Vercingetorix [1] (* 82 M.Ö.; ö. 46 M.Ö. Roma) Keltler kavimlerin birisi olan Arvernilerin başkanı olmaktaydı. Vercingetorix 52 M.Ö. yılında Galya (Gallia) Keltika toplumları Roma İmparatorluğu`na karşı son bir genel direniş ve kurtuluş savaşına birleştiriyor. Julius Caesar Roma İmparatorluğu`nun Gallia Narbonensis valisi olarak Roma Emperyalizmin yayılma politikasını uygulamak için Kelterin belkemiği olan Galyayı feth etmek hedefi ile Vercingetorix ile karşılanıyor.
Tarih
," target="_blank">
Romaya karşı savaş
M.Ö. Ocak 52 yılında Roma lejyonulara karşı Vercingerox kendi taraftarları tarafdan zorlanarak ve birleşmiş Galya merkez ile doğu toplumların desteki ile Julius Caesara karşı silahlara sarılıyor.Vercingetorix uzun zaman kendinden güclü düşmana karşı direnebildi ayne zamanda başarlı bir şekilde romalılara büyük zarar vermektedir. Kendisi Julius Caesara ve onun ordubirliklerini kuzeye doğru çekebildi ve yanmış toprak yöntemi kulanarak romalıları kendi kaynaklardan uzaklaştırdı.
Roma lejyonuları için mesafe artma sonucu ile erzak yoları yok olmak tehlikesine maruz kaldılar. Caesar bu neden ve başarısız yüksek kayıp veren Gergovia taaruzdan sonra zorunlu geriçekildi. Neticede her yedinci (cenurio) yüzbaşını kaybeti.
Vercingetorix ile güclü kelt birlikleri geri çekilen roma lejyonuları ve komutan Julius Caesar takip etmek yöntemi kulandılar. Kelt birliklerine o anda Haeduer kavimide katıldı. Bu kavim Julius Caesarı o ana kadar tam desetkliyordu. Bu ihanet Julius Caesarı büyük tehlikeye soktu. Bilinmesi gereken noktada Vercingetorix ve kendi kavimi olan Averneriler ile Haeduer bibirine rakip olmasıdır.
Alesia savunması
``Annamadde: Alesia savaş muharebesi``
Vercingetorix bilinçli bir şekilde bu galibiyeti korumak istemektedir. Gergovia galibiyetime karşın tek bir hata tüm kazancları yok edicekdi. Savaşbirliklerine sukünet emrini verdi. Keltsavaşcıları buna rağmen roma ordusuna karşı galibiyetsarhoşluğu ile hücuma geçtiler.
Kelt savaşcıların bu sorumsuz davranışı bir muharebeye dönüştü ve Vercingetorix büyük bir yenilgiye düştü.
Sonuçda Vercingetorix Alesia`ya (Mandubierin bir Oppidumu olarak bilinen bir kente) geriçekildi. (Alise-Ste. Reine Dí©partement Cí´te-d`Or, Dijon`a yakın). Burada III. Napolí©on 1864 yılında 6,5 metrelik bir bronsheykeli dikme emrini verdi. Caesar konu edilen Alesia yerleşimin etrafını sardı ve suratlı bir şekilde kuşatma hazırlıklarını başlatı.
Julius Caesar öngörü ile bağlantılı şekilde toprakduvarları, harbe, cirit, mızrak dolu kargı kuyular ve çitler ile şehiri ceviriyor . Kuşatılan kent`de tek 30 gün için erzak bulunuyordu. Eski kelt törelere göre bu durumda savaşda faydalı olmayan yaşlı- ve hastalar , gücsüz kadın- ve ufak çocuklar kurban edilerek savaşcılar tarafından yeniliyordular. Vercingetorix bu eski kelt büyükler tarafından uygulanan töreye büyükler toplantısında karşı çıkarak konu edilen birileri Alesiadan kovma önergesini verdi. Bunlar Alesiadan atıldılar ve romalılar ne bunların serbest çıkışına ne de onları esir tutarak yemek verdiler. Sonuçda kendi savaşcıların gözleri önünde kıtlıktan öldüler. Diğer galyadan toplanan, kurtarmak amaçlı, Alesiada kuşatılanalara savaşda yardım gelen kelt savaşbirlikleri kente yaklaşdığında Vercingetorix romalılara ile kuşatmahatlara karşı hücüma geçdi. Bu hücum romalıların güçlü kuşatma yapıtların önünde eksiksiz, toplu yenilgiye dönüştü. Roma lejyonerler çift yönlü kuşatma ve savunma yapıtları ile hem Alesiadan kaçış ve Alesiaya yardım ve kurtarmak amaçlı yaklaşan savaşcıların tüm yardım hareketlerini bu kuşatma yöntem ile etkin önlediler. Vercingetorix kendini savunmak için tüm kuvetleri ayaklandırdı. Ama romalıların savunma hatların önündeki yüksek kayıplar nedeni ile kendi ordubiriklerine kendilerine teslim ve daha iyi koşular kazanmak amacı ile kendisini diri veya ölü galip romalılara teslim etmesini önerdi.
Roma da ölümü
Vercingetorix M.Ö. 46 yıllında, zincirler içinde, bir zafer alayında Romaya getirildi ve 5 yıl roma zindanlarınada kaldıktan sonra idam edildi.Anıtı
," target="_blank"> Alise-Sainte-Reine,
« La Gaule unie
Formant une seule nation
Animí©e d`un même esprit,
Peut dí©fier l`Univers. »
Tercümesi:
« Birleşik Gaul
Bir tek ulusu yaratmaktadır
Ayne ruhdan canlandırıldı,
Tüm evrene direnebilir. »
Ayrıca Frí©dí©ric Bartholdi, Place de Jaude Clermont-Ferrand kentinde kalan Vercingetorix heykelini yaratı. Fransada, Vercingetorix halk kahramanı olarak kabul görülüyor. İmkansız hiç ve hıç galibiyet imkanı gözükmeden kendi toplumu için baş kaldırdı. Serbest hür Kelt Gallik (Fransız) medeniyetin simgesi olmaktadır.
Filimler
- Druids - Vercingetorix Romaya karşı son savaş
Kaynaklar
Önkaynaklar
- Julius Caesar, ``Commentarii de Bello Gallico`` Book 7
- Dio Cassius, ``Roman History`` 40:33-41, 43:19
- Plutarch, ``Life of Caesar`` 25-27
- Cí©sar, Vercingetorix with Gaul united , The Gaulish War, book VII,29
Arkakaynaklar
- Yonge, Charlotte M. (1864), "The Chief of the Arverni", in Charlotte M. Yonge, ``A Book of Golden Deeds``, London: Blackie & Son, Ltd., n.d.
Dış bağlantılar
commonsKat|Vercingetorix- Paul Marius Martin, ``Vercingí©torix : le politique, le straí¨ge.`` Paris : Perrin, 2000, 260 S.
- Curchin, Leonard A. Lingua Gallica (The Gaulish Language). Retrieved Aug. 21, 2003 from http://www.classics.uwaterloo.ca/labyrinth/gallica.htm
- Paul Marius Martin, ``Vercingí©torix : le politique, le straí¨ge.`` Paris : Perrin, 260 p.
