Rodezya ve Nyasaland Federasyonu, Orta Afrika Federasyonu olarak da bilinir, 1953`te oluşturulan ve İngiliz göçmenlerin egemenliğindeki Güney Rodezya (Zimbabwe) kolonisi ile İngiliz Sömürgeler Bakanlığı`nın denetimindeki Kuzey Rodezya (Zambiya) ve Nyasaland (Malavi) topraklarını içine alan siyasi birim.31 Aralık 1963`te dağılmıştır.
1920`lerde Kuzey ve Güney Rodezya`daki Avrupalı göçmenler, Siyahların ezici sayısal üstünlüğü karşısında, ortak bir yönetim oluşturmaya çalıştılar.Ama Siyahların tepkisinden çekinen İngiliz Sömürgeler Bakanlığı onların bu girişimlerini engelledi.II. Dünya Savaşı`ndan sonra, Güney Rodezya`da imalat sanayinin gelişmesi ve beyaz göçünün önemli ölçüde artması, ayrıca Kuzey Rodezya`da önemli bakır yataklarının bulunması, beyaz önderleri toprak birliği için daha yoğun çaba harcamaya yöneltti.Onlara göre toprak birliğinin oluşturulması, ekonomi pazarın genişlemesini ve özellikle Nyasaland`daki Siyah işgücünün rahatça kullanılabilmesini sağlayacaktı.Sonuçta İngiltere hükümeti, bölge ekonomisini güçlendireceği ve çok ırklı bir devlete yol açacağı düşüncesiyle federasyonun oluşturulmasını kararlaştırdı.Ama Güney Rodezya`nın egemenliğinden çekinen Kuzey Rodezya ve Nyasaland`daki Siyahlar, federasyona kesin olarak karşı çıktılar.Federasyon 1950`ler boyunca büyük ölçüde güneydeki beyaz nüfusun yararına bir politika izledi.
Siyahlar arasındaki huzursuzluğun artması sonucunda 1959`da, Nyasaland`daki milliyetçi hareketin önderliğinde yaygın eylemler baş gösterdi.Bunun üzerine olağanüstü durum ilan edilerek çok sayıda Siyah tutuklandı.Ama bu gelişmeler İngiliz hükümetini, iktidarı Siyah çoğunluğa devretmeye yöneltti.6 Temmuz 1964`te Malavi, 24 Ekim 1964`te ise Zambiya bağımsızlıklarını kazandılar.Federasyonunun dağılması, beyaz azınlığın Güney Rodezya`da Kasım 1965`te Rodezya Cumhuriyeti adıyla tek yanlı bağımsızlık ilan etmesine yol açtı.Ama 1980`de bağımsız Zimbabve`nin kurulmasıyla burada da Siyah çoğunluk yönetimi oluşturuldu.
Sambandsríki Ródesíu og Ní½asalands Shirikisho la Afrika ya Kati