Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Tos Böceğigiller

Kısaca: Tos böceğigiller (Anobiidae), kın kanatlılar (Coleoptera) takımından böcek familyasıdır. ...devamı ☟

Tos böceğigiller (Anobiidae), kın kanatlılar (Coleoptera) takımından böcek familyasıdır. Tos böceğigiller dünyada geniş bir yayılış göstermekte ve özellikle binalardaki ağaç malzemeye zarar yapmaktadırlar. Odunlarda rastlanan kurtçukların büyük kısmı bu familyaya aittir. Türlerin çoğu zararlıdır.Hem iğne yapraklı hem de yapraklı ağaçlarda genellikle diri oduna zarar vermekte, bazen öz odununa da zarar verebilmektedirler. Bu familyaya giren en önemli kuru odun zararlıları Anobium punctatum (tahta kurdu) ile Xestobium rufovillosum ’dur. Ptilinus pectinicornis, Ernobius mollis bu familyadaki diğer önemli türlerdir. Morfoloji Larvaları küçük boyda, “C” şeklinde kıvrık vücutlu ve Scarabaeidae larva tipine çok benzer. Thorax segmentleri diğer segmentlerden daha büyük olup, sonuncu abdomen segmenti de kendinden önceki segmentlerden daha büyük boyda ve yapıdadır. Erginleri küçük boyda, kısa ve silindirimsi görünüşte vücuda sahip, koyu renkli böceklerdir. Renkleri çoğu kez sarımsı ya da kahve rengidir.6 mm’yi geçen boyda olan türlerine ender rastlanır. Baş dikey olup, üsten prothorax tarafından gizlendiğinden görülmez. Antenleri 11 segmentlidir. Bunlar gözlerin ön kenarlarından çıkar ve anten çukurları birinci anten segmentinin uzunluğundan daha fazladır. Anten topuzu büyük ve serbest olan üç segmentten oluşur. Prosternum kısa; bacaklar kısa, ön ve orta coxa’lar küçük ve tarsus’lar 5 segmentli olup, özellikle 1.segment çok iyi gelişmiştir. Abdomen görülebilir 5 segmente sahiptir. Yaşamı Erginleri çok kısa süreli yaşarlar ve besin almazlar. Gerekli besin larva evresinde yağ dokusu olarak depolanır. Bu besinle, toplu iğne başı kadar bir uçuş galerisi açarak, pupa yatağını terk ederler ve çiftleşmeyi gerçekleştirirler. Yumurtalar uçuş deliklerinin civarına bırakılır; çünkü çıkacak larvalar bu uçuş deliğini kullanarak odunun derinliklerine girebilirler. Larvaların aylar süren gelişmesi sırasında, odunlarda galeriler açarak beslenilir. Yapı ve depo malzemesi olarak kullanılan her çeşit odunu, sünger gibi delerek büyük zarara neden olurlar. Bağırsaklarındaki bakteri ve mantarlarla selülozu değerlendirirler. Yumurtaların yüzüne bulaştırılan spor ile, bakteri ve mantarlar larvalara iletilir. Zararları Anobiidae familyası larvaları, iğne yapraklı ağaçlarda genellikle ilkbahar odunu tabakasını tahrip etmekte, bu durumda sert odun tabakası ince bir lamel halinde kalmaktadır. Anobiidae türlerinin bir kısmı fizyolojik (sürgün ve kozalaklarda), diğer bir kısmı da kullanılmış odunlarda, örneğin inşaatta kullanılmış ya da işlenmiş kerestelerde, odundan yapılmış mobilya ve sanat eserleriyle ağaç koleksiyonlarında zarar yaparlar. Bir kısmı ağaçların ölü kabuk kısımları içerisinde yaşarlar. Larvalar 1-2 mm çapında düzensiz galeriler açarak ağaç malzemeyi tahrip ederler. Tahribatları 2-4 yıl sürdüğü gibi, şartlar uygun değilse 10 yıla kadar uzayabilmektedir. Peletleri (dışkıları) kısa, küçük, uçları biraz sivri olup yer fıstığı şeklindedir. Açtıkları galeriler kemirinti tozu ile doludur Adlandırma Çiftleşme döneminde her iki eşey de, muhtemelen birbirlerini cezbetmek için, boyun plakalarının ön kısmını, açtıkları galerilerin duvarına sertçe tos vurarak, insan kulağı tarafından çok iyi alınabilen "tık tık" diye bir ses çıkartırlar. Adları buradan gelir. Fakat ses alma organlarının olmaması sebebiyle bu cezbetmenin nasıl gerçekleştiği bilinmiyor. Belki tatma organı ile odundaki titreşimler alınabilir. Sınıflandırma * Anobiinae Kirby, 1837 ** Anobium Fabricius, 1775 ** Gastrallus Jacquelin du Val, 1860 ** Hadrobregmus Thomson, 1859 ** Microbregma Seidlitz, 1889 ** Oligomerus Redtenbacher, 1849 ** Priobium Motschulsky, 1845 ** Stegobium Motschulsky, 1860 * Dorcatominae Thomson, 1859 ** Anitys Thomson, 1863 ** Caenocara Thomson, 1859 ** Dorcatoma Herbst, 1792 ** Stagetus Wollaston, 1861 * Dryophilinae LeConte, 1861 ** Dryophilus Chevrolat, 1832 ** Grynobius Thomson, 1859 * Ernobiinae