te Düsseldorf Opera Evi Yarasa temsili |prömiyer = 5 Nisan, 1874 |ilkgösterilenyer =Theater an der Wien Viyana, Avusturya |Devlet Operasındaki ilk temsili: |perdesayısı =3 |oyuncular = *Baron von Eisenstein:tenör * Rosalinde: Eisenstein'nın karısı, soprano * Adele: Rosalinde'nin oda hizmetçisi, soprano * Ida: Adele'in kız kardeşi, soprano * Alfred: Şan öğretmeni ve Rosalinde'ni bir hayranı, tenör * Dr. Falke: Baron'un arkadaşı ,bariton * Blind: Baron'un avukatı , tenör * Frank: Hapishane müdürü, bariton * Prens Orlofski: mezzo-soprano * Frosch: Gardiyan, Konuşma rolü, komik * Prens Orlofski'nin parti misafirleri koro ve bale }} Yarasa (Almanca: Die Fledermaus) Johann Strauss II tarafından bestelenmiş bir Viyana opereti janrında 3 perdelik Almanca operetdir. Eserin liberettosu "Carl Haffner" ve "Richard Genée" tarafından hazırlanmıştır. Operetin prömiyer temsili 5 Nisan 1874de Viyanada Theater an der Wien eserini bestesinin orkestra şefliği altında yapılmıştır. Bu operet çok büyük bir ilgi görmüş ve dünyanın diğer opera evleri reperatuvarıları içinde devamlı bulunmuştur. Turkiye'de ilk temsili Ankara'da (......)da yapılmıştır. Kuzey Amerika'da sahnelenen 20 en popüler opera eseri listesinde 19uncu sırada bulunmaktadır. Hazırlanışı Yarasa eserinin orijinali Alman oyun yazarı "Julius Roderich Benedix" ((1811–1873) tarafından hazırlanmış olan Das Gefängnis (Hapishane) adlı hafif bir güldürü oyunudur. Diğer bir kaynak da "Henri Meilhac" ve "Ludovic Halevy" tarafından Fransızca olarak yazılmış bir vodvil oyunudur. Bu eser ilk defa müziksiz oyun olarak Almanca'ya Carl Haffner tarafından çevrildi ve Viyana'da bu oyun sahnelendi. Fakat bu oyunun dayandığı önemli bir kavram olan bir geceyarısı yemeği (reveillon), Avusturya ve Alman adetlerine uymadığı için pek seyirci kazanamadı. Bu problem Johann Strauss'un liberettocusu tarafindan Avusturya geleneklerine uygun bir hale getirilmesi ve geceyarısı yemek partisinin bir Viyana Balosu ile değiştirilmesi ile bu oyunun Johann Starauss için bir liberettoya çevirilmesini çok daha uygun duruma getirmiştir. Haffner'in Almanca'ya tercumesi operet liberettosuna uyarlanması için Richrd Genee'ye verilmişti. Fakat eserin pöpüler olmasından sonra ortaya çıkan bir anlaşmazlık üzerine Richard Genee liberetto için yeniden aslından bir çeviri yaptığını iddia etmiş ve Haffner ile hiçbir zaman hiç bir görüşme yapmadığını bildirmiştir. Roller == Konu özeti

I. Perde

Eisenstein'in apartman dairesinde Baron von Eisenstein, genellikle avukatı olan Dr.Blind'in becerikizliği dolayısıyla, bir devlet memuruna hakarette bulunduğu için 8 gün hapse mahkum edilmiştir. Eisenstain'in hizmetçisi olan Adele, bir bale kumpanyasının üyesi olan kız kardeşi İda'den Prens Orlofski'in verdiği bir maskeli kıyafet balosuna davetiye alır. Bu mektubun çok hasta olan teyzesinden geldigini söyliyerek bir kısa muddet işinden ayrılma izini alır. (Adele: - "Kızkardeşim Ida bir mektup yazmış"). Baron'un arkadaşı Falke gelir ve Baron'u da bu baloya davet eder (Falke: "Benimle soupe'ye gel"). Eisenstein, güya hapishaneye gitmek için, karısı Rosalinde ve hizmetçisine elvada eder; fakat niyeti hapise girmeyi bir gün geçiktirip o gün baloya gidip eğlenmektir. (Tarzett: "Canım! Canım! Sahiden çok üzgünüm"). Eisentein evinden ayrıldıktan sonra karısı Rosalinde'i, eskiden beri onun hayranı olmuş, şan öğretmeni Alfred, ziyarete gelir ve ona seranat yapmaya baslar.(Alfred:"Kumru kaçmayı başardı").(Perde finali içki içme şarkısı: "Unutabilen mesut olur.") Hapisane müdürü, Frank, Rosalinde'nin kocasını hapishaneye götürmek üzere gelir ve evde onu Alfred ile yalnız başına bulur. Rosalinde Frank gelince durumunu açıklama şarkısı söyler. (Rosalinde:"Gecenin çok geç saatinde benimle başbaşa") Rosalinde'nin bu zayıflığını ele vermemek için kendinin Eisenstein olduğunu bildirir ve Frank tarafından tutuklanıp götürülür. (Frank: Benim büyük kuş kafesim.") I

