Sien Pi

Kısaca: Siyen-piler (Çince: 鮮卑, pinyin: Xiānbēi, Wade-Giles: Hsien-pi), Moğolistan ve Mançurya sınırı civarında yaşamış göçebe kabile. Etnik yapısı konusunda Moğol tezi, Tunguz tezi, Moğol ve Türk boylardan oluşan bir konfederasyon olduğuna dair tez de vardır. ...devamı ☟

Sien Pi
Sien Pi

Çin tarihi Sien Pi (Çince: 鮮卑, pinyin: XiānbÄ“i, Wade-Giles: Sien-pi) Moğolistan ve Mançurya sınırı civarında yaşamış, etnik yapıları tam olarak aydınlatılamamış karışık boylardan oluşan bir konfederasyon.Wolfgang-Ekkehard Scharlipp ``Die frühen Türken in Zentralasien``, (Orta Asya`nın eski Türkleri) Darmstadt 1992, S. 10

Vu Huan (烏桓 wÅ« huán) konfederasyonu Hiung nu`ların güneydoğusunda Sien Pi`ler Hiung nu`ların kuzeydoğusunda oluşturmuşdur. Hiung nu birliğinden kopan bu topluluklar eski ortaklarına saldırmıştır. Sien Pi`lerin kalkış dönemi Hiung nu`ların yıkılma dönemine denk gelmektedir. 87 ile 93 yılları arasında Hiung nu`ların iki Şanyu`sunu (hükümdarlarını) öldürmüşlerdir.

Sien Pi`lerin en namlı hükümdarları 2`nci yüzyılın ortalarından 181 yılına kadar tahtta kalmış Tan Şıhuay (檀石槐 tán shí­huái, 136 - 181) olmuştur. Tan Şıhuay kuzey Hiung nu`ları mağlub etmeyi başarmış ve topraklarını İli nehrine kadar genişletmiştir. Çok kez (158 yılında güney Hiung nu`ları ile birlikte) Çin Seddi`ni aşmıştır. Oğulları ve yeğenleri kendi yerini tutamamış ve böylece Sien Pi konfederasyonu 233 yılında dağılmışdır.

Sien Pi`lerin bir bölümü Liaodong (遼東)`dan Henan`a doğru hareket etmiş ve orada Han Tsun (Murong Jun (慕容皝 mí¹róng huí ng, ? - 360) komutası altında 352 yılında güney Hiung nu`ları mağlup etmiştir. Orada kurdukları Yan Hanedanları (Qian Yan ve Hou Yan) fazla ayakta duramamış ve 370 yılında aynı kendileri gibi kısa ömürlü Qian Qin (前秦) hanedanını kuran tibetli Di kavminden Fu Jian (苻健)`a yenik düşmüştür. Ancak 16 yıl sonra 386 yılında bu bölgede Tabgaçlar (Tuoba) Tuoba Gui (拓跋珪) Kuzey Vey Hanedanı`nı kurmuştur. Tabgaçlar da Sien Pi`lerin zamanında bir Sien Pi boyuydu.

Sien Pi`lerin başlıca kolları

Doğu Sien Pi: Duan (段), Murong (慕容), Yuwen (宇文)

Batı Sien Pi: Tuoba (æ‹“è·‹) => Hanşma siyaseti => Yuan (å…ƒ)

Kuzey Sien Pi: Muron Tuyuhun (慕容吐谷渾)

Sien Pi hanedanları



Sien pi hanedanları
Ülke adıKurucuDönem
Dai 代Tuoba Yilu 拓跋猗盧315 - 376
Qian Yan 前燕Murong Huang 慕容皝337 - 370
Hou Yan 後燕Murong Chui 慕容垂384 - 409
Xi Qin 西秦Qifu Guoren 乞伏國仁385 - 431
Nan Liang 南涼Tufa Wugu 禿髮烏孤397 - 414
Nan Yan 南燕Murong De 慕容徳400 - 410
Kuzey Vey 北魏Tuoba Gui 拓跋珪386 - 534
Doğu Vey 東魏Yuan Shanjian 元善見534 - 550
Batı Vey 西魏Yuan Baoju 元宝炬535 - 556
Kuzey Qi 北齊Yuwen Jue 宇文覚550 - 577
Kuzey Zhou 北周Gao Yang 高洋557 - 581
Sui 隋Yan Jian 楊堅581 - 618


Kaynak



Ayrıca bakınız

Kaynaklar

Vikipedi

İlgili konular

136 158 181 233 315 337 352 360 370 376

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Beş Hu On Altı Krallık
7 yıl önce

olan Liu Yuan (Çince: 劉淵)'ın Han Çov’u kurmasıyla başlayarak Siyenpiler (Sien-pi, Çince: 鮮卑 Xiānbēi) Toba (Çince: 拓跋部 Tuàbá bù) kolundan gelen Kuzey Vey...

Güney-Kuzey Hanedanları
7 yıl önce

dōng jìn; 317 - 420)'nın yerini almasıyla başlayarak 589’de Siyenpilerin (Sien-pi) Puliuru boyuna (普六茹 pǔliùrú) mensup olan Yang Jian (楊堅 yáng jiān)'nın...

Sui Hanedanı
3 yıl önce

parçalanmışlığa son vermiştir. İmparator Wen (隋文帝楊堅 Sui Wendi Yang Jian, Siyenpi (Sien-pi) kökenli) tarafından kurulan hanedanın başkenti Chang'an (günümüzdeki adı...

Sui Hanedanı, Sui Hanedanı
Tuyuhun
3 yıl önce

Tuyuhun (Çince: 吐谷渾), Qilian Dağları ve Sarı Nehir'in kuzeyinde Siyenpiler ((Sien-pi)) tarafından kurulmuş bir devlet idi. MS 634 yılında Tang Hanedanı'nın...

Tabgaçlar
3 yıl önce

Çince: 拓跋 pinyin: Tuòbá veya Tuòbá Shi 拓拔氏 „Tuoba sülalesi“), Siyenpilerin (Sien-pi, 鮮卑 xiān bēi) bir boyu. Divân-ı Lügati't-Türk'te; Tawgaç: Maçin'in adıdır...

Kuzey Vey
7 yıl önce

yerine aristokrat sistemi getirmiştir. Fakat Tuoba boyu başta olmak üzere Sien-pi’ler bu siyasetlere karşı çıkmış ve 524’te Altı Garnizon’un İsyanı (六镇之亂 liùzhèn...

Bei Wei (Güney Kuzey Hanedanı), 386, 396, 398, 404, 409, 413, 414, 416, 423, 424
Altı Kasaba
7 yıl önce

Bölgesi ve Hupei eyaletinde kurulan kasabala. Başta Hiung-nu ve Siyenpi (Sien-pi) olmak üzere gayri Han etnik grupları seçilerek yerleştirildiler. Önceleri...

Moğolistan
3 yıl önce

kesimlerdedir. Bugünkü Moğolistan toprakları geçmişte Hiung-nular, Siyenpiler (Sien-pi), Cücenler ve daha sonra Göktürkler gibi imparatorluklar tarafından yönetilmiştir...

Moğollar, Asya