Pic, 1912 ** Episernus Thomson, 1863 ** Ernobius Thomson, 1859 ** Ochina Sturm, 1826 ** Xestobium Motschulsky,1845 * Eucradinae Le Conte, 1861 ** Hedobia Dejean, 1821 * Ptilininae Shuckard, 1840 ** Pseudoptilinus Leiler, 1963 ** Ptilinus Müller, 1764 * Ptininae Latreille, 1802 ** Eupauloecus Mulsant & Rey, 1868 ** Gibbium Scopoli, 1777 ** Mezium Curtis, 1828 ** Niptus Boieldieu, 1856 ** Pseudeurostus Heyden, 1906 ** Ptinus Linnaeus, 1767 ** Sphaericus Wollaston, 1854 ** Trigonogenius Solier, 1849 * Xyletininae Gistel, 1856 ** Lasioderma Stephens, 1835 ** Xyletinus Latreille, 1809 Türkiye'deki türler Türkiye'de tos böceğigiller familyasından 25 cinse ait 66 kadar tür bulunur. Bunlardan 5 tanesi endemiktir. * Anobium ** Anobium punctatum (tahta kurdu) ** Anobium pertinax * Caenocara ** Caenocara ganglbaueri endemik * Clada ** Clada tricostata * Dorcatoma ** Dorcatoma flavicornis * Dryophillus ** Dryophillus forticornis * Ernobius ** Ernobius kiesenwetteri ** Ernobius mollis ** Ernobius abietis ** Ernobius angusticollis ** Ernobius mulsanti ** Ernobius pini *** Ernobius pini var. crassiusculus ** Ernobius reflexus ** Ernobius reitteri endemik ** Ernobius syriacus * Falsogastrallus ** Falsogastrallus striarus ** Falsogastrallus unistriatus * Gastrallus * Gastrallus corsicus ** Gastrallus immarginatus ** Gastrallus laevigatus * Heolobia ** Heolobia magnifera ** Heolobia pubescens * Lasioderma ** Lasioderma baudii ** Lasioderma fuscum ** Lasioderma haemorrhoidale ** Lasioderma kiesenwetteri ** Lasioderma obscurum ** Lasioderma punctalatum ** Lasioderma redtenbacheri ** Lasioderma serricorne * Mesocoelopus ** Mesocoelopus ingibosus * Mesothes ** Mesothes ferrugineus ** Mesothes granulatus endemik * Metholcus ** Metholcus cylindrius ** Metholcus rotundicollis * Microbregma ** Microbregma emarginata * Nicobium ** Nicobium castaneum * Oligomegerus ** Oligomegerus ptilinoides * Petalium ** Petalium parmatum * Plumius ** Plumius grandicollis * Priartobium ** Priartobium serrifunis * Priobium ** Priobium carpini ** Priobium dendrobiiformis * Ptilinus ** Ptilinus pectilinornis ** Ptilinus fissicollis * Stagathus ** Stagathus dorcatomoides ** Stagathus franzi ** Stagathus latior ** Stagathus pilula ** Stagathus puncticollis ** Stagathus striatula ** Stagathus xyletina * Stegobium ** Stegobium paniceum * Theca ** Theca vicina endemik ** Theca striatula endemik * Xestobium ** Xestobium plumbeum ** Xestobium rufovillosum * Xyletinus ** Xyletinus bucefalus ** Xyletinus flavipes ** Xyletinus fulvicollis ** Xyletinus laticollis ** Xyletinus ornatus ** Xyletinus ruficollis ** Xyletinus saraptanus ** Xyletinus subrotudatus Resim galerisi Resim:Dorcatoma.chrysomelina.-.calwer.29.10.jpg|Dorcatoma.chrysomelina Resim:Dorcatoma.dresdensis.-.calwer.29.09.jpg|Dorcatoma dresdensis Resim:Hadrobregmus.pertinax.-.calwer.29.01.jpg|Hadrobregmus pertinax Resim:Hedobia.pubescens.-.calwer.28.18.jpg|Hedobia pubescens Resim:Lasioderma.serricorne.-.calwer.29.12.jpg|Lasioderma serricorne Resim:Mezium.affine.-.calwer.28.23.jpg|Mezium.affine Resim:Ochina.latrellii.-.calwer.29.05.jpg|Ochina latrellii Resim:Ochina.ptinoides.-.calwer.29.04.jpg|Ochina ptinoides Resim:Oligomerus.brunneus.-.calwer.29.03.jpg|Oligomerus brunneus Resim:Ptilinus.pectinicornis.-.calwer.29.13.jpg|Ptilinus pectinicornis Resim:Ptinomorphus.regalis.-.calwer.28.19.jpg|Ptinomorphus regalis Resim:Ptinus.latro.-.calwer.28.21.jpg|Ptinus latro Resim:Stegobium.paniceum.-.calwer.29.02.jpg|Stegobium paniceum Resim:Xenocera.jpg|Xenocera sp. Resim:Xyletinus.pectinatus.-.calwer.29.11.jpg|Xyletinus pectinatus Resim:Holzwurm loecher.jpg|Anobium punctatum yeniği * [1] Azize TOPER KAYGIN ve Erkan SADE (2004), Türkiye'de Bulunan Anobiidae (Tosvuran Böcekler) Familyasına Bağlı Türler ve Bunilardan Bazı Önemli Türlerin Tanıtımı, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, yıl: 2004, cilt: 6, sayı: 6, sayfa: 142-152 * Prof. Dr. Alı Demirsoy (1992),

Yaşamı

n Temel Kuralları (Entomoloji) * [2] Athur M. Lea (1924), On Australian Anobiides (Coleoptera)

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.