I. Perde

Villa Orlofski'nin arkasında bir ufak yaz köşkünde Hemen anlaşılırki, Prens Orlofski'nin de bilerek izini ile, Falke bu baloyu ve davetleri Baron Eisentein'den geçen yılki hareketleri için öç almak icin bir tertip alma aleti olarak organize etmisştir. Geçcen kis Eisenstein arkadaşı Falke'yi bir maskeli balodan sonra yarasa kıyafetinde olarak sarhoş bir halde şehrin ortasında bırakmış ve Falke herkesin alay konusu olmuştur. Bu tertibin bir kısmı olarak Falke Frank, Adele ve Rosalinde'yi de bu maskeli kıyafet balosuna davet etmiştir. Macar kontesi kılığında olan Rosalinde bu kılığa uygun rol yapmaktadır. Frank "Şövalye Chagrin" kılığında ve rolünde ve Adele'de bir aktrist giysili olup bir aktrist rolü yapmaktadır. Balo eğlenceli olarak devam eder. (Koro: Ein Souper heut uns wink - "Bir souper önümüzde"). Prens davetlilerini ağırlar (Orlofski : "Arkadaslarimi davet etmeyi severim"). Eisenstein Adele'ye tanıştırılır. Fakat kafası ickiden o kadar karışıktır ki onun neden gerçekten hizmetçisine çok benzediğini bir türlü kendine açıklayamaz. Adele "Adele'nin kahkaha atma şarkısı"'ni soyler. (Adele: Mein Herr Marquis - "Efendim Markiz,") Sonra Falke değişik kıyafetli maskeli Rosalinde'yi Eisenstein ile tanıştırır. Çardaş: Klänge der Heimat - "Yurdumdan sesler"). Çiftin birbiriyle aşkane görüşüp kucaklaşmaları sırasında Rosalinde kocasının cebinden kıymetli cep saatini çalmayı başarır. Bunu yakın gelecekte kocasının kendine ihanet ettiğine dair suç delili olarak kullanmayı düşünmektedir. (Saat ikilisi: "Gözlerim yakında sönükleşecek"). Çok coşkulu bir perde finalinde davetliler eğlenmege devam ederler.(İçki içme şarkısı: ("Üzümden akan ateşten") sonra "Ağabeylerim, erkek kardeşlerim ve kızkardeşlerim" ve final olarak bir vals ve bale parçası: "Ne çok neşe, tam bir zevk gecesi") II

I. Perde

Hapisane Müdürü Frank'in idare odasında Ertesi sabah bütün herkes kendini hapisanede bulunca kafalarındaki karışıklık daha artar. Buna ek olarak gardiyan Frosch'un hapisanenin müdürünün görevde olmadığını fırsat bularak epey alkol alıp ne yaptığını bilmemesi de eklenmiştir. Adele, Chevalier Chagrin'in desteğini sağlamıştır (Adele: Spiel' ich die Unschuld vom Lande - "Eğer saf bir köylü kızı taklidi yaparsam"). Alfred hapisaneden çıkabilmekden başka şey düşünmez olmuştur. Eisenstein'in kurnazlıklarını çok iyi bilen Rosalinde ise boşanma için dava açma kararına varmıştır. Frank ise hala ayılmamıştır. Frosch, Adele ve kızkardeşi İda'yı birlikte bir hücreye kapatır. Bu karmaşıklığın ortasında Falke baloda bulunan bütün davetlilerle birlikte hapisaneye gelir ve tüm olanların "Yarasa"'dan öç alınmak için büyük bir tertip olduğunu itiraf eder.(Terzett ve Rosalinde, Eisenstein, Alfred: Ich stehe voll Zagen - "Acayip bir serüven"). Her şey uygun olarak kavga çıkmadan hal yoluna koyulur. Eisensentein karısına ihanette bulunmasını aldığı çok alkolün tesiri olarak açıklar. Orlofski Adele'nin artistlik kariyerine destek vermeyi kabul eder. Fakat Eisenstein kendine önceden verilmiş olan hapis cezasının hepsini çekmek zorundadır.(Finale: O Fledermaus, o Fledermaus - "Yarasa, yarasa, en sonunda kurbanının kaçmasını sağladın.") == Eserdeki önemli müziksel parçalar

