mayın
Osmanlıca mayın kelimesinin Türkçe karşılığı.ing. Karada ve denizde, daha çok gizlendirilerek konulan ve temas edilince patlayan bomba.
Tarihi gelişmesi
İlk kara mayınları, Birinci Dünya Savaşında, Almanlar tarafından top mermilerinin toprak altına gömülmesi suretiyle, İngiliz tanklarına karşı kullanıldı. Mayınların esas gelişimi, İkinci Dünya Savaşı sırasındadır. Düşman silahlı kuvvetlerini durdurmak, geciktirmek veya taciz etmek için ilk mayın tarlaları döşendi. Tank zayiatının % 20si mayınlar sebebiyle oldu. Amerika, Rusya, İngiltere, Almanya gibi devletler, daha mükemmel mayın imal etme hususunda birbirleriyle yarıştılar. Bunun sonucunda, ağır ve hafif tanklara veya insanlara karşı kullanılabilen çeşitli basınçlara göre infilak edebilen mayınlar imal edildi. 1991 yılındaki Körfez Savaşında Irak, müttefiklere karşı Kuveyt-Suudi Arabistan sınırına milyonlarca mayın döşedi.Kara mayınları
Kara mayınları hakiki mayınlar, sahte mayınlar, talim ve eğitim mayınları olmak üzere üç tiptir.1. Hakiki mayınlar:
Hakiki mayınlar kullanılma maksatlarına göre ikiye ayrılırlar: a) Antipersonel mayınlar: Düşman personeline karşı kullanılan antipersonel mayınlar, basınç veya basınçtan kurtulma suretiyle veya bir tökezleme telinin gergiden kurtulması suretiyle faaliyete geçmek üzere düzenlenmiş bir fünye ile teçhiz edilmiş, madeni veya madeni olmayan bir kab içindeki az şiddetli patlayıcı maddeden ibarettir. Antipersonel mayınları genel olarak havada patlayan ve infilak tesirli olmak üzere iki tiptedir.
b) Antitank mayınları: Düşman tanklarını veya diğer araçları hareketten alıkoymak veya tahrip etmek için kullanılan antitank mayınları ekseriya zemin yüzeyi üzerine veya yüzeyin pek az altına yerleştirilir. Genellikle, antitank mayınlarını faaliyete geçirmek için 135 ila 180 kg bir basınca ihtiyaç vardır. Antitank mayınları genel olarak ağır ve hafif olmak üzere iki tiptir.
Hakiki mayınlar başlatma hareketine göre de üç tipe ayrılırlar:
a) Kontrollu mayınlar: Hedef mayın üzerine veya yakınına geldiği zaman bir gözetleyici tarafından ateşlenen mayınlardır.
b) Hassas mayınlar: Manyetik dalgalar, titreşim veya ses dalgalarıyla patlayan mayınlardır.
c) Yapma mayınlar: Sahrada imal edilen mayınlardır. İstenilen miktarda patlayıcı maddeyle doldurulan ve uygun bir fünye ile teçhiz edilen herhangi bir kap mayın olabilir.
2. Sahte mayınlar: Hakiki mayınları taklit etmek için hurda malzeme veya mayın döşenmiş hissini verecek şekilde biraz bozulmuş araziden ibarettir.
3. Talim ve eğitim mayınları: Hakiki mayınlarla aynı ölçü ve ağırlıkta olan, fakat küçük bir duman maddesi ihtiva eden ve şiddetli patlayıcı madde yerine kara barut veya işaret fişeği terkibi gürültü çıkaran imha hakkından ibaret olanlar talim mayınlarıdır. Hakiki mayınların, boş veya kum gibi malzemeyle dolu olanlarına eğitim mayını denir.
Mayın tarlası
Mayınların kullanılmasında azami fayda sağlamak için belirli bir anahtara göre veya bir noktaya bağlı kalmaksızın gelişigüzel mayınları ihtiva eden arazi parçasına “mayın tarlası” denir. Mayın tarlaları kullanılma maksatlarına göre; koruyucu, savunma, engel, taciz ve sahte mayın tarlaları olarak isimlendirilebilirler.1. Koruyucu mayın tarlası: Bir birliğin mahalli ve yakın korunmasına yardım etmek için kullanılır.
2. Savunma mayın tarlaları: Bölük, Tabur ve Alay büyüklüğündeki birlikler tarafından işgal edilen mevzilerin arasından düşmanın sızmasını önlemek ve savunma mevzilerini kuvvetlendirmek için tümen planlarına uygun olarak döşenen bir mayın tarlasıdır.
3. Engel mayın tarlaları: Düşmanın muayyen bölgelerde Özellikle yanlara yaptığı taarruz tertiplerini engellemek ve düşmanın yaklaşmasını arzu edilen bölgelere yöneltmek için döşenir.
4. Taciz mayın tarlaları: Düşmanı geciktirmek ve tertibini bozmak ve bir bölge veya yoldan istifadei etmesine mani olmak için döşenir.
5. Sahte mayın tarlaları: Düşmanı aldatmak maksadıyla mayın tarlasına benzetilmek üzere kullanılan bir arazi parçasıdır.
Mayın kuşağı: Birbirinden 6 metre adım/mesafeyle aynı anda döşenen birbirine paralel iki mayın demeti sırasıdır.