I. Perde

* Introduktion: "Täubchen, das entflattert ist" * Adele: "Da schreibt meine Schwester Ida" * Adele ve Duettino: "Ach, ich darf nicht hin zu dir!" * Terzett: "Nein, mit solchen Advokaten" * Duett: "Komm mit mir zum Souper" * Terzett: "So muss allein ich bleiben" * Finale: "Trinke, Liebchen, trinke schnell" * "Ich höre Stimmen!" * "Mein Herr, was dächten Sie von mir" * "Nein, nein, ich zweifle gar nicht mehr" * Couplet: "Ich lade gern mir Gäste ein" I

I. Perde

* Ensemble und Couplet: "Ach, meine Herr'n und Damen" * "Mein Herr Marquis" * Duett: "Dieser Anstand, so manierlich * Csárdás: "Klänge der Heimat" * Finale: "Im Feuerstrom der Reben" * "Herr, Chevalier, ich grüsse Sie!" * Unter Donner und Blitz, Polka, Op.324 * "Genug damit, genug" II

I. Perde

* "Entr'acte" * Melodram "Ein fideles Gefängnis" * Couplets: "Spiel' ich die Unschuld vom Lande" * "Ich stehe voll Zagen" * Finale: "O Fledermaus, o Fledermaus"

Tek başına eser olarak yayinlanan parçalar

Johann Strauss II bu operet eserinde bulunan bazı melodi ve şarkıları ayrıca tek başına eser olarak da yayınlamıştır: * Fledermaus-Polka, op.362 * Fledermaus-Quadrille, op.363 * Tik-Tak-Polka, op.365 * An der Moldau. Polka, op.366 * Du und Du, op.367 * Glucklich ist, wer vergißt, Polka-mazur, op.368 Seçilme ses kayıtları Seçilme film ve video uyarmaları Yarasa opereti bircok defa sinema ve videoya uyarlanmıştır. Dipnotlar Ayrıca bakınız * Operet * Johann Strauss II Dış bağlantılar * [1] İngilizce Wikipedia "Die Fledermaus" maddesi (Görülme tarihi:20.2.2009) * [2] Yarasa (Die Fledermaus) operetinin Almanca asıl metni ve İngilizce çevirisi. Almanca , (Görülme tarihi:20.2.2009) * [3] Die Fledermaus operetinin librettosu (Almanca)(Görülme tarihi:20.2.2009) * [4] Die Fledermaus opereti kilavuzu (Görülme tarihi:20.2.2009) * [5] Lotte Lehman "Klänge der Heimat: Csàrdàs" ses kaydı (Görülme tarihi:20.2.2009) * Warrack,John ve West,Ewan (1992), The Oxford Dictionary of Opera, ISBN 0-19-869164-5

Kaynaklar

Vikipedi

Yarasa (Operet)

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Tek başına eser olarak yayinlanan parçalar

Kaynaklar

Operet

Johann Strauss II operetleri listesi

Cemal Sahir

Ali Sururi

Şahnaz Çakıralp

Reşit Gürzap

Çingene Baron

Johann Strauss II

Yarasa (Operet)

Yarasa (Operet) Hakkında Detaylı Bilgi

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Tek başına eser olarak yayinlanan parçalar

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Okuma Önerileri

Operet

Johann Strauss II operetleri listesi

Cemal Sahir

Ali Sururi

Şahnaz Çakıralp

Reşit Gürzap

Çingene Baron

Johann Strauss II